۰
سه شنبه ۱۰ تير ۱۳۹۳ ساعت ۱۱:۵۱

عدالت موعود در همه مراتب انسانیت

عدالت موعود در همه مراتب انسانیت
« عدالت » در فرهنگ و اندیشه اسلامی چهره ای است آشنا و پرفروغ به گونه ای که در آموزه ها و معارف دینی حضوری همیشه و نقشی پیوسته دارد و حجم وسیعی از تعالیم و آموزش ها را به خود اختصاص می دهد. این حضور وسیع و نقش آفرینی گسترده نشان می دهد که باید از پندارهای سطحی و تصورهای یکسویه نسبت به جایگاه و نقش عدالت عبور کنیم و به درستی و با دقت به ژرفای این ارزش والا و قانون عام و گسترده راه یابیم تا به این وسیله به این شناخت و بینش نائل آئیم که چرا عدالت آنگونه بزرگ است و عظیم که قرآن کریم مهم ترین انگیزه بعثت پیامبران را استقرار آن در جوامع بشر می داند (۱ ) و خداوند متعال همواره فرمان به عدل و داد می دهد . (۲ )

یکی از روش هایی که به کارگیری آن موجب می گردد که به ژرفای عدالت راه یابیم این است که در نگرش به عدالت این اصل و قانون و ارزش را نه در یک موضوع که در موضوعات مختلف و نه در یک جلوه که در جلوه های گوناگون بنگریم و درباره آن بیندیشیم .

با این روش و در این نگرش عدالت را دارای مراتب متنوع می یابیم و این وسعت و فزونی مراتب را با وسعت و گستردگی مراتب انسانیت منطبق و هم خوان مشاهده می کنیم .

در این عمق اندیشی و ژرف نگری « عدالت » را فقط محدود و محصور در امور اقتصادی نمی یابیم بلکه در همه شئون حیات دنیا و عرصه ها و صحنه های زندگی مردم جامعه حضور ونقش آفرینی این اصل و ارزش را مشاهده می نمائیم . یعنی عدالت در موضوعاتی همچون عقاید افکار اخلاق تربیت عقلانیت سیاست مدیریت اقتصاد و فرهنگ متجلی می گردد و هرگز منحصر در امور مالی و رفاهی مردم نمی شود که اقتصاد سالم و پویا با رفع تنگناهای معیشتی مردم یکی از ابعاد عدل و داد می باشد و نه همه آن .

در نگرش به تعالیم و معارف اسلامی در موضوع عدالت مفاهیم و تعابیری می یابیم که به وسعت و جلوه های گوناگون این اصل و قانون بزرگ اشاره دارند و از آن ها چنین استنباط می شود که هرگز در مسائل اقتصادی محدود و محصور نمی شود و همه کوشندگان در مسیر استقرار عدالت باید به این آموزه ها و مفاهیم و پیام های ژرفی که در متن آنها نهفته است دقت و تعمق روا دارند.

در اولین آموزه وقتی سخن از تعریف و وصف عدالت به میان می آید به صراحت می توان وسعت موضوع و تنوع ابعاد و جلوه های آن را ادراک نمود.

امیرمومنان حضرت علی (ع ) می فرماید :

« العدل یضع الامور مواضعها »

« عدالت هر چیزی را در جای خود قرار می دهد . » (۳ )

همانند و مشابه این عبارت نیز از امام علی (ع ) نقل شده است چنان که وقتی از حضرت می خواهند که عدالت را تعریف کنند آن را قرار دادن هر چیزی و هر حقی در جایگاه خود معنی می نمایند.

این تعریف از عدالت نشان می دهد که در تمام موضوعات و در همه عرصه های حیات اجتماعی هرگاه همه امور در مواضع خود قرار گیرند و هر حقی در جایگاه خاص و مختص به خود واقع گردد عدالت تحقق یافته است و این امور مختلف و متنوع و منطبق با همه نیازهای انسان در حیات جمعی و دنیایی می باشد.

همچنین حضرت امام علی (ع ) می فرماید :

« العدل راس الایمان »

« عدالت اساس ایمان است » (۴ )

طبیعی است که مفهوم این رهنمود این نیست که عدالت اقتصادی اساس و بنیان ایمان می باشد بلکه با توجه به مفهوم عمیق ایمان که معرفت و شناخت قلبی نسبت به خداوند و عمل و رفتار به همه تعالیم اسلام می باشد مفهوم کلام علی (ع ) این است که چنانچه عدالت در همه ابعاد و جلوه های خود که سرشته و آمیخته با تعالیم جامع اسلام است تحقق کامل بیابد راس و اساس ایمان نام می گیرد.

