ظهور جدید حزب‌الله از دل بحران سوریه

به گزارش اسلام تایمز، به نقل از الوقت، سوریه آرام‌ترین روزهای خود را طی پنج سال گذشته سپری می‌كند. این آرامش پس از آن حاكی می‌شود كه نیروهای متحد موسوم به ائتلاف 4+1 موفق شده‌اند به صورت قابل توجهی موازنه میدانی را به نفع دولت تغییر دهند و با تحمیل شروط خود به گروه‌های مسلح و حامیان خارجی‌شان، حملات را در بعضی مناطق متوقف كنند. ناظران از زوایای مختلفی به دلایل موفقیت سریع این ائتلاف در سوریه پرداخته‌اند. در این میان رابطه نظامی روسیه و حزب‌الله از موضوعاتی است كه نظر تحلیلگران مسائل دفاعی و امنیتی را به خود جلب كرده است.

الكساندر كوربیل تحلیلگر «گروه سكدو» (The SecDev Group) كه به صورت ویژه روی موضوع جنگ سوریه و تأثیرات آن در خاورمیانه و شمال آفریقا متمركز است، نتایج تعامل حزب‌الله و روسیه را مورد بررسی قرار داده است. این تحلیلگر با اشاره به اینكه «حزب‌الله ثابت كرده كه یك نیروی رزمی منعطف و با اندیشه رو به جلو است» می‌نویسد: « در سال 2012 زمانی كه این گروه وارد جنگ سوریه شد خیلی سریع یاد گرفت كه تاكتیك‌های دفاعی‌اش برای این جنگ مناسب نیست. به جای ارتش مدرن اسرائیل، حزب‌الله با شورشیان مواجه شد. این گروه‌های شورشی از تاكتیك‌های مشابه حزب‌الله علیه سربازان رژیم سوریه استفاده می‌كردند و از اطلاعات محلی بیشتری ... بهره می‌بردند».

كوربیل در ابتدا با برجسته كردن تلفات اولیه حزب‌الله به‌ویژه در جنگ قصیر، می‌گوید: اما این گروه ظرفیت‌های تهاجمی خود را به‌ویژه از اواسط سال 2015 تقویت كرده است و تحت پوشش روسیه، یك متحد قدرتمند جدید، حزب‌الله در حالی به حمایت خود از دولت سوریه ادامه می‌دهد كه آمار تلفات خود را پایین آورده است.

نویسنده با اشاره به پیروزی‌هایی كه گروه‌های مسلح مخالف دولت در شمال به‌ویژه در استان ادلب در اوایل سال جاری (1394) داشتند، می‌نویسد: «اما از آغاز شروع ماه ژانویه 2016، دولت سوریه، حزب‌الله، سایر گروه‌های تحت حمایت ایران و ارتش روسیه ضربات متعددی را به گروه‌های شورشی وارد كردند. در 12 ژانویه، حزب‌الله و نیروهای دولتی با حمایت توپخانه‌ای و هوایی روسیه، شهر سلمی، آخرین پایگاه شورشیان در استان ساحلی لاذقیه را به كنترل خود درآوردند. پس از آن در 26 ژانویه، شهر شیخ مسكین در استان درعا توسط نیروهای دولتی، حزب‌الله و نیروهای ویژه روسیه پس گرفته شد. بازپس‌گیری شیخ مسكین به معنای قرار دادن شورشیان در دو منطقه شرقی و غربی جداگانه در درعا و قطع ارتباط آنها با مناطق تحت كنترل شورشیان در اطراف دمشق است».

كوربیل در ادامه آزادی شهرك‌های «نبل و الزهرا» را «بزرگ‌ترین حركت نیروهای تركیب شده یعنی حزب‌الله و سایر گروه‌های تحت حمایت ایران با پشتیبانی حملات هوایی روسیه» توصیف می‌كند. در پی این موفقیت نیروهای طرفدار دولت اصلی‌ترین مسیر ارتباطی حلب با مرز تركیه را قطع كردند و گروه‌های شورشی فعال در اطراف و داخل شهر حلب را در محاصره قرار دادند.

