خان شیخون؛ قربانی بزرگ تبلیغات رسانه‌ای غرب

حملات شیمیایی از وحشتناک‌ترین فجایع جنگ‌ها به شمار می‌روند که بیشتر از نظامیان، دامان غیر نظامی‌ها را می‌گیرند. هرچند که برای مقابله با استفاده از گازهای سمی در جنگ ها، کنوانسیون‌های زیادی تشکیل و قوانینی در باب جنایت جنگی دانستن حملات شیمیایی ایجاد شده است اما با این حال هنوز این حملات در جنگ های امروزی قابل مشاهده است. در بحران های سوریه بارها گزارش استفاده از مواد شیمیایی توسط گروه‌های تروریستی مخابره شده که البته واکنش شدیدی را از سوی ارگان‌های بین‌المللی به همراه نداشته است. اما واقعه خان شیخون از جهات مختلف مانند نوع پراکنش گازهای شیمیایی، واکنش دولت‌ها به آن، استفاده‌های تبلیغاتی و ... ابعاد متفاوتی به خود گرفت.

‌در چهارم آوریل 2017 گزارش حمله شیمیایی از سوی ارتش سوریه به خان شیخون در جنوب استان ادلب سوریه اتفاقی بود که به سرعت خصوصا در رسانه‌های غربی بازتاب گسترده پیدا کرد و پس از آن مراجع غربی یکی پس از دیگری بدون هیچ پشتوانه منطقی، انگشت اتهام را به سمت دولت سوریه نشانه رفته و تبلیغات وسیعی را در مورد اقدامات غیر انسانی ارتش سوریه در خان شیخون به راه انداختند. این در حالی بود که هنوز هیچ گونه تحقیق و بررسی در باب موضوع صورت نگرفته بود. تحت این شرایط بود که مقامات روسیه اعلام کردند که وقایع حادث شده در خان شیخون نتیجه حمله شیمیایی دولت سوریه نبوده بلکه مورد اصابت قرار گرفتن مراکز تسلیحاتی تروریست‌ها که حاوی مواد سمی و شیمیایی بوده است دلیل اصلی انتشار گازهای شیمیایی می‌باشد که این اظهار نظر مورد تایید دولت سوریه نیز قرار گرفت.

با این حال همه این موارد باعث نشد که اتهام زنی  غرب در این باره متوقف شود و غرب به این مورد واکنش شدید نشان داد که ترامپ رییس جمهور آمریکا، در سریع ترین اقدام حتی بدون درخواست مجوز از کنگره چند روز بعد در پاسخ به این واقعه شیمیایی به پایگاه نظامی الشعیرات حمله کرد که گفته می‌شد حمله شیمیایی فرضی از این پایگاه انجام گرفته است. واکنش‌های غیر‌منطقی و عجولانه غرب بدون تشکیل کمیته حقیقت یاب در باب موضوع، شائبه ساختگی بودن و استفاده تبلیغاتی کردن از خان شیخون برای تضعیف دولت سوریه و متحدین آن را به شدت افزایش می‌دهد. در این باب ذکر نکاتی چند به روشن شدن موضوع کمک بیشتری خواهد کرد:

1- با وجود گذشتن بیش از دو ماه از واقعه خان شیخون، کشورهای محور مقاومت همچنان اصرار دارند که حمله شیمیایی از جانب سوریه اتفاق نیفتاده است. این در حالی است که کشورهای غربی به شدت اصرار دارند که این حمله اتفاق افتاده اما حاضر نیستند فرضیه خود را با تشکیل تیم های حقیقت‌یاب به اثبات برسانند. در چند مدت اخیر روسیه و سوریه تاکید داشته‌اند که در باب موضوع باید کمیته تشخیص حقیقت تشکیل شود. اما این اصرار با انکار طرف مقابل مواجه می شود. در نشست اخیر سازمان ملل گزارش کمیته حقیقت یاب به استفاده از گاز سارین در این واقعه شیمیایی بدون نام بردن از مسبب حادثه، تاکید کرد و این موضوع باعث شد که کشورهای غربی داشتن این مواد شیمیایی در گذشته توسط سوریه را دلیلی بر مقصر دانستن این دولت بدانند. این در حالی است که سوریه تمام تسلیحات و مواد شیمیایی خود را طبق قطعنامه 2118 شورای امنیت تا سال 2014 تحویل سازمان منع تسلیحات شیمیایی داده و در سال‌های بعد این سازمان از تخلیه کامل خاک سوریه از این مواد خبر داده است.

