ماه خونین کابل؛ چرا؟

هرساله با شروع فصل سرما و روزهای سخت آن در بهمن همواره افغانستان فضای آرامی را تجربه می‌کرد و آتش درگیری میان نیروهای خارجی و ارتش افغانستان و گروه طالبان این کشور رو به سردی می‌گرایید با این حال در طول یک ماه به ویژه یک هفته گذشته، برخلاف سال‌های اخیر شاهد شدت گرفتن حملات هدفمند گروه طالبان در پایتخت افغانستان هستیم.

آن چه در این جا مهم به نظر می‌رسد این است که چرا در شرایط کنونی گروه طالبان افغانستان تصمیم به افزایش و تعدد حملات خود گرفته است؟

از زمان روی کارآمدن دونالد ترامپ و اعلام راهبرد امنیت ملی آمریکا درباره افغانستان، کارشناسان بر این اعتقاد بودند که آتش جنگ در افغانستان شعله‌ورتر از گذشته خواهد شد و دلایل متعددی در این زمینه تاکنون ارائه شده است؛ دونالد ترامپ تصمیم گرفته است تعداد نیروهای نظامی کشورش را در خاک افغانستان افزایش دهد و بار دیگر نیروهای نظامی آمریکایی را که اکنون نقش مشاوره‌ای دارند، وارد عرصه نبرد نظامی با طالبان کند؛ دو موضوعی که بی‌شک طالبان افغانستان را برای ادامه جنگ‌های خود با هدف پایان اشغالگری کشورشان ترغیب خواهد کرد اما همه داستان به این جا ختم نمی‌شود.

شکست سنگین داعش در عراق و سوریه از یک سو و راهبرد امنیت ملی ترامپ برای ایران، روسیه و چین از سوی دیگر واشنگتن را بر آن داشته است تا با انتقال افراد و رهبران داعش از عراق و سوریه به افغانستان زمین بازی جدیدی برای رسیدن به اهداف اعلامی خود در راهبرد امنیت ملی‌اش پیدا کند.

انتقال بی سر و صدای رهبران داعش به افغانستان به تدریج باعث شد گروه طالبان به صورت جدی وارد مقابله و مبارزه با این گروه شود که به اذعان همگان اکنون این گروه طالبان است که به صورت جدی با افراد وابسته به داعش در افغانستان مبارزه می‌کند. جدی‌تر شدن مبارزه طالبان با افراد گروه تروریستی داعش و نزدیک شدن بیش از پیش این گروه به رقبای سرسخت منطقه‌ای آمریکا از جمله چین و روسیه باعث شد واشنگتن از تاکتیکی جدید به نام مذاکره برای شکست گروه طالبان استفاده کند.

آمریکایی‌ها با مطالعه دقیق میدانی و اطلاع از اوضاع جامعه شناختی و رفتار شناختی مردم افغانستان به این مهم پی برده‌اند که تنها راه شکست طالبان جداکردن بدنه میانی جنگجویان از رهبران ارشد این گروه است. آمریکایی‌ها به خوبی می‌دانند که افغان‌ها به هیچ عنوان سلطه آنها را نخواهند پذیرفت و به مبارزه با آن‌ها ادامه خواهند داد از این رو باید با راهکاری، جدیدترین بازی جنگ را به نفع خود تغییر می‌دادند. مذاکره با ترفند آمریکایی با دو هدف عمده اصلی از سوی واشنگتن در دستور کار رویارویی با طالبان قرار گرفت:

1 – دلسردکردن بدنه میانی طالبان از اهداف عالی رهبران این گروه از جمله مبارزه با اشغالگری و تشکیک در بدنه رهبری طالبان به ادامه راه
2- هدایت افراد دلسرد شده طالبان به سمت گروه تروریستی داعش و تقویت این گروه در افغانستان

آمریکایی‌ها با این ترفند علاوه بر گرفتن ژست خیرخواهی برای کشور و مردم افغانستان، طالبان دیپلماتیزه شده ضعیف را برای مدتی کوتاه وارد روند سیاسی و سپس اقدام به حذف آنها و از سوی دیگر با تقویت گروه تروریستی داعش و افزایش تحرکات و پشتیبانی آنها در افغانستان اهداف خود را در منطقه دنبال می‌کردند.آمریکایی ها برای پیشبرد این راهبرد، کار رسانه‌ای گسترده‌ای را نیز ترتیب دادند و این گونه وانمود کردند که طالبان پای میز مذاکره حاضر شده است و در آینده مذاکرات صلح افغانستان به نتیجه خواهد رسید.

این اقدام رسانه‌ای آمریکایی حتی برخی بازیگران اصلی در افغانستان از جمله چین و روسیه را با عجله روبرو کرد و آن‌ها خواهان میزبانی مذاکرات صلح شدند، مذاکراتی که تاکنون از سوی گروه طالبان پوچ و واهی خوانده شده است.در همین حال گروه طالبان که در ابتدا درباره این تاکتیک نه چندان جدید آمریکایی‌ها تنها راه انتشار بیانیه در رد مذاکرات صلح را در پیش گرفته بود با درک شرایط جدید و مشاهده جدی‌تر شدن فعالیت گروه تروریستی داعش در افغانستان تصمیم به بازپیرایی در بدنه میانی خود گرفته است. به نظر می‌رسد افزایش حملات طالبان، هدفمند کردن این حملات از جمله به اتباع آمریکایی در هتل اینترکانتیننتال کابل و حمله گسترده به منطقه دیپلمات نشین کابل با سه هدف از سوی گروه طالبان انجام می پذیرد:

1 – افزایش روحیه بدنه میانی طالبان و اعتماد مجدد به رهبران این گروه با هدف حفظ بدنه فعال
2 – پاسخ جدی منفی به مذاکرات با ترفند آمریکایی
3 – اعلام موجودیت مجدد به عنوان اصلی‌ترین گروه شبه نظامی حاضر در افغانستان که با حضور نیروهای خارجی به ویژه آمریکایی ها مخالف است

کارشناسان بر این اعتقادند که پاسخ این چنینی طالبان به آمریکایی‌ها یک معنای واضح و روشن دارد؛ طالبان افغانستان تا زمان حضور نیروهای خارجی در این کشور به مبارزه خود ادامه خواهند داد و ادامه این حضور به معنای نبود خیرخواهی و مصلحت برای آینده این کشور اسلامی است. آمریکایی ها برای پیشبرد اهداف خود در واقع مردم افغانستان را قربانی می‌کنند.

سید حسام رضوی