۰
يکشنبه ۲۴ تير ۱۳۹۷ ساعت ۱۳:۴۳

الزامات مدیریت موضوع توان دفاعی موشکی ایران در عرصه بین‌المللی

الزامات مدیریت موضوع توان دفاعی موشکی ایران در عرصه بین‌المللی
افزاش قدرت جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا با ایفای نقش فعال در ایجاد ثبات امنیتی به موازات دستآورد های قدرت افزای درونی چون توانایی هسته ای و موشکی و دیگر عوامل، مجموعا مولفه هایی را تشکیل می دهند که موجبات مقابله ی بیش از پیش ایالات متحده با ایران را رقم می زند. داشتن موشک های با بردی به اندازه فاصله ی ایران تا قلب رژیم صهیوینستی تمام معادلات امنیتی از قبل چیده شده را از هم می پاشد. بهره مندی از نیروی اتمی بزرگترین نگرانی غرب در مورد ایران از طریق برجام تا حدی که می شد تحت کنترل قرار گرفت. ولی قدرت نظامی ایران نیز جزو تهدیدات برای امنیت نفوذ غرب در منطقه است. تلاش ایران برای بر هم زدن وضع موجود مطلوب آمریکا در منظر تیم امنیت ملی دولت ترامپ نه از طریق گونه ای از تساهل گرایی دموکراتی بلکه باید مبتنی بر روش های سخت و بسیار سخت باشد. در مجموع و با توجه به سناریو های مختلف و تحلیل های گوناگونی که در رابطه با تصمیمات نهایی فیما بین اعضای دائم شورای امنیت و ایالات متحده حول رفتار با ایران وجود دارد[۱]، به نظر می رسد که در چارچوب سیاست مهار ایران هم اروپا و هم آمریکا در یک نقطه مشترک هستند و آن تغییر سیاست خارجی ایران است. در یک سال گذشته دعوی مقابله مجدد با ایران با فشردن رگ موشکی در دستور کار ایالات متحده قرار گرفته و اروپا نیز هم نوا با آمریکا در پی محدودسازی توانایی موشکی هستند. این یادداشت در پی آن است که ابعاد این سناریوی جدید را شناسایی، روش های آن را واکاوی و راهکارهای  محتمل ایران را تبیین نماییم.
۱- پیشینه توان موشکی و پرونده موشکی
اولین موشک اسکاد B  طی دفاع مقدس در ۲۱ اسفند ۶۴[۲] توسط ایران و در پاسخ به تجاوزات موشکی مرگبار عراق شلیک شد. این اولین تجربه موفق بازدارندگی نظامی در مقابل صدام بود. در تاریخ ۲۱ دی سال ۶۵ [۲] موشک ها نقش خود را در مقابل سومین حمله گسترده ی موشکی عراق ایفا کرده و به داد کشور رسید. بعد از آن نیز تلاش ایران برای ساخت موشک اسکاد قطع نشد. نهایت این که در اوایل دهه ۷۰ موشک ایرانی شهاب ۱ ساخته شده و با سجیل در سال ۸۸ به نهایت قدرت موشکی در برد، دقت و قدرت موشک های بالستیک دست یافت.آخرین دستاورد موشکی راهبردی ایران موشک خرمشهر با ۲۰۰۰ کیلومتر برد است[۳].
