میزان و شدت خونریزی‌های، ویرانی‌ها و خسارت‌های جانی و‌ مالی در جنگ، متأثر از رویکرد اخلاقی یا غیر‌اخلاقی رهبران فکری و به تبع آن جنگجویان می‌باشد. تئوری اخلاقِ جنگ می‌کوشد ماهیت رفتار نظامیان با نیروهای متجاوز و غیرمتجاوز را تبیین نماید. با شروع خشونت وصف‌ناپذیرِ گروه تروریستی داعش در عراق، آیت‌الله سیستانی با صدور بیانیه‌‌ای خطاب به نیروهای مجاهد عراقی و حشد الشعبی، آداب و حدود اخلاقی حاکم بر جهاد در اسلام را، تبیین نمودند. این نوشتار با کاربست روش تحلیل محتوای کیفی، درصدد پاسخ به این سؤال اصلی است: «رهیافت آیت‌الله سیستانی به اخلاق جنگ چیست؟».

بر اساس یافته‌های پژوهش، «اخلاق صیانتی» توان تحلیل تئوری اخلاقِ جنگ در دیدگاه آیت‌الله سیستانی را دارد. اخلاقی که مستند به آیات و سنت ائمه اطهار (ع)، صیانت از دین، جان و مال انسان‌ها (حتی دشمنان) را اصل و محترم می‌شمارد و می‌کوشد در ابعاد استراتژیک، تاکتیکی و رفتار جنگجویان، موازین اخلاقی و ارزش‌های انسانی را حاکم نماید. به اعتقاد آیت الله سیستانی برخورداری مجاهدان از موهبت و برکات الهی منوط به رعایت این حدود اخلاقی در جنگ با دشمنان می‌باشد.

برای مشاهده کامل مقاله کلیک کنید


نویسنده:
مهدی نادری: دانشگاه شاهد
مجله دانش سیاسی - دوره 13، شماره 26، پاییز و زمستان 1396.