آیا آتش‌بس در یمن رو به نابودی است؟

در اوایل ژوئن، دولت صنعا و کابینه فراری عدن وابسته به عربستان سعودی توافق کردند که آتش بس بشردوستانه در این کشور را برای مدت دو ماه تمدید کنند

از برجسته ترین مفاد آتش بس؛ از سرگیری پروازهای تجاری از طریق فرودگاه صنعا و بازگشایی جاده ها در شهر تعز و پرداخت حقوق کارمندان دولتی و کاهش محاصره الحدیده بوده است. 
 
تداوم فشارهای عربستان بر غیرنظامیان با محاصره و حملات نظامی
در روزهای اخیر میزان موارد نقض آتش بس به طور قابل توجهی در حال افزایش است. خبرگزاری یمن سبا گزارش داد که نیروهای متجاوز در ۲۴ ساعت گذشته (دوشنبه) ۱۳۶ بار آتش بس انسانی و نظامی را نقض کرده‌اند.

یک منبع در اتاق هماهنگی عملیات افسران به المسیره گفت که تنها در الحدیده نیروهای متجاوز به نقض توافقنامه سوئد ادامه دادند که 53 مورد نقض آتش بس توسط نیروهای متجاوز از جمله پروازهای جاسوسی، گلوله باران توپخانه‌ای و حملات مسلحانه مختلف را رصد کرده است. این منبع توضیح داد که از جمله تخلفات، پرواز 6 هواپیمای جاسوسی بر فراز شهر بوده است.

به گفته مقامات دولت صنعا اگر سازمان ملل در برقراری آتش بس جدی بود، یک تیم نظارتی برای نظارت بر تخلفات و ثبت آن بر روی طرف متخلف اعزام می کرد.  طبق شرایط آتش بس طرف‌ها نباید از آتش بس برای تغییر موقعیت نظامی و تجدید قوا برای جنگ استفاده کنند.

در طرف مقابل نیز نیروهای وابسته به ائتلاف روز جمعه از کشته شدن 4 نظامی خود و زخمی شدن 17 تن دیگر طی 3 روز در نتیجه درگیری با نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن در جبهه های مختلف خبر داد. 

همچنین در حالی که تجاوز 7 ساله ائتلاف سعودی – امارتی به یمن منجر به بحران بزرگ انسانی در یمن شده است و انتظار می‌رفت تا با توافق دو ماهه آتش بس و سپس تمدید مجدد آن برای دو ماه دیگر، شرایط برای رسیدگی بین‌المللی به وضعیت انسانی بغرنج مردم یمن فراهم شود، اما عربستان سعدی با جلوگیری از ورود بخش زیادی از کشتی های حامل کمک‌های بشردوستانه بویژه کشتی‌های سوخت‌رسان، عملاً در راه رسیدگی به وضعیت غیرنظامیان مانع‌تراشی می‌کند و از کمک‌های بشردوستانه به عنوان اهرم فشار برای پیشبرد اهداف سیاسی در مذاکرات استفاده می‌کند.

چهارشنبه گذشته شرکت نفت یمن اعلام کرد که ائتلاف متجاوز سعودی  به رهبری آمریکا یک کشتی جدید مشتقات نفتی را توقیف و از رسیدن آن به بندر الحدیده جلوگیری کرد که دومین توقیف در کمتر از 24 ساعت بود.

در این رابطه پیشتر «عصام المتوکل» سخنگوی رسمی شرکت نفت یمن اعلام کرده بود  «ائتلاف متجاوز سعودی از رسیدن کشتی سوخت  به بندر الحدیده با وجود بازرسی و دریافت مجوزهای قبلی از سازمان ملل، جلوگیری می‌کند».

موارد متعدد نقض مفاد آتش بس توسط طرف سعودی موجب هشداردهی مقامات مختلف دولت نجات ملی در مورد کاهش آستانه تحمل صنعا برای پذیرش ادامه اجرای آتش بس به صورت یکجانبه شده است. «محمدعلی الحوثی» عضو شورای عالی سیاس یمن در صفحه توئیتر خود به نوشت: تداوم محاصره و مخالفت با اجرای مفاد آتش بس که سند رسمی تحت نظارت سازمان ملل متحد و شورای امنیت بشمار می رود جنایت عمدی علیه ملت یمن را نشان می‌دهد. وی همچنین افزود که ائتلاف سعودی سعی دارد از طریق گرسنه نگه داشتن ملت یمن به عنوان سلاحی علیه آنها استفاده کند.

