ترکیه در باتلاق بحران سوریه گرفتار شده است

«محمدرضا حاجیان»، کارشناس غرب آسیا در گفت‌وگو با تسنیم، در خصوص ادعاهایی مبنی تلاش ترکیه برای تشکیل مدیریت مشترک برای شورشیان «ارتش آزاد» و نیروهای عرب عضو «نیروهای دموکراتیک» سوریه، با اشاره به توهم ترکیه برای تشکیل یک امپراتوری اخوانی و عثمانی اظهار داشت: ترکیه و رهبران حزب عدالت و توسعه یکی از عاملان اساسی بروز جنگ و خون ریزی در سوریه هستند که با توهم تشکیل یک امپراتوری اخوانی و عثمانی به صحنه میدانی این کشور وارد شده‌اند.

وی ترکیه را در باتلاق بحران سوریه گرفتار شده خواند و ادامه داد: آنکارا مردم سوریه را به‌ سوی یک جنگ ویرانگر سوق داد که این جنگ تاکنون خسارت‌های زیادی را به این کشور وارد کرده است. ترکیه با نادانی رهبران خود در زمین صهیونیست‌ها بازی می‌کند. این کشور امروز در باتلاق خود ساخته بحران سوریه گرفتار شده است؛ لذا آنکارا برای نجات خود از این باتلاق به هر خس و خاشاکی چنگ می‌زند.

کارشناس غرب آسیا قدرت گرفتن کردها در شمال سوریه را از نتایج اقدامات نسنجیده ترکیه ارزیابی کرد و بیان داشت: افزایش قدرت گروه‌های کردی به‌ویژه PKK در مناطق کردنشین شمال سوریه یکی از نتایج اقدامات نسنجیده و توهم‌زای حزب عدالت و توسعه بوده است. قدرت گرفتن کردهای شمال سوریه عمدتاً ناشی از دخالت مستقیم نیروهای آمریکایی در منطقه است؛ لذا این موضوع باعث شد که دولت ترکیه به‌ صورت مستقیم به درگیری‌های مناطق شمالی سوریه وارد شود.

وی با اشاره به نفوذ ترکیه در شمال سوریه خاطرنشان کرد: مشکلات ارتش سوریه در حفظ مناطق اطراف حلب موجب شده که دست ترکیه برای نفوذ به شمال سوریه بازتر باشد؛ لذا ارتش ترکیه اقدام به سازمان‌دهی برخی از عشایر شمال سوریه کرده است. همچنین این کشور برخی از تروریست‌ها را با دادن حقوق گزاف عازم منطقه جرابلس کرد.

حاجیان تلاش ترکیه برای تشکیل منطقه امن در شمال سوریه را مورد توجه قرار داد و افزود: ترکیه در حال حاضر با استفاده از نیروهای مزدور خود اندیشه تشکیل منطقه امن با عمق و عرض 30 کیلومتر در شمال سوریه را در سر می‌پروراند. آنکارا با تشکیل این منطقه به دنبال ممانعت از پیشروی نیروهای کردی به کرانه غربی رود فرات است. همچنین تشکیل دولت آزاد نیز از اهداف دیگر ترکیه برای تشکیل چنین منطقه‌ای محسوب می‌شود.

وی تشکیل منطقه امن را به زیان ترکیه دانست و تأکید کرد: گرچه ممکن است به نظر برسد که تشکیل منطقه امن در شمال سوریه به نفع آنکارا است؛ اما با توجه به اینکه ابعاد مختلف این طرح از سوی ترکیه سنجیده نشده است، به قطع و یقین این موضوع در آینده به ضرر این کشور تمام خواهد شد.

این کارشناس مسائل غرب آسیا هماهنگی سعودی‌ها با آنکارا درباره مبارزه با نظام سوریه را شکننده توصیف کرد و گفت: موضوع تجزیه سوریه مورد موافقت تمام طرف‌های بین‌المللی نیست. هماهنگی کنونی ترکیه و رژیم آل سعود در خصوص مبارزه با نظام سوریه نیز بسیار شکننده است.

