۰
پنجشنبه ۱۷ خرداد ۱۳۹۷ ساعت ۰۷:۴۲
منافع و اهداف روسیه در مذاکرات کره شمالی و آمریکا

مسکو و یادآوری استراتژی بازیگر دیوانه به پیونگ یانگ

مسکو و یادآوری استراتژی بازیگر دیوانه به پیونگ یانگ
با نزدیک شدن به موعد دیدار تاریخی رهبران کره شمالی و آمریکا در روز 12 ژوئن در سنگاپور، تحرکات دیپلماتیک این دو کشور و سایر بازیگران ذی‌نفع در مسئله بحران اتمی کره شمالی شدت یافته است. در همین رابطه روز پنجشنبه 31 می در اقدامی کم سابقه طی سالیان گذشته سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، به دعوت ری یونگ هو همتای کره شمالی خود به پیونگ یانگ سفر کرد. این دومین بار طی ماه گذشته میلادی بود که وزرای خارجه دو کشور با یکدیگر دیدار می‌کردند. پس از سفر ری به مسکو، لاوروف در آن زمان از احتمال سفر کیم جونگ اون رهبر کره شمالی به مسکو و برگزاری یک نشست میان وی و ولادیمیر پوتین سخن گفت. روسیه یکی از کشورهای حاضر در مذاکرات شش جانبه با کره شمالی طی سالیان گذشته بود از این رو می‌توان گفت تحرکات دیپلماتیک اخیر کرملین با هدف تاثیرگذاری بر روند مذاکرات دوجانبه واشنگتن- پیونگ یانگ می باشد. بر این اساس این این پرسش مطرح است که به غیر از حق وتوی شورای امنیت، چه مولفه‌ هایی باعث می شود که روسیه یک بازیگر مستدام در بحران کره شمالی باشد؟ در پاسخ باید گفت رویکرد روسیه نسبت به مناقشه هسته‌ای کره شمالی با ترکیب پیچیده‌ای از انگیزه ها و منافع تعریف شده است که در ادامه مهمترین آنها به بحث گذاشته می شود.
 
منافع اقتصادی روسیه

از لحاظ اقتصادی، حل و فصل بحران شبه جزیره به طور بالقوه می تواند منافع روسیه را به ارمغان بیاورد. در حالی که تبادلات اقتصادی روسیه با کره شمال به اندازه چین قابل توجه نیست، اما با این وجود باز هم می تواند فاکتوری تاثیرگذار باشد، به خصوص هنگامی که تحریم ها علیه کره شمالی تشدید شود. اگر تحریم ها در مورد کره شمالی برداشته شود، روسیه قادر خواهد بود تجارت کاملی با همسایه خود انجام دهد. ابتدا اینکه اگر تنش در شبه جزیره کاهش یابد امکان تحقق پروژه های سه جانبه (روسیه-کره شمالی-کره جنوبی) فراهم می شود که مسکو از مدتها پیش در پی تحقق آن بوده است؛ بویژه راه آهن Trans-Siberian روسيه (شبکه راه آهن اتصال مسکو با شرق دور به طول 9،289 کیلومتر که طولانی ترین خط راه آهن در جهان است و به مغولستان ، چین و کره شمالی اتصال می یابد) و ساخت و ساز خط لوله انتقال گاز طبیعی روسیه به شبه جزیره. اگر چه حجم ترافیک واردات و صادرات به روسیه از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به میزان قابل توجهی کاهش یافته است، اما همچنان ایستگاه راجین (RAJIN) مسیر مهم تجارت کره شمالی و روسیه محسوب می شود. ساختن این پروژه در سال 1959، ارتباط مستقیمی بین این دو کشور کمونیستی ایجاد کرد. راجین به یکی از مهمترین ایستگاه های کل شبکه راه آهن کره شمالی تبدیل و حجم وسیعی از تجارت کالا میان پیونگ یانگ با اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای کمونیست سابق شرق اروپا بوجود آورد. از زمان اتمام مدرنیزاسیون این خط در سال 1993، انتظار دو سویه بر آن بود که ترافیک کالا بار دیگر (پس از سقوط شوروی) افزایش یابد.

روسیه تنها کشور در کنار چین است که از طریق حمل و نقل (راه آهن، هوا، دریا) و ارتباطات مخابراتی دائمی (اینترنت)، اتصال پیونگ یانگ به جهان خارج را فراهم می کنند. همچنین تحریم های سازمان ملل متحد مانع از ورود هزاران کارگر کره شمالی به روسیه می‌شود که به دنبال استخدام موقت در روسیه هستند. این کارگران با کار ارزان و دستمزد کم برای مدرن کردن شهر ولادیوستوک روسیه بسیار تاثیرگذار بوده و هستند.
 
منافع سیاسی و امنیتی

به طور کلی می‌توان گفت موضع اصلی مسکو در قبال برنامه هسته ای و موشکی کره شمالی کمک به موفقیت آمیز بودن تلاش‌ها برای خلع سلاح پیونگ یانگ می‌باشد چرا که وجود سلاح هسته‌ای در شبه جزیره را چالشی مهم برای امنیت منطقه‌ای شرق آسیا در نظر می‌گیرد. مسکو به طور مستقیم از سلاح هسته ای کره شمالی احساس تهدید نمی کند، با این وجود ادامه مناقشه هسته ای کره شمالی را عاملی برای گسترش رقابت تسلیحاتی هسته‌ای در آسیای شمال شرقی بر می‌شمرد. همچنین مسکو به خوبی می‌داند که بی‌ثباتی سیاسی در کره شمالی در نتیجه افزایش تنش‌ها می‌تواند منجر به هجوم انبوه پناهندگان به روسیه شود که این امر می‌تواند فشارهای اقصادی را بر مسکو تشدید کند.

