وقتی موشکی با برد 13هزار کیلومتر داری که همه جای امریکا را میزنی و وقتی کلاهک هستهای آنهم از نوع هیدروژنی داری، چه نیازی به آزمایش جدید موشکی یا هستهای. این فحوای سخنان جدید رهبر کرهشمالی است که به زودی با رئیسجمهور امریکا دیدار خواهد کرد. در حقیقت، او کاری کرد که دونالد ترامپ دیگر نتواند همان بدعهدی جرج بوش را در برابر پدرش انجام دهد که پس از روی کار آمدن، توافق هستهای۱۹۹۴ بیل کلینتون را لغو کرد. رئیسجمهور امریکا که به دنبال دستاوردسازی هستهای یا به تعبیر دیگر رونمایی از آلترناتیو برجام است، سریعاً از همان واکنشهای توئیتری خاص خود نشان داد، از این موضع پیونگیانگ استقبال کرد و از حتمی بودن دیدارش با وی خبر داد.
رهبر کرهشمالی دیروز در سخنانی خطاب به کمیته مرکزی حزب کارگران گفت: «کرهشمالی به صورت موفقیتآمیز توانسته است زرادخانه خود را توسعه دهد و کلاهکهای کوچکی را بسازد که میتواند روی موشک سوار شود.» وی افزود: «بدین ترتیب، اکنون هیچ گونه آزمایش هستهای و شلیک آزمایشی موشکهای بالستیک قاره پیما و میانبرد، برای جمهوری دموکراتیک خلق کره ضروری نیست». وی همچنین در سخنان خود خطاب به کمیته مرکزی حزب کارگران افزود: به همین دلیل، سایت آزمایش هستهای کرهشمالی دیگر مورد نیاز نیست.
با وجود این، رهبر کرهشمالی در سخنان خود به هیچ وجه به این موضوع اشارهای نکرد که وی ممکن است آنچه را که «شمشیر ارزشمند» کرهشمالی میخواند، کنار بگذارد. دونالد ترامپ در واکنش به سخنان رهبر کره در توئیتی عنوان کرد: کرهشمالی با تعلیق تمامی آزمایشهای هستهای اصلی خود موافقت کرد. این خبر بسیار خوب برای کرهشمالی، جهان و یک پیشرفت بزرگ است! اکنون مشتاقانه منتظر نشست با کیم جونگ اون هستم. در همین حال کرهجنوبی نیز با استقبال از این اعلام پیونگیانگ آن را زمینهساز شرایطی مثبت برای موفقیت برگزاری نشست سران دو کره و اجلاس سران کرهشمالی و امریکا دانست. اما ایتسونوری اونودرا، وزیر دفاع ژاپن در واکنشی محتاطانه اعلام کرد که زمان برای کاهش فشارها بعد از تصمیم پیونگیانگ درباره تعلیق برنامه هستهای و موشکیایاش مناسب نیست. خبرگزاری کیودو به نقل از اونودرا افزود: ژاپن خواهان دنبال کردن سیاست نهایت فشار بر کرهشمالی است تا از برنامه تسلیحاتی خود دست بردارد. از سوی دیگر چین که به طور سنتی حامی کرهشمالی به حساب میآید، اعلام کرد که از اعلام پیونگیانگ مبنی بر توقف آزمایشهای هستهایاش استقبال میکند. در بیانیه وزارت خارجه چین آمده است: تصمیم کرهشمالی به کاهش تنشها و خلع سلاح هستهای در شبهجزیره کره کمک میکند.
درسهایی که کرهشمالی آموخت
مسلماً کیم جونگ اون خاطرات دوران پدرش را به یاد دارد: «جورج دبلیو بوش» در کارزار انتخابات ریاستجمهوری در سال 2000، وعده لغو یا پاره کردن توافق هستهای را داده بود، همان توافقی که بیلکلینتون رئیسجمهور دموکرات با کیم جونگ ایل رهبر وقت کرهشمالی انجام داده بود. بوش چند ماه بعد از روی کار آمدن در سال 2002 که کرهشمالی را در کنار ایران و عراق در« محور شرارت» قرار داد چیزی برای پنهانکاری درباره قصد امریکا برای بدعهدی در این توافق باقی نگذاشته بود. چند وقت بعد، نهادهای اطلاعاتی امریکا مدعی شدند که شواهدی در دست دارند که نشان میدهد کرهشمالی برنامهای مخفیانه برای غنیسازی اورانیوم دارد و به همین دلیل توافق هستهای را نقض کرده است. بوش بر همین اساس عدم تعهد واشنگتن به این توافق را اعلام کرد. البته قبل از بوش کلینتون هم مزورانه در حال بدعهدی بود. کرهشمالی تعهداتش را مبنی توقف فعالیتها، امحای برخی از تأسیسات مهم هستهای و اجازه به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بازرسیهای گسترده و انتقال سوخت رآکتور هستهای مصرفشده این کشور به یک کشور ثالث را انجام داده بود اما در مقابل امریکا متعهد شد ترتیباتی را برای تهیه دو رآکتور آب سبک و راهاندازی کنسرسیومی بینالمللی برای تأمین مالی و ساخت پروژه رآکتورهای آب سبک و تحویل 500 هزار تن سوخت در سال را یا انجام نداده بود یا به کشدارترین شکل ممکن انجام میداد. بعدها فاش شد که دولت «بیل کلینتون» در امریکا برای متقاعد کردن اعضای جمهوریخواه کنگره که ظاهراً مخالف «چارچوب مورد توافق» بودند گفته بود دولت کرهشمالی قبل از آنکه نیاز باشد امریکا به تعهداتش پایبند بماند، سقوط خواهد کرد.
