۰
پنجشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۵۲
در حالی که سند آرایش هسته‌ای آمریکا در حال تدوین و آماده‌سازی برای انتشار در سال میلادی جدید می‌باشد، انتشار بخش‌هایی از آن به نگرانی‌های جدی پیرامون سیاست هسته‌ای آمریکا در دوران ترامپ دامن زده است.
در این ارتباط وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اواخر هفته گذشته اعلام کرد، طرح «بازنگری وضع هسته‌ای» شامل بررسی نقش تسلیحات هسته‌ای در راهبرد امنیتی آمریکا، پس از تکمیل به تایید وزیر دفاع و سپس رئیس جمهوری خواهد رسید و قرار است این سند جدید اوایل فوریه 2018 انتشار یابد.
پاسخ با بمب هسته‌ای به تهدیدات غیرهسته‌ای!!
طبق پیش‌نویس سند جدید هسته‌ای آمریکا، ساخت تسلیحات جدید هسته‌ای و پاسخ هسته‌ای به حملات استراتژیک مهم غیرهسته‌ای به عنوان یک گزینه پیش رو معرفی و مورد توجه قرار گرفته است.
این در حالی است که در سند قبلی، انجام حمله هسته‌ای به عنوان آخرین گزینه و در شرایط بسیار محدودتری مد نظر بود. در واقع در سند پیشین هسته‌ای آمریکا در دوران اوباما انجام حملات و پاسخ هسته‌ای تنها به تهدیدات هسته‌ای نادر اختصاص داشت، اما حال در سند جدید حملات هسته‌ای به تهدیدات غیرهسته‌ای نیز تسری یافته و این بدان معناست که واشنگتن ممکن است در صورت احساس تهدیدات درجه دوم و غیرهسته‌ای، از بمب هسته‌ای استفاده کند.
براین اساس این جای پرسش است که چرا رهبران آمریکایی در دولت ترامپ، پاسخ هسته‌ای را به عنوان یک گزینه به حملات غیرهسته‌ای مورد توجه قرار داده‌اند؟ آیا شرایط جهانی تغییر کرده است یا شرایط آمریکا؟
نخست اینکه باید توجه داشت که در نظر گرفتن تهدیدات ناشی از تغییرات جهانی به هیچ وجه قابل دفاع نیست چرا که شرایط جهانی در حال حاضر در مقایسه با سال گذشته و یا حتی چندین سال پیش از آن از نظر موازنه قوای بین‌المللی و یا تغییر در ساختار توزیع قدرت، چندان دچار تغییرات بنیادین نشده است. به واقع عمده تغییرات صورت گرفته در ساختار نظام جهانی طی حداقل دو دهه گذشته، متمرکز بر تغییرات در حوزه‌های خرد و کوچک منطقه‌ای بوده است، اما از نظر ساختار کلان، نظام بین‌الملل به تغییرات بزرگ دچار نگردیده است.
در عین حال پاسخ به پرسش دوم در مورد تغییرات در آمریکا مثبت است و کمتر کارشناسی در این موضوع تردید دارد که آمریکای ترامپ با آمریکای پیش از آن متفاوت است.
در این صورت سرنخ تغییر در آرایش هسته‌ای آمریکا را نه براساس تحولات جهانی که براساس تغییرات در فضای سیاسی آمریکا باید جستجو کرد که بیش از هرچیز متاثر از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید است.
گزینه تبلیغاتی: برای ترامپ، عنوان کردن گزینه هسته‌ای در سند راهبردی آمریکا، بیش از آن که گزینه منطقی و عقلانی به شمار رود، یک گزینه تبلیغلاتی برای ژست‌ها و قیافه گرفتن‌های بیشتر رئیس جمهور به قدرت بیشتر کشورش است. رفتارهای گذشته ترامپ در سیاست خارجی از جمله خروج از برخی توافقات بین‌المللی مانند توافق آب و هوایی پاریس یا اعلام بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل، جملگی حاکی از عدم محاسبه سود و زیان این تصمیمات است و حال نیز مشخص است برای آمریکای ترامپ در اختیار داشتن گزینه هسته‌ای در واکنش به برخی تهدیدات غیرهسته‌ای تا چه اندازه می‌تواند وزن سنگین تبلیغاتی را در داخل آمریکا به همراه داشته باشد.
