۰
پنجشنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۲ ساعت ۱۲:۲۸
*«نسیم»: لطفا در ابتدا نمایی کلی از وضعیت حقوق بشر در آمریکا را ترسیم نمایید؟
- مطالعه حقوق بشر در آمریکا را می توان در سه رویکرد کلان بررسی کرد اول، حقوق بشر در داخل جامعه آمریکا است، دوم، اقدامات ضد حقوق بشر آمریکا در نظام بین‌الملل و در قبال سایر کشورها و دیگری موارد نقض حقوق بشر در قبال جمهوری اسلامی ایران است.
در حوزه داخلی آمریکا نقض حقوق بشر ابعاد مختلفی دارد که یک بخش آن در رابطه دولت این کشور با مردم آمریکا است، موارد متعددی از نقض حقوق بشر در این حوزه از جمله نقض حقوق زندانیان، نقض حقوق زنان، نقض حقوق کودکان، نقض حقوق بومیان، نقض حقوق اقلیتها، نقض حقوق مهاجرین را می توان برشمرد مثال دیگر آن خشونت های سازمان یافته علیه مردم مانند جنایاتی که پلیس نسبت به مردم انجام می‌دهد است.
رفتار نیروهای امنیتی آمریکا و پلیس این کشور را باید در صدر مسائلی دانست که حقوق مدنی شهروندان امریکایی را تضییع می کند. برطبق گزارشات رسمی، پلیس آمریکا، سالیانه درحدود یک میلیون نفر از مردم آمریکا بدون جهت مورد ایست و بازرسی قرار می گیرند و عده ای از آنان به اداره های پلیس منتقل می شوند و مدتی بدون تفهیم اتهام در بازداشتگاه می مانند و سپس با یک عذرخواهی ساده آزاد می شوند. در بسیاری از موارد و به ویژه در برابر سیاهان شاهد ضرب و شتم و رفتار خشن نیروهای پلیس نیز هستیم .
مطابق با اعلامیه و کنوانسیونهای حقوق بشر هیچ کسی نبایست در معرض رفتار تحقیرآمیز و یا وحشیانه قرار بگیرد. مطابق با ماده ۱۰میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی تمامی افرادی که آزادی آنها سلب می گردد باید با آنها با انسانیت و احترام که حقیقت ذاتی شخص انسان است، رفتار شود. ممنوعیت شکنجه و یا آزار زندانیان حتی صراحتاً در اعلامیه جهانی حقوق بشر ذکر شده و در ماده 5 این اعلامیه بیان شده است که هیچ کس را نمی توان شکنجه کرد یا مورد عقوبت یا روش وحشیانه و غیر انسانی یا اهانت آمیز قرار داد.
زندانهای ایالات متحده آمریکا نیز مملو از زندانی است. بنابر گزارشات رسمی، این کشور با جمعیتی کمتر از پنج درصد از جمعیت جهان، بیش از 25 درصد کل زندانیان جهان را در زندان‌هایش دارد. این گزارشات حاکی از آن است که به طور متوسط از هر 198 نفر امریکایی یک نفر در زندان به سر می برد و لذا آمار کل زندانیان آمریکا بیش از 2 میلیون و سیصد هزار نفر اعلام شده است. درضمن حدود 25 هزار نفر از این زندانیان در سلول های انفرادی و در شرایط بسیار نامناسب قرار دارند. برخی از این زندانیان تنها 1.5 ساعت در روز اجازه استفاده از محیط باز را دارند و در باقی ساعات شبانه روز هیچ نوری مشاهده نمی کنند و برخی از افراد تا 20 سال به صورت مداوم در حبس انفرادی به سر می برند.
یک بخش دیگر از این موارد نقض حق بشر، نقض سیستماتیک قانون توسط مجریان قانون در آمریکاست. نمونه بارز آن که بعد از 11 سپتامبر بسیار اتفاق افتاده است نقض حریم خصوصی است که افشاگری های اسنودن بیشتر آشکار کننده آن است. یکی از مسائلی که دولت آمریکا با آن درگیر است مسئله نشت اطلاعات اقدامات مخفیانه آمریکا است که برخی از آنها توسط اسنودن افشا شده و برخی دیگر از آنها توسط بعضی از نظامیان آمریکائی منتشر شده است برخی از آنها نشان دهنده جنایات نظامیان آمریکائی نسبت به مردمان کشورهای دیگر است که در جنگ ها اتفاق افتاده بود. مصداق بارز دیگری برای نقض حق بشر در این کشور، نقض حریم خصوصی بعد از 11 سپتامبر و ورود دولت در شنود رسمی تلفن ها، ایمیل ها و عملا نقض آزادی افراد به بهانه مقابله با تروریسم است.
*«نسیم»: دولت آمریکا در بحث حریم خصوصی توجیحی دارد مبتنی بر اینکه ما بعد از 11 سپتامبر برای تامین امنیت شهروندان موظف به داشتن چنین نقض هائی هستیم، نظر شما در این باره چیست؟
- اصل این توجیح، در سال 2001 و بعد از 11 سپتامبر اتفاق می افتد ولی ما اکنون بعد از 13 سال در سال 2014 همچنان شاهد این حالت فوق العاده در آمریکا هستیم و این شرایط نقض نص قانون اساسی ایالات متحده است.
در عرصه امنیت شخصی، ایالات متحده آمریکا در وضعیت اسف باری قرار دارد. شهروندان در این کشور توسط دوربین ها و شنودهای امنیتی به شدت کنترل می شوند. گزارشات حاکی از آن است که به طور متوسط در هر روز 300 تصویر از هر شهروند آمریکایی گرفته می شود. این دستگاه های شنود و تصویر برداری در تمام نقاط شهر و وسایل نقلیه عمومی نصب شده است که این موضوع امنیت شخصی شهروندان را با مخاطره جدی روبرو ساخته است.
همه کشورها با مسائل امنیتی درگیرند اما هیچ کشوری با این شدت وارد حریم خصوصی شهروندان خود نمی شود و اینطور هم نیست که این نقض نسبت به همه مردم آمریکا به شکل یکسان اتفاق بیفتد مثلا ما شاهدیم نسبت به مسلمانان، سیاهان و مهاجران این سختگیری ها با شدت بیشتری در حال انجام است.
بعد از 11 سپتامبر مسلمانان به شدت محدود گشته اند بشدت تحت فشار قرار گرفته اند و بشدت برچسب تروریست بودن خورده اند. بحث اسلام هراسی نیز یکی از جنبه های نقض حقوق بشر در آمریکاست. که علیه مسلمانان آمریکا اتفاق افتاده و بهانه آن نیز همین مسائل تروریستی است.
همانگونه که در نمای کلی گفتم بخش دیگر نقض حقوق بشر آمریکا، نقض حقوق بشر نسبت به بقیه دولتها است.
دولت آمریکا در قبل از جنگ جهانی دکترینی را تحت عنوان دکترین مونرو مطرح می کنند که بر اساس آن در قرن 19 میلادی انزواگرائی را انتخاب کرده بودند اما در همان دوره ای که ادعا می کنند ما کاری به دنیا نداشتیم بیشترین جنایات حقوقی بشری را در آمریکای لاتین با این استدلال که این حوزه حیاط خلوت ماست داشتند. دکترین مونرو می گفت حوزه نیم کره غربی حوزه ماست و اجازه نمی دهیم کسی به این حوزه ورود کند ما نیز به بقیه حوزه دخالت نمی کنیم. با همین استدلال حاشیه امنی برای دخالت و مداخله در آمریکای لاتین ایجاد کردند و بیشترین جنایات را نسبت به کشورهای آمریکای لاتین داشته و جنگ های متعددی راه انداختند. اما بعد از این که آمریکا وارد دنیای قدیم -به تعبیر خودشان- شده و وارد جنگ جهانی شدند این جنایات آشکارتر شده است. موارد نقض حقوق بشر آمریکا شامل جنایات جنگی آمریکا در دهها جنگی که بعد از جنگ جهانی به راه انداخته اند می باشد از جمله این جنگها می توان از جنگ کره یا ویتنام تا موارد اخیر آن در جنگ افغانستان و عراق یاد کرد. از دیگر موارد هدایت کودتاها، مداخلات نظامی یا فروش سلاح است که در حقیقت بخشی از این مداخلات مستقیم بوده و برخی دیگر غیرمستقیم که عمدتا در کشورهای در حال توسعه و آفریقائی به دلیل منابع این کشورها یا دسترسی به نقاط استراتژیک اتفاق افتاده است.
