طوفان ملی گرایی در لندن و تزلزل اروپای واحد

در حالی که مقامات انگلیسی تصور می کردند عواقب و تبعات برگزاری همه پرسی اسکاتلند و حضور پررنگ طرفداران استقلال این منطقه از انگلیس صرفا به حوزه جغرافیایی اسکاتلند محدود می شود، جریان های ملی گرایانه در سرتاسر کشور با تحرکات خود را افزایش داده اند. این مسئله ضمن به چالش کشیدن سه حزب اصلی انگلیس یعنی کارگر، محافظه کار و لیبرال دموکرات، سبب خواهد شد تا موضوع خروج انگلیس از اتحادیه اروپا از یک احتمال معمولی به یک حقیقت تبدیل شود! در این صورت، پروسه فروپاشی اروپای واحد و تقابل میان کشورهای باقیمانده در آن کلید خواهد خورد.

از سوی دیگر، انتشار نتایج نظرسنجی اخیر روزنامه دیلی میل، نگرانی های بسیاری را در میان سیاستمداران انگلیسی و سران دو حزب کارگر و محافظه کار ایجاد کرده است. بر این اساس حزب استقلال انگلیس توانسته است محبوبیت خود را به صورت تصاعدی در این کشور افزایش دهد. نظرسنجی دیلی میل که نتایج آن موجب حیرت سیاست‌مداران حاکم در انگلیس شده، نشان داد محبوبیت حزب استقلال انگلیس به ۲۵درصد افزایش یافته است. این حزب اکنون می‌تواند با کسب کرسی‌های کافی در پارلمان، موازنه قدرت را در انگلیس بر هم بزند. براساس این نظرسنجی حزب محافظه‌کار با هدایت دیوید کامرون، نخست‌وزیر این کشور و حزب کارگر انگلیس هر دو ۳۱ درصد محبوبیت دارند. حزب لیبرال دمکرات نیز که شریک حزب حاکم است، هشت درصد رای دارد.

در چنین شرایطی حزب استقلال انگلیس می تواند به شدت در معادلات اجرایی و سیاسی لندن جریان ساز باشد. این جریان سازی در آینده ای نزدیک بیشتر به چشم خواهد خورد، زیرا هم اکنون علاوه بر طرفداران حزب استقلال انگلیس، برخی از طرفداران دو حزب کارگر و محافظه کار نیز خواستار جدایی انگلیس از اروپای واحد هستند. بدیهی است که در چنین شرایطی افرادی مانند آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، و خوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسون اروپا، به شدت نسبت به آینده انگلیس و جدایی این کشور از اتحادیه اروپا نگران هستند. مخالفت شهروندان انگلیسی با اروپای واحد به اندازه ای عمیق است که به هیچ عنوان نمی توان به مانند همه پرسی اسکاتلند، به وعده های فریبنده در روزهای پایانی همه پرسی مانع از بروز خشم آنها شد. در این میان سران حزب استقلال انگلیس نیز عزم خود را در راستای جدایی انگلیس از اروپای واحد جزم کرده اند.

لازم به ذکر است که تولید نارضایتی های عمومی در انگلیس روز به روز تحت تاثیر عوامل مختلف بیشتر می شود. ساختار سیاسی و سلطنتی انگلیس به طور طبیعی قدرت و قابلیت اقناع افکار عمومی جامعه این کشور را ندارد. رشد فاصله طبقاتی در انگلیس میان فقرا و ثروتمندان در کنار رشد بحران های اقتصادی مزمن در این کشور و از سوی دیگر، اعمال خشونت های اجتماعی شدید سبب شده است تا لندن به کانون منازعات نهفته اجتماعی و سیاسی در غرب تبدیل شود.

برگزاری کمپین " اشغال دموکراسی" در لندن که اخیرا در اعتراض به اقدامات دولت و نظام سلطنتی این کشور و نقض دموکراسی در انگلیس برگزار شد، نمونه ای بارز از این ماجراست. از سوی دیگر، جریان های ملی گرا در انگلیس نیز روز به روز در حال عضو گیری از اعضای غیر فعال جامعه هستند. به این وسیله در آینده ای نزدیک، قدرت مانور حزب استقلال در مقابل حزب کارگر و محافظه کار به شدت افزایش خواهد یافت.

هم اکنون زمینه های خروج انگلیس از منطقه یورو بیش از هر زمان دیگری وجود دارد. همین مسئله سبب شده است تا مقامات انگلیسی در آینده ای نزدیک خود را برای وقوع یک زلزله سیاسی تکان دهنده در کشورشان آماده کنند! اکثر کارشناسان و تحلیلگران مسائل اروپا معتقدند که عملی شدن خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا روز به روز پررنگ تر می شود و این سوژه در کلام سیاستمداران این کشور محرز است. هم اکنون ماههاست که در نظرسنجی های صورت گرفته، تعداد طرفداران خروج انگلیس از اروپا نسبت به طرفداران باقی مانده این کشور در اروپای واحد بیشتر است. همین مسئله سبب شده تا جریان های ملی گرا بتوانند خود را بیشتر در مقابل احزاب قدرتمند و سنتی مانند کارگر و محافظه کار نشان دهند. حزب استقلال انگلیس (UKIP) در سال 1993 میلادی تشکیل شد. در آن زمان گرایش های ضد اروپایی حزب استقلال UKIP مورد توجه افکار عمومی قرار نگرفت، اما در جریان انتخابات اخیر پارلمانی اروپا و همچنین انتخابات میاندوره ای پارلمان انگلیس، اعضای حزب استقلال انگلیس توانستند پیروزی های خیره کننده و بی سابقه ای کسب کنند. با این حال به نظر می رسد اوج تاثیرگذاری حزب استقلال انگلیس را باید در همه پرسی سال 2017 میلادی جست و جو کرد. این همه پرسی با هدف خروج یا عدم خروج انگلیس از اتحادیه اروپا صورت خواهد گرفت. بدیهی است که در چنین شرایطی مهار استقلال طلبان و ملی گرایان انگلیسی نه تنها به یک دغدغه بزرگ در میان احزاب سنتی انگلیس و دولت ائتلافی ضعیف دیوید کامرون، بلکه به یکی از اصلی ترین نگرانی های سران اروپای واحد تبدیل شده است.

فخرالدین اسدی