دغدغه هاي بي پايان در آنکارا

 اظهارات اخير نخست وزير ترکيه در خصوص استرداد فتح الله گولن، نشان مي دهد در اين خصوص مذاکراتي ميان واشنگتن و آنکارا در جريان است. البته قبلا نيز منابع خبري و رسمي خبر داده بودند که قرار است در اين خصوص مذاکراتي ميان دو طرف صورت گيرد. با اين حال يلدريم در تازه‌ترين سخنان خود از مقامات آمريکايي خواسته است روند تحويل دادن گولن را تسريع نمايند. سوال اصلي اينجاست که آيا توافقي اوليه ميان آمريکا و ترکيه در خصوص گولن و استرداد وي صورت گرفته است که يلدريم چنين سخناني را مطرح مي کند؟

واقعيت امر اين است که ايالات متحده آمريکا و سازمان سيا به شدت از جماعت گولن حمايت مي کنند. در جريان وقوع کودتاي اخير در ترکيه نيز اين موضوع با گذشت زمان مشخص تر شده و خواهد شد. در چنين شرايطي ممکن است ايالات متحده آمريکا در خصوص گولن و درخواست مقامات ترکيه اي جهت استرداد وي دست به معامله با آنکارا بزند. اين خود نشان دهنده نگاه ابزاري آمريکا نسبت به مهره‌هاي خود است.

در اينجا به برخي محورهاي سخنان يلدريم در خصوص آخرين تحولات سياست خارجي ترکيه اشاره خواهيم کرد .نخست وزير ترکيه در سخناني از آمريکا خواسته است تا روند استرداد گولن را تسريع کند.همچنين "بن علي يلدريم" نخست وزير ترکيه در سخناني انتقاد شديدي به اتحاديه اروپا وارد کرده و از بروکسل خواست که به وعده هاي خود در توافق پناهندگان پايبند باشد و يادآوري کرد که ما با اين توافق همچنين روي همکاري هاي تنگاتنگ تر توافق

کرده ايم. يلدريم در اين خصوص عنوان کرده است : " اتحاديه اروپا هنوز براي بهبود شرايط زندگي حدود سه ميليون پناهنده سوري که در کشور ما زندگي مي کنند پول به ما بدهکار است. وي بر درخواست آنکارا براي اجراي شرط آزادي ويزا براي شهروندان ترک تاکيد کرد. اين عادلانه نيست که از ترکيه انتظار داشته باشيم بسته اي را اجرا کند بدون اينکه وعده اي به آن داده شود. ترکيه منتظر عمل کردن اتحاديه اروپا به وعده هايش است."

مناسبات ترکيه و اروپا هم اکنون در مرحله حادي قرار دارد. اخيرا هفته نامه اشپيگل در گزارش خود به نقل از منابع محرمانه تاکيد کرده است که دولت آلمان در عين تلاش براي عدم شکست توافق با آنکارا بر سر بحران پناهجويان، خود را براي مواجهه با اين پديده آماده مي کند. بديهي است که اين مواجهه آسان نخواهد بود! در صورت شکست توافق ترکيه و آلمان و عدم مهار روند تصاعدي حضور پناهجويان در داخل اروپا، هر 28 کشور عضو اتحاديه اروپا با اين بحران درگير خواهند شد. در حالي که هنوز تکليف صدها هزار پناهجويي که طي يکسال اخير به اروپا آمده اند مشخص نيست، اروپاي واحد با موج تازه‌اي از حضور پناهجويان مواجه خواهد شد. اين بدترين خبر ممکن براي بروکسل محسوب مي شود.
طي روزهاي اخير برخي کشورهاي اروپايي مانند اتريش از مقامات آلماني خواسته اند تا توافق با ترکيه بر سر بحران پناهجويان را متوقف سازد. با اين حال اتريش که هم‌اکنون به سردمدار مخالفت با عضويت ترکيه در اتحاديه اروپا تبديل شده است، پلان و طرحي جايگزين در اين خصوص ارائه نکرده است. همين مسئله سبب شده است تا بسياري از تحليلگران اصرار مقامات اتريشي و اعمال فشار آنها در خصوص لغو توافق با ترکيه را به مثابه نوعي خودکشي و انتحار سياسي براي اروپاي واحد تعبير کنند.

بقيه کشورهاي اروپايي سعي کرده اند در قبال توافق موجود سکوت کرده يا مواضع نرم تري را در اين خصوص از خود نشان دهند. اين در حالي‌است که پس از وقوع کودتاي نافرجام در ترکيه، روز به روز بر شدت تقابل بروکسل و آنکارا افزوده مي شود.

يلدريم در خصوص گولن صراحتاعنوان کرده است :". هر دو کشور يک معاهده استرداد دارند و اين روند نبايد به تاخير بيفتد. اين مرد( گولن) رهبر کودتا بود."

با اين حال مقامات ترکيه اي هنوز به صورتي صريح از نقش ايالات متحده آمريکا در کودتاي اين کشور پرده برداري نکرده اند. در اين خصوص مقامات ترکيه اي همچنان به گوشه و کنايه سخن مي گويند. به نظر مي رسد مقامات ترکيه اي سخن گفتن از نقش آمريکا در کودتاي اخير را منوط به تحولات آينده کرده اند. تحولاتي که حول پرونده گولن و استرداد يا عدم استرداد وي به ترکيه رخ خواهد داد.
سعيد سبحاني