کارنامه آمریکا در تجاوز به حقوق دیگر کشورها در صحنه نظام بین الملل به خصوص پس از حملات اتمی به شهرهای ژاپن در جنگ دوم جهانی که تا به حال بیش از 350 هزار کشته برجای گذاشته است، چهرهای واقعی از این کشور مدعی صلح را به جهانیان نشان داد.
در سنوات گذشته آمریکایی ها پهپادها یا هواپیماهای بدون سرنشین را درجهت کشتار غیرنظامیان و نابودکردن تأسیسات کشورها به کارگرفتند و این وسیله به ابزاری روتین برای مبارزه با تروریسم در زمان باراک اوباما تبدیل شده است. مطابق گزارشات رسمی تاکنون حدود 3000 نفر به واسطه حملات پهپادهای آمریکایی کشته شده‌اند که حدود 180 تن از آنان کودک بوده اند. این حملات تابحال بیش از 1200 مجروح به جای گذاشته است که بسیاری از آنان تا پایان عمر اثرات این حملات را بر بدن خود به همراه خواهند داشت. در این میان می توان به حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی به وزیرستان شمالی پاکستان، مناطق افغانستان، لیبی و غیره و همچنین جاسوسی و نقض تمامیت ارضی بسیاری از کشورها از جمله ایران اسلامی اشاره نمود.
به غیر از جنگ، ما شاهد مداخلات غیرنظامی توسط آمریکا در دیگر کشورها از طریق مداخلات غیرمستقیم به وسیله رویه کار آوردن دولت های غیر همسو می باشیم.
ما این مورد را درباره ایران نیز در حمایت از رژیم پهلوی شاهد هستیم. آنها به شکل مستقیم و غیرمستقیم از شاه حمایت می کردند و شاه نیز به شکنجه و آزار و سرکوب مردم می پرداخت. مصداق بارز آن در زمان حاضر بحرین است که آل خلیفه به حمایت از آمریکائی ها در حال سرکوب شهروندان بحرینی است یا در مصر اگر نظامیان کودتا می کنند هرچند آمریکائی ها به ظاهر اعلام بی طرفی و نگرانی می کنند ولی این نظامیان نیز از حمایت آمریکائی ها برخوردارند. در مورد سوریه رسما بیان می کنند که ما شورشیان را تسلیح می کنیم و مخالفان دولت رسمی سوریه از کمک تسلیحاتی، اطلاعاتی و حتی دیپلماتیک دولت آمریکا برخوردار است.
اینها همه نشان دهنده نقض حقوق ملت ها و شهروندان است که مثال های آن بسیار زیاد است.
بر اساس اسناد اسنودن آمریکائی ها حتی در حال جاسوسی از سران 35 کشور متحد خود نیز هستند. که جاسوسی خود نیز نقض نظامات بین المللی است. در مسئله فلسطین هم ما شاهد حمایت از اسرائیل در جنگ ها و بقیه اقداماتی که این دولت انجام می دهد هستیم. وجود زندانهای مخوف گوانتانامو در کوبا، ابوغریب در عراق، زندانهای مخفی در افغانستان و دیگر نقاط جهان تنها گوشه‌ای از نقض‌های حقوق بشری این کشور در سراسر دنیاست.
*«نسیم»: اجازه دهید وارد مبحث ایران شویم، موارد نقض حقوق بشر توسط آمریکا در قبال ایران را لطفا تشریح بفرمائید
- در مورد جمهوری اسلامی ایران، آمریکائی ها در ابتدا به دنبال سرنگونی حکومت انقلابی بودند، در این راستا علیه ایران جنگ راه انداختند از صدام حمایت کردند، قبل از آن تلاش برای کودتاهائی مانند کودتای نوژه کردند که همه اینها موارد نقض حقوق بشر ملت ایران است.
اقداماتی براندازانه ای بعد از جنگ انجام دادند که از موارد آن حمایت از اپوزیسیون، مانند منافقین است که ارتباطات وسیعی با مقامات آمریکائی دارند، در سخنرانی های آنها شرکت می کنند و مستقیما از آنها حمایت می کنند این در حالی است که منافقین مستقیما دستشان به خون ملت ایران آلوده است.
در مقطع کنونی تحریم های یک جانبه علیه ایران وضع شده است که به گفته خودشان این تحریم ها بیشترین و خصمانه ترین نوع تحریم علیه یک دولت تا به حال است. در این راستا شاهد هستیم که نزدیک به 1 میلیون بیمار سرطانی و بیماری های خاص که نیازمند رادیو دارو و داروهای خاص هستند در نتیجه تحریمها از دارو و خدمات مرتبط محروم شده و جانشان به خطر افتاده است.
حمایت از دشمنان ملت ایران در یک جمله در طول سی و پنج سال گذشته وجه بارز نقض حقوق بشر توسط آمریکا در قبال جمهوری اسلامی بوده است.
*«نسیم»: براساس اسناد منتشر شده دولت آمریکا بعد از حادثه یازده سپتامبر و حتی قبل از آن زندان های مخفی در سراسر جهان ایجاد کرده است، حال سوال ما مشخصاً این است که آیا براساس حقوق و عرف بین الملل داشتن زندان در کشوری دیگر امری پذیرفته است؟
- طبیعتاً این برخلاف هنجارها، عرف و قواعد بین المللی است که شما افرادی را بدون تفهیم اتهام و بدون اینکه جرمش محرز باشد و تنها به صرف اینکه فردی مسلمان است یا احتمالاً قرار است در اقدامی دخیل باشد بازداشت کنید و در زندانی مخفی در عراق، افغانستان و یا خیلی از کشورهای اروپائی نگه دارید. متاسفانه اخباری موجود است که برخی از کشورهای اروپائی با آمریکائی‌ها در زمینه پنهان نگاه داشتن بازداشتگاه ها و زندان هائی که مورد استفاده آمریکائی هاست همکاری نیز می کنند.
در پی حملات 11 سپتامبر، جرج بوش به سازمان سیا دستور بازداشت مظنونین به فعالیت های تروریستی در سراسر جهان را صادر کرد. این افراد پس از عملیاتی که به بازداشت آنها ختم می شده، می بایست در زندانهای مخفی سازمان سیا در سراسر جهان نگهداری شوند. در این بازداشتگاه ها، سازمان سیا بازداشت شدگان را زیر انواع بازجویی ها و شکنجه قرار می دهدکه حقوق اولیه آن ها را به راحتی نقض می کند. همچنین ماموران سازمان سیا اجازه یافتند تا بدون طی مراحل حقوقی کار، این افراد را به نقاط مختلف جهان منتقل و از کشوری به کشور دیگر و از بازداشتگاهی به بازداشتگاه دیگر انتقال دهند و بازجویی نمایند.
تمامی این فرآیند در پرونده های طبقه بندی شده و خارج از دسترس قانون داخلی ایالات متحده انجام شده و کاخ سفید حاضر نیست اسنادی از آن را منتشر کند. ماموران سازمان سیا از شیوه های بازجویی پیشرفته و غیرعادی در این بازداشتگاه ها استفاده کرده و جهت فرار از قانون و نظارت نهادهای داخلی، بازداشتگاه ها را در سایر کشورها ایجاد می نمایند. عموم نقل و انتقال بازداشت شدگان بین کشورها با پروازهای مخفی و یا نظامی صورت می گیرد. امروز این امر روشن است که مقامات ارشد دولت جرج بوش پسر مسئول اقدامات غیرقانونی، بازداشتگاه های مخفی و شکنجه های سازمان سیا هستند؛ به علاوه کشورهایی که با ایالات متحده در این زمینه همکاری کرده اند نیز باید مسئولیت خود را بر عهده بگیرند. این امر که نهادهای نظارتی و قانونی ایالات متحده هیچ مقامی را به جهت مسئولیتش در این زمینه مورد بازخواست قرار نداده اند، سبب نگرانی جهانیان و خود جامعه آمریکاست. بررسی ها نشان می دهد نقض حقوق بشر و شکنجه به شکلی سیستماتیک در تمام طول این دوره پس از 11 سپتامبر در جریان است. این موارد همگی مثال نقض بارز حقوق بشر است.
در مورد گوانتانامو شاهد هستیم که رئیس جمهور آمریکا هر ساله در نطق سالانه خود و در مناظرات انتخابات ریاست جمهوری از سال 2008 وعده می دهد که این زندان را خواهد بست و این افراد را آزاد خواهد کرد، اما شاهدیم که هیچ اتفاقی در این مورد نیفتاده است. این خود نشان دهنده این است که اراده کافی برای انجام این کار وجود ندارد. بسیاری از افرادی که در این محل ها هستند نه محاکمه شده اند و جرم آنها مشخص است. تنها احتمالی که اینها می دهند این است که اگر این افراد آزاد شوند شاید بروند و در عملیاتی علیه دولت آمریکا شرکت کنند. حتی در زمانی که این افراد بازداشت شده اند موردی نشان دهنده این امر نبوده است که آنها درصدد انجام عملیات بوده اند. اظهارات اخیر رئیس جمهور آمریکا در مورد آزاد کردن این افراد تنها وعده‌ای مبهم است که به بهانه عدم همکاری کنگره در اعطای اختیارات لازم سعی در توجیه عدم انجام آن دارند.