واکنش به چین و روسیه: اما از سوی دیگر مطرح کردن پاسخ هسته‌ای در سند راهبردی آمریکا در دوران ترامپ در فضای خارجی نیز بی نتیجه نخواهد بود. ترامپ تحت هر شرایطی در تلاش است تا فاصله هسته‌ای آمریکا با دیگر رقبای خود بویژه چین و روسیه را به شدت افزایش دهد و همزمان موقعیت آمریکا را از نظر هسته‌ای برای مسکو و پکن غیرقابل دسترسی نماید. این رویکرد البته تنها مختص به دوران ترامپ نیست و حتی در زمان اوباما نیز سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه در پاسخ به درخواست «سوزان رایس» مشاور امنیت ملی وقت کاخ سفید گفته بود که ازسرگیری مذاکرات کاهش تسلیحات هسته ای میان روسیه و آمریکا امکانپذیر نیست و روسیه تاکنون به اندازه کافی سلاح های هسته ای خود را کاهش داده است. همین رویکرد و تلاش آمریکا در زمان ترامپ برای کاهش تسلیحات هسته‌ای رقبای واشنگتن ادامه دارد با این تفاوت که کاخ سفید همزمان با درخواست برای کاهش زرادخانه‌های هسته‌ای مسکو و پکن، به سرعت در تلاش برای افزایش توان هسته‌ای و زرادخانه‌های نظامی خود است.
براساس گزارشی که در پارس تودی منتشر شده، آمریکا ظرف ده سال بیش از 350 میلیارد دلار برای نوسازی زرادخانه هسته‌ای خود هزینه کرده است و این هزینه‌ها در دوران ترامپ بصورت تصاعدی افزایش می‌یابد.
نقض وعده‌های پیشین آمریکا: از سوی دیگر رویکرد هسته‌ای دولت ترامپ که براساس آن پاسخ هسته‌ای بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته و به تبع آن می‌توان انتظار افزایش زرادخانه‌های هسته‌ای داشت خود نوعی دهان کجی به توافقات و تعهدات پیشین واشنگتن است. روسای جمهور آمریکا و روسیه در اوایل سال 2010 در شهر پراگ، پیمان استارت جدید را با هم به امضا رساندند که براساس آن دو طرف کاهش زرادخانه‌های هسته‌ای خود را مورد پذیرش قرار دادند و حال پیش نویس سند آرایش هسته‌ای آمریکا با تاکید بر استفاده از پاسخ هسته‌ای در تنش‌های غیرهسته‌ای چندان همسویی با توافق استارت جدید ندارد. هرچند در صورت تائید این پیش نویس، این نخستین بار نیست که آمریکا توافقات بین‌المللی گذشته خود را نقض می کند.
ترامپ جهان را ناامنتر می‌کند؟
بی تردید توافقات هسته‌ای پیشین آمریکا و روسیه با هدف جلوگیری از افزایش تشدید رقابت‌های بین‌المللی و حفظ حداقلی از ثبات امنیتی جامعه جهانی دنبال شده است. در این شرایط حال نقض این توافقات در راهبرد جدید دولت آمریکا جز به معنای بی‌توجهی واشنگتن به امنیت جهانی نیست.
این طبیعی است که در رویکرد یک جانبه‌گرایانه دونالد ترامپ، امنیت دسته جمعی و جهانی چندان جایی ندارد و براین اساس چندان عجیب نیست که در سند هسته‌ای جدید آمریکا امنیت جهانی مورد توجه واقع نگردد.
براین اساس می‌توان انتظار داشت در صورت تائید نهایی سند راهبردی هسته‌ای آمریکا شاهد تشدید رقابت‌های هسته‌ای بین‌المللی و افزایش نظامی گرایی و مسابقه تسلیحاتی در جهان باشیم. در چنین شرایطی باید منتظر افزایش نا امنی در جهان باشیم.
