۰
دوشنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۷ ساعت ۱۳:۰۹
بررسی کارنامه نخست‌وزیر جدید پاکستان پس از پیروزی در انتخابات پارلمانی
کاپیتان تیم ملی کریکت پاکستان در سال‌های 1982 تا 1992 پس از 27 سال حضور در سیاست در انتخابات پارلمانی 25 جولای 2018 (3 مرداد 1397)، در مقام رهبر حزب «تحریک انصاف» همانند دوران پر افتخار خود در عرصه ورزش که برای اولین بار پاکستان را در سال 1992 به قهرمانی جهانی رساند، برای اولین بار نیز موفق شد با حزب خود، با کسب 115 کرسی از مجموع 270 کرسی مجلس ملی، پیروز انتخابات شود. عمران خان در مقام ورزشکاری محبوب و کسی که از او به عنوان برجسته‌ترین و بهترین ورزشکار رشته ورزشی کریکت در تاریخ پاکستان یاد می‌شود، در 18 آگوست 2018 (27 مرداد 1397) به عنوان نخست وزیر جدید سوگند یاد کرد و اعضای 20 نفره کابینه دولت خود متشکل از 15 وزیر و پنج مشاور کابینه را اعلام نمود.
این شخصیت سیاسی سیاسی پاکستانی بر خلاف احزاب رقیب «مسلم لیگ» و «حزب مردم» که از پشتوانه خانوادگی و مالی فوق‌العاده‌ای برخوردار بودند، با سر دادن شعار «پاکستان جدید» وعده‌هایی بسیار سنگین و بزرگ را برای اصلاح جامعه سیاسی و اقتصاد کشور وارد گود انتخابات شد. عمران خان در تمامی سخرنانی‌های انتخاباتی خود تاکید می‌کرد که «ما پاکستانی متفاوت از دیروز می‌خواهیم. من از 22 سال پیش تاکنون در تقلا هستم. حالا فرصتی به دست آمده تا رؤیای خود را درباره کشورم پیگیری کنم. ما می‌خواهیم فقر را از بین ببریم و کارگران کشورمان را به زندگی بهتری سوق دهیم».
عمران خان در زمینه‌های مختلف آموزشی، اصلاح نظام مالیاتی، کاهش بدهی‌های خارجی دولت، مقابله با فسادهای مالی، افزایش سرمایه‌گذاری خارجی در پاکستان، افزایش اشتغال، ساخت مسکن ارزان برای نیازمندان، بهبود وضعیت کشاورزان، رعایت حقوق حکومت‌های ایالتی، اصلاح نظام دادگاهی و پلیس، بهبود وضعیت آب‌وهوای کشور، تبدیل کردن پاکستان به یکی از مراکز مهم صنعت گردشگری، در پیش گرفتن استقلال‌خواهی در سیاسی خارجی، تنش‌زدایی با همسایگان و ممانعت از دخالت بیگانگان در امور سیاست داخلی وعده‌های زیادی را به شهروندان پاکستانی داد و پس از مشخص شدن پیروزی حزب «تحریک انصاف» در انتخابات نیز بر تلاش برای اجرایی کردن وعده‌های خود تاکید کرد. اکنون با گذشت بیش از دو هفته از تصدی رسمی او بر منصب نخست‌وزیری پاکستان، شاهد تحرکات مشهود دولت اسلام‌آباد در عرصه سیاست خارجی و داخلی هستیم که نشان‌گر اراده جدی عمران خان برای محقق کردن وعده‌های خود است اما نباید این امر نیز نادیده انگاشته شود که او در مسیر تحقق رویاهای خود در اصلاح امور کشور پاکستان، مسیر دشوار و پرپیچ‌وخم را در پیش دارد.
