كارنامه سياه آمريكا در حقوق بشر

روند رو به رشد جرایم خشونت بار و استفاده گسترده از سلاح گرم، امنیت شهردندان آمریكایی را تهدید می كند و آنها هر لحظه از سوی دوستان و همسایگان خود احساس خطر می كنند. اگر تا چندی پیش افراد بالغ دست به حملات مسلحانه می زدند، اكنون این مسئله بین كودكان نیز سرایت كرده است و در یك دهه گذشته صدها تیراندازی خونین در مدارس آمریكا گزارش شده است و این مسئله نشان می دهد خشونت در جامعه آمریكا نهادینه شده است. بنابراین، امنیت كه یكی از ابتدایی ترین حقوق افراد است، در جامعه آمریكا به طور گسترده نقض می شود و به جای امنیت، ترس و وحشت جایگزین آن شده است.

نقض فاحش حقوق بشر در آمریكا

آمریكا كه ادعای سردمداری حقوق بشر را دارد، بزرگترین نقض حقوق بشر در این كشور انجام می شود. شدت خشونت با اسلحه در آمریکا به حدی رسیده که دیگر تیراندازی با تعداد کشته های كمتر چندان مورد توجه رسانه‌های آمریکایی قرار نمی گیرد و تنها نمونه هایی كه در آن كشته های زیادی وجود دارند، بازتاب رسانه ای پیدا می كنند. بررسی‌ ها نشان داده که شهرهای مختلف آمریکا از نظر میزان وقوع خشونت و تیراندازی در وضعیت بسیار بدی قرار دارند و آمار تیراندازی در این کشور در مقایسه با دیگر کشورها بسیار بالا و حتی چندین برابر کشورهای دیگر است.

آمارها حاكی از این است كه در سال ۲۰۱۷، ۱۷۳۴۰مورد تیراندازی در آمریکا به ثبت رسیده است که در نتیجه آن ۴۳۲۵ نفر کشته و ۸۴۰۱ نفر زخمی شده اند. ۱۸۰ تن از قربانیان این حوادث را کودکان زیر ۱۱ سال و ۹۰۲ تن از قربانیان را نوجوانان تشکیل می دهند. طبق آمار اعلام شده از سوی وبگاه علمی «لایو ساینس» در آگوست ۲۰۱۶، درحالی که جمعیت آمریکا کمتر از ۵ درصد از کل جمعیت دنیا را تشکیل می ‌دهد، ۳۱ درصد کل عاملان حمله در تیراندازی‌ های جمعی در این کشور زندگی می‌ کنند. داده‌هایی که شبكه «سی‌ان‌ان» اخیرا بر اساس گزارش مرکز تحقیقات کنگره آمریکا ارائه کرده، نشان می‌دهد آمریکایی‌ها صاحب حدود نیمی از (۴۸٪) از کل ۶۵۰ میلیون قبضه سلاح غیرنظامی موجود در سراسر دنیا هستند.

در گزارشی كه رسانه های غربی منتشر كرده اند، در طول ۳۰ سال گذشته نیمی از بدترین کشتارها که در پی تیراندازی در اماکن عمومی رخ داده مربوط به آمریکا بوده است. همچنین آمار قتل در این کشور ۳ برابر کانادا و ۱۰ برابر ژاپن است. علاوه بر آن کم سن و سال ترین قاتلین جهان کودکان آمریکایی هستند که در مدارس با اسلحه به سمت دوستان و مربیان خود شلیک کرده اند.

یكی از شایع ترین موارد نقض حقوق بشر در آمریكا اقدامات خشونت آمیز پلیس علیه شهروندان است كه در سالهای اخیر به امری عادی تبدیل شده است. به رغم تظاهرات های گسترده در سراسر آمریكا علیه خشونتهای پلیس اما دولت در عمل هیچ اقدامی برای كاهش خشونتها انجام نداده است و در بسیاری از موارد افسران پلیس كه مرتكب جنایات ضد انسانی می شوند، از سوی دادگاه تبرئه می شوند و به جای محاكمه، با اسناد جعلی فرد مقتول را به عنوان یك جانی معرفی كرده و پرونده را مختومه اعلام می كنند. نحوه رفتار با زندانیان در آمریکا نیز از موارد بارز نقض حقوق بشر محسوب می شود. وضعیت نامناسب زندان‌های آمریکا و شمار قابل توجه زندانیان در این کشور باعث شده تا سازمان‌های حقوق بشری با بازدید‌ از برخی از زندانها، گزارشاتی را تهیه کنند که گویای وضعیت غیر انسانی زندانیان است.

