به گزارش
اسلام تایمز توني بلر گفت، توصيههاي مشاوران حقوقياش مانند لرد گلداسميت را در رابطه با جنگ عراق ناديده گرفته است.
گلداسميت هشدار داده بود که جنگ عراق بدون گرفتن مجوز از سازمان ملل غير قانوني است. او همچنين فاش کرده که بلر بارها او را از جلسات مربوط به جنگ عراق بيرون انداخته است.
در جلسه روز جمعه (1 بهمن) کميته چيلکات، تعدادي از خانوادههاي سربازاني که در عراق کشته شدند نيز حضور داشتند. همچنين در بيرون از محل جلسه، فعالان صلح تظاهراتي به راه انداخته بودند و تظاهرکنندگان خواستار محاکمه بلر شدند. آنها ميگفتند که اين جلسه به منظور فريبکاري تشکيل شده است.
پرس تيوي درباره کميته تحقيقي چيلکات با دکتر شهرار علي از حزب سبز انگليس، و فرانکلين لمب وکيل بينالملل به گفتوگو نشسته است که متن آن را در ادامه ميخوانيد:
پرس تيوي: نظر شما نسبت به اين جلسه طولاني چيست؟
(ارتباط تصويري با لندن) دکتر شهرار علي، از حزب سبز انگليس: اين جلسه يک تئاتر عالي بود. کاملا مشخص است که او از قبل تصميمش را گرفته بود که اين اقدام را انجام دهد. هزينه اين جنگ هم کشنده بود. پس از سال 2003 هزاران هزار عراقي بيگناه کشته شدند. توني بلر امروز ابراز ندامت ميکند. اما براي چه چيزي؟ او در مورد بهراهانداختن جنگ پشيمان نيست. او به خاطر کشتهشدهها پشيمان است. اما کشتهها يکي از پيامدهاي اجتنابناپذير جنگ هستند. با وجود مشاورههايي که به او در رابطه با عدم وجود سلاحهاي کشتار جمعي در عراق دادند، بلر تصميم گرفت که اين اقدام را دنبال کند. به همين خاطر بايد او را در يک دادگاه بينالمللي محاکمه کنند. اين خواسته ما است.
پرس تيوي: بسياري از مسائلي که مطرح ميشود حول و حوش رابطه بين بوش و بلر است. يکي از اين موارد مکاتباتي است که بين بوش و بلر رد و بدل شده است. اعضاي اين کميته اجازه دسترسي به اين مکاتبات را دارند ولي مردم چنين اجازهاي را ندارند. اين مساله باعث ايجاد ناراحتيهايي شده است. چه مقداري از اين شواهد بايد در دسترس عموم قرار گيرد؟
(ارتباط تصويري با بيروت) فرانکلين لمب، وکيل بينالملل: بايد تمام مدارک در دسترس عموم قرار گيرد مگر اينکه بدون هيچ شک و شبههاي ثابت شود که اين کار به طور مستقيم منافع ملي را تهديد ميکند. من بايد به ميهمان لندن بگويم که ديوان بينالمللي لاهه دقيقا اين مساله را در ذهنشان داشتند که بلر را مورد محاکمه قرار دهند. ما نبايد هيچگونه مصونيتي براي مسببين اين جنگ در نظر بگيريم.
پرس تيوي: در رابطه با جنگ عراق بارها و بارها کميتههايي تشکيل شده است که اعلام کردهاند اين جنگ قانوني بود. توني بلر بارها اينطور استدلال کرد که اين جنگ در پاسخ به حملات 11 سپتامبر و در نتيجه قانوني بود. او هيچ چيز ديگري به طور رسمي نگفته است.
علي: در ابتدا بايد بگويم که کميتههاي قبلي همگي اعلام نکردند که جنگ عراق قانوني بود. خود گلداسميت نيز گفته است که اين جنگ نياز به يک قطعنامه داشت. چيزي که واضح است اين است که بلر و بوش مصمم به شروع اين جنگ بودند و اهداف غايي آنها نفت و چيزهايي از اين قبيل بود. آنها با وجود اطلاع از احتمال کشتار غيرنظاميان، اين جنگ را به راه انداختند. به همين دليل بلر بايد محاکمه شود. آنها گفتهاند که هيچ چارهاي به جز اين جنگ وجود نداشت اما اينطور نبود. نگراني از سلاحهاي کشتار جمعي فقط يک بهانه بود. ما 2 پرونده اطلاعاتي داشتيم که در دسترس عموم قرار داديم.
پرس تيوي: اگرچه بارها و بارها گلداسميت گفته بود که اين جنگ غير قانوني است، اما آيا اين مساله اهميتي ندارد که در نهايت مشاور ارشد حقوقي بلر اعلام کرد که اين جنگ قانوني است و شروع جنگ اشکالي ندارد؟
لمب: از لحاظ حقوقي بلر نميتواند به اين مساله اتکا کند. ممکن است اين حقيقت کمي در مجازات او تخفيف دهد ولي در نهايت نميتواند متوسل به چنين چيزي شود. در نهايت اين مردم هستند که اين پرونده را بايد دنبال کنند. يکي از جملههاي تاريخي کالين پاول اين بود که "دوراني که CIA به من اطلاعات غلط داد و من با آن اطلاعات به شوراي امنيت مراجعه کردم از سياهترين دوران زندگي من بود." در آن زمان قوانيني وجود داشت که اين افراد قوانين را زير پا گذاشتند. اين قوانين مربوط به اصل 2 منشور سازمان ملل با عنوان "تهاجمات از پيش تعيينشده" مي شود. در صورتيکه اين مساله را تا پايان و تا زمان رسيدن به يک قضاوت نهايي دنبال نکنيم، همه ما مقصر هستيم.
