هر اندازه به روزهاي آخر سال 2017 ميلادي نزديکتر مي شويم، نگراني سران حزب جمهوريخواه نسبت به وقايع سال آينده ميلادي در ايالات متحده آمريکا بيشتر مي شود. مهم ترين واقعه سال جديد ميلادي در آمريکا، برگزاري انتخابات مياندوره اي کنگره است. در صورتي که دموکراتها بتوانند با پيروزي در اين رقابت انتخاباتي، نسبت ترکيب نمايندگان و سناتورها را تغيير داده و اکثريت کنگره را در اختيار گيرند، زمينه براي پيروزي آنها در رقابتهاي انتخابات رياست جمهوري سال 2020 فراهم خواهد شد. واقعيت امر اين است که شهروندان آمريکايي به شدت نسبت به عملکرد ترامپ در راس معادلات سياسي و اجرايي ايالات متحده ناراضي هستند.
نظرسنجي مشترک آسوشيتدپرس و مرکز پرس-نورک نشان مي دهد که تنها کمتر از 25 درصد از شهروندان آمريکايي از عملکرد ترامپ در کاخ سفيد رضايت دارند و در مقابل، اکثر شهروندان آمريکايي نسبت به حضور ترامپ در قدرت ديد بدي دارند.همين مسئله مي تواند منجر به تصفيه حساب شهروندان آمريکايي با جمهوريخواهان شود. اگرچه برخي جمهوريخواهان مانند سناتور مک کين ( سناتور ايالت آريزونا) از مخالفان سياسي ترامپ محسوب مي شوند، اما اکثر جمهوريخواهان کنگره و خصوصا سنا، متهم به حمايت از ترامپ در انتخابات رياست جمهوري سال 2016 هستند. نکته بسيار مهمتر اينکه با شکست اخير جمهوريخواهان در ايالت آلاباما ( که منجر به راهيابي داگ جونز از حزب دموکرات به سنا شد) ، هم اکنون دموکراتها 49 کرسي سنا را در اختيار دارند. اين در حالياست که جمهوريخواهان با در اختيار قرار داشتن 51 کرسي سنا همچنان در اکثريت شکننده قرار دارند.بديهي است که اين نسبت مي تواند در انتخابات مياندوره اي کنگره ( که رقابت بر سر 33 درصد کرسي هاي مجلس نمايندگان و سنا صورت خواهد گرفت) مي تواند دگرگون شود.
نگراني ديگر سران حزب جمهوريخواه، مربوط به انتخابات رياست جمهوري سال 2020 مي باشد. نتايج نظرسنجيهاي صورت گرفته نشان مي دهد که حمايت طرفداران حزب جمهوريخواه از ترامپ به شکل قابل توجهي کاهش يافته است. موسسه تحقيقاتي مذهب عمومي (PRRI) يک نظرسنجي جديد انجام داده که براساس آن حدود يک-سوم جمهوريخواهان مايل هستند يک نامزد جديد براي انتخابات رياستجمهوري 2020 معرفي شود.آنها ديگر حاضر نيستند از دستور سران حزب خود مبني بر راي دادن به دونالد ترامپ تبعيت کنند. اين در حالياست که ترامپ مي تواند به صورت خودکار و بدون برگزاري رقابتهاي درون حزبي، در انتخابات رياست جمهوري سال 2020 کانديدا شود .
نکته قابل تامل ديگر اينکه دموکراتها هيچ گونه اقدام موثري در مواجهه با دونالد ترامپ طي يکسال اخير صورت نداده اند و حتي بسياري از سناتورهاي حزب دموکرات با وي در مسير تصويب طرح ها و لوايح مورد حمايت کاخ سفيد همکاري کرده اند. با اين حال دموکراتها اصلي ترين نقطه قوت خود را نارضايتي عمومي از ترامپ ميدانند. دموکراتها قصد دارند در سال جديد ميلادي با مانور روي اين نارضايتي عمومي، زمينه حضور حداکثري خود در کنگره آمريکا و سپس پيروزي در انتخابات رياست جمهوري سال 2020 را فراهم آورند. از اين رو به نظر مي رسد که فعاليتها و تحرکات تبليغاتي، رسانهاي و سياسي حزب دموکرات در سال جديد ميلادي نسبت به امسال ( سال 2017 ) بيشتر شود. در صورتي که جمهوريخواهان اکثريت کنگره را از دست بدهند، ترامپ طي سالهاي 2018 تا 2020 ميلادي در تقابل مستقيم با مجلس نمايندگان و سنا قرار خواهد گرفت. تقابلي که نتيجه آن بر راي بسياري از راي دهندگان آمريکايي در انتخابات رياست جمهوري بعدي تاثيرگذار خواهد بود. از سوي ديگر، طي ماههاي گذشته، برخي منابع آمريکايي از احتمال کانديداتوري جو بايدن معاون اوباما در انتخابات رياست جمهوري سال 2020 خبر داده اند. بايدن نيز در برخي اظهارات خود نسبت به اين موضوع ابراز علاقه کرده است، البته وي هنوز قطعا از حضور خود در اين آوردگاه سياسي خبر نداده است. معاون رئيسجمهوري سابق آمريکا اخيرا در اين خصوص اظهار نموده است : " براي انتخابات رياستجمهوري سال ۲۰۲۰ مطمئن نيستم اما بهدنبال تزريق خون جديدي به رگهاي حزب دموکرات به منظور بازگرداندن آن به کاخ سفيد هستم. اگر هيچکس براي کانديداتوري پا پيش نگذارد او از دادن شانس مجدد به کانديداتوري خودش استقبال خواهد کرد. درحالحاضر من هيچ کاري براي کانديداتوري انجام نميدهم. من اسمي از کسي نميبرم. پولي جذب نميکنم. با کسي صحبت نميکنم اما مسلما بايد يک اتفاقي رخ دهد...."
