دلارهای عربی عامل اصلی تهدیدات ضد ایرانیِ ترامپ

«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا که قریب به یک سال پیش با پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، در این کشور به قدرت رسید، اخیرا طی یک سخنرانی، اظهارات تندی را علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح کرد؛ هرچند که مقامات ایرانی پیشتر این دسته از اظهارات ضد ایرانی ترامپ را در ایام تبلیغات انتخاباتی وی شنیده بودند. ترامپ در آن زمان هم برای ایران خط و نشان کشید و خط سیاسی خود در برخورد با ایران، اعراب، اسرائیل و کشورهای اروپایی را به خوبی مشخص کرد. اما در این میان، ذکر این نکته ضروری است که انگیزه دولتمردان ایالات متحده آمریکا و به ویژه دونالد ترامپ از این اظهارات تند و تیز بیش از اینکه شعله ور کردن آتش جنگ باشد، هراس افکنی در صفوف طرف مقابل است.

اگر هدف اصلی آمریکایی ها و رئیس جمهوری آن از سخنان خشونت‌آمیز، به راه انداختن جنگ بود، تاکنون می بایست حداقل در چند جبهه شاهد وقوع جنگ‌های خونین بودیم؛ از کره شمالی در شرق آسیا گرفته تا ایران در غرب آن. جای هیچ شکی وجود ندارد که حتی اگر این جنگ هایی تا بدین لحظه اتفاق می افتادند، ایالات متحده آمریکا حاضر به پذیرش تبعات و پیامدهای آن نبود.

آمریکا آماده جنگ نیست

تمامی ناظران تحولات سیاسی و میدانی که این تحولات را در اقصی نقاط جهان به ویژه در منطقه خاورمیانه رصد می کنند ، متفق القول هستند که درحال حاضر ایالات متحده آمریکا توانایی ورود به یک جنگ تمام عیار علیه رقبای منطقه ای و جهانی‌اش را در خود نمی‌بیند. در واقع، این اصلا به مصلحت آمریکایی ها نیست که در شرایط کنونی وارد یک جنگ پرهزینه علیه دشمنان‌شان شوند. آمریکایی ها ترجیح می دهند به جای تن دادن به جنگی که ابعاد مختلف و پیامدهای آن نامشخص است، از ابزارهای سنتی و بدون هزینه همچون فشارهای سیاسی و دیپلماتیک و اعمال تحریم های اقتصادی بهره برداری کنند. بنابراین، اینکه ترامپ در سخنرانی های خود به ویژه در اظهارات اخیرش علیه ایران مدام بر طبل جنگ و جنگ افروزی می کوبد، علت های دیگری دارد که به آنها اشاره خواهد شد.

فواید اقتصادی و سیاسی تهدیدات ضد ایرانی ترامپ

تهدیدات «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، برای وی فواید مالی و همچنین سیاسی به دنبال دارد. دونالد ترامپ به خوبی می داند که از طریق این تهدیدات می تواند مبالغ زیادی را از شیوخ عرب دریافت کند؛ کما اینکه در گذشته نیز از رهگذر همین تهدیدات، مبالغ هنگفتی را کسب کرده است. بنابراین، او به این مسأله اشراف کامل دارد که بدون ورود به هیچگونه جنگ پرهزینه ای هم می تواند دلارهای زیادی را از متحدان منطقه ای خود به دست آورد.

خدمت به صهیونیسم در رأس اولویت های ترامپ

نکته دیگر در اظهارات ضد ایرانی ترامپ، خدمت به صهیونیسم و منافع تل آویو است. حمایت از صهیونیسم و تأمین منافع آن امروز به مسأله ای تبدیل شده است که خودِ دولتمردان آمریکایی هم آن را انکار نمی کنند. پس از روی کار آمدن ترامپ، وی رغبت زیادی از خود برای تأمین منافع رژیم اسرائیل نشان داده است؛ به ویژه اینکه از همان ابتدا از بد بودن توافق هسته ای با ایران سخن گفت و بر لزوم تعدیل این توافق تأکید کرد. این درست همان موضع تل آویو در قبال توافق هسته 1+5 با ایران بود و ترامپ نیز بر آن به شدت اصرار ورزیده و می ورزد.