مجري پرس تيوي: من اين جلسه را دنبال ميکردم. توني بلر از اين جلسه به عنوان بلندگويي براي اظهارات خودش استفاده کرد و ديدگاههايش را در ساير موارد به راحتي مطرح کرد. براي مثال او در مورد ايران گفت که ايران يک تهديد است و بايد به آن نيز پرداخته شود.
علي: شکي نيست که بلر آدم باهوشي است. او از شهرت خودش نيز استفاده ميکند اما چيزي که امروز روي آن تمرکز شده است هزاران هزار کشته غير نظامي است که امروز ميتوانستند زنده باشند. آنها مساله حملات تروريستي سال 2001 را بهانه قرار دادهاند اما اتفاقي که از آن سال به بعد افتاده، اين است که سازمانهاي تروريستي به واسطه اين جنگ تقويت شدهاند. حتي از نظر خودشان هم اين قبيل اقدامات نتايج عکس به همراه دارد. ما نمونههاي زيادي از نقض قوانين بينالمللي در اين جنگ داشتيم، براي مثال کنوانسيون ژنو، ابوغريب، و زندان گوانتانامو. يک سال از وعده اوباما براي بستن اين زندان گذشته است و اين زندان هنوز باز است. بنابراين ما با نقض آشکار حقوق بشر مواجه هستيم که باعث ايجاد عصبانيتهايي در دنيا شده است. بلر نيز در اين موارد نقض حقوق بشر مقصر است. در عراق ما متحمل هزينههاي زيادي شدهايم و بلر بايد پاسخگو باشد.
پرس تيوي: عراق امروز روابط ديپلماتيکاش را با کشورهاي ديگر از سر گرفته و سفارتهايي افتتاح کرده است. آيا در نهايت اشغال عراق، همانطور که بلر نيز گفت، ارزش چنين پاياني را نداشت؟
لمب: ما نبايد اجازه دهيم که هدف وسيله را توجيه کند، به ويژه با توجه به اينکه مردم غير نظامي کشته شدهاند. چه کسي بايد در اين رابطه نظر دهد؟ مردم عراق چنين نظري ندارند. اعضاي کميته لندن نيز چنين نظري ندارند. اين استدلال غلط است و هرگز اينگونه نبوده است. بايد اين رهبران را در يک دادگاه بينالمللي محاکمه کرد.
پرس تيوي: آيا ما بيش از حد روي اين دو شخصيت - توني بلر و جورج بوش - تمرکز کردهايم. در آن زماني که جنگ شروع شد افراد ديگري هم بودند که در اين لشگرکشي نقش داشتند. افزون بر آن، مردم امريکا امروز چه نگرشي نسبت به منطقه خاورميانه دارند؟
علي: شما تلويحي گفتيد که بلر نوک اين کوه يخي است و افراد ديگري هم هستند که بايد محاکمه شوند. من از اينکه ميبينم هنوز عدهاي از آن وزراي کابينه به کارشان ادامه ميدهند، حالم بد ميشود. براي مثال ديويد ميليبند سعي داشت جلوي انتشار اسناد اطلاعاتي توسط اوباما را بگيرد. تعداد بسيار زيادي از افراد ردهبالا هستند که بايد محاکمه شوند، يکي از آنها جک استرا است. تعداد کمي از اعضاي کابينه مانند کلير شورت و رابين کوک، با اين جنگ مخالفت کردند. شما به ياد داريد که دکتر ديويد کلي را چهقدر تحت فشار قرار دادند. در آن زمان وزير دفاع جف هون نيز در اين وقايع دست داشت. ما بايد کاري کنيم که چنين وقايعي ديگر تکرار نشوند. ما معيارهاي دوگانه داريم. ما نميتوانيم از طريق اقدامات تهاجمي سعي کنيم رفتار تهاجمي ديگران را سرکوب کنيم. ما نميتوانيم از ايران بخواهيم که برنامه هستهاياش را متوقف کند در حاليکه خودمان چنين تهديداتي براي ديگران درست ميکنيم.
پرس تيوي: آقاي لمب ما در اين برنامه با شما در مورد موضوعات مختلفي صحبت کرديم. شما گفتهايد که قوانين بينالمللي آنگونه که منتقدين ميگويند ضعيف نيست. اگر اينطور است، چه زماني جلوي اين قبيل مسائل خواهد ايستاد؟
لمب: شما درست ميگوييد. اين قوانين از وضعيت ايدهآل فاصله زيادي دارند اما اين قوانين جديد هستند و بعد از جنگ جهاني دوم وضع شدهاند. با اين وجود داشتن چنين سيستمي بهتر از نداشتن هيچ سيستمي است. تنها گزينه ما اين است که از قانون تبعيت کنيم.