رهنمود ذیل از امیرمومنان (ع ) به گونه ای دیگر به وسعت و مراتب عدالت نظر می گسترد :

« العدل حیاه الاحکام »

« عدالت حیات و جان احکام و قوانین الهی است » (۵ )

این رهنمود نیز این مفهوم را به اذهان انتقال می دهد که اولا احکام و قوانین الهی شامل موضوعات گوناگون اعتقادی و اخلاقی و تربیتی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی می باشد و با تمام شئون حیات دنیا و زندگی انسان پیوند دارد و تامین کننده نیازهای مختلف آنان در تمام صحنه ها و عرصه ها می باشد. ثانیا عدالت که مایه حیات احکام و قوانین الهی است نمی تواند منحصر در اقتصاد باشد و باید در همه موضوعات احکام اسلام و عرصه های ظهور آنها حاضر شود تا به این وسیله این احکام و قوانین در مواضع و جایگاه های خود قرار گیرند و به بهره وری برسند.

آنچه به آن پرداختیم پشتوانه فکری و اعتقادی انقلاب جهانی حضرت مهدی (عج ) می باشد و اثبات می کند که برخلاف تصور و تفکر ناصحیحی که در فرهنگ عمومی جامعه و در میان بسیاری از اقشار مردم تسری دارد آن پیشوای عدالت گستر از جانب حضرت پروردگار مامور است عدالت را در همه مراتب انسانیت به تجلی درآورد و عدالت اقتصادی یکی از ابعاد و جلوه های عدالت موعود می باشد نه آن که اهداف و آرمان های آن حضرت فقط در استقرار این نوع عدل محدود و خلاصه شود.

حضرت امام خمینی با نگرش ژرف و همه جانبه ای که به ابعاد مختلف فرهنگ و تفکر اسلامی از جمله معارف مربوط به ائمه اطهار(ع ) دارند به موضوع مورد بحث یعنی مراتب مختلف عدالت در انقلاب عظیم مهدوی (عج) اینگونه نظر می گسترند :

« برای یک همچو کار بزرگی که در تمام دنیا عدالت به معنای واقعی اجرا بشود در تمام بشر نبوده الا مهدی موعود ـ سلام الله علیه ـ که خدای تبارک و تعالی او را ذخیره کرده است برای بشر. هر یک از انبیا که آمدند برای اجرای عدالت آمدند و مقصدشان هم این بود که اجرای عدالت را در همه عالم بکنند لکن موفق نشدند. حتی رسول ختمی ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ که برای اصلاح بشر آمده بود و برای اجرای عدالت آمده بود و برای تربیت بشر آمده بود باز در زمان خودشان موفق نشدند به این معنا و آن کسی که به این معنا موفق و عدالت را در تمام دنیا اجرا خواهد کرد نه آن هم این عدالتی که مردم عادی می فهمند که فقط عدالت در زمین برای رفاه مردم باشد بلکه عدالت در تمام مراتب انسانیت . انسان اگر هر انحرافی پیدا کند انحراف عملی انحراف روحی انحراف عقلی برگرداندن این انحراف را به معنای خودش این ایجاد عدالت است در انسان . اگر اخلاقش اخلاق منحرفی باشد از این انحراف وقتی به اعتدال برگردد این عدالت در او تحقق پیدا کرده است . اگر در عقاید یک انحرافاتی و کجی هایی باشد برگرداندن آن عقاید کج به یک عقیده صحیح و صراط مستقیم این ایجاد عدالت است در عقل انسان … وقتی که ایشان ظهور کند… تمام بشر را از انحطاط بیرون می آورد تمام کجی ها را راست می کند…. همچو نیست که این عدالت همان که ماها از آن می فهمیم … این هست اما بالاتر از این معناست … » (۶ )

برمبنای این رهنمود آگاهی بخش انحرافات و کجروی ها و آفات و زیان های ناشی از آنها در امور مالی و اقتصادی محدود نمی شود بلکه انحرافات اعتقادی روحی عقلی اخلاقی و عملی نیز وجود دارند و بشر را می آزارند و مهدی موعود(عج ) از جانب خداوند مامورند که با این انحرافات مبارزه کنند و با اجرای « عدالت » به مفهوم وسیع مشکلات و مسائل مزبور را حل و مرتفع نمایند و در این صورت است که همه این کاستی ها و انحطاط ها با استقرار عدالت موعود به « رشد » تبدیل می شوند و بشریت به سعادت کامل نائل می آید.