آغاز برنامه ریاضتی دولت عمران خان در سطح داخلی پس از معرفی کابینه
اولین اقدام عمران خان در زمینه محقق کردن وعده‌های خود در زمینه سیاست داخلی را می‌توان از همان روز سوگند یاد کردن به عنوان رئیس دولت مورد ارزیابی قرار داد. او در 18 آگوشت 20 نفر را به عنوان اعضای دولت معرفی کرد که بیشتر آنها از سیاستمداران متخصص و با تجربه بودند. همچنین، نخست وزیر جدید پاکستان در اقدامی نمادین و عجیب اعلام کرد که خودروهای لوکس و ضد گلوله دولت را در 17 سپتامبر 2018 به حراج خواهد گذاشت. بر اساس گزارش‌های موجود، خودروهای لوکس نخست وزیری شامل 8 بی‌ام و از جمله سه مدل ۲۰۱۴ و 3 مدل اس یو وی و 2 مدل اس‌یو وی ۲۰۱۶ و نیز چهار خودروی مرسدس بنز ۲۰۱۶ که دو دستگاه آن ضد گلوله هستند، می‌باشد.
علاوه بر این، گزارش‌های حاکی از آن است که عمران خان برای ریاضت اقتصادی از هلی کوپتر در رفت و آمد به سرکار استفاده خواهد کرد که البته با انتقاداتی در شبکه‌های اجتماعی نیز همراه شد. در سطحی دیگر، نخست وزیر جدید پاکستان در اولین سخنرانی رسمی خود، از ثروتمندان خواست تا مالیات بپردازند و گفت که کشور باید ریاضت را برای کاهش بدهی‌ها آغاز کند.
وی در همین سخنرانی تاکید کرد: ما عادت کرده‌ایم تا با وام و کمک گرفتن از سایر کشورها زندگی کنیم. دورنمای هیچ کشوری چنین نیست. یک کشور باید روی پاهای خود بایستد. او با انتقاد از زندگی اشرافی و دوران استعماری سیاستمداران حاکم، اعلام کرد که به جای زندگی در اقامتگاه نخست وزیری، در یک ساختمان سه اتاق خوابه کوچک زندگی می‌کند. وی همچنین گفته که به جای استفاده از ۵۲۴ خدمتکار که برای نخست وزیر فعال هستند، تنها از دو نفر استفاده می‌کند و گفته که قصد دارد تا یگان خودروهای ضد گلوله را برای جبران کسری خزانه بفروشد. عمران خان در بخشی دیگر از اظهارات خود تاکید کرد: من می‌خواهم به مردم بگویم که می‌خواهم زندگی ساده‌ای در پیش بگیرم و پول ذخیره کنم. از ثروتمندان می‌خواهم تا مالیات بدهند. فکر کنید که این جهاد در راه خداست و شما باید این کار را برای بهتر شدن کشورتان انجام دهید.
اولین سخنرانی نخست‌وزیر پاکستان تا حدود زیادی با وعده‌های انتخاباتی او انطباق دارد اما آنچه تا کنون طی دو هفته گذشته در عمل اتفاق افتاده، تنها مربوط به امور شخصی و کاهش هزینه های اقامت نخست‌وزیر بوده است. از این رو، می‌توان عنوان کرد که قهرمان ملی کریکت پاکستانی‌ها راهی دشوار برای عمل به وعده‌های خود در زمینه سیاسی داخلی دارد.
تاکید بر روح استقلال خواهی در سیاست خارجی
در سطح سیاست خارجی، عمران خان بر خلاف سیاست داخلی، مسیری سهل و در عین حال بسیار دشوارتر از عرصه داخلی را در پیش دارد. سهل از این جهت که عمران خان می‌تواند تغییر جدی را در پیش نگیرد و سیاست‌های سابق کشور را که بیشتر توسط سازمان امنیت این کشور «آی‌اس‌آی» و نیز ارتش اداره می‌شد، ادامه دهد اما دشوار بدین معنا که بر خلاف گذشته عمران خان در سطح سیاست خارجی با دشواری‌ها و پیچیدگی‌های زیادی مواجه است که می‌توان مهم‌ترین ان‌ها را ضدیت‌های آمریکا ارزیابی کرد.