*«نسیم»: آیا براساس قوانین این کشور داشتن چنین بازداشت های طویل المدت بدون محاکمه ای قانونی است؟
- اگر هم آمریکائی‌ها توجیه کنند که ما به علت دلایل امنیتی باید چنین رفتاری داشته باشیم معمولاً همه قوانینی که کشورها در این حوزه ها وضع می کنند مقطعی و با مدت مشخص وضع می‌شود. نه اینکه 13 سال بعد از 11 سپتامبر یک قاعده و قانون را در مورد این افراد همچنان بکار ببرند. این رفتار منتقدان جدی در داخل و خارج آمریکاست و اگر این انتقادات نبود اوباما هر سال در نطق سالانه خود به آن نمی پرداخت.
نقض حقوق بشر در عملیات های سازمان سیا پس از 11 سپتامبر 2001 در مورد بازداشتهای مخفیانه، زندانهای مخفی و انتقال بازداشت شدگان به سایر کشورها وسیع و عظیم می باشد. ایالات متحده و متحدانش تاکنون هرگونه نقض حقوق بشر و اقدامات خلاف قانون را تایید نکرده اند و حتی به حقوق محکومان اشتباهی و زندانیان شکنجه شده توجهی نکرده و در راستای جبران اضرار قربانیان اقدامی نکرده اند. علاوه بر این ایالات متحده هنوز اقدام غیر قانونی انتقال بازداشت شدگان به سایر کشورها را انکار می کند. یقیناً دستور اجرایی اوباما در سال 2009 مبنی بر بستن زندانهای مخفی سازمان سیا در مورد بازداشتگاه های موقت و انتقال زندانیان به سایر کشورها اجرا نشده است. دولت اوباما در ادامه فعالیت های دولت بوش سعی کرده مشروعیت اقدامات سازمان سیا در بازداشت مظنونان به اقدامات و فعالیتهای تروریستی را حفظ کرده و عمل و اقتدار آنان جهت کشاندن مظنونان به بازجویی و محاکمه را برپا نگه دارد. بازداشتهای خودسرانه سیا در سراسر جهان همچنان یک منبع نگرانی عمیق باقی مانده است.
البته اوباما در مورد هواپیماهای بدون سرنشین نیز اینگونه اظهاراتی را داشته است که ما این ها را باید هدفمند نماییم. اوباما با وجود اینگونه اظهارات، فردی را به عنوان رئیس سیا معرفی می کند که تخصص او استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین است که این رفتار در صدد نهادینه کردن این ایده در ساختار است. این در حالیست که شاهد هستیم در افغانستان و پاکستان روزانه بسیاری از افراد قربانی حملات این هواپیماها هستند. این رفتار باعث گردیده که حزب جمهوری خواه که حزب مخالف دولت اوباماست نسبت به آن انتقاد کند که دولت اوباما برخلاف قواعد آمریکا از این هواپیماها استفاده می‌کند. حتی در جلسه ای که سال گذشته برای تائید صلاحیت جان برنان-رئیس سیا- برگزار گردید، سناتورها مکرراً از او سوال کردند که برنامه شما در ارتباط با موضوع هواپیماهای بدون سرنشین چیست، این مساله نشان دهنده این موضوع است که حتی در داخل آمریکا نسبت به این رفتارها نگرانی وجود دارد.
*«نسیم»: اجازه بدهید برگردیم سر موضوع زندان های مخفی، عده ای استدلال می کنند از آنجائی که دولت آمریکا نمی تواند در کشور خود چنین زندان هایی با چنین شرایطی داشته باشد دست به تاسیس این زندان ها در خاک دیگر کشورها زده است. آیا براساس عرف و حقوق بین اللمل کشوری می تواند در دیگر کشورها زندان مخفی داشته باشد؟
- زمانی که ما صحبت از حقوق بین الملل می کنیم قاعده حاکمیت کشورها و عدم دخالت در امور داخلی کشورها مطرح می گردد که مبتنی بر بند2 ماده 7 منشور سازمان ملل متحد است که کشورها را از دخالت در امور داخلی دیگر کشورها باز می دارد، البته آمریکائی ها تفسیر بسیار وسیعی از این بند ارائه کرده اند، متاسفانه آمریکائی ها قواعد بین المللی را بنا بر نظرات خود تفسیر می کنند و هرجا که گرفتار می شوند بیان می کنند که این تفسیر صحیح نیست و تفسیر ما صحیح است.
لذا ما شاهد هستیم که این بند منشور ملل متحد در سالهای اخیر به شکل حادی توسط آمریکائی ها تضعیف شده است. از جمله نقض این اصل در سال های اخیر حمله آمریکا به عراق است که با این استدلال که صدام در کشور عراق در حال انجام ستم به مردم این کشور است حکومت عراق را سرنگون کردند. و در حقیقت با استدلال حقوق بشری، حاکمیت این کشور را نقض نمودند. ما حتی شاهد هستیم آمریکائی ها با همین استدلال حقوق بشری دست به تحریم ایران نیز زده است و در حقیقت این رفتار تضعیف کننده حاکمیت کشورها است.
این رفتار در حالی اتفاق می افتد که این تفسیر کاملا غلط است و اگر آمریکائی ها در پی چنین تفسیری هستند باید ابتدا منشور سازمان ملل را اصلاح کنند که طبیعتاً کشورهای چین و روسیه به آنها چنین اجازه ای نخواهند داد.
در مثال دیگر ما شاهدیم که در اوکراین سناتورها و مقامات آمریکا در این کشور در حال سخنرانی برضد دولت این کشور هستند که این رفتار علناً نقض حاکمیت این کشور است.
این مسائل بسیار ساده تر از این است که شما با داشتن زندان در کشوری دیگر دست به نقض حاکمیت آن کشور بزنید. حال اگر کشور میزبان این زندان ها را بپذیرد هرچند نقض حاکمیت این کشورها نیست اما مطمئناً با بسیاری دیگر از قواعد بین المللی و حتی داخلی این کشورها منافات دارد.
علیرغم اقدامات ایالات متحده و متحدانش در جهت مخفی نگه داشتن اطلاعات مرتبط با زندانهای مخفی و انتقال متهمان به سایر کشورهای همکار آمریکا، گزارش های متعددی در افشای آنها در سراسر جهان به بیرون درز کرده و از جمله این گزارش مواردی را بیان کرده است. در همین زمینه علیرغم اینکه دادگاه های ایالات متحده به طور گسترده درهای خود را به روی قربانیان زندانهای مخفی سازمان سیا و عملیات انتقال به سایر کشورهای متحد آمریکا، بسته اند؛ چالشهای قانونی برای این اقدامات از سوی دادگاه های کشورهای مختلف در سراسر جهان در حال ایجاد است. دادگاه حقوق بشر اتحادیه اروپا اخیراً مشارکت مقدونیه با سازمان سیا در ربایش، شکنجه و بازداشت مخفی خالد المصری را مصداق بارز نقض کنوانسیون اروپایی حقوق بشر دانسته است. دادگاه فرجام خواهی ایتالیا نیز محکومیت مقامات آمریکایی و ایتالیایی برای نقش آنان در انتقال غیرقانونی ابو عمر به مصر را تایید کرده است. در حال حاضر نیز شکایت هایی به دلیل همکاری با بازداشت های مخفی آمریکا و انتقال غیرقانونی افراد به سایر کشورها، علیه ایتالیا، رومانی، لیتوانی و لهستان در دادگاه حقوق بشر اتحادیه اروپا و علیه جیبوتی در کمیسیون آفریقایی حقوق بشر و انسانها و همچنین علیه مقامات و مسئولین محلی در مصر، ایتالیا، هنگ کنگ و بریتانیا مطرح است.