این رشد و سلامت و سعادت که در نقطه مقابل انحرافات و انحطاط ها در موضوعات یادشده قرار دارند در موارد ذیل و توسط دادگستر جهان به نقطه کمال می رسند :

۱ ـ رشد اعتقادی: با مقابله با جریان های فکری باطل و التقاطی و آمیخته شده با ظواهری از دین و مذهب که موجب هرج و مرج اعتقادی در جامعه انسانی می شود. مبارزه با موهومات و خرافات ـ که از مسائل بسیار مهم می باشد ـ نیز در همین عرصه و برای تحقق عدالت و رشد اعتقادی صورت می پذیرد که افسونگران و خرافه بافان با انتساب خود به دیانت و پیامبر(ص ) و ائمه (ع ) و با ادعاهای ارتباط با آن مطهران و از جمله ادعاهای پیوند و ارتباط با امام زمان سهل تر و سریع تر نسل جوان جوامع را می فریبند و در کام عقاید باطل و انحرافی فرو می برند!

۲ ـ رشد روحی: با تقابل با همه ضعف ها و کاستی هایی که انسان ها را متزلزل می کند و ارکان شخصیت آنان را فرو می ریزد و به گونه ای در امراض و بیماری هایی چون اضطراب و تشویش ترس و هراس عزلت و انزوا اندوه و افسردگی و سایر کاستی ها فرو می برد که اولا به ناامیدی مطلق می رسند و پیوندهای خویش با خالق هستی را منقطع می سازند. ثانیا جذب اوهام و خیالات باطل می گردند و به سوی عرفان های ساخته و پرورده قدرت های استعماری می شتابند و در اوج شگفتی ارتباط های جنسی نامشروع و استفاده از مواد مخدر و پرسش انسان هایی که نقش قطب و رهبر این عرفان های دروغین و کفرآمیز را ایفا می کنند را مباح و روا و جز اصول خود می دانند! عدالت مهدوی (عج ) با این انحرافات می ستیزد و روح و روان انسانی را در جایگاه اصلی خود به رشد و سلامت می رساند.

۳ ـ رشد عقلی: با معارضه با هر گونه جهل و نادانی که همواره در مسیر تحقق حیات سالم و پویای اجتماعی مانع ایجاد می کند و بسترهایی را می گشاید که انسان های سطحی نگر و قشری گرا در عرصه های فعالیت های سیاسی حضور می یابند و ابزار دست جریان ها و احزاب سیاسی ناسالم قرار می گیرند و به صورت سیاهی لشگرهای این معاندان علیه اسلام ناب و زلال و رهبران دینی و جریان های حق مدار به تحرک های مخرب و باطل در می آیند. عدالت موعود باجهل می ستیزد و انسان ها را به گونه ای می پرورد که به مراتب بالای عقل و خرد راه یابند و از این نعمت شریف و موهبت بزرگ الهی در جایگاه خویش و به طرز صحیح استفاده کنند.

۴ ـ رشد اقتصادی: با مبارزه وقفه ناپذیر و مستمر و همه جانبه با فقر و محرومیت به منظور رفع شکاف ها و مضایق و تنگناهای معیشتی مردم و تحقق عدالت اقتصادی در زیباترین شکل و کامل ترین جلوه ها و نمودهای عینی.

عدالت مهدوی گرد و غبار فقر را از سیمای رنجور تهی دستان می زداید و ثروت های سرشاری را که خداوند متعال برای آنان مقرر کرده و توسط سرمایه داران زالو صفت و شرکت های بزرگ تجاری استعماری غارت و چپاول گردیده و بندگان خدا بسان بردگان به استثمار درآمده اند به جایگاه های اصلی خود باز می گرداند و رفاه اقتصادی و بهره وری از نعمت های بزرگ الهی را در گسترده گیتی و در میان بشریت تشنه عدل متجلی می نماید.


۵ ـ رشد اخلاقی: با تعارض و مبارزه مستقیم و پی گیر با تمام « رذایل اخلاقی » که امنیت فکری و روحی افراد و نیز امنیت اجتماعی در سطح کلان را تهدید می نماید و فضای حیات جمعی را با دروغ بافی ها نیرنگ افکنی ها فتنه انگیزی ها و نفاق ورزی ها آلوده می نماید و با تلاش مستمر برای تحقق « فضایل اخلاقی » همچون صداقت و راستی خلوص و یکرنگی ایثار و فداکاری وحدت و پیوستگی و نوع دوستی و خیرخواهی که پشتوانه بزرگ امنیت اجتماعی و سیاسی می باشند و بشر را به جایگاه اصلی انسانی خود می نشانند. عدالت موعود رشد اخلاقی را در تمام ابعاد اخلاق فردی اخلاق اجتماعی اخلاق سیاسی و اخلاق اقتصادی به تجلی در می آورد و به این وسیله حریم های زندگی افراد جامعه را پاس می دارد و از هتک و تخریب محافظت می نماید.

