دریافت لینک صفحه با کد QR
انجمن ایران و آمریکا ؛ پروژه نفوذ سازمان سیا
روزنامه کیهان , 10 خرداد 1396 13:19
اسلام تایمز : قرار بود که انجمن یک رئیس ایرانی و یک رئیس آمریکایی داشته باشد اما علی رغم این ساختار، انجمن بطور یک سویه فرهنگ غرب را به جامعه ایرانی تزریق می‌کرد. از طریق آموزش زبان انگليسي و همچنین آموزش فرهنگ یا تاريخ و تحولات اجتماعي جامعه معاصر امريكا كه توسط استادان زن به ايرانيان آموزش داده مي‌شدند، این فرهنگ در نای جامعه مخاطب که بیشتر جوانان و دانشجویان بودند، نفوذ می‌کرد.
وقتی برای اولین بار در سال1304 (آغاز سلطنت رضاخان)، آرتور پوپ۱به ایران آمد، تاسيس «انجمن فرهنگي ايران و آمريكا» یکی از پیشنهادات او در سخنرانی بود که در ستایش از آثار هنری ایران در منزل سردار «اسعد بختیاری» و در حضور سردار سپه، رییس‌الوزراء برگزار شده بود.
این پیشنهاد «پوپ» توسط «محمدعلي فروغي» (نخست وزیر وقت)، با تشکیل گروهی مركب از حسن اسفندياري، حسين علا، محمدعلي فرزين و ارباب كيخسرو شاهرخ براي تهيه زمين و مطالعه درخصوص طرح تاسيس چنين انجمني، ادامه یافت.
سرانجام انجمن فرهنگی ایران و آمریکا (انجمن ایران و آمریکا) با حضور واقعی یا تشریفاتی 12 ایرانی و چهارنفر آمريكايي رسمیت یافت. حسن مستوفي،حسن پيرنيا،رضاخان پهلوي، حسين پيرنيا، محمدعلي فروغي، حسن اسفندياري، جعفرقلي اسعد، محمدعلي فرزين، ارباب كيخسرو شاهرخ، مهدي‌قلي هدايت، حسين سميعي و حسنقلي فرمند، اعضای ایرانی این انجمن را تشکیل می‌دادند که جلسات خود را طبق يك زمانبندي مشخص در خانه «سردار اسعد»، «اسفندياري» و «فروغي» تشكيل مي‌داد. انجمن فرهنگی ایران و آمریکا از 4 تیرماه 1306 تا بهمن سال1321، تعطيل شد. پس از آن سيزده عضو جديد به مدیریت انجمن اضافه شدند از جمله سهام السلطان بيات، دكتر عیسی صديق، دكتر علی اکبر سياسي، ابوالقاسم نجم و ابوالحسن ابتهاج در سال1321 با نام «انجمن ایران و آمریکا» فعالیت مجدد خود را با ریاست «محتشم‌السلطنه اسفندیاری» و عضویت «عیسی صدیق»، «ابوالحسن ابتهاج»، علی پاشا صالح و «بویس» (معاون کالج آمریکایی) در هیئت مدیره از سر گرفت و «سهام‌السلطان بیات»، «حسین علاء»، «علی اصغر حکمت»، «اللهیار صالح»و «آرتور میلسپو» نیز به عنوان مشاوران هیئت مدیره انتخاب شدند.
اما این انجمن همچنان فعالیت چندانی نداشت تا اینکه در سال 1343 (1964) با سازماندهی جدید و هدف گذاری سیستماتیک ، انجمن فرهنگی ایران و آمریکا تحت عنوان «انجمن ایران و آمریکا» دوره جدید فعالیت‌های خود را آغاز کرد. این دوره از فعالیت‌های «انجمن ايران و آمريكا» به‌طور رسمي با پيام محمدرضا پهلوي و لیندن جانسون (رئيس‌جمهور وقت آمريكا) در واشنگتن گشايش يافت.
«رالف بیکر»، رئیس «انجمن ایران و آمریکا» در سال 1350، دوره جدید فعالیت‌های این انجمن را بدون درنظر گرفتن سابقه آن، اساسا شروع فعالیت «انجمن ایران و آمریکا» ذکر کرده و پروسه عملی شدن آن را چنین روایت می‌کند:
... ما در سال 1964 تصمیم گرفتیم به منظور مبادله افکار و نظرات در زمینه‌های هنری، فرهنگی و فلسفی بین مردم ایران و ایالات متحده، انجمنی تاسیس کنیم و در نتیجه انجمن ایران و آمریکا در سال 1964 بوجود آمد...
«بیکر» برخی فعالیت‌های انجمن را شرح داده و می‌نویسد:
... ما نشریاتی درباره ایران توزیع می‌کنیم تا رشته دوستی بین دو کشور ایران و ایالات متحده را محکم‌تر و استوارتر سازیم. سازمان ما دارای هیئت مدیره ممتاز و برجسته‌ای است و بیش از 500 نفر عضو دارد که از دانشمندان ایران‌شناس، شخصیت‌های فرهنگی و دانشگاهی تشکیل یافته است...
