اسلام تايمز - موشك اسكندر در برابر سپر پدافند موشكي آمريكا در اروپا

موشك اسكندر در برابر سپر پدافند موشكي آمريكا در اروپا

استقرار سامانه پدافند موشكي ايالات متحده در اروپا به بهانه دفاع از اروپا و خاك آمريكا در برابر حملات احتمالي موشكي از جانب كشورهاي موسوم به محور شرارت يكي از بزرگترين چالش ها در روابط دولت ايالات متحده با فدراسيون روسيه مي باشد.

نويسنده: اسماعيل بشري
استقرار سامانه پدافند موشكي ايالات متحده در اروپا به بهانه دفاع از اروپا و خاك آمريكا در برابر حملات احتمالي موشكي از جانب كشورهاي موسوم به محور شرارت يكي از بزرگترين چالش ها در روابط دولت ايالات متحده با فدراسيون روسيه مي باشد. دولت آمريكا با وجود مخالفت هاي جدي روسيه پروژه استقرار سامانه پدافند موشكي را با امضاي قراردادهايي با دو كشور جمهوري چك و لهستان پيش مي برد و كماكان اصرار دارد اين پروژه را تا سال 1391 به انجام برساند . مسكو نيز با اذعان به تصميم اكيد واشنگتن براي تكميل اين پروژه مي كوشد با تهديد كشورهاي چك و لهستان آنها را از ميانه راه بازگرداند.
ديميتري مدودف رئيس جمهور فدراسيون روسيه پس از پيروزي تاريخي باراك اوباما در انتخابات رياست جمهوري ايالات متحده در 15 آبان سالجاري در جريان سخنراني عمومي خود خطاب به مردم روسيه اعلام كرد دولت وي در نظر دارد موشك هاي كوتاه برد بالستيك اسكندر را در استان كالنينگراد (بخش جدا از خاك اصلي روسيه واقع در كرانه درياي بالتيك و بين لهستان و بلاروس ) مستقر نمايد . دو روز بعد در 17 آبان سالجاري آژانس خبري ريانووستي به نقل از يكي از مقامات وزارت دفاع روسيه كه خواست نامش فاش نشود خبر داد كرملين تا سال 1394 حداقل پنج گردان را در استان كالنينگراد مستقر خواهد ساخت كه به سامانه « موشك كوتاه برد اسكندرـام مجهز خواهند بود.
از سوي ديگر ديميتري روگوزين نماينده روسيه در ناتو اعلام كرد : استقرار موشك هاي تاكتيكي دقيق در منتهااليه غربي خاك روسيه سپر موشكي آمريكا را بي اثر مي كند . وي در مصاحبه تلفني با خبرگزاري نووستي در 15 آبان سالجاري افزود : ناتو بايد از پيش مي دانست اقدامات نابخردانه آن سازمان ممكن است نتايج خوبي به بار نياورد. هيچ فرد عاقلي نمي تواند قصه ها در مورد تهديدات موشكي ايران را باور كند و اينكه هزاران كيلومتر دورتر از آن و در حاشيه درياي بالتيك ضرورتي براي استقرار سامانه رهگير موشكي وجود داشته باشد. هيچ كس باور نمي كند اسامه بن لادن در پي كسب موشكي باشد كه غرب را تهديد كند. سپر موشكي آمريكا هدفي جز خدشه دار كردن امنيت اروپا ندارد. وي در ادامه خاطرنشان كرد پاسخ روسيه به سپر موشكي كم هزينه و موثر خواهد بود.
آناتولي تسيانوك تحليلگر روسي در مصاحبه با همين خبرگزاري گفت : استقرار سامانه هاي اسكندر بهترين پاسخ ممكن به طرح هاي موشكي آمريكا براي اروپا خواهد بود.
در29 آبان سالجاري خبرگزاري ريانووستي در گزارشي به قلم پيوترگونچا خبر داد روسيه ممكن است به عنوان پاسخي نامتقارن به استقرار سامانه پدافند ضد موشك آمريكا در اروپا سامانه هاي موشك تاكتيكي اسكندر را در بلاروس مستقر نمايد. سپهبد ولاديمير زارتيسكي فرمانده نيروي موشكي و توپخانه روسيه در پاسخ به پرسش روزنامه نگاران در اين باره گفت : چرا ما نبايد در شرايطي خاص و در راستاي موافقتنامه همكاري با بلاروس دست به اقدام متقابل نزنيم . در عين حال مينسك اعلام نمود تيپ موشكي كه قرار است با موشك هاي اسكندر تجهيز شود در منطقه ماگليف و در نزديكي مرز اين كشور با روسيه استقرار خواهد يافت . روس ها با اعلام اين خبر خواستند به چك و لهستان هشدار دهند در صورت استقرار پدافند ضدموشك آمريكا در خاك آن كشورها با تهديد تهاجم موشك هاي اسكندر مواجه خواهند شد.
