پیمان «کاهش دوجانبه تسلیحات هسته‌ای» که به START‌ مشهور است، سال‌هاست که از دوران «ریگان» و «گورباچف» در جهت حفظ موازنه قدرت بین آمریکا و روسیه منعقد شده است. این پیمان، به دلایلی که در گزارش حاضر گفته خواهد شد، برای آمریکایی‌ها از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. اما مشکل اینجاست که دانلد ترامپ رییس ‌جمهور جدید آمریکا نشان داده که چندان تمایلی به تمدید این پیمان ندارد و اگر ترامپ در این امر پافشاری نماید، جامعه نخبگان پشت پرده سیاست در آمریکا را به شدت نگران خواهد کرد.

کافی است به گزارش رویترز از گفتگوی بین دانلد ترامپ و ولادیمیر پوتین توجه کنیم تا آشنا نبودن ترامپ به عنوان رییس جمهور آمریکا با «پیمان دوجانبه کاهش تسلیحات هسته‌ای» که به New Start مشهور بوده، ما را شوکه کند. ترامپ نمی‌دانست این پیمان چیست اما آن را توافقی ضعیف در دولت اوباما خواند.

شان اسپایسر سخنگوی کاخ سفید در ابتدا ناآگاه بودن ترامپ از این پیمان را پذیرفت اما در ادامه منکر آن شد. به ادعای رییس «مرکز اطلاعات، امنیت و سیاست خارجی» آمریکا، پیمان «نیو استارت» یکی از مهم‌ترین و مفیدترین پیمان‌ها با روسیه برای آمریکاست. لذا، کسی که به عنوان رییس جمهور آمریکا بر کرسی ریاست جمهوری نشسته، باید پس از مشورت کامل با فرماندهان ارشد ستاد مشترک خود و کسب اطلاعات کافی از تمامی جزییات مربوطه، در مورد پیمانی تا این حد مهم اظهارنظر نماید.

پیمان START‌ جدید
پیمان مذکور، برای اولین بار در سال 1987 بین دولت رونالد ریگان و میخائیل گورباچف با نام START منعقد شد؛ در 1992، START 2 امضا شد و در سال 2010، New START (پیمان جدید کاهش دوجانبه تسلیحات هسته‌ای) در دولت اوباما و مدودف امضا شد و تا به امروز ادامه داشته است. پوتین، لزوم تمدید آن را در جلسه گفتگوی تلفنی به ترامپ متذکر شده اما ترامپ آن را اصلا جدی نگرفته است.

طبق پیمان START، هر دو کشور موظف به رعایت محدودیت سلاح هسته‌ای هستند و در آخرین توافق بین اوباما و پوتین، این مقدار، 1550 کلاهک استراتژیک مستقر بر روی فقط 700 فروند موشک بالستیک بین‌قاره‌ای (ICBM) مستقر، 700 فروند موشک بالستیک مستقر مخصوص زیردریایی (SLBM)، و 700 فروند بمب‌افکن‌ هسته‌ای مستقر معین شد. در آخرین تبادل اطلاعات (سپتامبر 2016)، آمریکا دارای 1367 کلاهک جنگی مستقر بر 681 فروند موشک بالستیک‌ بین‌قاره‌ای و زیردریایی و بمب‌افکن بود. روسیه هم دارای 1769 کلاهک استراتژیک مستقر بر روی 508 فروند موشک استراتژیک مستقر و بمب‌افکن بود.

پیوسته تلاش پنتاگون طی این سال‌ها بر این بوده که از حداکثر ظرفیت ممکن تحت پیمان جدید بهره ببرد که نمونه بارز آن حفظ دقیقا 700 موشک استراتژیک و بمب‌افکن مستقر بوده است. اما توفقی که در مورد کلاهک‌های جنگی آمریکا وجود دارد این است که در زیردریایی‌های «لوئیزیانا» تحت کلاس «اوهایو»، از 24 محفظه پرتاب موشک، 4 محفظه وارد عملیات تبدیل به محفظه موشک کروز شده که بدین ترتیب قادر به پرتاب موشک بالستیک نیستند. آن زیردریایی‌ها قبل از اینکه محفظه‌ها را برای عملیات تبدیل به کارخانه انتقال دهند، تمامی موشک‌های کروز را تخلیه کردند. بنابراین، اکنون هیچ موشک مستقر و هیچ کلاهک جنگی مستقری ندارند. پس از عملیات تبدیل و بارگذاری مجدد، تعداد کلاهک‌های جنگی هر زیردریایی آمریکایی به 80 تا 100 فروند خواهد رسید.

آمریکایی‌ها معتقدند که با احتساب زیردریایی‌های قدیمی روسی، روس‌ها دارای 250 فروند کلاهک جنگی بیشتر از حد مشخص شده تا فوریه 2018 طبق پیمان دارند. البته باید متذکر شد که این آن زیردریایی‌های موشک بالستیک و موشک‌های استراتژیک روسیه که از مدل SS-18 و SS-19 هستند، دچار انقضا شده و باید از سرویس خارج شوند.