در زمان دولت باراک اوباما، در مقابل پیشرفت های دفاعی ایران، سیاست ایالات متحده به سبک و سیاق دموکرات ها به سوی رهیافت های لیبرالی تر متمایل می گشت. که البته از نظر کارشناسان راشاتودی چنین سیاست هایی باعث افزایش قدرت ایران شد[۴]. و همین برداشت را ترامپ به دفعات بر اساس نحله ی نئوکانی خود و سیاست هایش در مواقع مختلف خصوصا در مبارزات انتخاباتی بر زبان آورد و در پی تضعیف و محدودسازی ایران، سیاست های خصمانه خود را به منصه ی ظهور رساند. این روند خصوصا از سال گذشته و تجربه ای که از پاسخ موشکی  [۵]ایران به حملات کور گروه تروریستی داعش در حمله به مرقد امام خمینی (ره) در دیرالزور سوریه کسب کردند بیشتر شد. توالی این اتفاقات خصوصا در یک سال گذشته در کنار توسعه توان موشکی در طی سالهای گذشته ، توجه آمریکا را به خود جلب نمود. تا اینکه بعد از تمدید موقت تعلیق تحریم ها توسط ترامپ که با اصرار وزیر خارجه سابق آمریکا و مهیا نبودن شرایط خروج از برجام انجام گردید، با فاصله چند هفته ای امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه نیز در ۲۴ آبان ۹۶ درباره توانایی موشکی ایران دوباره طی مصاحبه ای در نشست سران اتحادیه اروپا اینگونه اظهار کرد که “برنامه موشکی ایران منشا بی ثباتی منطقه است و در نظر دارد جدای از توافق اتمی، در پی تلاش برای پی افکنی برای گفت و گویی صریح و غیرقابل انعطاف با دولت ایران درباره برنامه موشکی ایران باشد[۶] و این در حالی بود که قبلا فرانسه خواستار افزایش تحریم های اتحادیه بر سر موضوع موشکی ایران بود که با مخالفت اروپا و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، موگرینی مواجه شده بود[۶-۷].
آمریکا در تلاش است که در کنار مسئله ی هسته ای، توان موشکی ایران را نیز در زمره ی یکی از موارد متعارض با صلح و امنیت بین المللی تلقی نموده و آن را به یک پرونده تمام عیار امنیتی همچون پرونده هسته ای برای مقابله با ایران تبدیل نماید.
پس از آن پمپئو -وزیر خارجه آمریکا- با سخنرانی که در بنیاد هریتج انجام داد، ایران را دعوت به مذاکره کرد. [۸].گر چه محتوای سخنان پمپئو در نگاه روزنامه واشنگتن پست ادعاهایی بود احمقانه![۹] . همه ی این اتفاقات زمینه ساز پرونده سازی برای مسئله ی موشکی ایران شد. که اوج این ادعا را می توان در اعلام مخالفت توانایی موشکی با قطعنامه ۲۲۳۱ [۱۰]دانست. با اینکه تا کنون مسئله ی موشکی ایران به عنوان عامل جدی تحدید کننده صلح و امنیت بین المللی خصوصا بعد از توافق هسته ای در دستور کار شورای امنیت قرار نگرفته است ولی استعداد بالقوه ای ایجاد نموده اند تا حداقل آرام آرام ادبیات سیاسی و اجماع دولت ها را برای امنیتی کردن ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد قرار دهند. پیش زمینه این نیز جلسه شورای امنیت در مورد برجام بود که دبیرکل سازمان ملل در ۶ تیر ۹۷ طی گزارشی اعدا کرد که بخش هایی از موشک شلیک شده به عربستان ساخت ایران بوده است. ولی در عین حال اعلان نمود که اطلاعی از تاریخ انتقال قطعات و یا تکنولوژی بعد یا قبل از قطعنامه شورای امنیت ندارد[۱۱].
در نگاه آمریکای اوباما برجام به عنوان مهمترین و مطمئن ترین راه برای مهار ایران بود. دلیل این مدعا قطع صدور قطعنامه ها و بحث های انجام شده در شورای امنیت تا قبل از انعقاد برجام است. طی سالهای ۲۰۰۶ تا مارس ۲۰۰۸، شورای امنیت سازمان ملل متحد سه قطعنامه (۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳) را به تصویب رساند که منجر به تحریم تجاری مربوط به هسته ای، و نیز تحریم ها در مورد اشخاص و افراد درگیر برنامه هسته ای و موشک های بالستیک بود[۱۲]. ولی هم اکنون خروج آمریکا از توافق هسته ای تاثیر مستقیمی بر پروژه دفاعی موشکی ایران دارد. حال که آمریکا از برجام نیز خارج شد هیچ ابزار کنترلی برای آمریکا در ظاهر وجود ندارد و این برای آمریکا به معنای آزادی کامل ایران برای رسیدن به بلند پروازی های هسته ای و تسلیحاتی خود و به معنای آزادی آمریکا در کاربرد انواع روش های برخورد با ایران است.. از طرفی نیز ایران همواره به این مواضع و مدعا ها اعتراض داشته و شروط مقام معظم رهبری برای ادامه همکاری ها با اروپایی ها در حول برجام ابتکار سیاسی برای ادامه وضع موجود بود[۱۳]. بنا بر این اوصاف، آمریکا در تلاش است که در کنار مسئله ی هسته ای، توان موشکی ایران را نیز در زمره ی یکی از موارد متعارض با صلح و امنیت بین المللی تلقی نموده و آن را به یک پرونده تمام عیار امنیتی همچون پرونده هسته ای برای مقابله با ایران تبدیل نماید. البته کماکان پرونده موشکی در زمره ی مسائل مطرح در محافل سیاسی غربی می باشد ولی هنوز به یک پرونده فصل هفتمی شورای امنیت تبدیل نشده است.