ایران؛ مانع تحقق سیاست های منطقه‌ای آمریکا

بدون شک امروز تهران بزرگترین مانع در برابر سیاست های منطقه ای ایالات متحده آمریکا به شمار می رود. جمهوری اسلامی ایران تاکنون اجازه پیاده سازی بخش عمده ای از سیاست های آمریکا در منطقه را نداده است. در فلسطین شاهد آن هستیم که اسرائیل، متحد آمریکا، همچنان با مشکل مواجه است. در دیگر کشورهای منطقه ازجمله سوریه، عراق و یمن و همچنین کشورهای دیگر نیز وضعیت به همین شکل است و آمریکایی ها به اهداف مورد دلخواه خود نرسیده اند. درست به همین دلیل است که دولتمردان آمریکایی و به خصوص ترامپ تلاش می کنند تا فشارهای سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران را بیش از پیش افزایش دهند. آمریکا تلاش می کند تا در برهه کنونی وارد جنگ علیه ایران نشود، چراکه به خوبی می‌داند که چنین اقدامی بدون هیچ تردیدی، ابعاد جهانی پیدا خواهد کرد و نا امنی را در اقصی نقاط جهان افزایش خواهد داد.

عدم همراهی کشورهای اروپایی با مواضع ترامپ

کشورهای اروپایی به ویژه پس از انعقاد توافق هسته ای با ایران موسوم به «برجام» دیگر با مواضع نظامی ایالات متحده علیه تهران، همراهی نمی کنند. این در حالی است که طی دهه‌های گذشته کشورهای غربی کاملا با مواضع نظامی و ضد ایرانی دولت ایالات متحده آمریکا همراه بوده و جنگ روانی گسترده ای را علیه تهران کلید زده بودند. اکنون علاوه بر کشورهای اروپایی، سازمان ملل نیز در مقابل اقدامات تحریک آمیز و خشونت آمیز آمریکا ایستاده است. افزون بر تمامی این ها، روسیه و چین هم به عنوان دو قدرت، اجازه اتخاذ گزینه نظامی ایالات متحده علیه ایران را نخواهند داد.

تمامی آنچه که گفته شد، نشان می دهد که مقامات ایالات متحده آمریکا و به ویژه دونالد ترامپ برخلاف سخنان تند و تیز و اظهارات آتشین علیه جمهوری اسلامی ایران، از حرکت به سمت جنگ با این کشور ناتوان است. با این حال، آنها افزایش فشارهای سیاسی و دیپلماتیک علیه تهران را به صورت جدی در دستور کار خود قرار داده اند. آمریکا باید بداند که افزایش فشارهای سیاسی و همچنین اعمال بیشتر تحریم های اقتصادی علیه ایران، بازتاب هایی را نیز بر متحدان و شرکای اروپایی اش خواهد داشت. این اقدامات، موجبات آزار و اذیت شرکت های اروپایی را نیز فراهم خواهد آورد؛ شرکت هایی که پس از توافق هسته ای، برخی روابط تجاری خود با تهران را از سر گرفتند.

ترامپ هم پیمانان ایران را نیز در سخنانش هدف قرار داد. هرآنچه که تاکنون درباره ایران گفته شد، درخصوص متحدان آن در منطقه نیز صادق است. آمریکایی ها هیچ اقدامی نظامی علیه متحدان ایران همچون حزب الله و دولت دمشق نمی توانند انجام دهند. واشنگتن تلاش خواهد کرد تا در آینده نیز حضور مزدوران خود در سوریه را تقویت کند و از طریق فشارهای دیپلماتیک و تحریم های اقتصادی، متحدان ایران را در تنگنا قرار دهد.

نویسنده: عباس ضاهر؛ تحلیلگر لبنانی

مترجم: اکرم آزادی مهرگانی

پایگاه لبنانی النشره