در چشم انداز این پیشرفتها، وقت آن فرا رسیده است که دولت ایالات متحده و متحدانش به این اقدامات در بازداشتهای مخفیانه و انتقال غیر قانونی به سایر نقاط جهان اعتراف کرده، از انکار دست بردارند و مقامات و مسئولینی را که از روی علم و آگاهی و عامدانه مرتکب این اعمال شده اند در برابر مسئولیتشان بازخواست کنند. بدیهی است پذیرش اقدامات ایالات متحده در راستای استراتژی مبارزه با تروریسم مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2006 با این نقض گسترده حقوق بشر، شکنجه، اقدامات ضد انسانی و تحقیر کننده زیر سوال رفته است و جامعه جهانی اگر پس از حادثه 11 سپتامبر تلاش کرد با ابراز همدردی با ایالات متحده، اقدامات کاخ سفید را در راستای حفاظت از امنیت داخلی و بین المللی بپذیرد، امروز پس از گذشت بیش از 10 سال اقدامات غیرقانونی ایالات متحده در سراسر جهان کم و بیش فاش شده و یک نفرت عمومی در سطح افکار عمومی، دانشگاهیان و متفکران امور بین الملل بر انگیخته است و مشروعیت این دسته از اقدامات مخدوش شده است. گرچه ایالات متحده در تلاش است با کنترل رسانه های اصلی جهان و خاموش کردن صدای مخالفان، جلوی افشا شدن این واقعیت ها و درز کردن اخبار را بگیرد، ولی حقیقت آن است که این اقدامات تنها سرعت آگاهی افکار عمومی جهان را از این اقدامات پایین می آورد و نمی تواند مانع آگاهی آنان شود.
*«نسیم»: آیا به طور مشخص قواعد و قوانین داخلی و بین‌المللی که آمریکا با انجام شکنجه و نگاهداری افراد در بازداشتگاههای مخفی بین‌المللی آنها را نقض کرده باشد، وجود دارد؟
- مسلماً وجود دارد بنده در اینجا به برخی موارد کوتاه اکتفا میکنم: مطابق بند 16 کنوانسیون ضد شکنجه و قانون رفتار با زندانیان، این شکنجه ها و رفتارهای ماموران سازمان سیا، وحشیانه، خشن و غیر انسانی بوده که با زندانیان و از جمله زندانیان خارج از مرزها اینگونه رفتار شده است.
همچنین مطابق گزارش کمیته بین المللی صلیب سرخ جهانی که از مصاحبه با 14 زندانی مهم و باارزش، زمانی که در 2006 از زندانهای مخفی ایالات متحده به گوانتامو منتقل شدند، به دست آمده، زندانیان در طول دوران حضور در بازداشتگاه های مخفی با انواع بدرفتاری مواجه شده اند. شکنجه هایی نظیر فرو بردن در آب، عریان سازی طولانی، محرومیت از خواب، آزار با سردسازی محیط و محرومیت از غذای جامد تا یک ماه و انواع شکنجه و ضربات در گزارش کمیته بین المللی صلیب سرخ جهانی آمده است.
در دسامبر 2012 سنای ایالات متحده، کمیته ای را برای بررسی و تایید گزارش 6000 صفحه ای در مورد بازداشتها و بازجویی های سازمان اطلاعات مرکزی(سیا)، تعیین کرد، با وجود طبقه بندی محرمانه گزارش، رئیس کمیته، سناتور دیان فیناستین، بیان داشت که معتقد است ایجاد زندانهای مخفی و زیرزمینی و طولانی مدت و کاربرد روشهای بازجویی افزایشی، اشتباهات وحشتناکی بوده اند که اکثر اعضای کمیته نیز موافق اند. همچنین وی افزود که ما یک بار برای همیشه باید تصمیم بگیریم که آیا روشهای اجبارآمیز بازجویی را استفاده کنیم یا طرد نماییم.
در آگوست 2012 دادستان کل ایالات متحده، هُلدر، بیان داشت که او کسی را به دلیل این دو مرگ تحت پیگرد قرار نخواهد داد، زیرا بدون شک اطلاعات و اسناد کافی در این زمینه برای محکومیت کسی به مجازات وجود ندارد. فراتر از این دستگاه قضایی ایالات متحده و دادگاه فدرال نتوانسته یک شعبه اجرایی برای پیگیری زندان های مخفی و شکنجه ها وبازجویی های سازمان سیا تشکیل دهد. همچنین نتوانسته به شکایات و درخواست های قربانیان و متهمان این حوادث که حق قانونی آنان بوده رسیدگی کند و بازداشت شدگان را از ابتدایی ترین حق خود محروم کرده است.
در سال 2006 کمیته ضد شکنجه سازمان ملل متحد خطاب به ایالات متحده بیان داشت که آمریکا نباید مظنونین را به سایر کشورها منتقل کند و این فرایند باید متوقف شود. همچنین هیچ فردی نباید در زندان مخفی یا بازداشت مخفیانه به سر برد. کمیته ضد شکنجه سازمان ملل متحد بیان داشت که این روند کنوانسیون ضد شکنجه را نقض می کند.
همچنین کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد با اصرار از ایالات متحده خواست که فوراً عملیات‌های بازداشتهای مخفیانه را متوقف کند و تمامی تاسیسات زندانهای مخفی را برچیند. همچنین اطمینان حاصل کند که زندانیان تحت کنترل آمریکا در خارج از مرزها به کشور دیگری منتقل نمی شوند، چنانکه در آن کشور در معرض اعمال نقض حقوق بشر و شکنجه خواهند بود.
مطابق حقوق بین الملل شکنجه در هر شرایطی ممنوع است و شرایطی از جمله جنگ، تهدید به جنگ، نابسامانی داخلی و عدم استقرار یک کشور نمی تواند بهانه ای برای نقض موازین بین المللی باشد. از جمله مواردی که در آن شکنجه، رفتارهای خشن، تحقیر آمیز و غیر انسانی ممنوع شده اند عبارتند از: کنوانسیون بین المللی حقوق مدنی و سیاسی ، منشور آفریقایی حقوق بشر و انسانها، کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر، کنوانسیون اروپایی حقوق بشر و همچنین بند 3 کنوانسیون چهارم 1949 ژنو.
ایالات متحده با اقدام به بازداشت مخفیانه، بازجویی های همراه با شکنجه و ایجاد بازداشتگاههای مخفی تمامی میثاق های بین المللی را نقض کرده است. روشهای بازجویی افزایش یافته علاوه بر شکنجه شامل اعمال تحقیر آمیز، وحشیانه و غیر انسانی بوده اند. علاوه بر این ایالات متحده با عدم توانایی یا عدم تمایل به بازرسی از این نقض قوانین بین المللی، رسیدگی به شکایت زندانیان و شکنجه شدگان در دادگاه ها و همچنین ناکامی در جبران خسارتهای آنان، معیارهای حقوقی بین المللی را نادیده گرفته و نقض کرده است.
گزارشات نشان می دهد که انتقال زندانیان به خارج از ایالات متحده و نگهداری آنها در در سایر کشورها، استفاده از شرایط بد و سطح پایین بازداشتگاه ها و زندانهای آنان جهت شکنجه و اعمال خلاف قوانین و فرار از ارتکاب جنایت در خاک ایالات متحده بوده تا در راستای بازجویی صحیح و کسب اطلاعات از آنها.
از سوی دیگر بازداشتهای سازمان سیا از آنجا که بازداشتهایی خودسرانه، بدون اثبات قطعی جرم و در موارد زیادی نادرست صورت گرفته و سبب غیبت اشخاص به طور ناگهانی از میان خانواده شان بدون آگاهی آنان گردیده و رعب و وحشت ایجاد نموده و همچنین به علت ربایش افراد در خاک دیگر کشورها نیز قوانین بین المللی را نقض کرده است.
*«نسیم»: آیا می توانیم بگوئیم در بحث هواپیماهای بدون سرنشین ما شاهد نقض دوگانه قوانین کشورهای مبدا و مقصد این هواپیما ها از طرف آمریکائی ها هستیم؟
- دولت اوباما در سالهای اخیر به شکل گسترده با استفاده از پهبادهای خود مناطق مختلفی در افغانستان، پاکستان، یمن و سایر نقاط را مورد حمله قرار داده و تعداد بسیاری از مردم بی‌دفاع از جمله زنان و کودکان و غیرنظامیان را قتل‌عام کرده است. سازمان ملل متحد از سیاست دولت اوباما در مورد استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین انتقاد کرده است . طبق گزارش سازمان ملل در دهه گذشته میلادی حدود 400 غیرنظامی پاکستانی به وسیله هواپیماهای بدون سرنشین کشته‌شده‌اند. در این گزارش حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا در کشورهای دیگر مانند افغانستان، عراق ، لیبی، یمن و سومالی هم مورد بررسی گرفته است .