«رالف بیکر» یکی از محورهای اساسی فعالیت‌های انجمن را تقویت تفکر باستان گرایی در ایران می‌داند. او درباره فعالیت‌های انجمن در این زمینه می‌نویسد:
... ما برای اجرای سمینارها، سخنرانی‌ها و برنامه‌هایی که مربوط به کلیه جنبه‌های تمدن و فرهنگ ایرانی است از تسهیلات و وسایل موسسات بزرگ و مشهوری مانند گالری فریر و موسسه اسمیت سونیان در واشنگتن استفاده می‌کنیم... در سال 1964 به سازمان ما ماموریت داده شد تا به منظور تجلیل از هنر 7000 ساله ایرانی در ایالات متحده، نمایشگاههایی ترتیب بدهیم. من با نهایت مسرت به خاطر می‌آورم، اولین نمایشگاهی را که بدین مناسبت در گالری معروف هنرهای ملی در واشنگتن دایر نمودیم و چقدر مفتخر و سرافراز شدیم که اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح در آن جشن میهمان عالیقدر ما بودند... ما برای نمایش تمدن و هنر ایرانی، برنامه‌های پردامنه‌ای شامل سمینارها، نمایشگاههای هنری و نمایش فیلم ترتیب داده ایم...
قرار بود که انجمن یک رئیس ایرانی و یک رئیس آمریکایی داشته باشد اما علی رغم این ساختار، انجمن بطور یک سویه فرهنگ غرب را به جامعه ایرانی تزریق می‌کرد. از طریق آموزش زبان انگليسي و همچنین آموزش فرهنگ یا تاريخ و تحولات اجتماعي جامعه معاصر امريكا كه توسط استادان زن به ايرانيان آموزش داده مي‌شدند، این فرهنگ در نای جامعه مخاطب که بیشتر جوانان و دانشجویان بودند، نفوذ می‌کرد.
نکته قابل تامل که علی رغم یدک کشیدن صفت فرهنگی که در واقع اهداف و بالتبع ماهیت مدیران و مسئولین خود را نیز بروز می‌داد، در مقاطع مختلف فعالیت آن، ماموران ارشد نظامی و اطلاعاتی آمریکا در مدیریت آن حضور داشته‌اند و بعضا برای فریب افکار عمومی از چهره‌های فرهنگی و علمی مانند دکتر حسابی نیز استفاده می‌کردند. مثلا در یکی از اسناد موجود این انجمن، صورت اعضای هیئت مدیره آن، به شرح زیر همراه با مسئولیت هایشان آمده است:
... دکتر محمود حسابی استاد دانشگاه تهران: رئیس هیئت مدیره
... سرلشگر هاروی جی جابلونسکی رئیس هیئت مستشاران آمریکا در ایران: نایب رئیس
... ناصرقلی اردلان، بازنشسته وزارت دارایی
... حداد فرمانفرمائیان، قائم مقام مدیرعامل بانک مرکزی
... لاول بنت، معاون اداره اطلاعات آمریکا
... تئودور الیوت از سفارت آمریکا
... اعضاء افتخاری: هویدا، سفیر آمریکا، اسدالله علم، احمد متین دفتری، علی‌اصغر حکمت، منصور روحانی، عباس مسعودی، تیمسار حجازی؛ آجودان شاه، شریف امامی و...
همین طور در آبان 1345 انتخاباتی برای هیئت مدیره انجمن انجام می‌شود که پس از اعلام نتایج حضور افرادی مانند «ادوارد تنت» (رئیس هیئت عملیات اقتصادی آمریکا در ایران) و «لارنس هال» (رئیس اداره اطلاعات آمریکا در ایران) در این هیئت مدیره قابل‌توجه است!
در این سال‌ها، رئیس انجمن ایران و آمریکا که مقیم واشنگتن هم بود، «رالف بیکر» نام داشت که در سال 1350 و در آستانه برگزاری جشن‌های منحوس 2500 ساله شاهنشاهی نیز ریاست گروهی موسوم به کمیته آمریکایی تدارکات جشن دوهزار و پانصد سال بنیانگذاری شاهنشاهی ایران را برعهده گرفت.او به عنوان رئیس این کمیته با یک کمیته افتخاری به ریاست همسر نیکسون (رییس جمهوری وقت آمریکا) و عضویت «اسپیرو آگینو» (معاون نیکسون) و اعضای کابینه و روسای مجالس سنا و نمایندگان و ... نیز در ارتباط بود. «رالف بیکر» در آستانه جشن‌های یاد شده، پیامی انتشار داد که در آن باستان گرایی مورد نظر رژیم شاه را بطور کامل ستوده و لوح گلی موسوم به منشور کوروش را منشوری درباره عدالت گستری و پایبندی به اخلاقیات و آزادمنشی معرفی نموده بود.
۱ - از کارشناسان سازمان CIA که ماموریت تحقیق و تفحص در باره فرهنگ و هنر ایران را برعهده داشت، در اوایل دوران حکومت رضاخان به عنوان باستان شناس به ایران آمد و نقش مهمی در غارت آثار باستانی این سرزمین داشت. غارتی که امثال فروغی و علی اصغر حکمت و دیگر فراماسون‌های پیرامون رضاخان هدایتگر و کمک‌دهنده آن بودند.
کد مطلب: 642056