در این ارتباط وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اواخر هفته گذشته اعلام کرد، طرح «بازنگری وضع هسته‌ای» شامل بررسی نقش تسلیحات هسته‌ای در راهبرد امنیتی آمریکا، پس از تکمیل به تایید وزیر دفاع و سپس رئیس جمهوری خواهد رسید و قرار است این سند جدید اوایل فوریه 2018 انتشار یابد.
پاسخ با بمب هسته‌ای به تهدیدات غیرهسته‌ای!!
طبق پیش‌نویس سند جدید هسته‌ای آمریکا، ساخت تسلیحات جدید هسته‌ای و پاسخ هسته‌ای به حملات استراتژیک مهم غیرهسته‌ای به عنوان یک گزینه پیش رو معرفی و مورد توجه قرار گرفته است.
این در حالی است که در سند قبلی، انجام حمله هسته‌ای به عنوان آخرین گزینه و در شرایط بسیار محدودتری مد نظر بود. در واقع در سند پیشین هسته‌ای آمریکا در دوران اوباما انجام حملات و پاسخ هسته‌ای تنها به تهدیدات هسته‌ای نادر اختصاص داشت، اما حال در سند جدید حملات هسته‌ای به تهدیدات غیرهسته‌ای نیز تسری یافته و این بدان معناست که واشنگتن ممکن است در صورت احساس تهدیدات درجه دوم و غیرهسته‌ای، از بمب هسته‌ای استفاده کند.
براین اساس این جای پرسش است که چرا رهبران آمریکایی در دولت ترامپ، پاسخ هسته‌ای را به عنوان یک گزینه به حملات غیرهسته‌ای مورد توجه قرار داده‌اند؟ آیا شرایط جهانی تغییر کرده است یا شرایط آمریکا؟
نخست اینکه باید توجه داشت که در نظر گرفتن تهدیدات ناشی از تغییرات جهانی به هیچ وجه قابل دفاع نیست چرا که شرایط جهانی در حال حاضر در مقایسه با سال گذشته و یا حتی چندین سال پیش از آن از نظر موازنه قوای بین‌المللی و یا تغییر در ساختار توزیع قدرت، چندان دچار تغییرات بنیادین نشده است. به واقع عمده تغییرات صورت گرفته در ساختار نظام جهانی طی حداقل دو دهه گذشته، متمرکز بر تغییرات در حوزه‌های خرد و کوچک منطقه‌ای بوده است، اما از نظر ساختار کلان، نظام بین‌الملل به تغییرات بزرگ دچار نگردیده است.
در عین حال پاسخ به پرسش دوم در مورد تغییرات در آمریکا مثبت است و کمتر کارشناسی در این موضوع تردید دارد که آمریکای ترامپ با آمریکای پیش از آن متفاوت است.
در این صورت سرنخ تغییر در آرایش هسته‌ای آمریکا را نه براساس تحولات جهانی که براساس تغییرات در فضای سیاسی آمریکا باید جستجو کرد که بیش از هرچیز متاثر از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید است.
گزینه تبلیغاتی: برای ترامپ، عنوان کردن گزینه هسته‌ای در سند راهبردی آمریکا، بیش از آن که گزینه منطقی و عقلانی به شمار رود، یک گزینه تبلیغلاتی برای ژست‌ها و قیافه گرفتن‌های بیشتر رئیس جمهور به قدرت بیشتر کشورش است. رفتارهای گذشته ترامپ در سیاست خارجی از جمله خروج از برخی توافقات بین‌المللی مانند توافق آب و هوایی پاریس یا اعلام بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل، جملگی حاکی از عدم محاسبه سود و زیان این تصمیمات است و حال نیز مشخص است برای آمریکای ترامپ در اختیار داشتن گزینه هسته‌ای در واکنش به برخی تهدیدات غیرهسته‌ای تا چه اندازه می‌تواند وزن سنگین تبلیغاتی را در داخل آمریکا به همراه داشته باشد.