موشك اسكندر موشكي يك مرحله اي و كوتاه برد است و موتور محرك آن با سوخت جامد كار مي كند. اين موشك از پشت كاميون هاي چهارمحوري پرتاب مي شود. هريك از اين كاميون ها توانايي حمل دو فروند موشك را دارد. سامانه موشكي اسكندر داراي كاميون هاي ديگري از جمله كاميون ويژه بارگذاري مجدد موشك در سكوهاست و هريك از اين كاميون ها نيز دو موشك را حمل مي كنند. اين سامانه داراي خودروهاي كنترل آتش داده پردازي و تعمير و نگهداري نيز مي باشد. موشك اسكندر مجهز به سيستم كنترل پرواز دروني است و كلاهك آن سيستم هدايت اپتيكي مستقل دارد. اين سيستم به كنترل كنندگان پرواز امكان مي دهد مسير پرواز موشك را تنظيم كنند. پاره اي از ويژگي هاي سامانه موشكي اسكندر عبارتند از :
برد پروازي : 280 ـ50 كيلومتر (اين برد براي نوع اسكندر ـ ام نزديك به 500 كيلومتر است );
وزن موشك هنگام پرواز : 3800 كيلوگرم ;
وزن سكوي پرتاب : 40000 كيلوگرم ;
تعداد پرسنل پرتاب كننده : 3 نفر .
سامانه موشكي اسكندر در سال 1383 براي ورود به خدمت در ارتش روسيه در نظر گرفته شد و استقرار آن در سال 1384 جنبه عملياتي به خود گرفت . گفته مي شود سامانه موشك تاكتيكي اسكندر پيشرفته ترين موشك سطح به سطح موجود در مي باشد SS -12 است . موشك اسكندر نوع پيشرفته تر موشك توچكا يا SS -62 جهان است . عنوان اين سامانه در دسته بندي ناتو كه پيش تر به طور گسترده اي در جنگ دوم چچن و همچنين درگيري روسيه و گرجستان مورد استفاده قرار گرفت . ماموريت MLRS متعارف و معمول اين سامانه شامل هدف قرار دادن سامانه هاي پشتيباني آتش دشمن نظير : راكت انداز چند لول توپخانه دوربرد سامانه هاي پدافند موشكي پايگاه هاي هوايي سامانه هاي فرماندهي كنترل و ارتباطات و همچنين تاسيسات زيرساختي مي باشد.
موشك اسكندر مي تواند كلاهك هاي خوشه اي و يا نفوذكننده در استحكامات (سنگرشكن ) نيز سوار كند. گفته مي شود كلاهك ترموباريك (مكنده اكسيژن ) نيز از جمله كلاهك هايي است كه مي تواند سوار اين موشك شود. اين كلاهك ها با مكيدن اكسيژن هوا سربازان و افراد را دچار مشكل تنفس مي كنند. اين موشك قادر به حمل كلاهك هسته اي نيز مي باشد.
موشك اسكندر قابليت مانور بسيار بالايي دارد كه همين توانايي باعث مي شود امكان كشف موشك توسط رادارهاي پدافند ضدموشك دشمن كاهش يابد و به بهينه سازي مسير تعيين شده در اطلاعات پروازي سيستم ناوبري داخلي موشك كمك مي كند. در بدنه موشك اسكندر از تركيب ويژه اي استفاده شده است كه كشف آن را توسط رادار مشكل مي كند. از سكوهاي نيز استفاده كرد كه مي تواند در مسيري دور از چشم R -005 پرتاب موشك اسكندر مي توان براي پرتاب موشك كروز از نوع رادار پرواز كرده و با دقت بسيار بالا (با حداكثر سه متر نوسان ) به هدف اصابت كند.
اينكه موضوع استقرار موشك هاي اسكندر در غرب روسيه يا خاك كشور بلاروس صرفا " تهديدي بدون پشتوانه عليه برنامه پدافند ضدموشك آمريكا در اروپاست يا تصميمي جدي و محكم امر قابل تعمقي در ميان تحليلگران است .