در جدیدترین رخداد، در 2 سپتامبر 2018 (11 شهریور 1397) وزارت دفاع ایالات متحده، کمک ۳۰۰ میلیون دلاری به پاکستان را به دلیل آنچه که آن را ناکامی اسلام‌آباد در برخورد قاطعانه با گروه‌های شبه‌نظامی و ستیزه‌جویان می‌خواند، قطع کرد. این تصمیم در شرایطی بود که اوایل سال جاری میلادی (2018) نیز کنگره آمریکا کمک مالی ۵۰۰ میلیون دلاری صندوق حمایتی ائتلاف به اسلام‌آباد را متوقف کرده بود. در نتیجه ضدیت‌های روزافزون آمریکا با پاکستان، اکنون عمران خان موضوع نوع تقابل با واشنگتن را به عنوان مهم‌ترین مساله سیاست خارجی خود پیش‌رو دارد. هر چند توجه به این امر ضروری است که نخست‌وزیر جدید پاکستان بارها بر مواضع ضدآمریکایی خود تاکید کرده و هرگونه سازش با این کشور را بر سر دخالت در امور اسلام آباد رد کرده است. بنابراین، می‌توان عنوان نمود که دولت پاکستان در آینده در راستای سیاست استقلال‌خواهی پاکستان در برابر دخالت‌های امریکا، مسیر دشوار و پرهزینه ای را پیش رو خواهد داشت.
در سطحی دیگر، رهبر حزب «تحریک انصاف» همواره نسبت به دخالت‌های آمریکا در منطقه و مواضع ضدایرانی واشنگتن، موضعی منفی را اتخاذ کرده است. در همین راستا، وی در جریان اولین سخرنانی خود، خواستار افزایش دوستی با همسایگان پاکستان به ویژه جمهوری اسلامی ایران شد. همچنین، او در ارتباط با اختلافات ایران و عربستان در ارتباط با مسائل منطقه‌ای، رویکرد مشخصی را بر مبنای بی‌طرفی و عدم مداخله اتخاذ کرده و حتی بر تلاش خود برای تنش‌زدایی میان دو طرف تاکید داشته است. همچنین، عمران خان اعتقاد عمیقی به تنش‌زدایی با کشورهای هند و افغانستان دارد اما در عین حال او در زمینه سیاست خارجی به خوبی نسبت به این امر آگاه است که نباید در تقابل با ارتش و «آی اس‌آی» قرار بگیرد.
در مجموع، به نظر می‌رسد که عمران خان در زمینه سیاست خارجی مسیری دشوار و پرفرازونشیب را پیش‌رو دارد که می‌توان از آن به عنوان دکترین «استقلال خواهی اسلام‌آباد» یاد کرد. با تمام این اوصاف، می‌بایست منتظر ماند و تاریخ را به کریکت‌باز نامدار پاکستانی سپرد که آیا می‌تواند دست آمریکا را در کشور خود کوتاه کند و مسیر افزایش نقش و دوستی پاکستان با همسایگان را در منطقه پیش‌بگیرد یا خیر؟
این شخصیت سیاسی سیاسی پاکستانی بر خلاف احزاب رقیب «مسلم لیگ» و «حزب مردم» که از پشتوانه خانوادگی و مالی فوق‌العاده‌ای برخوردار بودند، با سر دادن شعار «پاکستان جدید» وعده‌هایی بسیار سنگین و بزرگ را برای اصلاح جامعه سیاسی و اقتصاد کشور وارد گود انتخابات شد. عمران خان در تمامی سخرنانی‌های انتخاباتی خود تاکید می‌کرد که «ما پاکستانی متفاوت از دیروز می‌خواهیم. من از 22 سال پیش تاکنون در تقلا هستم. حالا فرصتی به دست آمده تا رؤیای خود را درباره کشورم پیگیری کنم. ما می‌خواهیم فقر را از بین ببریم و کارگران کشورمان را به زندگی بهتری سوق دهیم».
عمران خان در زمینه‌های مختلف آموزشی، اصلاح نظام مالیاتی، کاهش بدهی‌های خارجی دولت، مقابله با فسادهای مالی، افزایش سرمایه‌گذاری خارجی در پاکستان، افزایش اشتغال، ساخت مسکن ارزان برای نیازمندان، بهبود وضعیت کشاورزان، رعایت حقوق حکومت‌های ایالتی، اصلاح نظام دادگاهی و پلیس، بهبود وضعیت آب‌وهوای کشور، تبدیل کردن پاکستان به یکی از مراکز مهم صنعت گردشگری، در پیش گرفتن استقلال‌خواهی در سیاسی خارجی، تنش‌زدایی با همسایگان و ممانعت از دخالت بیگانگان در امور سیاست داخلی وعده‌های زیادی را به شهروندان پاکستانی داد و پس از مشخص شدن پیروزی حزب «تحریک انصاف» در انتخابات نیز بر تلاش برای اجرایی کردن وعده‌های خود تاکید کرد. اکنون با گذشت بیش از دو هفته از تصدی رسمی او بر منصب نخست‌وزیری پاکستان، شاهد تحرکات مشهود دولت اسلام‌آباد در عرصه سیاست خارجی و داخلی هستیم که نشان‌گر اراده جدی عمران خان برای محقق کردن وعده‌های خود است اما نباید این امر نیز نادیده انگاشته شود که او در مسیر تحقق رویاهای خود در اصلاح امور کشور پاکستان، مسیر دشوار و پرپیچ‌وخم را در پیش دارد.