ریشه های خشونت

افزایش خشونت های مرگبار در آمریكا اول از همه ریشه در فرهنگ این كشور دارد. فرهنگ حاکم بر جامعه آمریکا در بسیاری از موارد کارشناسان را به حیرت وا می دارد چرا که اقدامات و حوادثی در این کشور روی می دهد که با چهره به نمایش گذاشته شده آمریکا فاصله زیادی دارد.

القای برتری نژاد سفید بر دیگر اقلیتها در تمامی سطوح اجتماعی و اقتصادی آمریكا ریشه دوانده است و همین مسئله زمینه را برای اقدامات غیرانسانی علیه سیاهان در امریكا فراهم می كند. كما اینكه اكثر تیراندازی ها در آمریكا از سوی افراد سفیدپوست انجام می شود و محدودیتهای زیادی در حمل سلاح برای سیاهان وجود دارند.

از طرفی، افزایش خشونت در آمریكا به ساخت بازی های كامپیوتری كه خشونت و جنگ را ترویج می دهند، نیز ارتباط پیدا می كند و این مسئله در ذهن كودكان  تاثیر عمده ای بر جای می گذارد و آنها را برای ارتكاب چنین جنایاتی در آینده تحریك می كند. چنانچه در یك دهه گذشته خشونت در بین كودكان و نوجوانان در مدارس افزایش یافته و نگرانی ها را در بین خانواده های آمریكایی افزایش داده است. همچنین ساخت فیلمهای وسترن كه جنایت و خشونت در آنها موج می زند، در افزایش خشونتها نقش موثری ایفا می كند.

نكته مهم دیگری كه به ترویج خشونت در آمریكا منجر شده است، مداخلات نظامی واشنگتن در سایر كشورها است. حمله به كشورهای ویتنام، افغانستان و عراق، این تفكر را در جامعه آمریكایی ایجاد كرده است كه برای نابودی مخالفان باید به زور متوسل شد و همین مسئله خوی خشونت طلبی را در بین شهروندان گسترش می دهد. بنابراین، خشونت در آمریکا نه تنها كاهش نیافته است بلكه با روی کار آمدن دونالد ترامپ شدت یافته است به طوری که با گذشت یكسال از ریاست جمهوری وی همچنان شاهد اعتراض جنبش های مردمی در آمریکا هستیم که خشونت در آمریکا را افزایش داده است.



ناتوانی در مقابله با آزادی حمل سلاح

هر چند افکار عمومی آمریكا از کنترل دولت بر حمل سلاح حمایت می كند اما لابی قدرتمندی که حامی آزادی حمل سلاح است مانع از اعمال قوانین سختگیرانه می شود. آمریکا از جمله کشورهای جهان محسوب می شود که خرید و حمل انواع سلاح در آن آزاد است و به همین دلیل شرکت‌های تسلیحاتی در این کشور از طریق ساخت و فروش انواع سلاح، سود سرشاری را به جیب می زنند. واریز سودهای هنگفت به شركتهای تسلیحات سبب شده تا این شرکتها از لابی‌ قدرتمندی در کنگره برخوردار شوند و با پرداخت رشوه به نمایندگان، مانع از تصویب و اعمال هر گونه قوانین مرتبط با محدود کردن خرید و حمل سلاح شوند.