۲- توان دفاعی موشکی و بایدها و نباید های آن
۱-۲-مشروعیت داشتن توان موشکی و مخالفت غرب
فناوری موشک دارای کاربرد دوگانه نظامی و غیر نظامی است. مشکل غرب نیز موشک های بالستیک ایران است[۱۴]. با توجه به واقعیت های موجود در حوزه حقوق بین الملل، به مسائل مربوط به فناوری موشک های بالستیک در چارچوب تعهدات شخصی و چند جانبه همچون توافقات چند باره میان ایالات متحده با شوروی سابق و روسیه اشاره نمود[۱۵]. در حالت عادی نکات مربوط به استفاده های نظامی موشک ها را می توان در صورت فقدان پیمان های خاص، اصول و مقررات سلاح های متعارف را را اعمال نمود. پس اولا استفاده از موشک به عنوان یک سلاح طبق حقوق بین الملل ممنوع نبوده و ثانیا استفاده و کاربرد موشک در راهبرد کلان امنیتی-نظامی ایران مبتنی بر دکترین دفاع مشروع است[۱۶]. این حقی است که ماده ۵۱ منشور سازمان ملل در وضعیت ممنوعیت کاربرد آغازین زور در شکل نظامی آن به کشورها داده است و این نیز خود اقدام متقابلی است که می توان آن را بر همین مبنا عادلانه و به حق دانست. ایالات متحده خود طبق سند هسته ای ۲۰۱۷ اقدام به ساخت نوع جدیدی از سلاح های ممنوعه هسته ای با تلاش برای بازدارندگی خواهد کرد[۱۷]. نتیجه اینکه مبنای استدلالی ایالات متحده برای به چالش کشیدن توان موشکی ایران عبارت است از طرح یک سوال و آن این که” آیا ساخت موشک هایی با توانایی حمل کلاهک هسته ای توسط ایران را می توان فقط در قالب دکترین دفاعی توضیح داد و آیا داشتن چنین توانایی یا مهمتر اینکه توسعه آن مخالف قطعنامه ۲۲۳۱ نیست؟. سوال اول به روشنی بیان می دارد که آیا داشتن سامانه موشکی با توانایی حمل کلاهک هسته ای می تواند از مولفه های رئالیسم تهاجمی باشد که جان بولتون مدعی آن است؟. مطمئنا داشتن یک سلاح یا هر شی صنعتی دیگر مثل مواد با کاربرد دوگانه در صنعت انرژی هسته ای، ملازمه ای با استفاده یا حداقل قصد استفاده از دیگر ویژگی های موجود آن شی نمی باشد. البته این نیز مخالف با داشتن قصد برای استفاده از مثلا حمل کلاهک هسته ای در ماهواره بر “سفیر” نیست ولیکن آنچه در عمل اتفاق افتاد استفاده علمی با همین ماهواره بر با فرض توان حمل کلاهک هسته ای بود. وجود توانایی در حمل کلاهک اتمی توسط موشک شهاب۳[۱۸]  آنطور که غربی ها مدعی آنند هیچ گاه نمی تواند التزام به استفاده عملی از آن توسط دارنده آن را افاده نماید. اخیرا فرمانده سپاه طی مصاحبه ای اعلام نمود که ایران دیگر برنامه ای برای افزایش برد یا توان موشک خود  ندارد[۱۹] و از طرفی توانایی ساخت یا استفاده از هر نوع بمب اتمی توسط ایران با توافق هسته ای از بین رفته است. ایران با حسن نیت تمام [۲۰] و به طور ارادی خود محدودیتی در حوزه ی استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای را پذیرفته و تمام راه های احتمالی ساخت بمب اتمی را نیز به روی خود بست(البته جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه دنبال برنامه ای برای ساخت بمب اتمی نبوده است). حال ایران تحت چنین شرایطی با نظارت های عالی بین المللی و معاهده NPT نمی تواند از چنین موشک هایی بر خلاف ثبات بین المللی بهره ببرد.