به این ترتیب مهدی موعود(عج ) از جانب خداوند متعال ماموریت دارد که « عدالت » را در همه مراتب انسانیت متجلی نماید و ما منتظریم تا خورشید ولایت و امامت طلوع نماید و با انوار پرفروغ خود جهان را روشن نماید و باعدالت گسترده خود همه مراتب انسانیت را به آخرین مراحل رشد و شکوفایی برساند. و به راستی « چه مسعود و مبارک است روزی که جهان از دغل بازی ها و فتنه انگیزی ها پاک شود و حکومت عدل الهی بر سراسر گیتی گسترش یابد و منافقان و حیله گران از صحنه خارج شوند و پرچم عدالت و رحمت حق تعالی بر بسیط زمین افراشته گردد » (۷ ) پس « سلام بر او و سلام بر منتظران واقعی او سلام بر غیبت و ظهور او و سلام بر آنان که ظهورش را با حقیقت درک می کنند و از جام هدایت و معرفت او لبریز می شوند . » (۸ )

پاورقی :

۱ ـ قرآن کریم سوره حدید (۵۷ ) آیه ۲۵

۲ ـ سوره نحل (۱۶ ) آیه ۹۰

۳ ـ نهج البلاغه حکمت ۴۳۷

۴ ـ غررالحکم ج ۲ ص ۹۰

۵ ـ همان مدرک ص ۸۹

۶ ـ صحیفه امام موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ج ۱۲ ص ۴۸۰ و ۴۸۱

۷ ـ سیمای معصومین (ع ) در اندیشه امام خمینی تبیان (آثار موضوعی ) . دفتر دوازدهم موسسه تنظیم و نشر آثار امام ص ۲۹۲

۸ ـ همان مدرک ص ۲۹۳

افسونگران و خرافه بافان با انتساب خود به دیانت و پیامبر(ص ) و ائمه (ع ) و با ادعاهای پیوند و ارتباط با امام زمان (عج ) سهل تر و سریع تر نسل جوان را می فریبند و در کام عقاید باطل و انحرافی فرو می برند. یکی از جلوه های عدالت مهدوی مقابله با جریان های فکری باطل و التقاطی و آمیخته با ظواهر دین و نشر دهنده موهومات و خرافات در میان انسان ها می باشد .

عدالت مهدوی از جنبه اقتصادی با مبارزه وقفه ناپذیر و همه جانبه با فقر و محرومیت به منظور رفع شکاف ها و مضایق و تنگناهای معیشتی مردم در زیباترین شکل و کامل ترین جلوه ها و نمودهای عینی گردوغبار فقر را از سیمای رنجور تهی دستان می زداید و رفاه اقتصادی و بهره وری از نعمت های بزرگ الهی را در گستره گیتی و در میان بشریت تشنه عدل متجلی می نماید .

یکی از ابعاد عدالت مهدی موعود قرار دادن عرفان ناب اسلامی در جایگاه خود با معارضه و تقابل گسترده با عرفان های ساخته و پرورده قدرت های استعماری است که در اوج شگفتی ارتباط های جنسی نامشروع و استفاده از مواد مخدر و پرستش انسان هایی را که نقش قطب و رهبر این عرفان های دروغین و کفرآمیز را ایفا می کنند مباح و جز اصول خود می دانند!

عدالت مهدوی در پی تحقق « رشد اخلاقی » در جوامع انسانی خواهد بود و این هدف را با مبارزه مستقیم و پی گیر با تمام رذایل اخلاقی که امنیت فکری و روحی افراد و نیز امنیت اجتماعی در سطح کلان را تهدید می کند و حیات جمعی را با دروغ بافی ها نیرنگ افکنی ها فتنه انگیزی ها و نفاق ورزی ها آلوده می نماید دنبال خواهد کرد و این هدفمندی بزرگ در تمام ابعاد اخلاق فردی اخلاق اجتماعی اخلاقی سیاسی و اخلاق اقتصادی به تجلی درخواهد آمد .
مرجع : خط امام
کد مطلب : ۳۹۶۵۵۸
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما

منتخب
پیشنهاد ما