فواید پیمان START جدید برای آمریکا و روسیه
پیمان کاهش دوجانبه تسلیحات هسته‌ای سالهاست که مورد تایید مردان نظامی هر دو کشور قرار دارد. پیمان جدید نیز به شدت از سوی ژنرال‌های 4 ستاره و فرماندهان ستاد مشترک آمریکا مورد حمایت و استقبال قرار گرفت. کسانی که برنامه هسته‌ای آمریکا تحت نظارت آنهاست، کاملا بر سیاست خارجی اشراف دارند و از فضای دفاعی به خوبی آگاهند. آمریکا با پیمان جدید START تمامی تلاش خود را به کار بسته تا تسلیحات هسته‌ای روسیه که به گمانش می‌تواند آمریکا را هدف بگیرد، در نظارت قرار داده است. علاوه بر این، به 1550 رساندن حد کلاهک‌های جنگی به آمریکا و پنتاگون این توان را می‌دهد که در جهت ارتقای امر بازداری موفق‌تر عمل کنند.

آمریکایی‌ها معتقدند که یکی دیگر از مزایای این پیمان، تبادل اطلاعات در مورد وضعیت موشک‌های استراتژیک و بمب‌افکن‌های فوق‌الذکر است. کمااینکه از تاریخ عقد پیمان در سال 2010 تا تاریخ 9 فوریه 2017، 12 هزار و 578 مورد اطلاع‌رسانی نسبت به این امر از سوی دو کشور صورت گرفته است. این پیمان همچنین این اجازه را به دو طرف می‌دهد که در طی یک سال، 18 مورد بازدید از نیروهای استراتژیک هم داشته باشند. آمریکایی‌ها معتقدند که این روش‌های اطلاع‌رسانی، تبادل اطلاعات، و بازدید حجم وسیعی از اطلاعات در مورد نیروهای استراتژیک روسیه را در اختیار آمریکا قرار می‌دهد تا از طرق دیگر نمی‌توانستند بدست بیاورند. علاوه بر این، این روند مانع از هزینه‌سازی‌های فراوان بی‌مورد برای ارتش آمریکا می‌شود.

این پیمان همچنین این فرصت را برای دو طرف فراهم می‌آورد که نیروهای هسته‌ای استراتژیک خود را مدرنیزه کنند. امروز، روسیه در میانه راه برنامه مدرن‌سازی است. آمریکا اصلا مایل به این امر نیست. اما همانطور که در بالا اشاره شد، به قیمت نظارت بر نیروها و مجموعه فعالیت‌های هسته‌ای و استراتژیک روسیه حاضر است که این پیمان تداوم داشته باشد. البته آمریکا هم طی ده سال گذشته از پا نایستاده و اقدام به تولید و خرید زیردریایی‌ها، موشک‌های استراتژیک، و بمب‌افکن‌های مختلف کرده است.

سخن آخر / رقابت تسلیحاتی کشنده برای آمریکا
آمریکایی‌ها امید بسیاری دارند. چرا که معتقدند ترامپ هر چند که سخن از نپذیرفتن این پیمان می‌کند اما کاملا آن را پس نزده است. وانگهی، جامعه نخبگان پشت پرده سیاست در آمریکا اجازه چنین امری را به او نخواهند داد. ترامپ، خود به خوبی می‌داند که هر گونه عقب‌نشینی آمریکا از این پیمان استراتژیک مهم، به معنای از دست رفتن نعصر حیاتی «نظارت» بر روسیه است. همچنین با لغو این پیمان، گستره پهناوری از رقابت تسلیحاتی بین دو کشور را شاهد خواهیم بود.

هر گونه افتادن در کورس رقابت تسلیحاتی با روسیه، می‌تواند برای دولت ترامپ صدها میلیارد دلار هزینه در بر داشته باشد. این امر، نیاز به منابع دیگر دارد که یکی از آنها افزایش ناوهای جنگی به 350 فروند و افزایش تعداد پیاده‌نظام ارتش است که بودجه قابل توجهی را می‌طلبد که در توان بودجه نظامی تعیین‌شده آمریکا نیست.

رییس‌جمهوری که سیاست‌های خود را از طریق یک شبکه مجازی به نام توئیتر بیان کند، اشتباه بزرگی را مرتکب می‌شود. رییس‌جمهوری که توان تحمل نظرات مخالف یک رهبر سیاسی دیگر را ندارد و در میانه گفتگوی تلفنی، تماس را قطع می‌کند، خیلی باید خود را تحت تربیت سیاسی قرار دهد تا بتواند در مواجهه با پیمان‌هایی از نوع START کارآزموده و پخته عمل کند. در غیر اینصورت، ضربه شدیدی به پیکره امنیت ملی کشورش وارد خواهد ساخت.


منابع:

https://www.brookings.edu/blog/order-from-chaos/2017/02/10/the-problem-with-president-trumps-hasty-denunciation-of-new-start/

https://thechive.files.wordpress.com/2014/02/uss-louisiana-ssbn-743-920-27.jpg?quality=85&strip=info&w=920

http://urbanleak.com/russia-unveils-chilling-image-of-super-nuke-missile

اسلام تايمز