در کنفرانس سالانه ولاديمير پوتين که به مدت 3 ساعت و با حضور بيش از 1500 خبرنگار برگزار شد، پوتين بر دستور کار نشست بين‌المللي نيويورک که قرار است روز جمعه با مشارکت 17 وزير خارجه به منظور رايزني درباره نحوه دستيابي به راه‌حلي سياسي براي بحران سوريه برگزار شود، متمرکز شد.

بارزترين مساله در اين کنفرانس تأکيد صريح رئيس‌جمهور روسيه بر اين بود که «به‌هيچ‌وجه نمي‌پذيرد که کسي به روسيه تحميل کند چه کسي بر سوريه يا هر کشور ديگري حکومت کند» همچنين اين گفته وي که «اين موضع ما ثابت است و هرگز تغيير نمي‌کند».

اين اظهارات رئيس‌جمهور پوتين پس از ديدارش با «جان کري» وزير خارجه آمريکا در مسکو بيان شد. گويي زبان حالش است که به دولت آمريکا مي‌گويد: «آن زمان‌که کاملا آزادانه به مداخله نظامي و متعاقب آن تغيير حکومت‌ها اقدام مي‌کرديد، تمام شد آنگونه که در افغانستان، عراق و ليبي انجام داديد، بنابراين ما برگشتيم... ما اينجا هستيم، تنها ملت سوريه است که حق دارد سرنوشت رئيس‌جمهور کشورشان را تعيين کند». قدر مسلم آن است که جان کري اين پيام و مضامين آن را بخوبي متوجه شده است، چرا که ديگر درباره کناره‌گيري رئيس‌جمهور سوريه به عنوان شرط آغاز مرحله انتقالي سخن نمي‌گويد. همچنانکه صداي همپيمان او يعني «عادل الجبير» وزير خارجه سعودي نيز که مشابه خواسته وي را مطرح مي‌کرد، تا حدود زيادي فروکش کرده است و شايد براي مدتي طولاني از الجبير سخني در اين‌باره نشنويم. نشست بين‌المللي نيويورک که در امتداد نشست وين برگزار مي‌شود، در سايه شکل‌گيري 2 تحول اصلي در زمينه بحران سوريه تشکيل مي‌شود: نخست- برگزاري کنفرانس هفته گذشته گروه‌هاي معارض سوري در «رياض» و تشکيل هيأت هماهنگي براي نظارت بر هرگونه مذاکرات آتي با دولت سوريه و همچنين انتخاب «رياض حجاب» نخست‌وزير جدا‌شده از نظام سوريه به عنوان رئيس اين هيأت و نامزد معارضان و حاميان آنها در هرگونه انتخابات رياست‌جمهوري در آينده. دوم- پايان فهرست‌بندي گروه‌هاي تروريستي توسط دولت اردن و درج بيش از 160 گروه تروريستي در سوريه در اين فهرست که گروه‌هاي «داعش»، «جبهه النصره»، «احرارالشام»، «جندالاقصي»، «فجرالاسلام» و «لواء التوحيد» در صدر اين فهرست قرار دارند. کنفرانس معارضان سوري در رياض پر از مشکلات بود؛ چه از اين نظر که شرکت‌کنندگان آن توسط ابومحمد الجولاني، سرکرده جبهه النصره خائن خوانده شدند، چه به لحاظ تحريم آن توسط برخي جريان‌هاي معارض از جمله «القمع» به رهبري «هيثم مناع» يا چه به لحاظ برگزاري کنفرانس موازي با آن در شهر «الحسکه» در شمال شرق سوريه توسط کردها که معتقدند عدم دعوت شدن به حضور در نشست رياض که البته به دستور ترکيه بود، به منزله ناديده گرفتن و به حاشيه رانده شدن آنهاست. شايد اصرار شاهزاده محمد بن نايف، وليعهد سعودي در سخنراني‌ خود در کنفرانس معارضان سوري بر قطعيت کناره‌گيري رئيس‌جمهور سوريه پيش از آغاز فرآيند سياسي و مرحله انتقالي کنفرانس رياض را بي‌اهميت کرد و آن را در معرض اتهام‌هاي مسکو و چه‌بسا واشنگتن و تأکيد آنها بر «نامشروع بودن» اين نشست، قرار داد. از اين‌رو، احتمال مي‌رود انتخاب رياض حجاب به عنوان رئيس هيأت مذاکره‌کننده به بروز اختلافات جديدي منجر شود، چراکه برخي او را به وابستگي به نظام حاکم بر رياض يا بخشي از آن متهم مي‌کنند. نمي‌خواهيم درباره مسائل پيشگويي کنيم و تصويري بدبينانه درباره نتايج نشست نيويورک ارائه کنيم اما بلندپروازي‌هاي آمريکايي- روسي براي آغاز مذاکرات ميان دولت سوريه و معارضان اين نظام همزمان با آغاز سال جديد غيرواقعي به نظر مي‌رسد. همچنين موضع روسيه در حمايت قوي از بشار اسد، رئيس‌جمهوري سوريه، حمله تند پوتين به ترکيه و تأکيد وي بر اين مساله که «هرگز رجب طيب‌اردوغان، رئيس‌جمهوري ترکيه را به دليل سرنگون کردن هواپيماي روسي که براي چند ثانيه کوتاه حريم هوايي ترکيه را نقض کرد، نمي‌بخشد»، به ايجاد فضايي تنش‌‌آميز و شايد مشاجره‌هاي کلامي داخل سالن نشست و همچنين راهروهاي آن تهديد مي‌کند. رئيس‌جمهور پوتين در خط مقدم حمله ايستاده است و توپ‌ها را يکي پس از ديگري به دروازه آمريکا و همپيمانانش پرتاب مي‌کند و اين مقدمه‌اي براي سال جديدي است که پر از اتفاقات غيرمنتظره در بيش از يک جبهه چه سياسي و چه نظامي خواهد بود.

اسلام تايمز