تحولات اوکراین بار دیگر روسیه و غرب را وارد یک منازعه شدید کرده است. شورش های اوکراین با حضور و حمایت آشکار غربی ها منجر به برکناری رئیس جمهور قانونی این کشور، یاناکوویچ، شد و دولت موقت اوکراین وابسته به غرب روی کار آمد. به دنبال این تحولات مردم بخش شرقی اوکراین که طرفدار روسیه هستند، وارد درگیری با نارضایان بخش غربی شدند و روسیه در حمایت از اوکراینی های روس تبار نیروهای خود در پایگاه های نظامی شبه جزیره کریمه اوکراین را به حالت اماده باش درآورد. اوباما در قبال این اقدام روسیه، به کرملین هشدار داد و مسکو حضور نظامی در کریمه را دفاع مشروع روسیه از منافع خود اعلام کرد. آیا تحولات اوکراین وارد درگیری نظامی طرف روسی و غربی خواهد شد؟ تحرکات نظامی روسیه در شبه جزیره کریمه چه تأثیری بر سرنوشت سیاسی اوکراین می گذارد؟ رقابت روس ها و غربی ها در اوکراین چه تأثیری بر رقابت آن ها در سوریه خواهد داشت؟

دکتر فؤاد ایزدی، استاد روابط بین الملل در گفتگو با خبرنگار گروه بین الملل پایگاه بصیرت اجمالا به این سؤالات پاسخ می دهند:

بصیرت: روسیه چه هدفی از حضور نظامی در شبه جزیره کریمه دنبال می کند؟

دکتر ایزدی: روس ها از قبل در شبه جزیره کریمه حضور داشته و در آنجا پایگاه نظامی داشتند. اوکراین بخشی از خاک شوروی سابق بوده و بعد از این که شوروی فروپاشید و اوکراین به عنوان یک جمهوری اعلام استقلال کرد، روسیه و اکراین توافق می کنند که پایگاه های روسیه در اوکراین در اختیار روسیه باقی بماند و هزینه ماندن در این پایگاه ها در جزیره کریمه را به اوکراین بپردازد و الان این قرارداد دارد اجرا می شود و نیروهای روسی از آن زمان در کریمه بودند و آنچه این روزها می گذرد چیز جدیدی نیست که روس ها در آنجا نیرو وارد کرده باشند.

بصیرت: با توجه به سخنان پوتین که گفته شده گزینه نظامی مطرح نیست، آیا تحولات اوکراین منجر به درگیری می شود؟

دکتر ایزدی: چون هم روسیه بمب هسته ای دارد و طرف مقابل که غربی ها هستند نیز بمب هسته ای دارند، بنابراین دو طرف وارد جنگ مستقیم با یکدیگر نمی شوند و احتمال جنگ مستقیم وجود ندارد.

بصیرت: عکس العمل ارتش اوکراین و همچنین ناتو نسبت به این قضیه چگونه خواهد بود؟

دکتر ایزدی: درگیری روسیه و غرب و نیروهای اوکراینی وفادار به غرب در حد درگیری لفظی، سیاسی و فشار اقتصادی است، ولی بعید است که در شرایط فعلی وارد درگیری نظامی شوند و فعلا نزاع در حد بحث سیاسی ـ اقتصادی و تحریم است، ولی درگیری نظامی را بعید می دانم.

بصیرت: تحولات اوکراین تا چه اندازه نتیجه مداخله غرب است ؟

دکتر ایزدی: دولت قانونی اوکراین که سرنگون شد منتخب مردم بوده و باید گفت غربی ها در اوکراین کودتا کردند و از گروه های تندرو راست گرای ناراضی حمایت کردند. در روزهای قبل ما خبر داشتیم که وزیر خارجه استونی در تماس تلفنی با کاترین اشتون مطرح کرده که در اوکراین، افرادی هم به سمت پلیس و هم به سمت تظاهرات کنندگان تیراندازی می کردند، که البته رسانه های داخل از این خبر غفلت کردند، یعنی افرادی در اوکراین صحنه درگیری ها را تشدید می کنند که احتمالا از نارضایان اوکراینی نیستند. یعنی برنامه پیچیده ای اطلاعاتی که کوچکترین اصول اخلاقی هم در آن رعایت نمی شود که برای بالابردن تعداد کشته ها دست به کشتار هر دو طرف می زند در اوکراین غالب شده است و این وضعیت با حمایت های غرب و با دستورات غرب است و مایه تاسف است که کشوری که حکومت منتخب مردم در آن وجود داشته به این وضعیت در آمده است.

بصیرت: تحولات اوکراین و رقابت غربی ها با روس ها در آنجا چه تاثیری بر صحنه سیاسی سوریه خواهد داشت؟

دکتر ایزدی: فکر می کنم دولت روسیه در جهت مثبتی حرکت می کند، یعنی این مستقل بودن در حوزه سیاست خارجی مثبت است. یعنی برخلاف دولت مدودف که در رابطه با ورود ناتو به لیبی سکوت کرد، دولت پوتین این کار را در قضیه سوریه نکرد و به این نتیجه رسید که اگر یک جایی مقابل زیاده خواهی کشورهای غربی ایستادگی نکند، در نهایت این نوع شیوه های سرنگون کردن حکومت ها منجر به سرنگونی خود دولت روسیه خواهد شد. نتیجه آن این شد که روس ها دنبال یک سیاست خارجی مستقل هستند و سیاست خارجی مستقل یعنی این که در موضوع سوریه هم روس ها کوتاه نخواهند آمد و از این جهت مثبت است.

با تشکر از جناب اقای ایزدی که وقت خود را در اختیار پایگاه بصیرت قرار دادند.

مصاحبه از: وحید قاسمی

اسلام تايمز