این روزها و در حالی که اتحادیه اروپا همچنان درگیر بررسی راه‌هایی برای مقابله با پیامدهای احتمالی برگزیت است، بار دیگر بحث ایجاد ارتش مشترک اروپایی داغ شده است. روز گذشته «دالیا گریبوسکایته» رئیس جمهوری لیتوانی در گفتگو با خبرگزاری آلمان درباره لزوم برخورداری اروپا از ارتش واحد اروپایی اظهار داشت: در حال حاضر در موقعیتی قرار داریم که باید نیازمندی ها و ملزومات را شناخته و آنها را بطور دقیق دسته بندی کرده و در صورت لزوم اعمال اصلاحات روی آنها انجام شود. وی در ادامه افزود: این بزرگترین مسئولیت اتحادیه اروپا است که روی توان دفاعی مشترک سرمایه گذاری کند و این امر از اهمیت بسزایی برخوردار است. همچنین بر اساس توافق میان اعضاء، هر عضو ناتو باید ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به تامین بودجه نظامی ناتو اختصاص دهد. این در حالی است که از مجموع ۲۸ کشور فقط پنج کشورسهم خود در تامین بودجه دفاعی ناتو را پرداخت می کنند.

«اورزلا فون در لاین» وزیر دفاع آلمان در گفتگو با شبکه خبری «زد د اف» در آستانه برگزاری نشست وزرای دفاع کشورهای عضو ناتو بر لزوم افزایش توان دفاعی اتحادیه اروپا تاکید کرد. از سوی دیگر روز گذشته جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا در نشست وزرای دفاع ناتو با تاکید بر این که اعضای ناتو باید سهم خود را بپردازند اعلام کرد: این درخواستی منصفانه است که منتفعین از عالی ترین امنیت دفاعی در جهان باید سهم متناسب خود را از هزینه های مورد نیازشان بپردازند. وزیر دفاع آمریکا در این نشست بار دیگر از درخواست «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا از اعضای ناتو برای تلاش در راستای برآورده سازی اهداف هزینه ای این نهاد، سخن گفت.

بر اساس توافق میان اعضاء، هر عضو ناتو باید ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به تامین بودجه نظامی ناتو اختصاص دهد. این در حالی است که از مجموع ۲۸ کشور فقط پنج کشورسهم خود در تامین بودجه دفاعی ناتو را پرداخت می کنند. امریکا با پرداخت ۳.۶ درصد تولید ناخالص داخلی خود بیشترین سهم را در تامین بودجه دفاعی ناتو بر عهده داشته و چهار کشور دیگر عبارتند از انگلیس، استونی، یونان و لهستان. حتی فرانسه که دارای نیروی نظامی قوی در اروپا است،
ترامپ بارها قاطعانه گفته است که منافع امریکا باید در اولویت قرار گیرد. در میان چالش هایی که وی ایجاد کرده است، چالش برانگیزترین مسئله در ارتباط با سودمندی و هزینه سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در تامین اهداف ملی ایالات متحده آمریکا است. وی در این ارتباط گفته است: برای چند دهه ما کمک خرج ارتش کشورهای دیگر بوده ایم این در حالی است که ارتش آمریکا با مشکلات مالی مواجه است.

در سال گذشته فقط ۱.۸ درصد تولید ناخالص داخلی خود را به این موضوع اختصاص داده است. هر چه تعداد اعضاء افزایش می یابد تمایل کشورهای عضو جهت پرداخت سهم خود کاهش می یابد.

ترامپ بارها قاطعانه گفته است که منافع امریکا باید در اولویت قرار گیرد. در میان چالش هایی که وی ایجاد کرده است، چالش برانگیزترین مسئله در ارتباط با سودمندی و هزینه سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در تامین اهداف ملی ایالات متحده آمریکا است. وی در این ارتباط گفته است: برای چند دهه ما کمک خرج ارتش کشورهای دیگر بوده ایم این در حالی است که ارتش آمریکا با مشکلات مالی مواجه است. ترامپ حتی این ائتلاف نظامی را منسوخ خوانده بود. از سوی دیگر تمایل تیم سیاست خارجی ترامپ برای نزدیکی با مسکو باعث شده تا بروکسل دیگر برای تامین امنیت خود نتواند بر روی واشنگتن تکیه کند. همین تحولات باعث شده تا برخی از مقامات اروپایی بار دیگر بر لزوم ایجاد یک ارتش اروپایی تاکید کنند. طرح دفاع مشترک اروپایی در حالی این روزها مطرح می شود که پیش از این نیز رئیس کمیسیون اروپا پیشنهاد تشکیل ارتش مشترک اروپایی را مطرح کرده بود. البته ظاهرا دغدغه ارتش اروپایی بیشتر متعلق به شرق این قاره است تا غرب آن. پیشتر از این نیز لهستان، چک و مجارستان خواستار تشکیل ارتش مشترک اروپایی شده بودند. بسیاری از سران کشورهای شرق اروپا می‌گویند، اتحادیه اروپا برای دفاع از خود در برابر تهدیدات احتمالی روسیه وکنترل بحران رو به رشد مهاجرت به یک ارتش نیاز دارد. اما واقعیت این است که اروپا هنوز راه زیادی برای ایجاد یک ارتش مشترک در پیش دارد.

علاوه بر مخالفت های برخاسته از منافع خاص کشورها با تشکیل ارتش اروپا، این ایده فی نفسه با چالش های جدی اجرایی مواجه است. کشورهای اروپایی در حال حاضر مبالغ هنگفتی صرف هزینه های نظامی خود می کنند که مشارکت در تشکیل ارتش اروپایی، مبالغ کلان دیگری را به این هزینه ها اضافه خواهد کرد بی آنکه رقم عمده ای از هزینه های اختصاصی کشورها بکاهد. پیامدهای مالی تشکیل ارتش اروپایی به ویژه در اوضاع کنونی که اعضای اتحادیه اروپا عمدتا با کسری بودجه ، کاهش رشد اقتصادی و بحران بیکاری مواجهند اهمیت مضاعف دارد. علاوه براین، کارشناسان نظامی تاکید دارند نیروهای مسلح هریک از کشورهای اروپایی سازمان رزم و آرایش تسلیحاتی متفاوتی دارند که تشکیل ارتش واحد متشکل از آنها را در سازماندهی و عملیات مشترک با مشکل مواجه می کند. این ارتش ها از نظر قوانین و مقررات هم سنخیت چندانی با هم ندارند به عبارت دیگر فرهنگ نظامی گری در آنها چندان به هم نزدیک نیست و همه این ها کار فرماندهی آنها را در قالب ارتش واحد دشوار می سازد. منتقدان ایده ارتش واحد اروپایی، ناهمگونی سیاست خارجی اعضای اتحادیه اروپا را مانع دیگری برای تشکیل و عملکرد کارآمد و منسجم این ارتش می دانند زیرا رفتار نظامی کشورها تابعی از سیاست خارجی آنهاست.

اسلام تايمز