اولا استفاده از موشک به عنوان یک سلاح طبق حقوق بین الملل ممنوع نبوده و ثانیا استفاده و کاربرد موشک در راهبرد کلان امنیتی-نظامی ایران مبتنی بر دکترین دفاع مشروع است
نکته دوم مجاز یا مجاز نبودن داشتن و استفاده از سامانه های موشکی بالستیک با توانایی حمل کلاهک هسته ای است. با این که هیچ سند الزام آور بین المللی در خصوص موشک ها وجود ندارد ولی ممنوعیتی که نسبت به استفاده از هر نوع سلاح اتمی وجود دارد موجب می شود که استفاده از هر نوع فناوری که در راستای این نوع فعالیت های غیر مجاز است، ممنوع باشد و ناقض قوانین بین المللی است(طبق اصل وجوب مقدمه واجب). چنین اغراضی با همین منطق ناقض حکم رهبری نیز می باشد. مهمترین مبنای ادعای آمریکا که محل استناد به خطرناک خواندن توسعه توان موشکی ایران تبدیل گردیده، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت می باشد. با این که در این قطعنامه هیچ اشاره ای به مسئله موشکی نشده و بر اساس همین قطعنامه تمام قطعنامه های سابق از جمله ۱۷۳۷ نیز ملغی گشته، ولی ایالات متحده سعی دارد با توجه به محتوای قطعنامه۲۲۳۱ که با عنایت به اطمینان سازی از عدم دستیابی به سلاح هسته ای و نیز تلاش برای این کار توسط ایران، در مقابل جامعه جهانی است، پروژه موشکی ایران را در تعارض با روح این قطعنامه بداند. ایران مطلقا مخالف با این ادعای آمریکا است و روسیه نیز موضع مخالف ایالات متحده را اتخاذ نموده[۲۱] و مواضع موافق با آمریکا نیز به صورت اکثریت وجود ندارد. بنابراین چنین برداشتی نمی تواند یک اجماع جهانی علیه توانایی موشکی شکل دهد.
هم اکنون توان دفاعی موشکی جزو منابع قدرت ایران است که برای پاسخ به ضربه اول احتمالی شکل گرفته است. این توانِ آتشِ ایران، مهمترین متحدان استراتژیک آمریکا در منطقه، رژیم صهیونیستی و عربستان را در سایه گستره ی چتر موشکی ایران قرار می دهد. با این حساب توازن قوای منطقه ای به هم خورده و محاسبات ایالات متحده درگیر یک بازیگر توانمند و معارض با منافع ایالات متحده شده است. آژانس اطلاعات و امنیت ملی آمریکا در گزارش سالانه خود از تهدیدات امنیتی سامانه دفاع موشکی ایران  با برد ۲۰۰۰ کیلومتر را تهدیدی علیه آمریکا و متحدینش می داند(صفحه ۱۹ این گزارش) و همچنین سند امنیت ملی ۲۰۱۷ ایالات متحده(صفحه ۸) [۲۲].
تمامی فعالیت های نظامی و هسته ای اعلام شده ایران مطابق با تمامی مقررات حقوقی و سیاسی بین المللی است. بنا براین تا زمانی که ایالات متحده بدون مصوبه ی شورای امنیت در مورد توان موشکی ایران، تحریم ها یی را علیه کشورمان وضع نماید قطعا مخالف با اصول بین المللی است
۲-۲- راهکارهای محتمل غرب برای مقابله با توان موشکی
غرب با میان داری آمریکا تا کنون از هر دو طریق حقوقی و سیاسی برای پیشبرد هدف خود در برخورد با توان موشکی بهره برده است. تلاش آمریکا برای اجماع سازی علیه ایران با راهبرد تغییر و اصلاح راهبرد های ایران در زمینه توانمندی های نظامی متکی بر روش گام به گام است.