واکنش به چین و روسیه: اما از سوی دیگر مطرح کردن پاسخ هسته‌ای در سند راهبردی آمریکا در دوران ترامپ در فضای خارجی نیز بی نتیجه نخواهد بود. ترامپ تحت هر شرایطی در تلاش است تا فاصله هسته‌ای آمریکا با دیگر رقبای خود بویژه چین و روسیه را به شدت افزایش دهد و همزمان موقعیت آمریکا را از نظر هسته‌ای برای مسکو و پکن غیرقابل دسترسی نماید. این رویکرد البته تنها مختص به دوران ترامپ نیست و حتی در زمان اوباما نیز سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه در پاسخ به درخواست «سوزان رایس» مشاور امنیت ملی وقت کاخ سفید گفته بود که ازسرگیری مذاکرات کاهش تسلیحات هسته ای میان روسیه و آمریکا امکانپذیر نیست و روسیه تاکنون به اندازه کافی سلاح های هسته ای خود را کاهش داده است. همین رویکرد و تلاش آمریکا در زمان ترامپ برای کاهش تسلیحات هسته‌ای رقبای واشنگتن ادامه دارد با این تفاوت که کاخ سفید همزمان با درخواست برای کاهش زرادخانه‌های هسته‌ای مسکو و پکن، به سرعت در تلاش برای افزایش توان هسته‌ای و زرادخانه‌های نظامی خود است.
براساس گزارشی که در پارس تودی منتشر شده، آمریکا ظرف ده سال بیش از 350 میلیارد دلار برای نوسازی زرادخانه هسته‌ای خود هزینه کرده است و این هزینه‌ها در دوران ترامپ بصورت تصاعدی افزایش می‌یابد.
نقض وعده‌های پیشین آمریکا: از سوی دیگر رویکرد هسته‌ای دولت ترامپ که براساس آن پاسخ هسته‌ای بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته و به تبع آن می‌توان انتظار افزایش زرادخانه‌های هسته‌ای داشت خود نوعی دهان کجی به توافقات و تعهدات پیشین واشنگتن است. روسای جمهور آمریکا و روسیه در اوایل سال 2010 در شهر پراگ، پیمان استارت جدید را با هم به امضا رساندند که براساس آن دو طرف کاهش زرادخانه‌های هسته‌ای خود را مورد پذیرش قرار دادند و حال پیش نویس سند آرایش هسته‌ای آمریکا با تاکید بر استفاده از پاسخ هسته‌ای در تنش‌های غیرهسته‌ای چندان همسویی با توافق استارت جدید ندارد. هرچند در صورت تائید این پیش نویس، این نخستین بار نیست که آمریکا توافقات بین‌المللی گذشته خود را نقض می کند.
ترامپ جهان را ناامنتر می‌کند؟
بی تردید توافقات هسته‌ای پیشین آمریکا و روسیه با هدف جلوگیری از افزایش تشدید رقابت‌های بین‌المللی و حفظ حداقلی از ثبات امنیتی جامعه جهانی دنبال شده است. در این شرایط حال نقض این توافقات در راهبرد جدید دولت آمریکا جز به معنای بی‌توجهی واشنگتن به امنیت جهانی نیست.
این طبیعی است که در رویکرد یک جانبه‌گرایانه دونالد ترامپ، امنیت دسته جمعی و جهانی چندان جایی ندارد و براین اساس چندان عجیب نیست که در سند هسته‌ای جدید آمریکا امنیت جهانی مورد توجه واقع نگردد.
براین اساس می‌توان انتظار داشت در صورت تائید نهایی سند راهبردی هسته‌ای آمریکا شاهد تشدید رقابت‌های هسته‌ای بین‌المللی و افزایش نظامی گرایی و مسابقه تسلیحاتی در جهان باشیم. در چنین شرایطی باید منتظر افزایش نا امنی در جهان باشیم.
مرجع : الوقت
کد مطلب : ۶۹۷۹۸۵
منتخب
۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
۳۰ فروردين ۱۴۰۳
۳۰ فروردين ۱۴۰۳
۲۹ فروردين ۱۴۰۳
۲۹ فروردين ۱۴۰۳
۲۸ فروردين ۱۴۰۳
۲۷ فروردين ۱۴۰۳
۲۷ فروردين ۱۴۰۳
۲۶ فروردين ۱۴۰۳
۲۶ فروردين ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
