تناقض‌های عربستان در نشست سران «شورای همکاری» خلیج فارس

شورای همکاری خلیج فارس که از بعد از بحران سوریه (مارس 2011) دچار اختلافات داخلی شده بود و کشور عُمان به طور آشکار سیاست متفاوتی از پنج کشور دیگر داشت، با بحران روابط عربستان و قطر (ژوئن 2017) وارد مرحله جدی‌تری از اختلافات و دودستگی شد.

عربستان، امارات، بحرین و مصر، از خرداد 1396 با متهم کردن قطر به حمایت از تروریسم در منطقه، روابط خود با دوحه را کاملا قطع و مرز زمینی و هوایی خود را بر روی آن بستند تا قطر به نوعی در محاصره کامل قرار بگیرد.

این چهار کشور خواستار قطع یا کاهش روابط قطر با ایران و ترکیه، تعطیلی شبکه الجزیره و تبعیت کامل از ریاض شدند اما با توجه به تکیه قطر به ترکیه و ایران و نزدیکی به آمریکا، موفق شد این فشار را مهار و به زندگی طبیعی خود ادامه دهد.

بعد از آنکه آمریکا بارها خواستار پایان این اختلاف آشکار میان کشورهای شورای همکاری شد و سعودی‌ها بارها اعلام کردند که خواستار روابط با قطر نیستند، اکنون عربستان برای اجلاس سی‌ونهم سران شورای همکاری دعوتنامه رسمی برای امیر قطر ارسال کرد اما قطر در سطح «وزیر مشاور در امور خارجه» در این نشست حاضر شده است؛ امری که پیامی آشکار برای ریاض و متحدانش دارد. 

این نشست تناقض‌های آشکاری را در سیاست عربستان آشکار کرده است؛ عربستان قطر را محاصره و روابطش را با دوحه قطع کرده اما این کشور را به نشست شورا دعوت می‌کند. دوحه در نظر عربستان متهم به حمایت از گروه‌های تروریستی در منطقه است اما با این کشور جلسه مشترک برگزار می‌کنند.

وزرای خارجه عربستان و بحرین پیشتر اعلام کردند که با نماینده قطر در یک جلسه حاضر نخواهند شد اما امروز قطر به جلسه شورای همکاری رسما دعوت شده است.

عربستان از قطر برای این نشست دعوت کرده اما رسانه‌های این کشور همچنان در حال حمله به قطر هستند و این کشور را حامی گروه‌های تروریستی توصیف می‌کنند. 

برخی تحلیلگران قطری دعوت ریاض را نتیجه تلاش‌هایی بیهوده برای نجات آبروی شورا می‌دانند که با هدف نجات «شورای همکاری» از مرگ بالینی انجام شده است چون با توجه به غیبت سلطان قابوس سلطان عمان و امیر قطر، اختلافات این شورا و ناتوانی آن در حل اختلافات درونی خود کاملا آن را به سازمانی مُرده تبدیل کرده است. 

جابر الحرمی کارشناس سیاسی و روزنامه‌نگار قطری در توییتر خود این نشست در ریاض را «پروتوکلی» (تشریفاتی) توصیف کرد و گفت، این نشست شورای همکاری خلیج (فارس) را از اتاق مراقبت‌های ویژه خارج نخواهد کرد. این نشست‌ها مُسکّن و آرام‌بخش موقت است که فایده‌ای نخواهد داشت. 

الحرمی ادامه داد: چطور می‌توان از کار مشترک کشورهای خلیج (فارس) سخن گفت حال آنکه سه کشور از این شورا یکی دیگر را محاصره کرده‌اند و یکی از این سه، ریاست جلسه را نیز بر عهده دارد. حتی این کشورها تلاش کردند به شکل نظامی، قطر را اشغال کنند.