  • یکی از سیاست های مقابله آمریکا با ایران استفاده از ظرفیت های حقوقی است. مهمترین این قابلیت ها نظارت های آژانس انرژی اتمی است. ایران برابر با برجام نظارت های مظاعف آژانس بر اساس برجام و اجرای پروتکل های الحاقی به NPT را پذیرفته و کنترل های فراتر از حد معمول را قبول کرده است. و آژانس بارها طبق برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ پایبندی ایران به برجام و همکاری تمام و کمال با آژانس را تایید کرده است. این برای همه کافی است با این که کمال مطلوب نیست. ولی هم اکنون آمریکا از این تاییدات رد شده است و این در حالی است که ایران هم اکنون نیز با طرف های دیگر در حال اجرای برجام می باشند. آمریکا خواسته های فراتر از برجام را می خواهد. یعنی کنترل واقعی.
    ایالات متحده آمریکا سعی دارد با زدودن جنبه ی به حق بودن توان موشکی و با به میدان کشیدن مشروعیت سلاح های هسته ای با جوهره ی ترس و تهدید دانستن برای منطقه و همسایگان ایران، مسئله موشکی را همچون پرونده هسته ای به یک مورد امنیتی تبدیل نماید. این هوچی گری مبتنی بر سیاست یکجانبه گرایی آمریکا مبتنی بر ادامه، تقویت و نیز ایجاد ائتلافهای [۲۶-NSS 2017] جدید حول محور مقابله با آنچه که فعالیت های مخرب ایران نامیده می شود، برنامه ریزی شده است.
    فضاسازی بین المللی بر اساس آنچه گفته شد بنیان عمل در حوزه سیاسی-حقوقی است. در این جا با ظرفیتی که شورای امنیت برای تامین صلح و امنیت بین المللی دارد، در تصویب چندین قطعنامه در سالهای گذشته اقداماتی را انجام داده اند که ایالات متحده سردمدار آن بوده است. بنابراین مهمترین برنامه آمریکا ورود به قضیه از طریق شورای امنیت است. در صورتی که شورای امنیت با تلاش های آمریکا بتواند ماهیت دفاع موشکی ایران را مسئله معارض با صلح و امنیت بین الملی تشخیص دهد، غرب می تواند تحریم هایی را برای فشار بیشتر بر ایران تحمیل نماید و این تکمیل پاره ای از پازل مخالفت اصولی آمریکا با ایران در دولت ترامپ است. و با توجه به این که ایران نیز هیچ مکانیزمی برای دادخواهی در قبال تصمیمات ناعادلانه و عملکرد دوگانه شورای امنیت ندارد[۲۳]عملا غرب دست بالاتر را نسبت به ایران دارا خواهد شد، شبیه پرونده هسته ای.
    آمریکا برای مقابله با توان موشکی خواستار اصلاح برجام [۲۴] یا نهایتا انعقاد موافقت نامه ای است که بتواند ایران را متوقف نماید. در همین راستا بود که ترامپ برجام را به کناری نهاد و خواستار مذاکره ای دوباره و جامع تمام موضوعات از جمله مسئله ی موشکی نیز شد.
    اعمال تحریم های بیشتر نهایت خواسته ی ایالات متحده آمریکا برای رسیدن به کنترل توان موشکی و عدم اشاعه آن در کنار برجام یا برجام هسته ای و موشکی جدید می باشد. همانطور که رئیس جمهور آمریکا ترامپ، ۴ نوامبر برابر با ۱۳ آبان آینده را موعد اعمال تحریم های بیشتر و شدیدتر علیه ایران بر سر موضوع هسته ای قرار داده، مطمئنا موضوع موشکی را نیز در لیست موارد مربوط به تحریم ها را دارند[۲۵]. جمهوری اسلامی ایران گرچه به لحاظ حقوقی کاملا در جایگاه قانونی قرار دارد چرا که حقوق بین الملل منعی نسبت به فعالیت های موشکی اعمال نمی کند و نیز بعد از انعقاد برجام شورای امنیت مسئوله موشکی را مسکوت گذاشته و حالت خاکستری نسبت به این مسئله در مواضع شورای امنیت وجود دارد و با وجود پا برجا بودن برجام بدون آمریکا، ایجاد محدودیت های اقتصادی از سوی آمریکا در قالب تحریم هاست که کشور را در آثار خسارت بار خود فرو می برد.
