ریشه یاوه‌گویی‌های ترامپ؛ از لابی صهیونیسم تا سیاست‌های دوگانه

«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در نطق روز جمعه هفته گذشته خود بار دیگر به بیان اظهارنظرهای خصمانه و اتهامات واهی و بی اساس علیه جمهوری اسلامی ایران، پرداخت. ترامپ در اظهاراتی تکراری ایران را به حمایت از تروریسم در منطقه و بسط ناامنی در آن متهم کرد؛ این درحالی است که روزانه اسناد بیشتری از حمایت‌های ایالات متحده آمریکا از تروریست های تکفیری در اقصی نقاط منطقه منتشر می شود. ترامپ که از همان روزهای اولیه ورود به کاخ سفید سرسپردگی خود به صهیونیستها را به انحاء مختلف به اثبات رسانده است، بار دیگر تأکید کرد که اقدامات ایران در عرصه منطقه‌ای منافع تل‌آویو را با مخاطره مواجه ساخته است. افزون بر این، رئیس جمهوری ایالات متحده که از او به عنوان «اردک زرد» نیز یاد می شود، باز هم نتوانست عصبانیتش از را پنهان کرد و در این‌باره تأکید کرد که پایبندی تهران به توافق هسته ای را تأیید نمی کند.

اما اظهارات نسنجیده و سراسر بغض و کینه رئیس جمهوری آمریکا واکنش های متعددی را به دنبال داشت. آژانس بین المللی انرژی اتمی که نهاد قانونی ناظر بر فعالیت های هسته ای کشورها و مرجع تایید کننده پایبندی ایران به برجام است اعلام کرد: «ایران به تعهداتش پایبند بوده است». وزارت امور خارجه روسیه در واکنش به سخنرانی رئیس جمهوری آمریکا با صدور بیانیه ای به «دونالد ترامپ» هشدار داد که تحریم های جدید و یکجانبه واشنگتن علیه ایران محکوم به شکست است و تأکید کرد که در دیپلماسی بین المللی لفاظی های تهدیدآمیز و سلطه جویانه محلی از اِعراب ندارد. در بیانیه وزارت امور خارجه روسیه آمده است: «تصمیم ترامپ به عدم تأیید یک توافقنامه بین المللی پیرامون برنامه هسته ای ایران مستقیماً بر اجرای این توافقنامه اثر نخواهد گذاشت؛ اما این عدم تأیید در تقابل با روح این توافقنامه است».

درهمین راستا دکتر «خلیل حمدان» عضو هیأت رئیسه جنبش «أمل» لبنان که از متحدان مقاومت محسوب می شود، به نکاتی اشاره کرده است که مشروح آن از نظر می گذرد؛

اظهارات دونالد ترامپ، علیه جمهوری اسلامی ایران را در وهله اول باید به پای عصبانیت شدید واشنگتن از اقدامات منطقه‌ای تهران نوشت. واقعیت این است که آمریکایی ها به هیچ وجه از روند کنونی تحولات منطقه رضایت ندارند چراکه در سایه نقش آفرینی مقتدرانه تهران، معادلات به کلی دستخوش تغییر شده و منافع آمریکایی‌ها در خطر جدی قرار گرفته است. تکفیری های مورد حمایت آمریکایی ها امروز در سوریه روزهای آخر خود را سپری می کنند و در عراق نیز به پایان راه رسیدند. آمریکا به خوبی می داند که اگر حمایت های تهران از دمشق و بغداد نبود، امروز وضعیت برای آنها به گونه ای دیگر رقم می خورد. این مسأله تنها بغداد و دمشق را دربر نمی گیرد، بلکه باید گفت ؛ به طور کلی مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال کشورهای منطقه خوشایند آمریکایی ها و استراتژی های مورد نظر آنها نبوده و نیست. ریشه عصبانیت ترامپ در این مسأله نهفته است.

نقش مهم لابی صهیونیستی در ایران‌ستیزیِ ترامپ

در این میان، نباید از این نکته مهم غفلت کرد که لابی صهیونیستی نقش تعیین کننده ای در اقدامات ضد ایرانی دونالد ترامپ داشته و دارد. امروز دیگر بر کسی پوشیده نیست که سیاست خارجی ایالات متحده تحت تأثیر لابی صهیونیستی طراحی و اجرا می شود. با این حال، شاهد هستیم که تأثیر این لابی بر شخصِ ترامپ نیز بسیار ویژه و چشمگیر است. لابی صهیونیستی همواره علیه جمهوری اسلامی ایران در آمریکا فعالیت کرده است و این بار نیز تأثیر فعالیتهایش در نطق اخیر دونالد ترامپ تجلی پیدا کرد. از مهمترین علل اقدامات ضد ایرانی لابی صهیونیستی نیز مواضع تهران در حمایت از مسأله فلسطین به عنوان مهمترین مسأله جهان اسلام است. موضوع دیگر در خصوص اظهارات ضد ایرانی این است که بالاخره آمریکا جهان را یک جهانِ تک قطبی قلمداد می کند که در آن، این واشنگتن است که باید حرف اول و آخر را بزند. لذا وقتی قدرتی به اسم ایران در مقابل آن می ایستد و با پروژه های منطقه ای آن مقابله می کند، طبیعی است که آمریکایی ها آن را تحمل نکنند و علیه ایران بخروشند. بنابراین، تهدیدات اخیر ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران نمی تواند تعجب برانگیز تلقی شود.