در مورد هواپیماهای بدون سرنشین نه تنها آمریکایی ها نه تنها دست به نقض قوانین کشور میزبان و کشور مورد حمله می زنند بلکه نکته مهم دیگری در مورد این هواپیماها و جود دارد و آن نیز این است که آمریکائی ها نه تنها از این هواپیماها در کشورهای خارجی بلکه در کشور خود نیز استفاده می کنند، براساس گزارش های نقض حقوق بشری که رسما منتشر شده است آمریکائی ها از هواپیماهای بدون سرنشین در داخل کشور خود علیه شهروندان خود برای جاسوسی استفاده می کنند.
این در حالی است که نمونه این رفتار جاسوسی را حتی در مورد کشور خود نیز شاهد بودیم که هواپیمای RQ170 آنها تا عمق خاک ما نیز نفوذ کرده دست به جاسوسی از کشور ما زده بود.
الان آمریکائی ها درصد هستند به هر بهانه ای که شده علی رغم مخالفت مردم و مقامات افغانستان پایگاه های خود در این کشور را حفظ کنند و این در حالی است که از طریق این پایگاه ها حقوق ملت افغانستان نقض خواهد شد. اگر به این پیمان امنیتی که آمریکائی درصدد امضای آن با دولت افغانستان نگاه کنید می بینید که بیان شده آمریکائی ها می توانند هر زمانی هر مکانی را که خواستند بازرسی کنند، وارد خانه مردم شوند که این موارد با مخالفت ملت افغانستان مواجه شده است.
- مطالعه حقوق بشر در آمریکا را می توان در سه رویکرد کلان بررسی کرد اول، حقوق بشر در داخل جامعه آمریکا است، دوم، اقدامات ضد حقوق بشر آمریکا در نظام بین‌الملل و در قبال سایر کشورها و دیگری موارد نقض حقوق بشر در قبال جمهوری اسلامی ایران است.
در حوزه داخلی آمریکا نقض حقوق بشر ابعاد مختلفی دارد که یک بخش آن در رابطه دولت این کشور با مردم آمریکا است، موارد متعددی از نقض حقوق بشر در این حوزه از جمله نقض حقوق زندانیان، نقض حقوق زنان، نقض حقوق کودکان، نقض حقوق بومیان، نقض حقوق اقلیتها، نقض حقوق مهاجرین را می توان برشمرد مثال دیگر آن خشونت های سازمان یافته علیه مردم مانند جنایاتی که پلیس نسبت به مردم انجام می‌دهد است.
رفتار نیروهای امنیتی آمریکا و پلیس این کشور را باید در صدر مسائلی دانست که حقوق مدنی شهروندان امریکایی را تضییع می کند. برطبق گزارشات رسمی، پلیس آمریکا، سالیانه درحدود یک میلیون نفر از مردم آمریکا بدون جهت مورد ایست و بازرسی قرار می گیرند و عده ای از آنان به اداره های پلیس منتقل می شوند و مدتی بدون تفهیم اتهام در بازداشتگاه می مانند و سپس با یک عذرخواهی ساده آزاد می شوند. در بسیاری از موارد و به ویژه در برابر سیاهان شاهد ضرب و شتم و رفتار خشن نیروهای پلیس نیز هستیم .
مطابق با اعلامیه و کنوانسیونهای حقوق بشر هیچ کسی نبایست در معرض رفتار تحقیرآمیز و یا وحشیانه قرار بگیرد. مطابق با ماده ۱۰میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی تمامی افرادی که آزادی آنها سلب می گردد باید با آنها با انسانیت و احترام که حقیقت ذاتی شخص انسان است، رفتار شود. ممنوعیت شکنجه و یا آزار زندانیان حتی صراحتاً در اعلامیه جهانی حقوق بشر ذکر شده و در ماده 5 این اعلامیه بیان شده است که هیچ کس را نمی توان شکنجه کرد یا مورد عقوبت یا روش وحشیانه و غیر انسانی یا اهانت آمیز قرار داد.
زندانهای ایالات متحده آمریکا نیز مملو از زندانی است. بنابر گزارشات رسمی، این کشور با جمعیتی کمتر از پنج درصد از جمعیت جهان، بیش از 25 درصد کل زندانیان جهان را در زندان‌هایش دارد. این گزارشات حاکی از آن است که به طور متوسط از هر 198 نفر امریکایی یک نفر در زندان به سر می برد و لذا آمار کل زندانیان آمریکا بیش از 2 میلیون و سیصد هزار نفر اعلام شده است. درضمن حدود 25 هزار نفر از این زندانیان در سلول های انفرادی و در شرایط بسیار نامناسب قرار دارند. برخی از این زندانیان تنها 1.5 ساعت در روز اجازه استفاده از محیط باز را دارند و در باقی ساعات شبانه روز هیچ نوری مشاهده نمی کنند و برخی از افراد تا 20 سال به صورت مداوم در حبس انفرادی به سر می برند.
یک بخش دیگر از این موارد نقض حق بشر، نقض سیستماتیک قانون توسط مجریان قانون در آمریکاست. نمونه بارز آن که بعد از 11 سپتامبر بسیار اتفاق افتاده است نقض حریم خصوصی است که افشاگری های اسنودن بیشتر آشکار کننده آن است. یکی از مسائلی که دولت آمریکا با آن درگیر است مسئله نشت اطلاعات اقدامات مخفیانه آمریکا است که برخی از آنها توسط اسنودن افشا شده و برخی دیگر از آنها توسط بعضی از نظامیان آمریکائی منتشر شده است برخی از آنها نشان دهنده جنایات نظامیان آمریکائی نسبت به مردمان کشورهای دیگر است که در جنگ ها اتفاق افتاده بود. مصداق بارز دیگری برای نقض حق بشر در این کشور، نقض حریم خصوصی بعد از 11 سپتامبر و ورود دولت در شنود رسمی تلفن ها، ایمیل ها و عملا نقض آزادی افراد به بهانه مقابله با تروریسم است.
*«نسیم»: دولت آمریکا در بحث حریم خصوصی توجیحی دارد مبتنی بر اینکه ما بعد از 11 سپتامبر برای تامین امنیت شهروندان موظف به داشتن چنین نقض هائی هستیم، نظر شما در این باره چیست؟
- اصل این توجیح، در سال 2001 و بعد از 11 سپتامبر اتفاق می افتد ولی ما اکنون بعد از 13 سال در سال 2014 همچنان شاهد این حالت فوق العاده در آمریکا هستیم و این شرایط نقض نص قانون اساسی ایالات متحده است.
در عرصه امنیت شخصی، ایالات متحده آمریکا در وضعیت اسف باری قرار دارد. شهروندان در این کشور توسط دوربین ها و شنودهای امنیتی به شدت کنترل می شوند. گزارشات حاکی از آن است که به طور متوسط در هر روز 300 تصویر از هر شهروند آمریکایی گرفته می شود. این دستگاه های شنود و تصویر برداری در تمام نقاط شهر و وسایل نقلیه عمومی نصب شده است که این موضوع امنیت شخصی شهروندان را با مخاطره جدی روبرو ساخته است.
همه کشورها با مسائل امنیتی درگیرند اما هیچ کشوری با این شدت وارد حریم خصوصی شهروندان خود نمی شود و اینطور هم نیست که این نقض نسبت به همه مردم آمریکا به شکل یکسان اتفاق بیفتد مثلا ما شاهدیم نسبت به مسلمانان، سیاهان و مهاجران این سختگیری ها با شدت بیشتری در حال انجام است.
بعد
همانگونه که در نمای کلی گفتم بخش دیگر نقض حقوق بشر آمریکا، نقض حقوق بشر نسبت به بقیه دولتها است.
دولت آمریکا در قبل از جنگ جهانی دکترینی را تحت عنوان دکترین مونرو مطرح می کنند که بر اساس آن در قرن 19 میلادی انزواگرائی را انتخاب کرده بودند اما در همان دوره ای که ادعا می کنند ما کاری به دنیا نداشتیم بیشترین جنایات حقوقی بشری را در آمریکای لاتین با این استدلال که این حوزه حیاط خلوت ماست داشتند. دکترین مونرو می گفت حوزه نیم کره غربی حوزه ماست و اجازه نمی دهیم کسی به این حوزه ورود کند ما نیز به بقیه حوزه دخالت نمی کنیم. با همین استدلال حاشیه امنی برای دخالت و مداخله در آمریکای لاتین ایجاد کردند و بیشترین جنایات را نسبت به کشورهای آمریکای لاتین داشته و جنگ های متعددی راه انداختند. اما بعد از این که آمریکا وارد دنیای قدیم -به تعبیر خودشان- شده و وارد جنگ جهانی شدند این جنایات آشکارتر شده است. موارد نقض حقوق بشر آمریکا شامل جنایات جنگی آمریکا در دهها جنگی که بعد از جنگ جهانی به راه انداخته اند می باشد از جمله این جنگها می توان از جنگ کره یا ویتنام تا موارد اخیر آن در جنگ افغانستان و عراق یاد کرد. از دیگر موارد هدایت کودتاها، مداخلات نظامی یا فروش سلاح است که در حقیقت بخشی از این مداخلات مستقیم بوده و برخی دیگر غیرمستقیم که عمدتا در کشورهای در حال توسعه و آفریقائی به دلیل منابع این کشورها یا دسترسی به نقاط استراتژیک اتفاق افتاده است.