هیچ یك از روسای جمهور آمریكا نتوانستند اقدام موثری برای كنترل تسلیحات در این كشور انجام دهند و در مقابل نفوذ و قدرت لابی كارخانه های تولید سلاح تسلیم شدند. حتی دونالد ترامپ كه ویژگی تاجر مسلك دارد، به طور غیرمستقیم از آزادی حمل سلاح حمایت می كند و برای تغییر قانون حمل سلاح قدمی بر نداشته است.  باراك اوباما، رئیس جمهور سابق آمریكا در آخرین ماههای دوران ریاست خود در كاخ سفید، از اینكه نتوانست قانون آزادی حمل سلاح را تغییر دهد احساس شرمندگی كرد. بنابراین، نمی توان به ایجاد محدودیتها در زمینه ازادی حمل سلاح امیدوار بود.

تیغ تیز حقوق بشری علیه مخالفان آمریكا

مقامات آمریكایی كه به حقوق انسانها در جامعه خود هیچ ارزشی قائل نیستد، اما تیغ حقوق بشری آنها در برابر دیگران تیز می شود. زمانی كه در كشورهای غیر همسو با غرب، نقض حقوق بشر جزئی رخ می دهد آمریكا آنرا در بوق و كرنا كرده و با استفاده از ابزارهای مختلف سعی در مقابله با آن بر می آید، اما در مقابل نقض حقوق بشر داخلی خود كر و لال می شود. آمریكا در رابطه با حقوق بشر در سایر كشورها از بعد سیاسی به موضوع نگاه می كند و این مسئله را مطابق با امیال و منافع ملی خود در نظر می گیرد. بنابراین، حقوق بشر به عنوان یك رهیافت آرمانی، به ابزار سیاسی مبدل شده است و واشنگتن از این حربه بیشترین بهره برداری سیاسی را می كند. همچنانكه آمریكا بارها در شورای امنیت سازمان ملل، ایران را به نقض حقوق بشر متهم كرده و تحریمهایی را علیه تهران اعمال كرده است. از اینرو، حقوق بشر صرفا دستاویزی برای مقامات واشنگتن شده است تا با استفاده از آن، بتوانند كشورهای مخالف را به تبعیت از سیاست های خود وادار كرده و خواسته های خود را به این كشورها تحمیل كنند. آمریکا مانند دیگر عرصه های تاثیر گذاری و مداخله گری، وزنه حقوق بشر را به مثابه ابزار فشاری علیه دیگر کشورها همواره مورد استفاده قرار می دهد.

كشورهایی مثل عربستان كه در راستای تأمین منافع سیاسی و اقتصادی آمریکا حرکت می‌کنند و خط مشی خود را همسو با منافع این کشور تنظیم می نمایند، اگر بسته ترین نظامیهای سیاسی را داشته باشند، نقض حقوق بشر در مورد آنها معنا ندارد اما كشورهایی مثل ایران و چین و كره شمالی كه سیاستهای آمریكا را به چالش می كشند، آماج حملات حقوق بشری قرار می گیرند و بررسی پرونده حقوق بشری آنها حتی به سازمان ملل نیز كشیده می شود. به عبارت دیگر، حقوق بشر نه با معیارهای حقوقی و انسانی بلکه با منافع سیاسی و اقتصادی واشنگتن ارزیابی می شود.

فرجام سخن

در مجموع می توان گفت كه خشونت و استفاده از سلاح گرم در آمریكا نهادینه شده و تلاشهای جدی برای كنترل تسلیحات در این كشور انجام نشده است. آمریكایی پر مدعا ترین كشور در زمینه دفاع از حقوق بشر، خود بزرگترین ناقض ابتدایی ترین حقوق بشر است و تیراندازی های مرگبار در این كشور نشان از تفاوت معنادار شعارها و تبلیغات آمریکایی مبنی بر دموکراسی، حقوق مدنی و حقوق بشر با وضع موجود در جامعه آمریکا دارد. بنابراین، تا زمانی كه اراده ای برای تغییر قانون آزادی حمل سلاح در آمریكا وجود نداشته باشد و لابی های سلاح در این كشور قدرت داشته باشند، تیراندازی های مرگبار در آمریكا همچنان رخ خواهد داد و هزاران نفر قربانی سیاستهای جاه طلبانه دولتمردان آمریكا خواهند شد.