واقعيت امر اين است که معادلات درون حزبي دموکراتها پس از انتخابات رياست جمهوري سال 2016 به شدت بر هم ريخته است.در اين ميان ، افزايش محبوبيت حزب دموکرات طي يکسال اخير، صرفا به دليل نا به ساماني هاي موجود در دولت دونالد ترامپ مي باشد. اگر دموکراتها بتوانند در انتخابات مياندوره اي کنگره که در سال جديد ميلادي ( 2018) برگزار مي شود به پيروزي دست يابند و اکثريت سنا را در دست گيرند، در آن صورت پيروزي آنها در انتخابات رياست جمهوري سال 2020 نيز محتمل خواهد بود.
بدون شک در صورت استمرار روند کاهشي محبوبيت ترامپ در نظرسنجي ها، رقابت درون حزبي دموکراتها در انتخابات رياست جمهوري سال 2020 شديدتر خواهد شد. برخي منابع خبري مدعي شده اند که هيلاري کلينتون نامزد شکست خورده دموکراتها در انتخابات رياست جمهوري سال 2016 نيز قصد دارد بار ديگر بخت خود را براي حضور در کاخ سفيد امتحان کند. در اين صورت، رقابت بايدن و هيلاري کلينتون در رقابتهاي درون حزبي مي تواند جذاب باشد. نبايد فراموش کرد که پرونده ايميلهاي هيلاري کلينتون و گافهاي امنيتي وي ( که نقش مهمي در شکست وزير امور خارجه اسبق آمريکا در انتخابات سال گذشته داشت) همچنان مفتوح است. در جريان رقابتهاي انتخابات رياست جمهوري سال 2016 آمريکا نيز بسياري از طرفداران اوباما از بايدن خواستند تا در انتخابات درون حزبي دموکراتها شرکت کند اما شرايط روحي نامناسب بايدن که ناشي از درگذشت فرزندش بود، مانع از اين مسئله شد.
در ماه گذشته، پايگاه اينترنتي کنگره آمريکا ( هيل) به انتشار نتايج يک نظرسنجي در خصوص انتخابات رياست جمهوري سال 2020 پرداخت.بر اساس اين نظرسنجي، جو بايدن، معاون رئيس جمهور سابق آمريکا در رقابتهاي احتمالي رياست جمهوري سال 2020 با 11 امتياز از دونالد ترامپ، رئيس جمهور کنوني اين کشور پيش است.در نظرسنجي موسسه پليتيکو-مورنينگ کانسالت مشخص شده است که 46 درصد از راي دهندگان در رقابت هاي سال 2020 از بايدن حمايت خواهند کرد در حالي که ميزان حمايت از ترامپ 35 درصد مي باشد. نکته جالب توجه اينکه حتي در ميان سفيد پوستان آمريکايي نيز ميزان محبوبيت بايدن از ترامپ بيشتر است. در صورتي که روند فعلي در کاخ سفيد استمرار داشته باشد، جو بايدن انگيزه زيادي براي حضور در رقابتهاي انتخابات رياست جمهوري سال 2020 خواهد داشت. از سوي ديگر، در ميان طرفداران حزب دموکرات نيز بايدن وضعيت بهتري نسبت به هيلاري کلينتون دارد. کلينتون عملا به نماد شکست دموکراتها در انتخابات رياست جمهوري سال گذشته تبديل شده و احياي سياسي وي در نزد راي دهندگان آمريکايي سخت و دشوار به نظر مي رسد.
حنيف غفاري