راهبرد ترامپ؛ مزاحمت برای چین و روسیه از راه ناامن کردن افغانستان

«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا ۱۶ مرداد استراتژی جدید این کشور برای افغانستان را اعلام کرد که این استراتژی علاوه بر افغانستان کشورهای دیگر نظیر هند و پاکستان را نیز در برمی گرفت و در واقع به نحوی تهدیدی برای پاکستان و ترغیبی برای هند جهت ایفای نقش موثرتر در ایجاد صلح و ثبات در افغانستان بود. این راهبرد جدید با واکنش های مختلفی در داخل و خارج از افغانستان نیز رو به رو شد، در این باره خبرنگار مهر گفتگویی با «سلیمان زارع» کارشناس و تحلیلگر مسائل شبه قاره انجام داده که در ادامه از نظر می گذرد؛

سلیمان زارع در این باره گفت: دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در حالی ۳۰ مرداد در یک سخنرانی زنده سیاست های مبارزه با تروریست در پاکستان را زیر سوال برد و از کمک های آمریکا به پاکستان به عنوان یک اهرم فشار یاد کرد که وی در داخل آمریکا با فشارهای فراوانی از سوی مخالفانش درباره سیاست های داخلی و خارجی روبرو است.

وی افزود: بروز اختلاف بر سر سیاست های مبازره با تروریسم بین پاکستان و آمریکا باعث شده تا ترامپ به طور مستقیم به پاکستان هشدار دهد که از حمایت از تروریسم دست بردارد. اکنون این اظهارات علیه کشوری اعلام می شود که قبل از به عنوان متحد خارج از ناتوی آمریکا یاد می شد. این اظهارات ترامپ همچنین در حالی است که پاکستان بعد از استعفای «نواز شریف» نخست وزیر سابق این کشور با خلا قدرت و مدیریت مواجه است؛ لذا این شرایط پاکستان باعث شده تا «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا به جای ملاقات با همتای سیاسی و دیگر مقامات سیاسی پاکستان با فرماندهان ارتش پاکستان دیدار و این سیاست جدید ترامپ را ابلاغ کند که حمایتی آشکار از نظامیان در پاکستان قلمداد می شود.

«رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا به جای ملاقات با همتای سیاسی و دیگر مقامات سیاسی پاکستان با فرماندهان ارتش پاکستان دیدار و این سیاست جدید ترامپ را ابلاغ کند که حمایتی آشکار از نظامیان در پاکستان قلمداد می شود

این تحلیلگر مسائل شبه قاره ادامه داد: در واقع افکار عمومی آمریکا و جهان اکنون تنها در باره سیاست های جدید دونالد ترامپ با پاکستان مواجه نیستند بلکه در پی پشت پا زدن به بسیاری از سیاست های «باراک اوباما» رئیس جمهوری پیشین این کشور و دستاوردهای دمکرات ها در داخل وخارج از آمریکا مواجه اند. ترامپ با این تصمیم سیاست های داخلی و خارجی اوباما را زیر سوال برد. در باره سیاست داخلی می توان به تلاشهای اوباما برای اصلاحات مالیاتی و طرح قانون بیمه همگانی اشاره کرد و در سیاست خارجی خروج آمریکا در سال ۲۰۱۴ از افغانستان، مخالفت با امضای برجام که به زعم اوباما بزرگترین دستاورد سیاست خارجی آمریکا بود که ترامپ با این دستاوردهای دمکرات ها به شدت به مخالفت برخاسته است.

زارع همچنین گفت: در واقع می توان گفت که این فشاری است که از سوی جنگ سالاران آمریکا و لابی صهیونیسم به ترامپ دیکته می شود فشاری که در دولت اوباما نیز شاهد بودیم. باید به این مسله اذعان داشت که کسانی که سیاست های خصمانه را به ترامپ دیکته می کنند به این مسئله آگاهی دارند که وی بیش از آنکه یک شخصیت سیاسی باشد و تجربه سیاسی داشته باشد بیشتر شخصیت تجاری و اقتصادی دارد لذا باید گفت ناخواسته و ناخواسته وارد بازی خطرناکی می شود.

وی یادآور شد: از سوی دیگر می توان این حدس را زد که سیاست های کلان آمریکا تغییری نکرده و تنها شاهد تغییر تاکتیک در این سیاست ها هستیم. آنچه مسلم است این است که اظهارات ترامپ علیه پاکستان در حالی بیان می شود و ترامپ در حالی از مبارزه به اصطلاح با تروریسم سخن می گوید که بعد از ۱۱ سال حضور نظامی آمریکا و متحدانش در افغانستان نه تنها تروریسم ریشه کن نشده بلکه به سراسر افغانستان هم کشیده شده است. در گذشته تروریسم به شمال و شمال شرق افغانستان نفوذ نداشت ولی اکنون شاهد تروریسم آن هم ورژن جدید ان به نام داعش د ر شمال افغانستان نیز هستیم.

این تحلیلگر سیاسی اظهار داشت: بدون شک باید گفت اتخاذ موضع جدید ترامپ موجب هم گرایی منطقه ای خواهد شد و اگر چه در ابتدا هند از این اظهارات ترامپ خشنود شده چراکه ترامپ خواستار حضور بیشتر هند در افغانستان شده است و این بر خلاف خواست پاکستان است ولی در آینده این احتمال وجود دارد که هند به لحاظ سیاست های اقتصادی همچون عضویت در گروه بریکس از موضع کنونی خود عقب نشینی کند و در راس همه ما شاهد مخالفت شدید چین با این اتخاذ موضع ترامپ علیه پاکستان هستیم و مقامات ارشد چین این مخالفت و نگرانی خود را با سیاست جدید ترامپ علیه پاکستان، حضوری و تلفنی به گوش کاخ سفید رسانده اند.