نقش کشورهای عربی

بدون تردید نمی توان نقش کشورهای عربی نظیر عربستان سعودی، امارات و بحرین در اظهارات ضد ایرانی اخیر رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا را انکار کرد. سران این کشورها، پیش از این اظهارات ضد ایرانی، ترامپ را تشویق به بیان آن کردند و پس از سخنرانی نیز، از چنین سخنانی به صراحت استقبال به عمل آوردند. رژیم های دیکتاتوریِ و واپس‌گرای عربی به دلیل ماهیتی که از آن برخوردارند، نمی توانند وجود یک کشور مستقل و آزادی خواه و عدالت جو همچون جمهوری اسلامی ایران را برتابند. خشم این رژیم های مرتجع به این خاطر است که هم اکنون مبارزه با تروریسم در منطقه که ایران در خط مقدم آن ایستاده، به مراحل حساس و سرنوشت سازی رسیده است. سران کشورهای عربی، خود به خوبی می دانند که ایران به صورت عملی و نه تنها در حرف و کلام، با تروریست های تکفیری در نقاط مختلف منطقه مبارزه می کند و تاکنون خسارت های غیرقابل جبرانی را به آنها وارد کرده است. در نقطه مقابل، خودِ این کشورها تنها در حد حرف از لزوم مبارزه با تروریسم سخن می گویند و در عمل هیچ اقدامی را در این زمینه انجام نمی دهند. با توجه به منافع و مصالح مشترک میان عربستان و اذناب آن در منطقه با دولتمردان ایالات متحده آمریکا طبیعی است که آنها مواضع یکسان و مشابهی را علیه تهران اتخاذ کنند.

تزلزل اعتبار آمریکا در صورت لغو توافق هسته ای

در نطق رئیس جمهوری آمریکا همچنین شاهد بودیم که وی بارها علیه توافق هسته ای ایران و 1+5 سخن گفت. در واقع، ترامپ تصور می کند که این توافق، میان دو طرف تهران و واشنگتن منعقد شده است و به همین دلیل است که مدام تهدید به لغو آن می‌کند. این درحالی است که توافق هسته ای توسط 5 کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به امضاء رسیده است. شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامه ای، این توافق را به صورت رسمی تأیید کرده است. بنابراین، این توافق، توافق دوجانبه ای نیست که آمریکایی ها به راحتی بتوانند با آن مقابله کنند.

از سوی دیگر، اگر هم ترامپ تهدیدات خود علیه توافق هسته ای با ایران را عملیاتی ساخته و اقدام به لغو این توافق کند، جای هیچ شکی نیست که اعتبار ایالات متحده آمریکا در عرصه جهانی متزلزل خواهد شد و واشنگتن از این حیث به شدت متضرر خواهد شد. حتی اکنون که لغو توافق صورت نگرفته و تنها تهدیداتی از سوی ترامپ در این زمینه مطرح شده است، تمامی امضاء کنندگان برجام ناراحتی و نارضایتی خود از مواضع دولت واشنگتن را صراحتا اعلام کرده اند. از همین روی، پُر واضح است که کشورهای اروپایی در زمینه لغو برجام با دولتمردان ایالات متحده همراهی نخواهند کرد. نکته دیگر در این زمینه این است که در صورت لغو برجام به صورت یکجانبه از سوی واشنگتن، تمامی توافقنامه های آتی آمریکا در جهان را به شدت تضعیف می کند. از این پس، خیلی سخت اتفاق خواهد افتاد که کشوری بر سر میز مذاکره با ایالات متحده آمریکا بنشیند و با آن معاهدات بین المللی به امضاء برساند.

سیاست های دوگانه واشنگتن

ترامپ در اظهارات اخیر خود علاوه بر این، متحدان منطقه ای آن از جمله حزب الله لبنان را نیز هدف قرار داد و از آن به عنوان یک گروه تروریستی یاد کرد. البته این اظهارنظرها به ویژه از سوی مقامات آمریکایی اصلا جدید نیست و تنها تکرار مکررات است. ترامپ برای تقویت جایگاه رژیم صهیونیستی در منطقه باید علیه مقاومت سخن براند. در اینجا جمله ای را از امام موسی صدر هست که می گفت: «خطرناک تر از تروریسم، توجیه آن است». امروز ترامپ و متحدان آن ازجمله اسرائیل، جنایت ها و اقدامات تروریستی خود در منطقه را با لفاظی علیه محور مقاومت و لجن پراکنی بر ضد آن، توجیه می کنند و این خطرناکتر از تروریسم است. سیاست های آمریکا و به ویژه رئیس جمهوری آن یعنی ترامپ در قبال تروریسمی که از آن سخن می گویند، کاملا دوگانه است. چطور ممکن است، زمانی که مقاومت تنها به دفاع از خود و سرزمینش مبادرت می ورزد، تروریست خوانده می شود اما زمانی که صدها و بلکه هزاران غیرنظامی بی گناه توسط تکفیریها کشته می شوند، سخنی از تروریسم به میان نمی آید؟ در اینجا مشکل در تعریف تروریسم است. تعریف آمریکا از تروریسم با تعریف قوانین بین المللی از این پدیده کاملا متفاوت است.