آغاز برنامه ریاضتی دولت عمران خان در سطح داخلی پس از معرفی کابینه
اولین اقدام عمران خان در زمینه محقق کردن وعده‌های خود در زمینه سیاست داخلی را می‌توان از همان روز سوگند یاد کردن به عنوان رئیس دولت مورد ارزیابی قرار داد. او در 18 آگوشت 20 نفر را به عنوان اعضای دولت معرفی کرد که بیشتر آنها از سیاستمداران متخصص و با تجربه بودند. همچنین، نخست وزیر جدید پاکستان در اقدامی نمادین و عجیب اعلام کرد که خودروهای لوکس و ضد گلوله دولت را در 17 سپتامبر 2018 به حراج خواهد گذاشت. بر اساس گزارش‌های موجود، خودروهای لوکس نخست وزیری شامل 8 بی‌ام و از جمله سه مدل ۲۰۱۴ و 3 مدل اس یو وی و 2 مدل اس‌یو وی ۲۰۱۶ و نیز چهار خودروی مرسدس بنز ۲۰۱۶ که دو دستگاه آن ضد گلوله هستند، می‌باشد.
علاوه بر این، گزارش‌های حاکی از آن است که عمران خان برای ریاضت اقتصادی از هلی کوپتر در رفت و آمد به سرکار استفاده خواهد کرد که البته با انتقاداتی در شبکه‌های اجتماعی نیز همراه شد. در سطحی دیگر، نخست وزیر جدید پاکستان در اولین سخنرانی رسمی خود، از ثروتمندان خواست تا مالیات بپردازند و گفت که کشور باید ریاضت را برای کاهش بدهی‌ها آغاز کند.
وی در همین سخنرانی تاکید کرد: ما عادت کرده‌ایم تا با وام و کمک گرفتن از سایر کشورها زندگی کنیم. دورنمای هیچ کشوری چنین نیست. یک کشور باید روی پاهای خود بایستد. او با انتقاد از زندگی اشرافی و دوران استعماری سیاستمداران حاکم، اعلام کرد که به جای زندگی در اقامتگاه نخست وزیری، در یک ساختمان سه اتاق خوابه کوچک زندگی می‌کند. وی همچنین گفته که به جای استفاده از ۵۲۴ خدمتکار که برای نخست وزیر فعال هستند، تنها از دو نفر استفاده می‌کند و گفته که قصد دارد تا یگان خودروهای ضد گلوله را برای جبران کسری خزانه بفروشد. عمران خان در بخشی دیگر از اظهارات خود تاکید کرد: من می‌خواهم به مردم بگویم که می‌خواهم زندگی ساده‌ای در پیش بگیرم و پول ذخیره کنم. از ثروتمندان می‌خواهم تا مالیات بدهند. فکر کنید که این جهاد در راه خداست و شما باید این کار را برای بهتر شدن کشورتان انجام دهید.
اولین سخنرانی نخست‌وزیر پاکستان تا حدود زیادی با وعده‌های انتخاباتی او انطباق دارد اما آنچه تا کنون طی دو هفته گذشته در عمل اتفاق افتاده، تنها مربوط به امور شخصی و کاهش هزینه های اقامت نخست‌وزیر بوده است. از این رو، می‌توان عنوان کرد که قهرمان ملی کریکت پاکستانی‌ها راهی دشوار برای عمل به وعده‌های خود در زمینه سیاسی داخلی دارد.