ترامپ در سیاست جدید خود قصد دارد تولید ۶ هزار تن مواد مخدر در سال در افغانستان را به ۲ برابر افزایش دهد و اتهام کوتاهی پاکستان در مبارزه با تروریسم بهانه ای برا ی تحقق این امر است

وی ادامه داد: شاید بتوان گفت یکی دیگر از عللی که باعث این سیاست جدید ترامپ در افغانستان و پاکستان شده و حتی از حضور بیشتر نظامیان در افغانستان سخن گفته می شود این باشد که ترامپ به لحاظ اقتصادی نگاه جدیدی به قاچاق مواد مخدر به تمام جهان دارد؛ چرا که حضور نزدیک به ۸۵۰۰ نیروی نظامی آمریکا در افغانستان می تواند برای مبارزه با تروریسم کافی باشد. شاید ترامپ در سیاست جدید خود قصد دارد تولید ۶ هزار تن موادمخدر در سال در افغانستان را به ۲ برابر افزایش دهد و اتهام کوتاهی پاکستان در مبارزه با تروریسم بهانه ای برا ی تحقق این امر است.

زارع در ادامه تصریح کرد: در حال حاضر ۲۰۱ هزار هکتار از زمینهای مرغوب افغانستان زیر کشت مواد مخدر است و همچنین شاهد رشد ۴۴ درصدی رشد آن نیز هستیم که مدیریت تولید و فروش آن زیر نظر مستقیم آمریکا و انگلیس است. در واقع نیروها ی نظای آمریکا در افغانستان بیش از آنکه نگران جان ومال مردم افغانستان باشند نگران ترانزیت قاچاق مواد مخدر هستند.

این تحلیلگر مسائل شبه قاره یادآور شد: در بخش کشاندن نا امنی بیشتر از جنوب افغانستان به شمال وشمال شرق افغانستان باید گفت دولت آمریکا به وسیله ترامپ قصد دارد ناامنی بین دو طرف مرز «دیورند» را به بخش های شمال و مرکز افغانستان بکشاند تا به این وسیله نیازش به پاکستان کمتر شود و همچنین با گسیل سر ریز نیروهای داعش از سوریه و عراق به شمال افغانستان برای چین و روسیه مزاحمت ایجاد کند و هزینه رشد اقصادی و تمرکز انرژی منطقه را بالا ببرد.

وی افزود: همچین تقسیم بدنه اصلی گروه طالبان به شاخه های مختلف نیز موجب نگرانی کاخ سفید شده تا مبادا برخی از این نیروها با دیگر کشورهای همسایه افغانستان مثل روسیه وارد همکاری مشترک شوند و حتی شاخه های طالبان جداشده زمینه حضور نظامی و سیاسی بیشتر روسیه در افغانستان را نیز باعث شوند. لذا هلی برد شبانه نیروهای داعش از عراق و سوریه به افغانستان برای جلوگیری از این پیوند احتمالی است. اگر انفجارهای چند ماه گذشته مناطق مرکز چون کابل را به دقت زیر نظر داشته باشیم خواهیم دید که نوع بمب گذاری ها و انفجارهای آن با انفجارهای عراق و سوریه شباهت بیشتری دارد در حالی که انفجارهایی که زمان طالبان رخ میداد به این حجم نبود وتلفات جانی مالی آنها نیز با یکدیگر تفاوت داشت. همچنین ایجاد درگیری واختلاف بین شاخه های جداشده طالبان با گسیل داعش به شمال افغانستان می تواند یکی دیگر از اهداف ترامپ در افغانستان باشد.

دولت آمریکا به وسیله ترامپ قصد دارد ناامنی بین دو طرف مرز «دیورند» را به بخش های شمال و مرکز افغانستان بکشاند تا به این وسیله نیازش به پاکستان کمتر شود و همچنین با گسیل سر ریز نیروهای داعش از سوریه و عراق به شمال افغانستان برای چین و روسیه مزاحمت ایجاد کند و هزینه رشد اقصادی و تمرکز انرژی منطقه را بالا ببرد.
زارع همچنین اظهار داشت: در آخر به طورکلی باید گفت ترامپ با اتخاذ سیاست جدید در قبال پاکستان و افغانستان چهار هدف را دنبال می کند. اول: حضور نظامی بیشتر در افغانستان برای مهار روسیه، چین و ایران. دوم : پروژه انتقال نا امنی و جنگ از جنوب افغانستان به شمال شمال شرق و مرکز افغانستان. سوم: جایگزینی داعش به جای طالبان و رویایی با باقیمانده طالبان وشاخه های آن از بیم همکاری با دیگر کشورها و در نهایت آغاز جنگ های فرقه ای با فرمول دولت کابل- حکمتار- داعش در برابر شیعیان افغانستان.

این تحلیلگر سیاسی در پایان سخنان خود نیز گفت: در چنین شرایطی باید گفت که تنها راه برقرای صلح پایدار در افغانستان حضور تمامی گروهای متخاصم در دولت وحدت ملی این کشور و در پیش گیری سیاست مذاکرات برای دستیابی به راه حل سیاسی است. عانل دیگر نیز خروج نیروهای خارجی از این کشور است چرا که دخالت ها ی خارجی مخصوصا دخالت آمریکا و غرب اجازه نمی دهد مردم مظلوم افغانستان روی خوش زندگی را در صلح و ارامش حس کنند.