وی اقدامات ترکیه در سوریه را به ضرر آک پارتی خواند و تصریح کرد: احتمال نتیجه‌بخش بودن اقدامات ترکیه در سوریه چندان قوی نیست و این موضوع باعث شده که آنکارا روزبه‌روز هزینه‌های زیان‌بارتری را در خصوص بحران سوریه متحمل شود که در نهایت به زیان حزب عدالت و توسعه خواهد بود.

این کارشناس سیاست خارجی در پاسخ به این سؤال که «اصرار مقامات آنکارا برای مشارکت مستقیم ترکیه در عملیات آزادسازی الرقه چه سرانجامی به دنبال خواهد داشت؟» اظهار داشت: اگرچه نقش ترکیه در کمک به تمامی گروه‌های تروریستی مسلح در سوریه از جمله داعش و جبهه‌النصره و تجهیز آنها کاملاً واضح است؛ اما دخالت مستقیم نیروهای ترکیه در خاک سوریه مخالف با قوانین و حقوق بین‌المللی محسوب می‌شود که شکی در این‌ باره وجود ندارد. متأسفانه سران ترکیه در باتلاقی فرورفته‌اند که به این موضوعات چندان فکر نمی‌کنند. این مسائل در آینده دامن آنها را خواهد گرفت و به‌ راحتی قادر به فرار از آن نخواهند بود.

وی اشغالگری ترکیه در سوریه را موجب تنفر کردهای این دو کشور از دولت ترکیه ارزیابی کرد و ادامه داد: تنفر و کراهت کردهای ترکیه و سوریه از دولت ترکیه به‌ اندازه‌ای شدید است که آینده حضور ترکیه در سوریه به‌ عنوان یک نیروی اشغالگر را به‌ سختی دچار مشکل می‌سازد. حتی این حالت در بین برخی از عشایر عربی نیز به وجود آمده است و ترکیه را به‌ عنوان یک اشغالگر ارزیابی می‌کنند که به دنبال توسعه ارضی و نفوذ در مناطق شمالی سوریه است.

حاجیان مشارکت ترکیه در آزادسازی الرقه را نیز منجر به ایجاد تبعات منفی برای این کشور اعلام کرد و اظهار داشت: حضور ترکیه در سوریه برای آزادسازی الرقه نیز تبعات بسیار منفی برای این کشور به دنبال دارد. به‌گونه‌ای که این مسئله علاوه بر وارد ساختن خسارت‌های جدی به ارتش ترکیه، در آینده نیز برای این کشور بسیار زیان‌بار خواهد بود.

وی با اشاره به عدم درگیری جدی داعش با ارتش ترکیه در سوریه تصریح کرد: حضور نیروهای ترکیه‌ای در سوریه در حالی تداوم می‌یابد که داعش تا به امروز به‌صورت جدی به جنگ با نیروهای ترک وارد نشده است؛ چراکه آنها با یکدیگر هماهنگی دارند. به‌جرئت می‌توان گفت که نیروهای داعشی به‌ طور کامل با سازمان امنیت ترکیه هماهنگ هستند.

کارشناس مسائل غرب آسیا توانایی برخورد ارتش ترکیه با موج مقاومت در برابر اشغال گری این کشور در سوریه را بعید توصیف کرد و افزود: اشراف آمریکا به کردهای سوریه باعث شده که آنها نیز به جنگ جدی با ارتش ترکیه وارد نشوند؛ بنابر این ارتش ترکیه تا به امروز در سوریه به‌ طور جدی با مانعی مواجه نشده است. چنانچه وضعیت کنونی تغییر پیدا کند و موج مخالفت و مقاومت در برابر اشغال گری ترکیه به وجود آید، بسیار بعید به نظر می‌رسد که ارتش ترکیه توانایی استقامت در برابر این موج را داشته باشد.