اما با این وجود روسیه تمایل دارد که خلع سلاح اتمی کره شمالی در چارچوب دیگر اهداف و منافع استراتژیک مسکو قرار گیرد.
 
تقویت اتحاد با چین: روابط روسیه و چین طی سال‌های اخیر به سمت "همکاری استراتژیک جامع" در حال حرکت است که با روی کار آمدن ترامپ، این روند تشدید نیز شده است. در شرایط بوجود آمده روسیه می تواند به دنبال تقویت پیوندهای خود با چین باشد، لذا مسکو بعید است که در موضوع مذاکرات خلع سلاح کره شمالی بر علیه منافع اساسی پکن حرکت کند. کرملین به خوبی می داند که موضوع کره شمالی برای امنیت چین حیاتی است و پذیرفته است که حضور پکن در شبه جزیره کره بیشتر از مسکو باشد. روسیه در مقابل انتظار دارد که پکن در مورد منافع روسیه در مناطق مهمی مانند خاورمیانه به طور متقابل همسویی لازم را با مسکو انجام دهد.

ثانیا، روسیه مخالف به ثمر رسیدن تلاش های واشنگتن برای سرنگونی نظام کره شمالی و استحاله پیونگ یانگ در جنوب در قالب سیستمی غرب‌گرایانه می‌باشد. در واقع بدترین حالت ممکن برای مسکو و چین، ادغام دو کره بر اساس رهبری یا سلطه جنوب می‌باشد، به خصوص اگر این امر منجر به حضور قوی نیروهای آمریکایی در نزدیکی مرز کره و روسیه شود. روسیه در پی رهبری یک ائتلاف غیر رسمی از کشورهایی است که به مقاومت در برابر مداخلات نظامی و سیاسی رو به رشد ایالات متحده برای سرنگون کردن حکومت‌های مستقل می‌پردازند. پوتین روز جمعه 1 ژوئن گفت که یافتن راه حل مسالمت آمیز حل بحران هسته ای کره شمالی برای روسیه بسیار مهم است و حاکمیت کره شمالی باید تضمین شود.

ثالثاً روسیه در حال تلاش برای تقویت تصویر خود در داخل و در صحنه بین المللی به عنوان یک قدرت بزرگ است. در واقع اگر تلاش‌های مسکو منجر به حل بحران شود، این امر به افزایش اعتبار و پرستیژ بین المللی روسیه می انجامد. مسکو مرتباً اعلام می‌کند که اقدامات و تهدیدهای آمریکا مانع اصلی حل و فصل بحران است. روسیه در پی آن است تا در شرایطی که چهره آمریکا در نزد افکار عمومی جهانیان و دولت‌ها به عنوان عاملی بی‌ثبات‌ساز و غیرمتعهد به قوانین بین المللی شناخته می شود با مشارکت موثر در حل بحران اتمی کره شمالی خود را به عنوان یک عضو سازنده و مسئول، که در حل یکی از خطرناک ترین بحران های بین المللی در دوران معاصر مشارکت داشته نشان دهد.

سرانجام، روسیه مانند چین امیدوار است که مذاکرات به توقف فعالیت سیستم دفاع موشکی بالستیک بلند پروازانه THAAD)) در کره جنوبی منجر شود. روسیه معتقد است که این سیستم می تواند تحرکات نظامی این کشور در مرزهای خود تحت رصد آمریکا قرار دهد و تهدیدی برای امنیت روسیه است.

در پایان می‌توان درباره میزان موفقیت احتمالی تلاش‌های مسکو ابراز داشت که در میان بازیگران عمده موثر در تحولات شبه جزیره، روسیه در حال حاضر بهترین ارتباط را با کره شمال دارد، حتی نسبت به روابط پیونگ یانگ با تنها متحد رسمی خود یعنی چین. در بیان علت این موضوع فقدان نفوذ غالب را می‌توان از دلایل عمده برشمرد که موجب شده است تا روسیه بتواند به عنوان یک واسطه صادق برای رهبران کره شمالی که به هر کشور خارجی مشکوک هستند، نقش آفرینی کند. به طور حتم روس‌ها با توجه به ملاحظات خود در مورد ضرورت کاهش حضور نظامی آمریکا در منطقه، شباهت بازی کنونی ترامپ به استراتژی بازیگر دیوانه در دوران نیکسون در قبال موضوع ویتنام را به سران پیونگ یانگ یادآور خواهند شد. در آن دوران نیز نیکسون رئیس جمهور وقت آمریکا برای تحت فشار قرار دادن ویتنام شمالی و متحد آن شوروی به پذیرش شروط واشنگتن چنین وانمود کرد که امکانحمله قریب الوقوع هسته ای وجود دارد. لذا انتظار می رود که مسکو از اهداف پیونگ یانگ برای دریافت تضمین امنیتی و همچنین خروج نیروهای آمریکایی از شبه جزیره در قبال خلع سلاح هسته ای و دریافت کمک های اقتصادی بین المللی و رفع تحریمها حمایت کند.
 
مرجع : الوقت
کد مطلب : ۷۳۰۰۴۰
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما

منتخب
پیشنهاد ما