مهمترین راه مقابله با رفتارهای غرب و ساختارشکنانه آمریکا تلاش در حوزه سیاست و رسانه است. ابراز مواضع اصولی و تشریح آنها و شفاف سازی در سیاست خارجی خصوصا از طریق سازمان های بین المللی و ظرفیت های چنین مراکزی می تواند یکی از اثرگذارترین ابزارها در کنش ها و واکنش های بین المللی در سیاست خارجی کشور باشد.
۳-جلوگیری از بحران سازی با راهکارهایی برای برون رفت از وضعیت فعلی
نهاد ها و دستگاه های مسئول در خصوص پرونده موشکی با امعان نظر به وظایف و نیز ابعاد این مسئله عبارت اند از :
الف: نهاد های سیاسی-تصمیم گیر یعنی شورای عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه؛
ب: نهاد های اجرایی-تصمیم ساز که نیروهای مسلح، مشخصا وزارت دفاع و ستاد هوا و فضای سپاه پاسداران می باشند.
پروژه برون رفت از مسئله موشکی ایران که ظاهرا در نظر کشورهای غربی، همسایگان و شورای امنیت یک عمل مخاطره آمیز برای صلح جهانی نه مخالف حقوق بین الملل تلقی می گردد، بایستی به طور هدفمند در ضمن حفظ توانایی موشکی و نیز تمام حقوق قابل اعمال کشور باشد. بنا بر این شرایط، راهکارهای ایران برای جلوگیری از تبدیل شدن این مسئله به یک پرونده امنیتی برای کشورمان بایستی شامل موارد ذیل نیز گردد.
  • بایستی تمام فعالیت های موشکی و هسته ای با قدرت و طبق برجام پیش برده شوند. این فعالیت ها بهتر است طبق اعلان قبلی و تحت مقررات آژانس و معاهده NPT باشد. هم اکنون حضور در برجام برگ برنده ای است که می تواند همچنان حقانیت ایران را حفظ نماید.
    تمامی فعالیت های نظامی و هسته ای اعلام شده ایران مطابق با تمامی مقررات حقوقی و سیاسی بین المللی است. بنا براین تا زمانی که ایالات متحده بدون مصوبه ی شورای امنیت در مورد توان موشکی ایران، تحریم ها یی را علیه کشورمان وضع نماید قطعا مخالف با اصول بین المللی است[۲۶] و این می تواند مایه ی مطالبه ی ایران از سایر کشورها برای عدم تمکین به تحریم ها و نیز شکایت در دیوان بین المللی دادگستری باشد. شکایت سال ۲۰۱۵ ایران علیه ایالات متحده که جلسه رسیدگی به صلاحیت دیوان در اواسط مهر ماه برگزار خواهد شد، در صورت پیروزی ایران که مرتبط با مسئله تحریم ها نیز می باشد، می تواند مبدا دادرسی های بیشتر دیوان علیه عملکرد های خلاف غرب و ایالات متحده آمریکا بر علیه کشورمان باشد. که البته کار بسیار سختی ست.
    تلاش برای عادی سازی مسئله توان موشکی و خارج ساختن آن از دایره ی توجهات بین المللی[۲۷] با توسل به اقدامات دیپلماتیک. تا زمانی که وضعیت پیرامون مسئله موشکی عادی نشده و حُرم ایجاد شده در روابط بین ایران آمریکا و به خصوص اروپا از بین نرود، عرصه سخت کشمکش ها پیرامون این مسئله بیشتر برای ایران فراخ خواهد بود تا آمریکا.
    جمهوری اسلامی ایران باید ضمن حفظ سطح فعلی از توان موشکی، طرف های دیگر برجام را برای حفط دودستگی ایجاد شده میان آمریکا و دیگر اعظای شورای امنیت، با رعایت مفاد برجام متقاعد سازد. تنها راهکاری که ایالات متحده می تواند در مقابله با ایران بر آن پافشاری نماید، فشار بر اقتصاد ایران است. آمریکا که تنها راه فشار بر ایران را اعمال تحریم های هرچه بیشتر می داند، می داند که ترس از توانایی موشکی ایران برای اروپا مهمترین مسئله ای است که می تواند از آن برای همگرایی بین خود و اروپا برای اعمال تحریم های مشترک جدید باشد.