 با این وجود کشورهای غربی تلاش می کنند بدون بررسی موضوع، قطعنامه‌ای را علیه سوریه تصویب نمایند که با واکنش منفی روسیه مواجه شده است. وزیر خارجه روسیه با اشاره به طفره رفتن سه کشور فرانسه، انگلیس و آمریکا از بررسی واقعه شیمیایی خان شیخون به طرز معنی‌داری به سنگ‌اندازی این کشورها در این مسیر اشاره کرده و بشار اسد نیز با قاطعیت از ساختگی بودن این وقایع توسط غرب سخن گفته است.

2- در بحران های سوریه بارها حمله های شیمیایی از سوی تروریست ها انجام گرفته است. این در حالی است که پیش از اتفاقات خان شیخون نیز دولت سوریه گزارشاتی مبنی بر وارد کردن مواد شیمیایی توسط گروه‌های تکفیری به سوریه ارائه داده بود که هیچ گونه واکنشی از سوی نهاد های بین‌المللی مسئول نشان داده نشد. در عین حال وقایع خان شیخون طوفانی از واکنش‌های سیاسی و رسانه‌ای را نسبت به دولت سوریه و حامیان منطقه‌ای آن به راه انداخت. حال این سوال پیش می‌آید در صورت اثبات این مدعا که پایگاه‌های نظامی تروریست ها حاوی مواد شیمیایی بوده که در حمله ارتش سوریه متصاعد شده اند چه کسانی مسئول ورود این مواد به سوریه بوده اند؟ حامیان منطقه ای تروریست ها یا کشورهای غربی؟ و یا مجامع مسئول بین المللی که در برابر گزارش دولت سوریه سکوت کرده بودند؟ این مورد به تنهایی معیارهای دوگانه غربی در بررسی مسال حقوق بشری را نیز اثبات می کند.

3- بدون محاکمه دقیق و بدون هیچ تاملی صرفا با راست‌انگاری فرض حمله شیمیایی سوریه، واکنش آمریکا به آن بسیار شدید بود. حمله هوایی گسترده به فرودگاه نظامی شعیرات پاسخ آمریکا به مسئله پیش آمده بود. حال اگر اهمیت این فرودگاه نظامی که یکی از پنج پایگاه مهم ارتش سوریه در حمله به مواضع تروریست هاست در نظر گرفته شود متوجه می شویم که گویا اهداف و نیات پنهانی در وقوع اتفاقات خان شیخون برای استفاده ابزاری از مردم بیگناه و جنگ رسانه ای برای رسیدن به اهداف سیاسی و نظامی علیه سوریه وجود داشته است.

4- کشورهای غربی نه تنها سوریه را متهم وقایع خان شیخون می دانند بلکه به همراه آن حامیان سوریه یعنی محور مقاومت را مسئول این واقعه می‌شمارند. سخنان مقامات آلمانی در این زمینه و مقصر دانستن ایران و روسیه در کنار سوریه، نشان‌گر این مورد است که کل محور مقاومت هدف بازی سیاسی و رسانه ای غرب قرار داشته است.

5- پوشش عجیب رسانه‌ای در این مورد منحصر به فرد است. خبرگزاری‌هایی همچون رویترز، سی ان ان، الجزیره و ... همزمان با وقوع حادثه مانور گسترده ای روی آن دادند و به شدت مطامع صاحبان غربی خود را پشتیبانی نمودند. این در حالی است که یکی از مقامات روس اخیرا به ساختگی بودن کل ماجرا توسط این رسانه ها اشاره کرده است. ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه در اظهاراتی چنین گفته است: به تازگی رسانه های خبری، اعتراف های یک عضو سابق گروههای مخالف مسلح دولت سوریه را منتشر کردند که در آن گفته حادثه خان شیخون ساختگی بود تا دولت سوریه را در آستانه مذاکرات روسیه و آمریکا بی اعتبار کند.

در مجموع، صرف نظر از اینکه این اظهارات تا چه حد صحیح باشد، فرضیه ساختگی بودن این اتفاق موضوعی است که هر روز بیشتر از قبل قوت می گیرد و حتی در این شرایط باید اعتراف کرد که مردم بیگناه خان شیخون قربانی بزرگترین بازی رسانه ای غرب علیه محور مقاومت در راستای سرپوش گذاشتن بر ناکامی های خود بوده اند.