دلایل عقب نشيني ترکیه از حمله به رقه

تحولات سوریه در ماه های اخیر با تغییر مواضع ترکیه وارد وضعیت پیچیده ای شده است. آنکارا با دور شدن از سیاست های چند سال گذشته خود در مواجهه با بحران سوریه، در کنار روسیه قرار گرفت. اما این مساله به معنای کنار گذاشتن کامل آمریکا و اعراب به عنوان متحدان منطقه ای اش نیست.

در واقع به نظرمی رسد نگرانی آنکارا از قدرت یافتن کردها در مناطق کردنشین سوریه و اثراتی که به زعم مقامات ترکیه می تواند بر شهرهای هم مرز دو کشور بگذارد، باعث پیشروی نیروهای ترکیه در شمال سوریه و همکاری با ارتش آزاد در مبارزه با تروریست ها و همچنین نیروهای کرد شد.

اعتراضات اردوغان در ماه های آخر حکومت اوباما در مورد تجهیز نیروهای دموکراتیک خلق به انواع تجهیزات نظامی، بی نتیجه ماند. از این رو او امیدوار بود با روی کار آمدن ترامپ، کاخ سفید به حساسیت آنکارا در این خصوص توجه داشته باشد.

بر همین اساس ترکیه تصمیم گرفت با اتکا به توان خود این مشکل را مرتفع سازد. از این رو نظامیان این کشور تحت عملیاتی به نام سپر فرات وارد سوریه شدند. اما با نزدیک شدن نیروهای ترک به شهرهایی مانند رقه که در کنترل کردها بود، واکنش هایی از سوی ایالات متحده به وجود آمد.

ترکیه که هدف اصلی خود را آزادسازی این شهرها از دست داعش اعلام کرده بود برای این منظور دو نقشه را پی ریزی کردند.

نقشه اول ترکیه که در اولویت نخست اجرا قرار دارد، ورود و اقدام نیروهای ارتش آنکارا و ارتش آزاد سوریه از منطقه تحت کنترل نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک سوریه (پ.ی.د) و از طریق تل ابیض واقع در رو به روی آقچا قلعه ترکیه و ادامه مسیر به سمت رقه است.

دومین نقشه، ادامه عملیات از شهر آزاد شده الباب به سمت رقه است که ترکیه برای عبور از منطقه تحت کنترل حزب اتحاد دموکراتیک سوریه (پ.ی.د) که در دوره دولت اوباما به شکل جدی تسلیح شده اند، به 20 کیلومتر منطقه تخلیه شده نیاز دارد و برای اجرای آن، آمریکا باید ابتدا حزب اتحاد دموکراتیک سوریه را اقناع کند. در این منطقه شهر منبج نیز در مسیر واقع شده و طول این مسیر 180 کیلومتری و منطقه ای کوهستانی است. در صورت تحقق این طرح، داعش و همچنین نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک سوریه مورد تهدید قرار می گیرند.

اما مشکل اصلی در حال حاضر برای اردوغان، عدم همراهی آمریکا با ترکیه است. وزارت دفاع امریكا ‏در حال بررسی پیشنهادی جهت تقویت نقش نیروهایش در عملیات آزادسازی رقه سوریه است. این طرح ‏شامل مشاركت گسترده ‏نیروهای امریكایی از جمله نیروهای ویژه هلی‌كوپترها و توپخانه این كشور در عملیات رقه و امدادرسانی ‏به نیروها از ‏جمله یگان‌های كرد و عرب و تجهیز آنها به سلاح است.

از این رو کاخ سفید حاضر نیست دست از حمایت نیروهای کرد بردارد و یا از انها بخواهد از منبج عقب نشینی کنند. در مقابل آنکارا به دلیل قرار دادن حزب اتحاد دموکراتیک سوریه و یگان های مدافع خلق سوریه در فهرست گروه های تروریستی، دخالت دادن این گروه را به معنای نقش دادن به تروریست ها در یکی از مهمترین عملیات نظامی سوریه می داند.

در شرایطی که اردوغان می داند این رویکرد آمریکا ممکن است به نیروهای کرد در آینده سوریه وجه قانونی بدهد‏، اما به نظر می رسد قدرت مقابله با برنامه واشنگتن را نیز ندارد.

بر این اساس آخرین اخبار سوریه حاکی از عقب نشینی و توقف عملیات حمله ترکیه با همراهی ارتش آزاد به رقه و منبج است. چرا که اگر اردوغان بر مواضع خود در این دو شهر تاکید کند، احتمال برخورد ارتش ترکیه با نیروهای کردی تحت حمایت آمریکا وجود دارد و این به معنای مواجه غیر مستقیم یک عضو ناتو در برابر عضو دیگر این پیمان امنیتی است.

با توجه به این شرایط آنکارا از اجرای نقشه های نظامی خود در سوریه دست کشیده تا روند حوادث گزینه های دیگری را پیش آورد. از این رو پیش بینی می شود اگر آمریکا کماکان بر به کارگیری یگان های مدافع خلق اصرار داشته باشد، ترکیه مجبور خواهد بود خط دفاعی خود را عقب ببرد و بدور از تحولات نظامی رقه و منبج، از متصرفات قبلی خود در سوریه برای جلوگیری از افزایش نفوذ کردها حمایت کند.