    شاید مهمترین راهبرد برای کم کردن فشارهای آمریکا و آماده شدن برای یک راه آمدن جدید از سوی آمریکا از طریق حوزه ژئوپلوتیکی عملی گردد. ایران باید تمام همت خود را در منطقه مصروف دارد تا ضمن محکم ساختن نفوذ خود در کشورهای همسایه، منافع آمریکا را به طور جدی به خطر اندازد. این تنها راه کوتاه مدت برای کم کردن فشارهای بین المللی آمریکا است.
    مهمترین راه مقابله با رفتارهای غرب و ساختارشکنانه آمریکا تلاش در حوزه سیاست و رسانه است. ابراز مواضع اصولی  و تشریح آنها و شفاف سازی در سیاست خارجی خصوصا از طریق سازمان های بین المللی و ظرفیت های چنین مراکزی می تواند یکی از اثرگذارترین ابزارها در کنش ها و واکنش های بین المللی در سیاست خارجی کشور باشد.
۴-نتیجه گیری
مشخصا دولت فعلی آمریکا با قدرت هر چه تمامتر در حال نابودی هر آن چیزی است که قدرتش را داشته باشد. مطمئنا چنین سیاست خارجی با مشکلات بزرگی روبه رو خواهد گردید و از جمله آن ها عبارت است از تغییر سیاست های آرام و لیبرالی به رفتارهای رئالیستیِ تهاجمی. زیاده خواهی آمریکا در قبال ایران کاملا مشخص است. با این که ایران در حوزه هسته ای و توانایی های موشکی طبق توافقات عمل نموده و تحت کنترل می باشد ولی با این حال برای نظم مطلوب آمریکایی کافی نبوده است. جمهوری اسلامی ایران موقتا بایستی فضا را آرام تر نماید و در آینده ای بسیار نزدیک استراتژیک ترین تصمیم خود را برای حل مسئله ی موشکی که کم کم به بهانه ای برای آمریکا و غرب تبدیل می گردد، اتخاذ نماید. تمام فعالیت های موشکی ایران طبق قواعد بین المللی است. ولی ایا این سخن بر افزایش امنیت منافع آمریکا تاثیر مثبت دارد یا منفی؟ پاسخ به این سوال در نگاه مسئولین آمریکایی است که خود را در جنگ اقتصادی با ایران هویدا می سازد. ایران هیچ راه حقوقی برای مقابله حتی برای حقوق بنیادینش مثل معارضه با تحریم های دارویی، علیه شورای امنیت ندارد. چرا که ایران عضو سازمانی است که قدرت احراز تهدید های بین المللی و نیز تامین صلح بین المللی را بر عهده نهادی مانند شورای امنیت قرار می دهد. بنابراین مهمترین کار برای امروز تصمیم گیران سیاست خارجی تلفیق بین حفظ قدرت و نیز ادامه روند همکاری با کشورهای دنیا و اعضای غیر دائم و برخی اعضای دائم شورای امنیت است. اینکه جزئیات مقابله دیپلماتیک و رسانه ای ما در چارچوب جنگ روانی چگونه باید باشد، می تواند جزو دیگر موضوعات پژوهشی باشد.

سیدرضا جلیلی



فهرست ماخذ
  • ۱ – نامدار وندایی سالار، «برجام موشکی چرا و چگونه؟»، اندیشکده راهبردی تبیین، قایل بازیابی در آدرس زیر:
    http://tabyincenter.ir/24915
    ۲             روزنامه اطلاعات
    ۳              رونمایی در مراسم روز ارتش سال ۹۶
    ۴              https://www.isna.ir/news/95102616420
    ۵              http://www.alalam.ir/news/1985375
    ۶              https://www.dw.com/fa-ir /a-41398631
    ۷              https://www.dw.com/fa-ir/a-41038914
    ۸              https://www.aljazeera.com/news/2018/05/ -180521130956378
    ۹              https://www.washingtonpost.com/news/global-opinions/wp/2018/05/21/ 938210cd1b2f.
