چین به دنبال تکرار مدل رفتاری روسیه در مواجه با امریکا

با این وجود دریای چین جنوبی در چند ماه اخیر شاهد تنش های سیاسی مهمی بوده که گاه رنگ و بوی نظامی نیز به خود گرفته است.

چینی ها به هیچ عنوان در مسائل مورد اختلاف در دریای چین جنوبی با همسایگانش قصد کوتاه آمدن ندارد، آنها تصور می کنند که آمریکایی ها اصرار دارند از طریق کشورهایی همچون ژاپن، کره جنوبی و فیلیپین کشورشان را محاصره کنند.

چینی ها این سیاست راهبردی آمریکا را به خوبی دریافت و فهم کرده اند، به همین دلیل چین که در حوزه دریایی، نیروی نظامی درجه یک جهانی محسوب نمی شود، سرمایه گذاری گسترده ای را برای تقویت نیروی دریایی و خریداری تجهیزات پیشرفته نظامی دریایی از روسیه انجام داده است.

چین در حوزه نظامی ارتباطات خود را با روسیه به نحو دیگری نیز افزایش داده است، بهمن ماه سال قبل برای اولین بار رزمایش مشترک دریایی روسیه و چین در دریای مدیترانه با حضور یک فروند ناو جنگی هسته ای روسیه و تعدادی از ناوهای جنگی چینی انجام شد.

در آن رزمایش مشترک ارتباط مخابراتی افسران ارشد کشتی های جنگی روسیه و چین در دریای مدیترانه انجام شد و بالگردهای روسی در بخشی از رزمایش بر روی عرشه ناو جنگی چین فرود آمدند و در مقابل بالگردهای چینی نیز روی عرشه ناو جنگی روسی نشستند. در همان رزمایش معنادار دو طرف رزمایش مشترک هوایی نیز انجام دادند.

علاوه بر اینها برخی منابع ژاپنی معتقدند که در ماه های اخیر مسؤولانی در وزارت دفاع چین طرحی را برای اعلام منطقه دفاع هوایی جدید که جزایر پاراسل را شامل می شود، آماده کرده اند.

این در حالی است که دولت چین اعلام کرده، این کشور هیچ طرح و برنامه‌ای برای ایجاد منطقه دفاع هوایی بر فراز "دریای چین جنوبی" ندارد.

از سوی دیگر چین ادعای مالکیت بر تمامی پهنه دریای چین جنوبی را مطرح کرده است. ویتنام، مالزی، فیلیپین و برونئی و تایوان نیز ادعای مالکیت بر این دریا را دارند. این دریا بیش از ۳۰ میلیارد تن ذخایر نفتی و ۲۰ تریلیون متر مکعب ذخایر گازی دارد.

در این میان ژاپن اخیرا با تحریک آمریکا تحرکاتی را در دریای چین جنوبی آغاز کرده است. نخست وزیر ژاپن قصد دارد با لغو ممنوعیت مشارکت این کشور در عملیات های نظامی، قدرت دفاعی ژاپن را بیش از پیش افزایش دهد. لغو این ممنوعیت موجب خواهد شد تا ارتش ژاپن از این پس بتواند آزادانه با نیروهای آمریکایی و سایر متحدان خود در عملیات های مختلف شرکت کند.

وزیر دفاع چین چندی قبل در ملاقات خود با همتای آمریکایی اعلام کرده بود پکن در مسائل مورد مناقشه با ژاپن هیچ‌گونه مصالحه، امتیازدهی یا معامله‌ای نخواهد کرد. وی همچنین اعلام کرده بود ارتش چین در سریع‌ترین زمان ممکن برای شرکت در هر نبردی آماده خواهند شد.

در همین حال چندی قبل رئیس جمهور آمریکا به ژاپن اطمینان داد که جزایر کوچک مورد اختلاف در دریای شرقی چین از مسائل اصلی در پیمان امنیتی دو جانبه بین واشنگتن و توکیو خواهد بود.

اوباما افزود: سیاست آمریکا کاملا روشن است. جزایر مورد سنکاکو توسط ژاپن اداره و کنترل می‌شود و بنابر این در چارچوب پیمان امنیتی آمریکا و ژاپن قرار می گیرد و ما با هر گونه تلاش یکجانبه‌ای برای خدشه وارد کردن به اداره و کنترل ژاپن بر این جزایر مخالف هستیم.

تنش ها بین ژاپن و چین از سپتامبر ۲۰۱۲ میلادی پس از اقدام توکیو در خریداری جزایر مورد اختلاف با چین از یک مالک خصوصی به شدت افزایش یافت. هواپیماهای آمریکایی، ژاپنی و کره جنوبی بدون توجه به درخواست مقام های چینی بر فراز این منطقه پرواز می کنند. چین از کلیه هواپیماها خواسته است تا علاوه بر اعلام هویت کامل برنامه پروازی خود را نیز در اختیار مقام های پکن قرار دهند.

این اقدام چین و بی توجهی کشورهای همسایه به آن نگرانی ها نسبت به خطر درگیری نظامی در منطقه را به شدت افزایش داده است. ژاپن نیز تاکید کرده است که توکیو و واشنگتن ایجاد منطقه دفاعی هوایی از سوی چین را به رسمیت نمی شناسند.

از سوی دیگر وزیر دفاع آمریکا نیز در آستانه سفر به دریای چین جنوبی اظهارات قابل تاملی را بیان کرده است.

چاک هیگل افزود: با وجود تهدیدات جدید واشنگتن طرح و برنامه های خود برای تقویت حضور نظامی در آسیا را متوقف نخواهد کرد و به گسترش حضور نظامی خود در آسیا ادامه خواهد داد.

در آخرین واکنش نیز رئیس جمهوری چین اعلام کرده پکن به دنبال مشکل‌آفرینی در دریای چین جنوبی نیست ولی در مقابل اقدامات تحریک آمیز کشورهای دیگر "به شکلی مناسب" واکنش خواهد داد.

مجموع این علائم نشان می دهد که تنش میان آمریکا و چینی در ماه های آینده حتی افزایش نیز پیدا خواهد کرد.

در همین حال برخی کارشناسان راهبردی معتقدند چینی ها با الگوگیری از روسیه در حوادث شرق اوکراین درباره حفظ منافع خود در دریای جنوبی چین اصرار ویژه دارند.

این کارشناسان معتقدند، مواضع مقامات چین نشان می دهد که چینی ها با رصد و مطالعه حوادث اوکراین به دنبال ایستادگی در برابر آمریکا و عدم عقب نشینی خواهند بود.

این محاسبات با قرارداد اقتصادی چین و روسیه برای انتقال گاز از این کشور با بی توجهی به تهدید تحریم روسیه از طرف آمریکا خود را به خوبی نشان داده است.