تاکید بر روح استقلال خواهی در سیاست خارجی
در سطح سیاست خارجی، عمران خان بر خلاف سیاست داخلی، مسیری سهل و در عین حال بسیار دشوارتر از عرصه داخلی را در پیش دارد. سهل از این جهت که عمران خان می‌تواند تغییر جدی را در پیش نگیرد و سیاست‌های سابق کشور را که بیشتر توسط سازمان امنیت این کشور «آی‌اس‌آی» و نیز ارتش اداره می‌شد، ادامه دهد اما دشوار بدین معنا که بر خلاف گذشته عمران خان در سطح سیاست خارجی با دشواری‌ها و پیچیدگی‌های زیادی مواجه است که می‌توان مهم‌ترین ان‌ها را ضدیت‌های آمریکا ارزیابی کرد.
در جدیدترین رخداد، در 2 سپتامبر 2018 (11 شهریور 1397) وزارت دفاع ایالات متحده، کمک ۳۰۰ میلیون دلاری به پاکستان را به دلیل آنچه که آن را ناکامی اسلام‌آباد در برخورد قاطعانه با گروه‌های شبه‌نظامی و ستیزه‌جویان می‌خواند، قطع کرد. این تصمیم در شرایطی بود که اوایل سال جاری میلادی (2018) نیز کنگره آمریکا کمک مالی ۵۰۰ میلیون دلاری صندوق حمایتی ائتلاف به اسلام‌آباد را متوقف کرده بود. در نتیجه ضدیت‌های روزافزون آمریکا با پاکستان، اکنون عمران خان موضوع نوع تقابل با واشنگتن را به عنوان مهم‌ترین مساله سیاست خارجی خود پیش‌رو دارد. هر چند توجه به این امر ضروری است که نخست‌وزیر جدید پاکستان بارها بر مواضع ضدآمریکایی خود تاکید کرده و هرگونه سازش با این کشور را بر سر دخالت در امور اسلام آباد رد کرده است. بنابراین، می‌توان عنوان نمود که دولت پاکستان در آینده در راستای سیاست استقلال‌خواهی پاکستان در برابر دخالت‌های امریکا، مسیر دشوار و پرهزینه ای را پیش رو خواهد داشت.
در سطحی دیگر، رهبر حزب «تحریک انصاف» همواره نسبت به دخالت‌های آمریکا در منطقه و مواضع ضدایرانی واشنگتن، موضعی منفی را اتخاذ کرده است. در همین راستا، وی در جریان اولین سخرنانی خود، خواستار افزایش دوستی با همسایگان پاکستان به ویژه جمهوری اسلامی ایران شد. همچنین، او در ارتباط با اختلافات ایران و عربستان در ارتباط با مسائل منطقه‌ای، رویکرد مشخصی را بر مبنای بی‌طرفی و عدم مداخله اتخاذ کرده و حتی بر تلاش خود برای تنش‌زدایی میان دو طرف تاکید داشته است. همچنین، عمران خان اعتقاد عمیقی به تنش‌زدایی با کشورهای هند و افغانستان دارد اما در عین حال او در زمینه سیاست خارجی به خوبی نسبت به این امر آگاه است که نباید در تقابل با ارتش و «آی اس‌آی» قرار بگیرد.
در مجموع، به نظر می‌رسد که عمران خان در زمینه سیاست خارجی مسیری دشوار و پرفرازونشیب را پیش‌رو دارد که می‌توان از آن به عنوان دکترین «استقلال خواهی اسلام‌آباد» یاد کرد. با تمام این اوصاف، می‌بایست منتظر ماند و تاریخ را به کریکت‌باز نامدار پاکستانی سپرد که آیا می‌تواند دست آمریکا را در کشور خود کوتاه کند و مسیر افزایش نقش و دوستی پاکستان با همسایگان را در منطقه پیش‌بگیرد یا خیر؟
مرجع : الوقت
کد مطلب : ۷۴۷۷۸۱
منتخب
۳۰ فروردين ۱۴۰۳
۲۹ فروردين ۱۴۰۳
۲۹ فروردين ۱۴۰۳
۲۸ فروردين ۱۴۰۳
۲۷ فروردين ۱۴۰۳
۲۷ فروردين ۱۴۰۳
۲۶ فروردين ۱۴۰۳
۲۶ فروردين ۱۴۰۳
۲۵ فروردين ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
