طالبان و خبرنگاران افغانستان

به گزارش اسلام تایمز، سازمان خبرنگاران بدون مرز در تازه‌ترین گزارش خود گفته است که افغانستان یکی از خطرناک ترین کشورهای جهان برای خبرنگاران است. در گزارش خبرنگاران بدون مرز، آورده که از سال 2000 میلادی تاکنون 1787 خبرنگار در سراسر جهان در ارتباط با کارخبرنگاری، کشته شده‌اند.

در گزارش این سازمان بین‌المللی آمده است که عراق و سوریه بیشترین رقم یعنی یک سوم خبرنگاران قربانی را به خود اختصاص داده‌اند و در بیست سال گذشته ۵۷۸ خبرنگار تنها در این دو کشور کشته شده‌اند. بر اساس گزارش خبرنگاران بدون مرز، افغانستان، یمن، فلسطین و سومالیا نیز به ترتیب در جایگاه‌های دوم و سوم کشورهای خطرناک برای خبرنگاران فهرست شده‌اند.

سازمان خبرنگاران بدون مرز در گزارش تازه خود، وضعیت خبرنگاران در بیست سال اخیر را بررسی کرده است، اما مطمئنا اگر یک و نیم سال اخیر را بررسی می‌کرد، افغانستان به دلیل سلطه گروه طالبان در صدر این فهرست قرار می گرفت.

در بیست سال گذشته نیز این گروه عامل اصلی اکثر خشونت‌ها علیه خبرنگاران افغانستان بودند و در هر گزارشی که از سوی سازمان‌های بین‌المللی منتشر می‌شد، بیشترین میزان خشونت علیه خبرنگاران، به این گروه نسبت داده می‌شد.

شکنجه و زندان خبرنگاران
از زمان تسلط گروه طالبان بر افغانستان، خبرنگاران این کشور بدترین میزان خشونت را تجربه کرده‌اند و اکثر آنها مجبور شده‌اند که کشور را ترک کنند. گروه طالبان از آغازین روزهای تسلط بر افغانستان، اقدام وضع محدودیت‌های شدید علیه خبرنگاران کردند و آنها را هنگام تهیه گزارش و خبر مورد شکنجه و لت و کوب قرار دادند.

پس از آن، گروه طالبان شماری از خبرنگاران را به دلیل پوشش اعتراضات مردمی، به ویژه اعتراض زنان بازداشت کردند و حتی شماری از خبرنگاران را به دلیل نوشتن پست‌های انتقادی علیه سیاست‌های این گروه در شبکه‌های اجتماعی، زندانی کردند. خبرنگارانی که در بازداشت این گروه بودند، از شکنجه و لت و کوب شدن، اعتراف اجباری و عدم دسترسی به وکیل مدافع گزارش دادند.

مرکز خبرنگاران افغانستان پیش از این اعلام کرده بود که در یک سال سلطه گروه طالبان بر افغانستان، 245 مورد خشونت علیه خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها را ثبت کرده است که شامل خشونت فیزیکی، تهدید و ارعاب، جراحت و حتی جان باختن کارمندان رسانه‌ها می‌شود. این نهاد گفته بود از زمان تسلط گروه گروه طالبان، دست کم دو کارمند رسانه‌های افغانستان در رویدادهای خشونت آمیز، جان خود را از دست داده‌اند. این میزان خشونت علیه خبرنگاران در حالی ثبت شده است که بسیاری از خبرنگاران، نمی‌توانند به صورت آزادانه فعالیت کنند و به نحوی یا دست از کار کشیده‌اند و یا به مستعار نویسی روی آورده‌اند.

کار زیر تیغ سانسور
در اولین روزهای تسلط گروه طالبان در افغانستان، تصویری از یک تلویزیون نشر شد که در آن هنگام اجرای یک برنامه تلویزیونی، افراد مسلح گروه طالبان پشت سر مجری برنامه ایستاده بودند. این تصویر، واقعیت عینی کار در رسانه در زیر سلطه گروه طالبان را نشان داد و پس از آن فشارها به صورت بی‌پیشینه علیه رسانه‌های افغانستان افزایش یافت.

استخبارات گروه طالبان تاکنون دستورهای مختلفی صادر کرده که فضای کاری رسانه های افغانستان را به شدت خفقان آور کرده است. نیروهای استخبارات طالبان نیز بارها به دفاتر رسانه‌ها در کابل هجوم برده و مانع نشر شماری از برنامه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی شده‌اند.

اکنون آزادی بیان، آزادی کار و فعالیت رسانه‌ها و دسترسی خبرنگاران به اطلاعات در زیر سلطه گروه طالبان، کاملا از بین رفته‌اند و بسیاری از رسانه‌های آزاد مجبور شده‌اند که نشرات خود را مطابق پالیسی‌ها و دستورات گروه طالبان تنظیم بکنند. با چنین رویکردی، اکنون افغانستان تبدیل به بدترین کشور جهان برای کار و فعالیت خبرنگاری شده است و هیچ خبرنگاری نمی تواند آزادانه فعالیت کند.

محدودیت‌های گروه طالبان باعث شده است که اکثر خبرنگاران افغانستان به دلیل ترس از امنیت جانی‌شان، حتی در شبکه‌های اجتماعی آزادانه فعالیت و ابراز نظر نتوانند. خبرنگارانی هم که در رسانه‌های فعال افغانستان کار می‌کنند، مجبور هستند که پالیسی رسانه را که مطابق سیاست گروه طالبان تنظیم شده است، رعایت کنند و به نحوی به نفع گروهی تبلیغ کنند که تمام آزادی‌ها و حقوق خبرنگاران را گرفته است.

علاوه بر تهدید جانی، ناامنی شغلی و فقر اقتصادی نیز خبرنگاران افغانستان را تهدید می‌کند و آنها در یکی از بدترین شرایط تاریخ خبرنگاری افغانستان، بسر می‌برند.