کارنامه آمریکا در تجاوز به حقوق دیگر کشورها در صحنه نظام بین الملل به خصوص پس از حملات اتمی به شهرهای ژاپن در جنگ دوم جهانی که تا به حال بیش از 350 هزار کشته برجای گذاشته است، چهرهای واقعی از این کشور مدعی صلح را به جهانیان نشان داد.
در سنوات گذشته آمریکایی ها پهپادها یا هواپیماهای بدون سرنشین را درجهت کشتار غیرنظامیان و نابودکردن تأسیسات کشورها به کارگرفتند و این وسیله به ابزاری روتین برای مبارزه با تروریسم در زمان باراک اوباما تبدیل شده است. مطابق گزارشات رسمی تاکنون حدود 3000 نفر به واسطه حملات پهپادهای آمریکایی کشته شده‌اند که حدود 180 تن از آنان کودک بوده اند. این حملات تابحال بیش از 1200 مجروح به جای گذاشته است که بسیاری از آنان تا پایان عمر اثرات این حملات را بر بدن خود به همراه خواهند داشت. در این میان می توان به حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی به وزیرستان شمالی پاکستان، مناطق افغانستان، لیبی و غیره و همچنین جاسوسی و نقض تمامیت ارضی بسیاری از کشورها از جمله ایران اسلامی اشاره نمود.
به غیر از جنگ، ما شاهد مداخلات غیرنظامی توسط آمریکا در دیگر کشورها از طریق مداخلات غیرمستقیم به وسیله رویه کار آوردن دولت های غیر همسو می باشیم.
ما این مورد را درباره ایران نیز در حمایت از رژیم پهلوی شاهد هستیم. آنها به شکل مستقیم و غیرمستقیم از شاه حمایت می کردند و شاه نیز به شکنجه و آزار و سرکوب مردم می پرداخت. مصداق بارز آن در زمان حاضر بحرین است که آل خلیفه به حمایت از آمریکائی ها در حال سرکوب شهروندان بحرینی است یا در مصر اگر نظامیان کودتا می کنند هرچند آمریکائی ها به ظاهر اعلام بی طرفی و نگرانی می کنند ولی این نظامیان نیز از حمایت آمریکائی ها برخوردارند. در مورد سوریه رسما بیان می کنند که ما شورشیان را تسلیح می کنیم و مخالفان دولت رسمی سوریه از کمک تسلیحاتی، اطلاعاتی و حتی دیپلماتیک دولت آمریکا برخوردار است.
اینها همه نشان دهنده نقض حقوق ملت ها و شهروندان است که مثال های آن بسیار زیاد است.
بر اساس اسناد اسنودن آمریکائی ها حتی در حال جاسوسی از سران 35 کشور متحد خود نیز هستند. که جاسوسی خود نیز نقض نظامات بین المللی است. در مسئله فلسطین هم ما شاهد حمایت از اسرائیل در جنگ ها و بقیه اقداماتی که این دولت انجام می دهد هستیم. وجود زندانهای مخوف گوانتانامو در کوبا، ابوغریب در عراق، زندانهای مخفی در افغانستان و دیگر نقاط جهان تنها گوشه‌ای از نقض‌های حقوق بشری این کشور در سراسر دنیاست.
*«نسیم»: اجازه دهید وارد مبحث ایران شویم، موارد نقض حقوق بشر توسط آمریکا در قبال ایران را لطفا تشریح بفرمائید
- در مورد جمهوری اسلامی ایران، آمریکائی ها در ابتدا به دنبال سرنگونی حکومت انقلابی بودند، در این راستا علیه ایران جنگ راه انداختند از صدام حمایت کردند، قبل از آن تلاش برای کودتاهائی مانند کودتای نوژه کردند که همه اینها موارد نقض حقوق بشر ملت ایران است.
اقداماتی براندازانه
در مقطع کنونی تحریم های یک جانبه علیه ایران وضع شده است که به گفته خودشان این تحریم ها بیشترین و خصمانه ترین نوع تحریم علیه یک دولت تا به حال است. در این راستا شاهد هستیم که نزدیک به 1 میلیون بیمار سرطانی و بیماری های خاص که نیازمند رادیو دارو و داروهای خاص هستند در نتیجه تحریمها از دارو و خدمات مرتبط محروم شده و جانشان به خطر افتاده است.
حمایت از دشمنان ملت ایران در یک جمله در طول سی و پنج سال گذشته وجه بارز نقض حقوق بشر توسط آمریکا در قبال جمهوری اسلامی بوده است.
*«نسیم»: براساس اسناد منتشر شده دولت آمریکا بعد از حادثه یازده سپتامبر و حتی قبل از آن زندان های مخفی در سراسر جهان ایجاد کرده است، حال سوال ما مشخصاً این است که آیا براساس حقوق و عرف بین الملل داشتن زندان در کشوری دیگر امری پذیرفته است؟
- طبیعتاً این برخلاف هنجارها، عرف و قواعد بین المللی است که شما افرادی را بدون تفهیم اتهام و بدون اینکه جرمش محرز باشد و تنها به صرف اینکه فردی مسلمان است یا احتمالاً قرار است در اقدامی دخیل باشد بازداشت کنید و در زندانی مخفی در عراق، افغانستان و یا خیلی از کشورهای اروپائی نگه دارید. متاسفانه اخباری موجود است که برخی از کشورهای اروپائی با آمریکائی‌ها در زمینه پنهان نگاه داشتن بازداشتگاه ها و زندان هائی که مورد استفاده آمریکائی هاست همکاری نیز می کنند.
در پی حملات 11 سپتامبر، جرج بوش به سازمان سیا دستور بازداشت مظنونین به فعالیت های تروریستی در سراسر جهان را صادر کرد. این افراد پس از عملیاتی که به بازداشت آنها ختم می شده، می بایست در زندانهای مخفی سازمان سیا در سراسر جهان نگهداری شوند. در این بازداشتگاه ها، سازمان سیا بازداشت شدگان را زیر انواع بازجویی ها و شکنجه قرار می دهدکه حقوق اولیه آن ها را به راحتی نقض می کند. همچنین ماموران سازمان سیا اجازه یافتند تا بدون طی مراحل حقوقی کار، این افراد را به نقاط مختلف جهان منتقل و از کشوری به کشور دیگر و از بازداشتگاهی به بازداشتگاه دیگر انتقال دهند و بازجویی نمایند.
تمامی این فرآیند در پرونده های طبقه بندی شده و خارج از دسترس قانون داخلی ایالات متحده انجام شده و کاخ سفید حاضر نیست اسنادی از آن را منتشر کند. ماموران سازمان سیا از شیوه های بازجویی پیشرفته و غیرعادی در این بازداشتگاه ها استفاده کرده و جهت فرار از قانون و نظارت نهادهای داخلی، بازداشتگاه ها را در سایر کشورها ایجاد می نمایند. عموم نقل و انتقال بازداشت شدگان بین کشورها با پروازهای مخفی و یا نظامی صورت می گیرد. امروز این امر روشن است که مقامات ارشد دولت جرج بوش پسر مسئول اقدامات غیرقانونی، بازداشتگاه های مخفی و شکنجه های سازمان سیا هستند؛ به علاوه کشورهایی که با ایالات متحده در این زمینه همکاری کرده اند نیز باید مسئولیت خود را بر عهده بگیرند. این امر که نهادهای نظارتی و قانونی ایالات متحده هیچ مقامی را به جهت مسئولیتش در این زمینه مورد بازخواست قرار نداده اند، سبب نگرانی جهانیان و خود جامعه آمریکاست. بررسی ها نشان می دهد نقض حقوق بشر و شکنجه به شکلی سیستماتیک در تمام طول این دوره پس از 11 سپتامبر در جریان است. این موارد همگی مثال نقض بارز حقوق بشر است.
