لودریان؛ پیام آور آمریکا یا وزیر امور خارجه فرانسه؟!

«ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه برای گفت وگو با مقامات ایران درخصوص مهمترین مسائل منطقه ای و بین المللی و همچنین روابط دوجانبه امروز وارد تهران شد. چنانچه مقامات فرانسوی اعلام کرده اند، رایزنی در خصوص راه های گسترش روابط دو جانبه و تبادل نظر درباره مهم ترین مسائل منطقه ای و بین المللی از جمله محورهای این گفتگوها خواهد بود. لودریان در آستانه سفر به ایران و در مصاحبه با روزنامه «ژورنال دو دیمانش» گفت: «برنامه موشک‌های بالستیک ایران که چند هزار کیلومتر برد دارند، با قطعنامه‌های شورای امنیت سازگار نیستند و فراتر از نیاز ایران برای دفاع از مرزهایش هستند. در صورتی که این مشکل مستقیماً حل نشود، این کشور با خطر تحریم‌های جدید مواجه خواهد شد.»

در خصوص سفر اخیر لودریان به ایران و اظهارات وی درباره مسائل موشکی ایران نکات مهمی وجود دارد که لازم است در تحلیل این سفر مد نظر قرار گیرد:

1- بر اساس توافقی که در سپتامبر سال 2017 میلادی و در حاشیه برگزاری نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد میان روسای جمهور آمریکا و فرانسه صورت گرفته است، پاریس به واشنگتن تعهد داده است که «تحدید توان موشکی ایران» را به عنوان مطالبه مشترک آمریکا و تروییکای اروپایی پیگیری کند. بر این اساس، فرانسه رهبری فشارهای اروپا علیه برنامه موشکی (و منطقه ای) کشورمان را به‌عهده گرفته است. بی دلیل نبود که فرانسوی ها به عنوان اولین کشور اروپایی، موضوع انعقاد توافق مکمل میان ایران و اعضای 1+5 را در قبال برجام و با هدف محدود کردن توان موشکی و قدرت منطقه ای کشورمان مطرح کردند. بنابراین، سفر لودریان به ایران در قالبی کاملا هدفمند و برنامه ریزی شده صورت گرفته است. در این سفر، لودریان بار دیگر از ایران خواهد خواست تا بر سر توان موشکی خود با ایالات متحده آمریکا و تروییکای اروپایی وارد مذاکره شود.

2- بدون شک، لودریان به عنوان بازیگری مستقل به ایران سفر نکرده است. وی بیش از آن که در کسوت وزیر امور خارجه فرانسه به ایران سفر کند، به عنوان پیام آور ایالات متحده آمریکا به کشورمان آمده است. تاکنون بارها تاکید شده است که میان بازی آمریکا و فرانسه در تقابل با برجام همگامی مطلقی وجود دارد که پاریس و واشنگتن هر دو تکمیل کننده یک تصویر واحد در تقابل با برنامه هسته ای و موشکی کشورمان بوده و هستند. در این معادله، تفاوت چندانی میان سیاستمداران فرانسوی وجود ندارد. اگر در دوران برگزاری مذاکرات هسته ای، "اولاند" و " فابیوس" به پلیس بد مذاکرات تبدیل شده بودند، امروز این نقش آفرینی از سوی "مکرون" و "لودریان" و این بار در قبال برنامه موشکی کشورمان صورت می گیرد. بنابراین، نباید "لودریان" را به عنوان بازیگری مستقل در این معادله پیچیده در نظر گرفت. فرانسه مدتهاست اعتبار بین المللی خود را به واسطه بازی در زمین ایالات متحده آمریکا از دست داده است. پس از پایان ریاست جمهوری ژاک شیراک ، شاهد تعلق خاطر مستقیم سارکوزی، اولاند و مکرون به کاخ سفید بوده ایم.

3- "سوء استفاده سیاسی از یک سند حقوقی"، بهترین گزاره و عبارتی است که می توان در قبال رفتار برجامی فرانسوی ها به کار برد. واقعیت امر این است که فرانسوی ها در صددند ایران را میان دو راهی "مذاکره بر سر توان موشکی" و " ابطال برجام" قرار دهند. این رویکرد فرانسوی ها از ابتدا مشهود بود.

امانوئل مکرون بارها اعلام کرده بود که می توان برجام را با موضوعاتی مانند مذاکره بر سر توان موشکی ایران و اعمال محدودیت های بیشتر علیه برنامه هسته ای ایران تکمیل کرد. هم اکنون فرانسوی ها در صددند تا این بازی هدایت شده خود را وارد فاز تعیین کننده و پایانی کنند. آنچه بازی فرانسوی ها را در این خصوص ناکام می گذارد، اصرار بر خطو قرمز سیاست خارجی ایران از جمله عدم مذاکره بر سر توان دفاعی و موشکی کشورمان است. به عبارت بهتر، این فرانسوی ها هستند که باید میان دو گزینه " باقی ماندن در برجام" یا "پرداخت هزینه های خروج از توافق هسته ای" دست به انتخاب بزنند.

از این رو دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان باید ضمن برخورد قاطعانه با لودریان و دیگر مقامات فرانسوی و بازخواست آنها به سبب تهدید ایران (بابت برنامه موشکی و دفاعی ایران)، از پاریس بخواهند تا موضع قاطعانه خود را در خصوص پایبندی یا عدم پایبندی به برجام مشخص کند. بدون شک، در این صورت پاریس نیز به مانند واشنگتن مسئول هر گونه رفتاری علیه توافق هسته ای با ایران است.

فخرالدین اسدی