روزنامه واشنگتن پست در سال 2005 یعنی سهسال بعد از لغو شدن توافق هستهای کرهشمالی نوشت: «برخی از مقامات اسبق در دولت کلینتون گفتهاند که آنها هرگز تصور نمیکردهاند مجبور به ساخت رآکتورهای آب سبک باشند، چون فرض آنها، که البته اشتباه بود این بوده که این رژیم قبل از ساخت رآکتورهای مورد نظر فروخواهد پاشید.»
نمایندگان کنگره امریکا بلافاصله پس از آغاز اجرایی شدن توافق هستهای کرهشمالی، تصویب مجموعهای از طرحها و قطعنامهها را با هدف مانعتراشی در تخصیص اعتبار برای اجرای «چارچوب توافق» آغاز کردند، به همین دلیل واشنگتن تعهداتش را برای تحویل نفت سوختی اغلب با تأخیرهایی اجرا میکرد که معمولاً عصبانیت کرهشمالی را بههمراه داشت. مرور این خاطرات نشان میدهد که کرهشمالی شدیدترین تهدیدات نظامی و تحریمهای امریکا و متحدانش را تحمل کرد و تمام توانش را مصروف ساخت موشکهای قارهپیما و کلاهکهای قابلنصب بر این موشکها کرد، طوری که سازمان جاسوسی امریکا (سیا) چندی پیش از سرعت پیشرفت کرهشمالی ابراز تعجب کرد و در واقع به ضعف خود در پیشبینی توانمندی این کشور به شدت کوچک اقرار کرد. زمانبندی رهبر کرهشمالی درست بود. تمام آزمایشها قبل از شدیدترین تحریمها انجام شد که آخرین حلقههای تحریم گلوی این کشور فقیر اما مقاوم و جسور را کامل بفشارد. حالا برای زمستان آینده پیونگیانگ نه پول دارد، نه نفت و نه غذا اما سلاح راهبردی که محاسبات امریکا را اساساً عوض کند، دارد. به اضافه اینکه اون به فراست دریافته که ترامپ تشنه دستاوردسازی در عرصه بین الملل است.
اقرار امریکاییها به درایت اون
شبکه تلویزیونی سیانان در وب سایت شبکه خود نوشت: دلایلِ بسیاری برای محتاط و شکاک بودن دربارۀ اعلام کرهشمالی مبنی بر توقف آزمایشهای هستهای یا موشکی، وجود دارد و کرهشمالی هرگز کاملاً از اهرمِ خود دست برنخواهد داشت و علاوه بر این، پیونگیانگ اعلام نکرده است که به عنوان مثال به پرتاب ماهواره ادامه نخواهد داد. یک ژنرال بازنشسته امریکایی نیز گفته است: رهبر کرهشمالی بیش از همه از تعلیق آزمایش هستهایاش نفع میبرد. به گزارش شبکه تلویزیونی، مارک هرتلینگ از فرماندهان بازنشسته ارتش امریکا در گفتوگو با شبکه سیانان گفت:« بنده به این تصمیم کرهشمالی بسیار بدبین هستم زیرا در گذشته نیز همین اتفاق رخ داده است. کیم جونگ اون، رهبر کرهشمالی از این تصمیم بیش از همه نفع میبرد. او در موقعیت بسیار خوبی قرار دارد. او ثابت کرده است که آزمایش هستهایاش نتیجهبخش است البته احتمالاً نه به اندازهای که او میخواهد. در حال حاضر، او بیش از همه به کمکهای اقتصادی نیاز دارد. در حال حاضر، این مسئله برای کیم جونگ اون اهمیت حیاتی دارد. او به این نیاز دارد که حمایت مردمی را به دست بیاورد. او برخی تحولات مثبت را شاهد بوده است. فکر میکنم با مسیر تحولات جاری، کیم جونگ میتواند برخی کمکها را از کشورهای همسایه کرهشمالی دریافت کند.»