نویسنده در ادامه با جزئیات بیشتری به نتایج تعامل حزب‌الله و روسیه می‌پردازد: «احتمال زیاد وجود دارد كه نیروهای این گروه در حال یادگیری چگونگی جمع‌آوری اطلاعات، طراحی و اجرای عملیات‌ها از یك ارتش با كلاس جهانی هستند. كار كردن در كنار افسران روسیه روشی مطمئن است تا حزب‌الله استراتژی نظامی خود را تقویت كند و گزارش‌ها حاكی از آن است كه دست‌كم دو اتاق عملیات مشترك بین حزب‌الله و روسیه در لاذقیه و دمشق وجود دارد.» كوربیل در ادامه با اشاره به‌حضور 6 تا 8 هزار رزمنده حزب‌الله در سوریه و عراق، احتمال می‌دهد این تجربیات به صورت انفرادی به این نیروها منتقل شوند.

وی به نقل از سایر متخصصان این حوزه می‌نویسد: «حزب‌الله احتمالاً مهارت‌های بهتری درباره نظارت و شناسایی، عملیات‌های تاكتیكی ویژه و چگونگی استفاده از تجهیزات مدرن یاد خواهد گرفت... این مهارت‌ها نیروهای حزب‌الله را قادر می‌سازد تا نیروهای دشمن را شناسایی كنند، عملیات‌های فریبنده انجام دهند، تصاویر اطلاعاتی را تحلیل كنند و از پهپادها و از اجرای عملیات‌های نظامی به نحو مطلوب بهره بگیرند».

كوربیل با تأكید بر مهم بودن ظرفیت‌های پهپادی جنبش مقاومت اسلامی لبنان آورده است: «حزب‌الله یك فرودگاه كوچك برای پهپادها در دره بقاع ایجاد و از هواپیماهای بدون سرنشین در سوریه استفاده كرده‌ تا مواضع شورشیان را از طریق آسمان شناسایی كنند. اینگونه شناسایی‌ها مفید بودن خود را در نبرد بر سر كوه‌های قلمون در مرز سوریه و لبنان ثابت كرده است؛ جایی كه این گروه به ارتش سوریه كمك كرد تا جبهه النصره و داعش را تحت محاصره قرار دهد، همچنین می‌‌‌تواند این توانایی‌ها را در جنگ آتی با اسرائیل نیز به كار گیرد».

این تحلیلگر غربی با ابراز نگرانی از تأثیرات بلندمدت تعامل حزب‌الله و ارتش روسیه خاطر نشان می‌كند: «یك حزب‌الله جدید با ذهنیت تهاجمی و با توانایی انجام عملیات‌های پیچیده‌تر می‌تواند ضربات سنگینی به ارتش اسرائیل در مرزهای جنوبی لبنان وارد كند. حزب‌الله حتی ممكن است تلاش كند به داخل اسرائیل نفوذ كند، همانطور كه حماس در جنگ 2014 انجام داد البته با توانایی بیشتری».

كوربیل در پایان پیش بینی می‌كند كه تأثیرات بلندمدت درس‌هایی كه حزب‌الله از روسیه یاد می‌گیرد حتی با وجود پایان جنگ سوریه در لبنان و منطقه ادامه خواهد یافت. نوشتار كوربیل آخرین مورد از سلسله‌ تحلیل‌هایی است كه امروزه‌ مراكز آكادمیك دفاعی و امنیتی و بین‌المللی غرب درباره حزب‌الله در سوریه و حزب‌الله پس از سوریه منتشر می‌كنند و تقریباً همگی آنها به قدرت انعطاف‌پذیری و یادگیرندگی این گروه احترام می‌گذارند، هر چند دشمنی خود را نیز پنهان نمی‌كنند.