چرا بن‌سلمان سفر به کویت را نیمه‌کاره رها کرد؟

محمد بن‌سلمان ولیعهد سعودی سفر خود به کویت را به دیداری کوتاه و مختصر با معاون امیر کویت خلاصه کرد که در جریان آن 2 طرف به بررسی مسائل اختلافی پرداختند و مراسم شام رسمی که صباح الاحمد الصباح، امیر کویت به خاطر وی برگزار کرده بود نیز کوتاه بود به طوری که این مراسم «سرد» توصیف شد.

در این دیدار 2 طرف به بررسی هیچ‌کدام از مسائلی که در جدول برنامه دیدارها ثبت شده بود، نپرداختند که مهم‌ترین آن حل بحران میان 2 طرف درباره توقف تولید نفت در 2 میدان نفتی مشترک الوفره و الخلفجی در منطقه بی‌طرف از سال ۲۰۱۴ میلادی با تصمیم ریاض بود.

در این سفر همچنین به بحران کشورهای حاشیه خلیج‌فارس یا همان بحران قطر پرداخته نشد. 

شبکه‌های اجتماعی بویژه شبکه‌های اجتماعی کویت پر از تفسیر درباره شکست این سفر و همچنین «خشم» ولیعهد عربستان به خاطر عدم پاسخگویی کویت به «دیکته‌هایش» شده است؛ امری که وزارت خارجه کویت را وادار کرد بیانیه‌ای را صادر و در آن نسبت به اطلاعات منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی درباره سفر شاهزاده محمد بن‌سلمان ابراز تاسف کند.

این امر بر این موضوع تاکید دارد که زبان دیپلماتیک کویت بسیاری از کویتی‌ها یا عربستانی‌ها را قانع نکرد بویژه اینکه سفر میهمان عربستانی که به نوبه خود نخستین سفرش از زمان ولیعهدی‌اش محسوب می‌شد، قرار بود 2 روز به طول بینجامد نه 2 ساعت.

طرف عربستانی روی تحولی در مهم‌ترین موضوع این سفر که دستیابی به راهکاری رضایت‌بخش درباره تولید مجدد نفت از 2 میدان مذکور بود، حساب باز کرده بود.

یک منبع در دفتر امیر کویت اعلام کرد فضای این سفر پرتنش بود و هیچ‌گونه توافق اقتصادی یا سیاسی‌ای میان 2 طرف به امضا نرسید.

اختلاف‌ها بر سر 2 میدان نفتی مذکور سال ۲۰۱۴ میلادی آغاز شد، آنگاه که کویت با اعطای روادید به کارمندان شرکت «شورون» برای محافظت از این میدان‌های نفتی و افزایش تولید و همچنین حفاری در منطقه مخالفت کرد. این شرکت بدون مشورت با دولت کویت تجهیزات خود را در منطقه متعلق به کویت قرار داده بود.

ریاض نیز در پاسخ تولید نفت از میادین الخلفجی و الوفره را به بهانه انجام کارهای محافظتی بدون مشورت با شریک کویتی متوقف کرد و این روند 4 سال به طول انجامید و منجر به تعطیلی این دو میدان نفتی و وارد شدن ضرر بیش از ۱۸ میلیارد دلاری به کویت طی هر سال شد. نکته جالب اینجاست که سفر بن‌سلمان به کویت در چارچوب فشارهای دونالد ترامپ،  رئیس‌جمهوری آمریکا علیه عربستان انجام شد تا 2 میلیون بشکه نفت بیشتر تولید کند و به این ترتیب قیمت نفت در بازارهای جهانی کاهش یابد.

دولت عربستان طبق گفته کارشناسان به دلایل لجستیکی قادر نیست بیش از یک میلیون بشکه نفت اضافی تولید کند و 2 میدان نفتی مشترک با کویت در منطقه بی‌طرف را می‌توان یکی از راهکارها برای افزایش تولید نفت دید به طوری که اضافه کردن ۵۰۰ هزار بشکه نفت بیشتر به بازارها به کاهش قیمت نفت کمک می‌کند. تنش در روابط عربستان و کویت اگر ادامه یابد بر میانجیگری کویت در بحران کشورهای حاشیه خلیج‌فارس تاثیر منفی می‌گذارد و منجر به تعطیلی شورای همکاری خلیج‌فارس و تداوم بحران می‌شود. 

ناظران معتقدند این تنش به طرف عربستانی بیشتر از طرف کویتی ضرر وارد می‌کند، چرا که محمد بن‌سلمان نیازمند راضی کردن واشنگتن جهت اجتناب از هرگونه مانع‌تراشی در مسیرش برای تکیه زدن بر تخت سلطنت به عنوان جانشین پدرش است. عدم از سرگیری تولید نفت از میادین مشترک احتمال دارد نتایج عکسی داشته باشد، آن هم زمانی که ولیعهد عربستان قصد دارد اموال بیشتری به دست بیاورد تا با آن هزینه‌های زیاد ناشی از جنگ یمن و  هزینه عملیات بازسازی سوریه بویژه در منطقه شرق فرات، خارج از حاکمیت رسمی دولت سوریه را به درخواست واشنگتن تامین کند.

محمد بن‌سلمان به فروش قسمتی از سهام شرکت «آرامکو» برای جبران هرگونه کسری بودجه امید بسته بود که آن هم فعلا به دستور ملک سلمان، پدرش از دستور کار خارج شده است.

شرایط سفر محمد بن‌سلمان به کویت و فشارهای آمریکا خارج از تمام عرف‌های اخلاقی و توسعه‌ای، شکافی است که شورای همکاری خلیج‌فارس را به 2 اردوگاه با نشانه‌های آشکاری تقسیم کرده است و تمام اینها شاخص‌هایی است که منطقه خلیج‌فارس را در مقابل تغییرات بسیار خطرناک در سایه تلاش‌های آمریکایی جهت تغییر آن به میدان جنگ منطقه‌ای قرار می‌دهد.