در مورد گوانتانامو شاهد هستیم که رئیس جمهور آمریکا هر ساله در نطق سالانه خود و در مناظرات انتخابات ریاست جمهوری از سال 2008 وعده می دهد که این زندان را خواهد بست و این افراد را آزاد خواهد کرد، اما شاهدیم که هیچ اتفاقی در این مورد نیفتاده است. این خود نشان دهنده این است که اراده کافی برای انجام این کار وجود ندارد. بسیاری از افرادی که در این محل ها هستند نه محاکمه شده اند و جرم آنها مشخص است. تنها احتمالی که اینها می دهند این است که اگر این افراد آزاد شوند شاید بروند و در عملیاتی علیه دولت آمریکا شرکت کنند. حتی در زمانی که این افراد بازداشت شده اند موردی نشان دهنده این امر نبوده است که آنها درصدد انجام عملیات بوده اند. اظهارات اخیر رئیس جمهور آمریکا در مورد آزاد کردن این افراد تنها وعده‌ای مبهم است که به بهانه عدم همکاری کنگره در اعطای اختیارات لازم سعی در توجیه عدم انجام آن دارند.
*«نسیم»: آیا براساس قوانین این کشور داشتن چنین بازداشت های طویل المدت بدون محاکمه ای قانونی است؟
- اگر هم آمریکائی‌ها توجیه کنند که ما به علت دلایل امنیتی باید چنین رفتاری داشته باشیم معمولاً همه قوانینی که کشورها در این حوزه ها وضع می کنند مقطعی
نقض حقوق بشر در عملیات های سازمان سیا پس از 11 سپتامبر 2001 در مورد بازداشتهای مخفیانه، زندانهای مخفی و انتقال بازداشت شدگان به سایر کشورها وسیع و عظیم می باشد. ایالات متحده و متحدانش تاکنون هرگونه نقض حقوق بشر و اقدامات خلاف قانون را تایید نکرده اند و حتی به حقوق محکومان اشتباهی و زندانیان شکنجه شده توجهی نکرده و در راستای جبران اضرار قربانیان اقدامی نکرده اند. علاوه بر این ایالات متحده هنوز اقدام غیر قانونی انتقال بازداشت شدگان به سایر کشورها را انکار می کند. یقیناً دستور اجرایی اوباما در سال 2009 مبنی بر بستن زندانهای مخفی سازمان سیا در مورد بازداشتگاه های موقت و انتقال زندانیان به سایر کشورها اجرا نشده است. دولت اوباما در ادامه فعالیت های دولت بوش سعی کرده مشروعیت اقدامات سازمان سیا در بازداشت مظنونان به اقدامات و فعالیتهای تروریستی را حفظ کرده و عمل و اقتدار آنان جهت کشاندن مظنونان به بازجویی و محاکمه را برپا نگه دارد. بازداشتهای خودسرانه سیا در سراسر جهان همچنان یک منبع نگرانی عمیق باقی مانده است.
البته اوباما در مورد هواپیماهای بدون سرنشین نیز اینگونه اظهاراتی را داشته است که ما این ها را باید هدفمند نماییم. اوباما با وجود اینگونه اظهارات، فردی را به عنوان رئیس سیا معرفی می کند که تخصص او استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین است که این رفتار در صدد نهادینه کردن این ایده در ساختار است. این در حالیست که شاهد هستیم در افغانستان و پاکستان روزانه بسیاری از افراد قربانی حملات این هواپیماها هستند. این رفتار باعث گردیده که حزب جمهوری خواه که حزب مخالف دولت اوباماست نسبت به آن انتقاد کند که دولت اوباما برخلاف قواعد آمریکا از این هواپیماها استفاده می‌کند. حتی در جلسه ای که سال گذشته برای تائید صلاحیت جان برنان-رئیس سیا- برگزار گردید، سناتورها مکرراً از او سوال کردند که برنامه شما در ارتباط با موضوع هواپیماهای بدون سرنشین چیست، این مساله نشان دهنده این موضوع است که حتی در داخل آمریکا نسبت به این رفتارها نگرانی وجود دارد.
*«نسیم»: اجازه بدهید برگردیم سر موضوع زندان های مخفی، عده ای استدلال می کنند از آنجائی که دولت آمریکا نمی تواند در کشور خود چنین زندان هایی با چنین شرایطی داشته باشد دست به تاسیس این زندان ها در خاک دیگر کشورها زده است. آیا براساس عرف و حقوق بین اللمل کشوری می تواند در دیگر کشورها زندان مخفی داشته باشد؟
- زمانی که ما صحبت از حقوق بین الملل می کنیم قاعده حاکمیت کشورها و عدم دخالت در امور داخلی کشورها مطرح می گردد که مبتنی بر بند2 ماده 7 منشور سازمان ملل متحد است که کشورها را از دخالت در امور داخلی دیگر کشورها باز می دارد، البته آمریکائی ها تفسیر بسیار وسیعی از این بند ارائه کرده اند، متاسفانه آمریکائی ها قواعد بین المللی را بنا بر نظرات خود تفسیر می کنند و هرجا که گرفتار می شوند بیان می کنند که این تفسیر صحیح نیست و تفسیر ما صحیح است.
لذا ما شاهد هستیم که این بند منشور ملل متحد در سالهای اخیر به شکل حادی توسط آمریکائی ها تضعیف شده است. از جمله نقض این اصل در سال های اخیر حمله آمریکا به عراق است که با این استدلال که صدام در کشور عراق در حال انجام ستم به مردم این کشور است حکومت عراق را سرنگون کردند. و در حقیقت با استدلال حقوق بشری، حاکمیت این کشور را نقض نمودند. ما حتی شاهد هستیم آمریکائی ها با همین استدلال حقوق بشری دست به تحریم ایران نیز زده است و در حقیقت این رفتار تضعیف کننده حاکمیت کشورها است.
این رفتار در حالی اتفاق می افتد که این تفسیر کاملا غلط است و اگر آمریکائی ها در پی چنین تفسیری هستند باید ابتدا منشور سازمان ملل را اصلاح کنند که طبیعتاً کشورهای چین و روسیه به آنها چنین اجازه ای نخواهند داد.
در مثال دیگر ما شاهدیم که در اوکراین سناتورها و مقامات آمریکا در این کشور در حال سخنرانی برضد دولت این کشور هستند که این رفتار علناً نقض حاکمیت این کشور است.
این مسائل بسیار ساده تر از این است که شما با داشتن زندان در کشوری دیگر دست به نقض حاکمیت آن کشور بزنید. حال اگر کشور میزبان این زندان ها را بپذیرد هرچند نقض حاکمیت این کشورها نیست اما مطمئناً با بسیاری دیگر از قواعد بین المللی و حتی داخلی این کشورها منافات دارد.
علیرغم اقدامات ایالات متحده و متحدانش در جهت مخفی نگه داشتن اطلاعات مرتبط با زندانهای مخفی و انتقال متهمان به سایر کشورهای همکار آمریکا، گزارش های متعددی در افشای آنها
در چشم انداز این پیشرفتها، وقت آن فرا رسیده است که دولت ایالات متحده و متحدانش به این اقدامات در بازداشتهای مخفیانه و انتقال غیر قانونی به سایر نقاط جهان اعتراف کرده، از انکار دست بردارند و مقامات و مسئولینی را که از روی علم و آگاهی و عامدانه مرتکب این اعمال شده اند در برابر مسئولیتشان بازخواست کنند. بدیهی است پذیرش اقدامات ایالات متحده در راستای استراتژی مبارزه با تروریسم مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2006 با این نقض گسترده حقوق بشر، شکنجه، اقدامات ضد انسانی و تحقیر کننده زیر سوال رفته است و جامعه جهانی اگر پس از حادثه 11 سپتامبر تلاش کرد با ابراز همدردی با ایالات متحده، اقدامات کاخ سفید را در راستای حفاظت از امنیت داخلی و بین المللی بپذیرد، امروز پس از گذشت بیش از 10 سال اقدامات غیرقانونی ایالات متحده در سراسر جهان کم و بیش فاش شده و یک نفرت عمومی در سطح افکار عمومی، دانشگاهیان و متفکران امور بین الملل بر انگیخته است و مشروعیت این دسته از اقدامات مخدوش شده است. گرچه ایالات متحده در تلاش است با کنترل رسانه های اصلی جهان و خاموش کردن صدای مخالفان، جلوی افشا شدن این واقعیت ها و درز کردن اخبار را بگیرد، ولی حقیقت آن است که این اقدامات تنها سرعت آگاهی افکار عمومی جهان را از این اقدامات پایین می آورد و نمی تواند مانع آگاهی آنان شود.