    ۱۰           http://www.un.org/en/sc/2231
    ۱۱           https://www.dw.com/fa-ir/a-44436636
    ۱۲           Erik Jessen,  European Diplomacy in the Iran Nuclear Negotiations:
    What Impact Did It Have?, DEPARTMENT OF EUROPEAN POLITICAL AND GOVERNANCE STUDIES, No 61 / 2017/p 19
    ۱۳           https://www.mashreghnews.ir/news/777152
    ۱۴           موشک های بالستیک در حقیقت یک ماشین تحویل موشک-مولد، شامل سیستم رهیابی و محفظه حمل مهمات است که علیه اهداف زمینی و سطحی مورد استفاده قرار می گیرد. شکل هندسی حرکت این نوع موشک سهموی است. اصلانی.یعقوب،راکت و موشکهای استراتژیک جهان، انتشارات سازمان عقیدتی سیاسی ارتش، چاپ اول، ۱۳۷۷
    موشک های میان و بلند برد جزو تسلیحات استراتژیکی است که برای حمل کلاهک هسته ای مورد استفاده قرار می گیرد. موشک های بالستیک ایران با توانایی حمل کلاهک های هسته ای مورد مخالفت آمریکا می باشد.
    ۱۵           پیمانهای سالت و ABM  میان آمریکا و شوروی جزو این دسته از توافقات است.
    ۱۶           رئیس جمهور روحانی، سخرانی در مراسم روز ارتش ۹۷، بازیابی خبر در آدرس زیر:
    https://www.mehrnews.com/news/4274113
    ۱۷           برنامه جدیدی هسته ای آمریکا۲۰۱۸ (NPR)، صفحات ۱۲ و ۶ از مقدمه.                                                        
                                                                                                                                    http://www.defenselink.mil
    ۱۸           آمریکا معتقد است برحی موشک های ایران از جمله شهاب۳ و ماهواره بر سفیر قابلیت حمل کلاهک اتمی را دارند. دیدن یادداشتی در این زمینه در آدرس زیر:
    https://www.iiss.org/blogs/analysis/2018/02/iran-missiles-nuclear-capable
    ۱۹           https://donya-e-eqtesad.com/ 62/3402386
    ۲۰           اصل حسن نیت مهمترین اصل حاکم بر روابط میان دولت ها در روابط بین الملل است.
    کوک دین نگوین، دینیه پاتریک، پله آلن: حقوق بین الملل عمومی،ترجمه از حسن حبیبی،نشر اطلاعات، چاپ او ۸۲، جلد اول، صفحه ۳۵۱
    ۲۱           دیپلماسی ایرانی،۲۵ دی ۱۳۹۶،قابل بازیابی در آدرس زیر:
    http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1974389
    ۲۲           فایل بازیابی گزارش تهدیدات جهانی آژانس امنیت ملی آمریکا در آدرس زیر:
    https://www.dni.gov/files/documents/Newsroom/Testimonies/2018-ATA—Unclassified-SSCI.pdf
    فایل بازیابی سند امنیت ملی در آدرس زیر:
    https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2017/12/NSS-Final-12-18-2017-0905.pdf
    ۲۳           فصل هفتم منشور سازمان ملل قدرت انحصاری مقابله با تهدیدات جهانی را به صورت یکطرفه تماما بر عهده شورای امنیت گزارده است. فایل باز یابی منشور ملل متحد از آدرس زیر:
    ۲۴           اظهارات نیکی هیلی، فایل بازیابی خبر در آدرس زیر:
    https://www.c-span.org/video/?438604-1/ambassador-nikki-haley-us-evidence-iran-violated-un-resolutions
    ۲۵           مایک پمپئو، سخرانی در بنیاد هریتیج. بازیابی خبر در آدرس زیر:
    https://www.heritage.org/defense/event/after-the-deal-new-iran-strategy
    ۲۶           ممتاز. جمشید و رنجبریان. امیر حسین، ایران و حقوق بین الملل، نشر دادگستر، چاپ اول،۷۶،ص ۲۴
    ۲۷           پروفسور مر شایمر، مصاحبه با شبکه ان بی سی استرالیا، بازیابی خبر در آدرس زیر:
    http://eurica.ir/modules/smartsection/item.php?itemid=652
    فهرست تصاویر
    ۱             https://missilethreat.csis.org/country/iran/
مرجع : اندیشکده راهبردی تبیین
کد مطلب : ۷۳۷۹۰۱
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما

منتخب
پیشنهاد ما