روسيه بر سر دوراهي: ايران يا غرب؟

روسيه، درحالي که خود به قطعنامه ضد ايراني شوراي امنيت سازمان ملل راي داد، اعمال تحريم‌هاي بيشتر از سوي اتحاديه اروپا عليه ايران را محکوم کرده است.

روز سه‌شنبه(5 مرداد)، وزير امور خارجه روسيه تصميم اتحاديه اروپا مبني بر تحريم‌هاي بيشتر عليه ايران را غيرقابل قبول اعلام کرد و اظهار داشت که چنين اقداماتي، به روند تلاش‌ها براي حل مناقشه بر سر فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي تهران آسيب وارد مي‌کند.

پيش از اين نيز روسيه از اعمال تحريم‌هاي يک‌جانبه امريکا عليه ايران انتقاد کرده و گفته بود که مسکو با هرگونه ابزارهاي محدود کننده تهران خارج از چارچوب قطع‌نامه‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل مخالف است.

در همين رابطه شبکه پرس تي‌وي در گفت‌وگو با ديميتري بابيچ، سردبير مجله راشيا پروفايل به تشريح دلايل اقدامات خصمانه اتحاديه اروپا و امريکا و رويکر دوگانه روسيه در برابر ايران پرداخته است که مي‌خوانيد:

---

پرس تي‌وي: روسيه مي‌گويد اعمال تحريم‌هاي يک‌جانبه اتحاديه اروپا نه تنها بر تلاش‌هاي ديپلماتيک براي حل مناقشه بر سر فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران خدشه وارد مي‌کند بلکه، نشان دهنده ارزش قائل نشدن براي شوراي امنيت سازمان ملل است. چرا امريکا و اتحاديه اروپا قطعنامه سازمان ملل و هم‌پيمانانشان را که مخالف تحريم‌هاي يک‌جانبه هستند، ناديده مي‌گيرند؟

ديميتري بابيچ: مشکل اين‌جاست که روسيه مي‌خواهد از دو چيز پرهيز داشته باشد. از يك سوي مسکو اصلا تمايلي ندارد که آمريکا و يا اتحاديه اروپا عليه ايران به اقدام نظامي دست بزنند. جنگ در ايران به هيچ عنوان براي مسکو قابل قبول نخواهد بود از همين روي، هرکاري براي جلوگيري از آن انجام خواهد داد.

از سوي ديگر، روسيه نيز از نزديکي ايران به توانايي ساخت سلاح هسته‌اي هراسناک است؛ بنابراين، موقعيت مسکو در ميان اين دو وضعيت در نواسان است و همين امر رويکرد دوگانه مسکو را تبيين مي‌کند.

يک روز روسيه از تهران به دليل بيانيه‌ها و اعلاميه‌هاي اعتراضي‌اش انتقاد مي‌کند و روز ديگر اتحاديه اروپا را براي اعمال تحريم‌هاي جديد به باد انتقاد مي‌گيرد.

آنچه مسکو مي‌خواهد ايراني است در صلح و آرامش با روسيه و اروپا و حتي با ديگر کشورها.

پرس تي‌وي: فکر مي‌کنيد روسيه به تحريم‌هاي يک‌جانبه امريکا و اتحاديه اروپا گردن نهد؟

ديميتري بابيچ: خير. فکر مي‌کنم روسيه هيچ اجباري نداشته باشد که از سياست‌هاي امريکا و اتحاديه اروپا در قبال ايران پيروي کند. روسيه مي‌خواهد ايران در صلح باشد تا بتواند شريک اقتصادي قابل اتکايي بماند زيرا همان‌طور که مي‌دانيد، ممنوعيت‌هاي غيررسمي براي صادرات روسيه به امريکا و کشورهاي عضو اتحاديه اروپا اعمال مي‌شود؛ بنابراين، ايران شريک تجاري مهمي براي مسکو محسوب مي‌شود. به همين دليل روسيه از تحريم‌هايي که به اقتصاد ايران آسيب مي‌رسانند حمايت نخواهد کرد.

پرس تي‌وي: اما روسيه از تحريم‌هاي سازمان ملل حمايت کرد. چه تفاوتي بين اين دو مي‌بينيد؟ ممکن است درباره تفاوت‌هاي تحريم‌هاي سازمان ملل با تحريم‌هاي اتحاديه اروپا و امريکا توضيح دهيد؟

ديميتري بابيچ: روشن است که تحريم‌هاي سازمان ملل ناشي از اطلاعاتي که سازمان بين‌المللي انرژي اتمي و برخي نهادهاي ديگر اعلام کرده‌اند.

اين درحالي است که تحريم‌هاي امريکا بنا بر دلايل سياسي صورت گرفته‌اند زيرا واشنگتن مي‌خواهد از ايران چهره مخوفي بسازد. کاخ سفيد ايران را همچون تهديدي جدي براي اسرائيل مي‌داند. از همين روي است که پيروي روسيه از سياست‌هاي امريکا غيرهوشمندانه به نظر مي‌رسد. اما از سوي ديگر مسکو، به عنوان عضوي مسئوليت‌پذير در سازمان ملل و جامعه جهاني، نمي‌تواند با ديدگاه‌هاي کلي اين سازمان موافقت نکند و به همين دليل به خواسته اکثريت شوراي امنيت سازمان ملل تن مي‌دهد.

پرس تي‌وي: به نظر شما هراسناک نشان دادن ايران از سوي امريکا بر اصل قطعنامه سازمان ملل تاثيرگذار بوده است؟ آيا اين اقدام امريکا اعمال فشاري بر شوراي امنيت به شمار نمي‌رود؟

ديميتري بابيچ: فقط مي‌توانم بگويم که روسيه و چين به خود اين اجازه را خواهند داد تا عليه ايران بر آن‌ها فشار وارد شود. اگر زماني مسکو و پکن دريابند که ايران به توليد سلاح هسته‌اي نزديک شده است، احتمالا به چنين اقداماتي دست خواهند زد اما در غير اين صورت، اين دو کشور عليه تهران اقدامي نخواهند کرد و دليل آن هم روابط تجاري ميان آن‌هاست. تمامي اين نکات را مي‌توان از اعلاميه‌ها و سخنان مدودوف رئيس جمهور و پوتين نخست وزير روسيه و ديگر سياست‌مداران اين کشور، به خوبي دريافت.