هفت فرضیه درباره حمله موشکی آمریکا

پس از حمله موشکی آمریکا به سوریه، گمانه زنی های مختلفی درباره راهبرد آینده ترامپ در بحران سوریه مطرح می شود، که از دخالت مستقیم نظامی تا استمرار رویکرد پیشین آمریکا در حمایت از معارضان مسلح مخالف نظام بشار اسد را شامل می شود. در این شرایط و در حالی که برخی این حمله را از پیش طراحی شده و برخی دیگر آن را تصمیمی شخصی و عجولانه از سوی رئیس جمهور جدید آمریکا عنوان کرده و احتمال رویارویی آمریکا با روسیه در صحنه سوریه را نیز بعید نمی دانند، می توان چند فرضیه اصلی را درباره حمله موشکی آمریکا به سوریه و احتمال استمرار آن در آینده مطرح کرد:

1. با بررسی مقایسه ای سیاست های گذشته و حال آمریکا در سوریه می توان به این نتیجه رسید که ایالات متحده هیچ اراده و برنامه جدی و مشخصی برای آغاز یک حمله مستقیم به مواضع حکومت سوریه ندارد، و به نظر هم نمی رسد که این روند با روی کار آمدن ترامپ دچار تغییر شده باشد. بویژه آنکه ابعاد حمله جدید آمریکا نیز محدود و کنترل شده بود. از همین رو تصور می شود که این حمله بیشتر جنبه نمایش قدرت و هشداربه دیگران بود تا یک حمله واقعی و هدفمند.

2. با توجه به آنکه ورود مستقیم نظامی به سوریه می تواند هزینه های سیاسی و اقتصادی برای ابالات متحده به دنبال داشته باشد به نظر نمی رسد که این کشور خارج از چارچوب ائتلاف بین المللی دست به اقدامی در سوریه بزند. بنابراین ترامپ اگر هم قصد حمله نظامی به سوریه را داشته باشد، حتی الامکان از زیر بار هزینه های آن شانه خالی کرده و بر دوش دیگر کشورها از جمله عربستان و ترکیه خواهد اند

3. اگرچه بعد از حمله موشکی آمریکا، دونالد ترامپ با مقامات کشورهای مختلف تماس گرفت و صحبت از اعمال منطقه پرواز ممنوع در سوریه کرد، اما با توجه به سابقه ناموفق ایجاد ممنوعیت برای پرواز جنگنده های سوری در استان حسکه، احتمال تکرار این وضعیت در سایر مناطق با هدف ممانعت از حملات هوایی سوریه و روسیه بعید می نماید. همچنانکه نگرانی آمریکا از ایجاد چالش های احتمالی با روسیه مانع اصلی برای انجام این اقدام می باشد.

4. در حالی که در سال 2013 و براساس توافق آمریکا و روسیه، دولت بشار اسد تمام تسلیحات شیمیایی خود را تحت نظارت سازمان های بین المللی و قدرت های بزرگ از جمله آمریکا، تحویل داده است، ادامه حملات واشنگتن به سوریه به بهانه استفاده دولت اشد از تسلیحات شیمیایی مشروعیت لازم را نخواهد داشت، همچنانکه کاخ سفید هنوز هم نتوانسته است درباره استفاده دمشق از تسلیحات شیمیایی مدرک و سندی ارائه کند.

5. با توجه به حضور طولانی مدت روسیه در صحنه بحران سوریه و به تبع آن صرف هزینه های گسترده سیاسی و نظامی در این کشور، مقامات کاخ سفید به این موضوع آگاهی کامل دارند که مسکو به هیچ عنوان از مواضع خود در سوریه کوتاه نیامده و قصد خالی کردن عرصه به ضرر بشار اسد را ندارد، حتی اگر به قیمت رویارویی نظامی با آمریکا تمام شود. و این در حالی است که ترامپ هم تمایل ندارد در ماه های آغازین ریاست جمهوری خود، وارد بحران تقابل با روس ها شود. چرا که این مساله به نارضایتی های داخلی در آمریکا دامن زده و مشروعیت ترامپ را بیش از پیش کاهش خواهد داد.

6. بسیاری از تحلیلگران هدف اصلی ترامپ از حمله موشکی اخیر را، خاموش کردن منتقدان جنگ طلب خود در حزب جمهوری خواه آمریکا و در عین حال جلب رضایت متحدان منطقه ای این کشور در خاورمیانه از جمله عربستان قلمداد می کنند که نسبت به سیاست های دولت پیشین آمریکا در سوریه انتقادات جدی داشته و حتی بر سر این مساله با اوباما دچار چالش های جدی شده بودند. بنابراین این حمله موشکی هرچند محدود نه تنها همراهی بیشتر جمهوری خواهان سنا و کنگره با ترامپ را به دنبال خواهد داشت، بلکه زمینه فروش هرچه بیشتر تسلیحات نظامی به عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس را نیز فراهم خواهد آورد.

7. حمله موشکی آمریکا به سوریه به بهانه استفاده دولت سوریه از تسلیحات شیمیایی در حالی صورت گرفت، که افکار عمومی منطقه ای و بین المللی همچنان سوالات بی پاسخی درباره چرایی واکنش نشان دادن آمریکا به استفاده داعش و جبهه النصره از تسلیحات شیمیایی در موصل، رقه و غوطه دمشق در ذهن دارند. بنابراین اگر ترامپ قصد ادامه حملات خود به سوریه را دارد باید بیش از همه برای این سوالات، پاسخ های قانع کننده ای ارائه کند.