تشریح سناریوهای آمریکا علیه ایران درباره برجام

«علیرضا رضاخواه»، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با تسنیم، در خصوص سناریوهای واشنگتن در قبال برجام به دنبال تأکید آمریکایی‌­ها بر لزوم دسترسی به سایت‌های نظامی‌ ایران علی‌رغم پایبندی­ ایران به برجام بر اساس گزارش­‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با اشاره به اینکه ایران پاسخ­‌های جداگانه­‌ای برای سناریوهای آمریکا در قبال برجام دارد، بیان داشت: آمریکایی‌ها برای مقابله با برجام چندین سناریو پیش رو دارند.

وی با توجه به سناریوی نخست گفت: سناریوی نخست که می‌توان آن را «الگوی عراق» نام داد، عبارت است از اینکه آمریکایی­‌ها تلاش می­‌کنند مانند جنگ عراق با طرح اتهامات دروغین در عرصه بین‌المللی این‌گونه وانمود کنند که ایران از برجام تخطی کرده است. منافقین در این سناریو نقش اصلی را بازی می‌کنند و طراحی و هدایت آن را افرادی چون استیو بنان و جان بولتون بر عهده دارند. با این حال مکانیسم راستی آزمایی پیچیده اتهامات که در برجام دیده شده و سابقه بد آمریکا در این موارد، تحقق این سناریو را با مشکل روبه‌رو کرده است. علاوه بر این، حذف جناح بنان در داخل کاخ سفید نیز باعث شده این سناریو فعلاً از دستور کار خارج شود.

کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان سناریوی دوم در این زمینه اشاره داشت: سناریوی دوم را می‌توان سناریوی «هل دادن ایران» نام گذاشت. آمریکا در این سناریو می‌خواهد هزینه خروج از برجام را بر دوش ایران بگذارد. لذا با طرح درخواست‌های غیرمعقول مانند بازدید از مراکز نظامی ایران تلاش می‌کند تا ایران را با فشار به سمتی سوق دهد که از برجام خارج شود. سپس آمریکایی‌ها نیز از برجام بیرون روند.

وی با تأکید بر اینکه سناریوی دوم از سوی بخش بوروکراتیک وزارت خارجه آمریکا و مشخصاً نیکی هیلی دنبال می‌شود، افزود: بر این اساس در آینده باید منتظر فشارهای بیشتر از این نوع باشیم. ترامپ بازی متهم سازی ایران را آغاز کرده و تلاش می‌کند اجماعی بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی به دست آورد. با این حال شرایط واگرایی در عرصه بین‌الملل از یک‌سو و بحران مشروعیت شخص ترامپ از سوی دیگر موانعی جدی برای شکل‌گیری این سناریو محسوب می­‌شوند.

رضاخواه با اشاره به سناریوی دیگر آمریکایی­‌ها در قبال برجام تأکید کرد: سناریوی سوم را می‌توان «خنثی‌سازی برجام» نام نهاد. آمریکایی‌ها در این سناریو تلاش می‌کنند با بهره‌گیری حقوقی از ابهامات موجود در برجام مانع دسترسی ایران به منافع این توافق شوند و با طرح بهانه‌های واهی به‌گونه‌ای عمل کنند که بود و نبود برجام تفاوت زیادی نکند.

وی با توجه به پاسخ­‌هایی که جمهوری اسلامی ایران در مقابل هر یک از سناریوهای آمریکا در قبال برجام اتخاذ می­‌کند، اشاره داشت: ایران پاسخ واحدی در قبال این سناریوها ندارد، بلکه در قبال هر کدام از این رفتارهای احتمالی آمریکا پاسخ­‌های جداگانه‌ای در نظر گرفته است.