منتقدان به اين پرسش كه آيا روسيه مي تواند تا سال 1394 به تعداد كافي موشك اسكندر ـ ام براي تجهيز پنج گردان توپخانه موشكي توليد كند به ديده ترديد مي نگرند; با اين وجود حاضر نيستند اين تهديد را ناديده بگيرند. ادعاها در مورد برد موشك اسكندر تا حدودي گمراه كننده است . اگر برد 180 مايل (280 كيلومتر) درست باشد اين موشك ها كارايي چنداني براي هدف قرار دادن محل هاي استقرار موشك هاي رهگير پدافند ضدموشك مستقر در لهستان حداقل از خاك بلاروس را نخواهند داشت و رسيدن اين موشك ها به جمهوري چك كه محل استقرار رادار باند ايكس خواهد بود حتي از كالنينگراد بعيد به نظر مي رسد . ولي ظاهرا " برد موشك اسكندر ـ ام تا حدود 500 كيلومتر (310 مايل ) است و اين برد براي هدف قرار دادن تاسيسات فوق كافي خواهد بود.
با وجود اين عبور برد موشك تاكتيكي از مرز 500 كيلومتر آن را در رده موشك هاي ميان برد قرار مي دهد و استقرار چنين ) خواهد بود كه در اين صورت ممكن است آمريكا را وادار به INF موشكي مغاير با معاهده نيروهاي هسته اي ميان برد ( تجديدنظر و احياي برنامه سامانه هاي ميان برد پرشينگ موشك هاي درياپايه كروز و تسليحات ميان برد ديگر و استقرار مجدد آنها در اروپا نمايد . لازم به ذكر است معاهده نيروهاي هسته اي ميان برد كه در 1366 به امضاي سران آمريكا و اتحاد شوروي سابق رسيد امروزه تامين منافع امنيتي فدراسيون روسيه را با دشواري هاي زياد مواجه ساخته است و به كارگيري موشك اسكندر مي تواند تا حد زيادي از نگراني هاي امنيتي روسيه در قبال تهديدات ناتو بكاهد. با اين وجود از آنجايي كه معاهده اي كليدي در بحث خلع سلاح هسته اي به شمار مي رود خدشه دار شدن اين معاهده مي تواند بر روابط INF معاهده امنيتي آمريكا و روسيه اثر منفي بگذارد.
بعد از آغاز به كار دولت جديد ايالات متحده واز آنجا كه باراك اوباما براي بحران اقتصادي فعلي در جهان جنگ در عراق و افغانستان اولويت بيشتري قائل است نشانه اي ازتعديل مواضع آمريكا نسبت به برنامه پدافند موشكي در اروپا بروز كرده است و ممكن است اين كشور موضع ملايم تري نسبت به دولت بوش در مورد سپر موشكي اتخاذ كرده و براي آن اولويت كمتري قائل شود. در اين صورت روسيه نيز احتمالا از تصميم خود براي استقرار موشك هاي اسكندر عدول خواهد نمود.
مركز تحقيقات استراتژيك
اسماعيل بشري
استقرار پدافند موشكي ايالات متحده در اروپا به بهانه دفاع از اروپا و خاك آمريكا در برابر حملات احتمالي موشكي از جانب كشورهاي موسوم به محور شرارت يكي از بزرگترين چالش ها در روابط دولت ايالات متحده با فدراسيون روسيه مي باشد
دولت آمريكا با وجود مخالفت هاي جدي روسيه پروژه استقرار سامانه پدافند موشكي را با امضاي قراردادهايي با دو كشور جمهوري چك و لهستان پيش مي برد و كماكان اصرار دارد اين پروژه را تا سال 1391 به انجام برساند
مسكو علي رغم تصميم واشنگتن براي استقرار سامانه پدافند موشكي خود در اروپا مي كوشد با تهديد كشورهاي چك و لهستان آنها را از ميانه راه منصرف كند
مسكو اعلام كرده است در صورت استقرار سامانه پدافند موشكي آمريكا در جمهوري چك و لهستان در نظر دارد موشك هاي كوتاه برد بالستيك اسكندر را در استان كالنينگراد (بخش جدا از خاك روسيه واقع در كرانه درياي بالتيك و بين لهستان و بلاروس ) مستقر نمايد
پس از روي كار آمدن دولت جديد آمريكا به رياست باراك اوباما نشانه هايي از تعديل مواضع آمريكا نسبت به برنامه پدافند موشكي در اروپا بروز كرده است كه در اين صورت روسيه نيز احتمالا از تصميم خود براي استقرار موشك هاي اسكندر عدول خواهد نمود .