سپهبد «جلال الرویشان» معاون نخست وزیر دولت نجات ملی یمن در امور دفاعی و امنیتی هم پیش از این تاکید کرده بود که آنچه تاکنون به دست آمده است معادل 10 درصد آنچه در شرایط آتش بس اعلام شده است نیست.

سپهبد الرویشان با تایید اینکه درآمدهای حاصل از ورود مشتقات نفتی به حساب ویژه ای واریز می شود، تصریح کرد: پرداخت حقوق یکی از وعده های دروغینی است که ائتلاف متجاوز و مزدوران دائما می دهند.

الرویشان در بیانیه ای هشدار داد: اگر آتش بس بدون باز کردن بنادر، پرداخت حقوق و افتتاح فرودگاه ادامه یابد، این آتش بس بی اساس است و مردم ما بر گرفتن حق خود اصرار دارند.

به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، عبدالملک العجری، عضو دفتر سیاسی انصارالله یمن نیز در توییتی گفت: جامعه جهانی باید ساختار آنچه را دولت "مشروع" می‌نامد به عنوان گامی برای صلح اصلاح کند و عبدربه منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی یمن و حزب اصلاح را به عنوان کسانی که بیشترین مانع را بر سر راه صلح ایجاد می‌کنند، برکنار کند. العجری تأکید کرد که تصمیم برای ادامه جنگ یا صلح به عهده عربستان است.

در ادامه واکنش‌ها سرلشکر محمد عبدالکریم الغمری، رئیس ستاد کل ارتش، کشورهای متجاوز را متهم به برخورد گزینشی با شرایط آتش بس کرد و با رد بهانه‌های طرف سعودی در مورد عدم بازگشایی جاده تعز گفت: ابتکار ملی برای افتتاح 3 راه در تعز در مرحله اول یک راه حل مهم است و نشان دهنده تمایل ما به برداشتن گام های واقعی و جدی است و طرف متجاوز باید با ابتکار بازگشایی جاده‌های تعز برخورد مثبت داشته باشد تا اراده خود را برای کاهش آلام مردم استان ثابت کند.
 
خشم یمنی‌ها از تجاوز مزدوران سعودی به 6 زن
اما در میان خبرهای متعدد دو طرفه از موارد گسترده نقض آتش بس در جبهه‌های مختلف، موضوع قابل توجهی که اذهان عمومی یمنی‌ها تکان داد اقدام جنایت‌آمیز تجاوز به 6 دختر توسط نیروهای وابسته عربستان در شهرحیس از توابع استان تَعِز در ساحل شمال غربی یمن بوده است.
 
پس از این اقدام شنیع شیوخ و قبایل این منطقه با اعتراض گسترده علیه جنایت جدید مزدوران و عوامل وابسته به عربستان آن را مایه شرمساری اعلام کردند.

آنها خاطرنشان کردند: این جنایت که به جنایات مشابه توسط ائتلاف متجاوز و مزدوران آن افزوده می شود، با آداب و سنن جامعه یمن و با دین اسلام، همه قوانین الهی ناسازگار است و دست اندرکاران این جنایت در هر کجا که هستند باید مورد پیگرد قانونی قرار گیرند. 

امضا کنندگان این بیانیه، ادامه ارتکاب این جنایات توسط ائتلاف متجاوز و مزدوران آن را ناشی از همدستی و سکوت سازمان ملل متحد به نمایندگی از شورای امنیت و شورای حقوق بشر در قبال اقدامات ائتلاف سعودی- اماراتی دانسته است.

در این بیانیه از همه آزادگان جهان و سازمان ها و ارگان های حقوق بشری خواسته شده است که این جنایت و عاملان آن را محکوم کنند و شورای امنیت را برای انجام وظیفه و مسئولیت خود برای توقف تجاوزات ائتلاف تحت فشار قرار دهند.

در حالی که غیرنظامیان در هفت سال گذشته مهمترین قربانیان تجاوز ائتلاف سعودی به یمن بوده‌اند، سران و دولتمردان عربستان سعودی و امارات تاکنون از سوی نهادهای بین المللی به دلیل جنایت علیه بشریت و انجام جنایت جنگی و نسل کشی مورد تعقیب و بازخواست قرار نگرفته‌اند.