رویکرد جنگ طلبانه ترامپ در غرب آسیا

یکی از موضوعاتی که بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ مورد توجه جدی قرار گرفته در ارتباط با سیاست‌های آمریکا نسبت به منطقه غرب آسیا می‌باشد. رئیس جمهور آمریکا در دوران مبارزات انتخاباتی هیچ‌گونه دکترین مشخصی را نسبت به رویکرد خود در غرب آسیا ارائه نکرد و اکنون نیز پس از گذشت بیش از 2 ماه همچنان استراتژی دولت ترامپ در ارتباط با منطقه غرب آسیا مشخص نیست. با این وجود، مهم‌ترین موضوعی که در روزهای بعد از 20 ژانویه 2017 (روز تحلیف ترامپ) نسبت به سیاست‌های آمریکا در غرب آسیا قابل توجه بوده، در ارتباط با افزایش چشم گیر حضور نظامی آمریکا در منطقه می‌باشد.

در واقع، آن‌چه بیش از هر مساله‌ای نمایان بوده این است که کابینه دولت ترامپ را بیشتر می‌توان کابینه‌ای جنگی دانست؛ بدین معنی که افرادی جنگ‌طلب بر تصمیمات و راهبردهای اتخاذی دولت سیطره دارند. این امر به‌طور خودکار منجر به تقویت حضور نظامی آمریکا در غرب آسیا شده است. در راستای اثبات این مساله روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی افزایش حضور نظامی آمریکا را در غرب آسیا مورد بررسی قرار داده و آن را به‌عنوان زمینه‌ای برای تطویل بحران در این منطقه معرفی می‌کند. بر اساس این گزارش، دو ماه بعد از تحلیف «دونالد ترامپ» رییس جمهور آمریکا، شواهدی از گسترش دخالت نظامی این کشور در غرب آسیا همراه با مجموعه‌ای از نبردهای پیچیده که در آن هیچ اثری از خاتمه درگیری‌ها رویت نمی‌شود، وجود دارد. بنابراین، اینک با رییس جمهوری که متعهد به «نبرد تا پیروزی» شده است، شاهد عملیات نظامی پیچیده‌ای هستیم. همچنین، نیویورک تایمز چندی قبل در تحلیلی نوشته بود: در حالی حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه افزایش پیدا کرده که هیچ نشانی از پایان درگیری‌ها رویت نمی‌شود. بر اساس این گزارش به وضوح دو مساله افزایش حضور نظامی و تطویل بحران در منطقه غرب آسیا قابل مشاهده است.

برهمین اساس، برای بررسی دقیق‌تر ابعاد این موضوع در دولت ترامپ ضروری است که مهم‌ترین مناطق غرب آسیا که حضور و دخالت نظامی آمریکا در آن افزایش پیدا کرده مورد بررسی قرار گیرد.



1- افزایش دخالت نظامی در بحران سوریه

اولین کشوری که ترامپ در دوران تبلیغات انتخاباتی در ارتباط با برنامه خود برای حل بحران در آن سخن به میان آورد، کشور سوریه بود. همچنانکه بعد از به قدرت رسیدن ، جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا را مامور کرد که طرحی را برای مقابله با داعش در سوریه در مدت یک ماه ارائه کند. علاوه بر این، ترامپ طرح ایجاد مناطق امن را در بحران سوریه به‌شکل جدی مطرح کرد، اما آن‌چه تا کنون از روند سیاست‌های آمریکا در سوریه شاهد بوده‌ایم، عبارت است از افزایش ارسال تسلیحات نظامی برای نیروهای دموکراتیک سوریه و طرح‌ریزی برای افزایش تعداد سربازان آمریکایی در سوریه. براین اساس، برخلاف انتظارات دولت ترکیه حجمی وسیع از تسلیحات پیشرفته نظامی از جله کامیون‌های ضد تانک و موشک‌های ضد هوایی در اختیار کردهای سوریه قرار داده شد و بنا بر اعلام مقامات کاخ سفید، آن‌ها قصد دارند که حدود هزار سرباز آمریکایی دیگر را به سوریه بفرستند. مجموع این روند نشان می‌دهد که در عصر ترامپ به‌طور ملموس دخالت نظامی آمریکا در سوریه افزایش پیدا کرده است.



2- افزایش دخالت نظامی در عراق

عراق دیگر کشوری است که در کانون توجهات ترامپ در غرب آسیا قرار گرفته است. ترامپ در ادعایی اظهار داشت که آمریکا 5 تلیریون دلار را در عراق و غرب آسیا، در سال‌ها بعد از 2000 هزینه کرده و در ازای این هزینه گزاف هیچ دستاوردی را در این منطقه و به‌طورخاص عراق نداشته‌اند. از این رو، او اعلام کرد که باید در عراق آینده نقش اساسی داشته باشند. در این میان، بخشی از برنامه‌ها ترامپ در قالب طرح‌ریزی برای افزایش دخالت نظامی در عراق بوده است. در واقع، تعداد حملات نظامی و حضور نیروهای ارتش آمریکا در عملیات آزادسازی موصل بعد از روی کار آمدن ترامپ به‌شکل چشم‌گیری افزایش داشته و قراین موجود نیز حاکی از آن است که آمریکایی‌ها خواهان آن هستند که بعد از جنگ داعش بر پایگاه هوایی گیاره در جنوب موصل مستقر شوند و تعداد نیروهای نظامی خود را در این کشور افزایش دهند.



3- افزایش دخالت نظامی در یمن

دیگر محور مدنظر ترامپ برای افزایش دخالت نظامی در غرب آسیا کشور یمن است. بر اساس گزارش منتشر شده از سوی نیویورک تایمز، آمریکا در ماه جاری علمیات های هوایی متعددی را به بهانه مقابله با القاعده در یمن به اجرا گذاشت که حجم آن از تمامی حملات سال گذشته میلادی بیشتر بود. این موضوع به این معناست که ترامپ برای نشان دادن حسن نیت خود به کشورهای عربی بویژه عربستان به شدت بر دخالت آمریکا در کشور یمن تاکید دارد و از هر اقدامی برای حمایت از نیروهای وفادار به منصور هادی رئیس جمهور مستعفی یمن و ضدیت با انصارالله یمن بهره می‌گیرد.



4- تلاش برای افزایش حضور نظامی در افغانستان

یکی دیگر از برنامه‌های ترامپ برای افزایش حضور نظامی در غرب آسیا در ارتباط با کشور افغانستان است. بر اساس برنامه‌های اعلام شده از سوی مقامات جدید کاخ سفید، ایالات متحده قصد دارد که افزایش نیروهای نظامی خود در افغانستان را در دستور کار قرار دهد. حال آنکه سیاست اوباما در راستای کاهش تعداد نظامیان آمریکایی در این کشور تنظیم شده بود.

در مجموع آنچه از روند سیاست های آمریکای دوره ترامپ در قبال تحولات کنونی منطقه غرب آسیا قابل مشاهده است بیش از همه موجب رضایت کشورهای عرب منطقه می‌باشد. در واقع ترامپ برخلاف وعده های انتخاباتی خود مبنی بر اولویت قرار گرفتن مسائل داخلی آمریکا، اینک با روحیه منفعت طلبانه و تاجرمابانه اش درصدد نشان دادن حسن نیت خود به کشورهای عربی است تا به موازات اجرای برنامه افزایش حضور نظامی آمریکا در غرب آسیا رضایت این کشورها برای خرید بیش از پیش تسلیحات نظامی آمریکایی را جلب نماید.