*«نسیم»: آیا به طور مشخص قواعد و قوانین داخلی و بین‌المللی که آمریکا با انجام شکنجه و نگاهداری افراد در بازداشتگاههای مخفی بین‌المللی آنها را نقض کرده باشد، وجود دارد؟
- مسلماً وجود دارد بنده در اینجا به برخی موارد کوتاه اکتفا میکنم: مطابق بند 16 کنوانسیون ضد شکنجه و قانون رفتار با زندانیان، این شکنجه ها و رفتارهای ماموران سازمان سیا، وحشیانه، خشن و غیر انسانی بوده که با زندانیان و از جمله زندانیان خارج از مرزها اینگونه رفتار شده است.
همچنین مطابق گزارش کمیته بین المللی صلیب سرخ جهانی که از مصاحبه با 14 زندانی مهم و باارزش، زمانی که در 2006 از زندانهای مخفی ایالات متحده به گوانتامو منتقل شدند، به دست آمده، زندانیان در طول دوران حضور در بازداشتگاه های مخفی با انواع بدرفتاری مواجه شده اند. شکنجه هایی نظیر فرو بردن در آب، عریان سازی طولانی، محرومیت از خواب، آزار با سردسازی محیط و محرومیت از غذای جامد تا یک ماه و انواع شکنجه و ضربات در گزارش کمیته بین المللی صلیب سرخ جهانی آمده است.
در دسامبر 2012 سنای ایالات متحده، کمیته ای را برای بررسی و تایید گزارش 6000 صفحه ای در مورد بازداشتها و بازجویی های سازمان اطلاعات مرکزی(سیا)، تعیین کرد، با وجود طبقه بندی محرمانه گزارش، رئیس کمیته، سناتور دیان فیناستین، بیان داشت که معتقد است ایجاد زندانهای مخفی و زیرزمینی و طولانی مدت و کاربرد روشهای بازجویی افزایشی، اشتباهات وحشتناکی بوده اند که اکثر اعضای کمیته نیز موافق اند. همچنین وی افزود که ما یک بار برای همیشه باید تصمیم بگیریم که آیا روشهای اجبارآمیز بازجویی را استفاده کنیم یا طرد نماییم.
در آگوست 2012 دادستان کل ایالات متحده، هُلدر، بیان داشت که او کسی را به دلیل این دو مرگ تحت پیگرد قرار نخواهد داد، زیرا بدون شک اطلاعات و اسناد کافی در این زمینه برای محکومیت کسی به مجازات وجود ندارد. فراتر از این دستگاه قضایی ایالات متحده و دادگاه فدرال نتوانسته یک شعبه اجرایی برای پیگیری زندان های مخفی و شکنجه ها وبازجویی های سازمان سیا تشکیل دهد. همچنین نتوانسته به شکایات و درخواست های قربانیان و متهمان این حوادث که حق قانونی آنان بوده رسیدگی کند و بازداشت
در سال 2006 کمیته ضد شکنجه سازمان ملل متحد خطاب به ایالات متحده بیان داشت که آمریکا نباید مظنونین را به سایر کشورها منتقل کند و این فرایند باید متوقف شود. همچنین هیچ فردی نباید در زندان مخفی یا بازداشت مخفیانه به سر برد. کمیته ضد شکنجه سازمان ملل متحد بیان داشت که این روند کنوانسیون ضد شکنجه را نقض می کند.
همچنین کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد با اصرار از ایالات متحده خواست که فوراً عملیات‌های بازداشتهای مخفیانه را متوقف کند و تمامی تاسیسات زندانهای مخفی را برچیند. همچنین اطمینان حاصل کند که زندانیان تحت کنترل آمریکا در خارج از مرزها به کشور دیگری منتقل نمی شوند، چنانکه در آن کشور در معرض اعمال نقض حقوق بشر و شکنجه خواهند بود.
مطابق حقوق بین الملل شکنجه در هر شرایطی ممنوع است و شرایطی از جمله جنگ، تهدید به جنگ، نابسامانی داخلی و عدم استقرار یک کشور نمی تواند بهانه ای برای نقض موازین بین المللی باشد. از جمله مواردی که در آن شکنجه، رفتارهای خشن، تحقیر آمیز و غیر انسانی ممنوع شده اند عبارتند از: کنوانسیون بین المللی حقوق مدنی و سیاسی ، منشور آفریقایی حقوق بشر و انسانها، کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر، کنوانسیون اروپایی حقوق بشر و همچنین بند 3 کنوانسیون چهارم 1949 ژنو.
ایالات متحده با اقدام به بازداشت مخفیانه، بازجویی های همراه با شکنجه و ایجاد بازداشتگاههای مخفی تمامی میثاق های بین المللی را نقض کرده است. روشهای بازجویی افزایش یافته علاوه بر شکنجه شامل اعمال تحقیر آمیز، وحشیانه و غیر انسانی بوده اند. علاوه بر این ایالات متحده با عدم توانایی یا عدم تمایل به بازرسی از این نقض قوانین بین المللی، رسیدگی به شکایت زندانیان و شکنجه شدگان در دادگاه ها و همچنین ناکامی در جبران خسارتهای آنان، معیارهای حقوقی بین المللی را نادیده گرفته و نقض کرده است.
گزارشات نشان می دهد که انتقال زندانیان به خارج از ایالات متحده و نگهداری آنها در در سایر کشورها، استفاده از شرایط بد و سطح پایین بازداشتگاه ها و زندانهای آنان جهت شکنجه و اعمال خلاف قوانین و فرار از ارتکاب جنایت در خاک ایالات متحده بوده تا در راستای بازجویی صحیح و کسب اطلاعات از آنها.
از سوی دیگر بازداشتهای سازمان سیا از آنجا که بازداشتهایی خودسرانه، بدون اثبات قطعی جرم و در موارد زیادی نادرست صورت گرفته و سبب غیبت اشخاص به طور ناگهانی از میان خانواده شان بدون آگاهی آنان گردیده و رعب و وحشت ایجاد نموده و همچنین به علت ربایش افراد در خاک دیگر کشورها نیز قوانین بین المللی را نقض کرده است.
*«نسیم»: آیا می توانیم بگوئیم در بحث هواپیماهای بدون سرنشین ما شاهد نقض دوگانه قوانین کشورهای مبدا و مقصد این هواپیما ها از طرف آمریکائی ها هستیم؟
- دولت اوباما در سالهای اخیر به شکل گسترده با استفاده از پهبادهای خود مناطق مختلفی در افغانستان، پاکستان، یمن و سایر نقاط را مورد حمله قرار داده و تعداد بسیاری از مردم بی‌دفاع از جمله زنان و کودکان و غیرنظامیان را قتل‌عام کرده است. سازمان ملل متحد از سیاست دولت اوباما در مورد استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین انتقاد کرده است . طبق گزارش سازمان ملل در دهه گذشته میلادی حدود 400 غیرنظامی پاکستانی به وسیله هواپیماهای بدون سرنشین کشته‌شده‌اند. در این گزارش حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا در کشورهای دیگر مانند افغانستان، عراق ، لیبی، یمن و سومالی هم مورد بررسی گرفته است .
در مورد هواپیماهای بدون سرنشین نه تنها آمریکایی ها نه تنها دست به نقض قوانین کشور میزبان و کشور مورد حمله می زنند بلکه نکته مهم دیگری در مورد این هواپیماها و جود دارد و آن نیز این است که آمریکائی ها نه تنها از این هواپیماها در کشورهای خارجی بلکه در کشور خود نیز استفاده می کنند، براساس گزارش های نقض حقوق بشری که رسما منتشر شده است آمریکائی ها از هواپیماهای بدون سرنشین در داخل کشور خود علیه شهروندان خود برای جاسوسی استفاده می کنند.
این در حالی است که نمونه این رفتار جاسوسی را حتی در مورد کشور خود نیز شاهد بودیم که هواپیمای RQ170 آنها تا عمق خاک ما نیز نفوذ کرده دست به جاسوسی از کشور ما زده بود.
الان آمریکائی ها درصد هستند به هر بهانه ای که شده علی رغم مخالفت مردم و مقامات افغانستان پایگاه های خود در این کشور را حفظ کنند و این در حالی است که از طریق این پایگاه ها حقوق ملت افغانستان نقض خواهد شد. اگر به این پیمان امنیتی که آمریکائی درصدد امضای آن با دولت افغانستان نگاه کنید می بینید که بیان شده آمریکائی ها می توانند هر زمانی هر مکانی را که خواستند بازرسی کنند، وارد خانه مردم شوند که این موارد با مخالفت ملت افغانستان مواجه شده است.
مرجع : نسیم
کد مطلب : ۳۵۱۱۹۲
منتخب
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۳ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
۳۰ فروردين ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
