ناامنی های لجام گسیخته، از جنوب تا شمال

گفته شده که احمد سالم؛ فرمانده پولیس ولسوالی ناوه هلمند نیز در نبرد با نیروهای طالبان کشته شده است.

قام های امنیتی هلمند گفته اند که طالبان مسلح، شب گذشته از چندین جبهه بر مرکز ولسوالی حملات تهاجمی را آغاز کردند که سپس درگیری شدیدی میان نیروهای امنیتی و جنگجویان آنان صورت گرفت.

پس از چند ساعت درگیری، طالبان موفق شدند مرکز ولسوالی ناوه را در کنترل بگیرند.

این در حالی است که گزارش ها از شمال کشور نیز حکایت از آن دارد که هم اکنون درگیری شدیدی میان نیروهای امنیتی و طالبان در مرکز شهر قندوز جریان دارد و گزارش های ضد و نقیضی از سقوط میدان مرکزی شهر قندوز به دست طالبان، مخابره شده است.

روز گذشته طالبان همچنین بر پسته های نیروهای امنیتی در شهر لشکرگاه مرکز ولایت هلمند نیز حمله کرده بودند.

کارشناسان می گویند که گشودن چندین جبهه نبرد از سوی تروریست های مورد حمایت پاکستان در جنوب، شمال، شرق و سایر مناطق کشور، به معنای آن است که وضعیت امنیتی به صورت نگران کننده ای بدتر شده و تروریست ها و حامیان خارجی و داخلی آنها عزم شان را جزم کرده اند تا فرارسیدن فصل سرما، آخرین ضربات را بر بدنه آسیب پذیر نیروهای امنیتی کشور وارد کنند.

بر بنیاد برخی ارزیابی ها، امسال میزان تلفات نیروهای امنیتی به نحو کم سابقه ای افزایش یافته و ناامنی های جاری در طول سال های جنگ میان دولت و تروریست ها ناشی از خونین ترین درگیری ها بوده است.

به باور ناظران مسایل امنیتی، آنچه در هلمند یا قندوز رخ داده یا جریان دارد، البته مساله ای نیست که به صورت آنی و یکباره ایجاد شده باشد. تروریست ها و حامیان شان، از سال ها پیش سعی کرده اند تا دامنه ناامنی ها را در جنوب و شمال کشور گسترش دهند.

البته آنگونه که تحلیلگران اوضاع، پیش بینی می کنند در این میان، عوامل و انگیزه های قدرتمند و بسیار پیچیده ای در کار است. عواملی نظیر تصفیه قومی و تبدیل و تغییر ماهیت جنگ جاری به نبردهای قومی و زبانی،‌ طرح رویارویی شمال- جنوب، کاهش فشار جنگ از مناطق جنوبی کشور، نشان دادن قدرت مانور تبلیغاتی و روانی تروریست ها بر این اساس که آنها قادر اند به آسانی جغرافیای جنگ را تغییر دهند و به هر جایی که بخواهند نفوذ کنند، سوء استفاده از تمرکز نیروهای خارجی و داخلی بر وضعیت امنیتی جنوب کشور و بهره گیری از نوعی خلأ امنیتی شکل گرفته در شمال، تقسیم حوزه های جغرافیایی جنگ و به این ترتیب کاستن از فشارهای وارده از سوی نیروهای امنیتی بر یک نقطه و عوامل و دلایل دیگر.

تروریزم پاکستانی با حمایت القاعده و برخی دیگر از جریان های بنیادگرا مانند شبکه حقانی و اقمار و ایادی این شبکه ها که بیشتر در کشورهای آسیای میانه مانند تاجیکستان و ازبکستان فعال اند، طی سال های گذشته با از میان برداشتن فزیکی چهره ها و مهره های پرقدرت مجاهدین در شمال کشور، زمان کنونی را بهترین فرصت برای اعمال آزادانه طرح ناامن سازی شمال- جنوب می دانند و سعی خواهند کرد به این ترتیب به اهدافی که سال هاست برای گسترش حوزه ناامنی ها به شمال و سپس سراسر کشور، روی دست دارند برسند.

البته به باور آگاهان، در این میان،‌ برخی اهداف سیاسی دیگر نیز وجود دارد که ناشی از نبرد قدرت در خارج از دایره جریان های تروریستی است. با اینهمه به نظر می رسد با توجه به اینکه جغرافیای سیاسی و اجتماعی شمال کشور، اساساً مستعد پرورش تروریزم نیست‌؛ بنابراین اگر رویداد جاری در قندوز که درست تکرار رویداد پارسال می باشد، با برخورد کوبنده نیروهای امنیتی همراه شود، مطمئناً به زودی ریشه کن خواهد شد.

در این میان البته همکاری جدی سران و فرماندهان مجاهدین صاحب نفوذ در این حوزه از کشور نیز می تواند نقش سازنده ای ایفا کند. این امید اما از نیروهای خارجی به رهبری امریکا و ناتو وجود ندارد؛ زیرا مداخله نظامی آنها در جریان سقوط ۷۲ ساعته شهر قندوز به دست طالبان در ماه میزان سال گذشته، موجب رقم خوردن جنایت های فاجعه باری علیه غیر نظامیان بی گناه به ویژه سازمان های امدادرسانی مانند داکتران بدون مرز شد.

این انتظار همچنین در خصوص وضعیت حاد امنیتی در ولایت جنوبی هلمند نیز از نیروهای امریکایی و انگلیسی مستقر در این منطقه نمی رود؛ زیرا آنها پیش از این هم نفوذ و حضور قدرتمندی در این منطقه داشتند؛ اما علیرغم این مساله، نه تروریزم شکست خورد و نه مواد مخدر، ریشه کن شد. ظاهرا این مسایل در چارچوب مأموریت نظامی آنها در افغانستان قرار ندارد!