اتحادیه عرب و نقشی خنثی در قضیه فلسطین

اتحادیه عرب در 22 مارس 1945بنیان نهاده‌ شد و در حال حاضر شامل 22 کشور عرب از آسیا، آفریقا و سازمان آزادی بخش فلسطین می شود، اما عضویت سوریه در آن از نوامبر 2011 به حالت تعلیق درآمده است.

به گزارش شبکه خبری الجزیره، «مهند العکلوک» سفیر فلسطین در اتحادیه عرب هدف از این نشست را بررسی تجاوزهای رژیم صهیونیستی به حقوق مردم فلسطین، حملات نظامیان این رژیم و شهرک نشینان صهیونیست به شهرها، روستاها و اردوگاه های فلسطینی بویژه در رام الله، موضع گیری رئیس جمهوری برزیل در خصوص بیت المقدس و انتقال سفارت کشورش به این شهر و همچنین موضع گیری استرالیا عنوان کرده که به تازگی بیت المقدس غربی را به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی به رسمیت شناخت.

این اقدام با واکنش اتحادیه عرب مواجه شد و «احمد ابوالغیط» دبیر کل این اتحادیه آن را جانبداری آشکار استرالیا از صهیونیست ها و نادیده گرفتن حقوق قانونی فلسطینی ها دانست. «مشعل بن فهم السلمی » رئیس پارلمان عربی نیز از مقام های عالی رتبه استرالیا خواست در موضع گیری کشورشان در خصوص فلسطین بازنگری کنند و به قطعنامه های سازمان ملل در خصوص شهر بیت المقدس احترام بگذارند.

شهر بیت المقدس که مسجد الاقصی نخستین قبله مسلمانان در آن قرار دارد، بخش جدایی ناپذیر فلسطین است و جایگاه و اهمیت ویژه ای میان مسلمانان دارد. قدس شرقی از نظر قطعنامه های سازمان ملل، بخشی از اراضی اشغالی است و اقدام آمریکا در به رسمیت شناختن این شهر به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی، نقض آشکار قطعنامه های بین المللی محسوب می شود.

«سعید ابو علی» معاون دبیر کل اتحادیه عرب در امور فلسطین و اراضی اشغالی هم اعلام کرد: این تصمیم (انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس) به منزله حمایت آشکار از مواضع و سیاست‌های اسرائیل اشغالگر و تشویق اقدامات و تجاوزات مداوم و روزافزون آن به ویژه در روز‌های اخیر است که توسط ارتش و شهرک نشینان صهیونیست ضد ملت فلسطین و ساده‌ترین حقوق آن‌ها صورت می‌گیرد و باعث افزایش تشویق اسرائیل به ادامه تجاوزات، زورگویی ها، شهرک سازی‌ها و مخالفت‌های آن با قطعنامه‌ها و خواست مجامع بین المللی خواهد شد.

در همین راستا، تشدید اقدامات صهیونیستها علیه فلسطینیان «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر این رژیم دستور داد خانه های مبارزان فلسطینی که در عملیات هفته گذشته مقاومت مشارکت داشته اند، تخریب شود.

در پی اقدامات غیرانسانی نظامیان صهیونیست، کرانه باختری از هفته گذشته شاهد دور جدیدی از ناآرامی ها بوده است. پنجشنبه گذشته در جریان عملیات دو جوان فلسطینی در کرانه باختری سه نظامی صهیونیست کشته شدند. این عملیات چند روز پس از آن انجام شد که در عملیات مسلحانه دیگری در همین منطقه، یازده صهیونیست زخمی شدند. در این درگیری ها تاکنون شش فلسطینی به دست نظامیان صهیونیستی به شهادت رسیده اند.

نتانیاهو در ادامه اقدامات تحریک آمیز خود در سالهای اخیر، بار دیگر نقض «پیمان اوسلو» از اقدامات این رژیم در بنای شهرک های جدید و قانونی کردن شهرک های غیر قانونی به بهانه عملیات مقاومت مبارزان فلسطینی پرده برداشت. این اقدام که خطرناکترین اقدام اخیر رژیم صهیونیستی به شمار می رود و به معنای بازگشت به سیاست های پیش از انتفاضه اول و پس از امضای پیمان اوسلو است که به بهانه عملیات مقاومتی اخیر، قصد دارد شهرک سازی کند.

سخنان نتانیاهو در واقع بیانگر این است که شهرک سازی و توسعه شهرک ها همچون دیگر اقدامات این رژیم، مثل تسریع در ویران کردن خانه های مبارزان فلسطینی و گسترش نیروهای ارتش اشغالگر در کرانه باختری و بازداشت روزانه نیروهای مقاومت حماس و نصب ایستگاه های بازرسی، اقدامی هجومی و کینه توزانه بر علیه فلسطینیان است.

این حالی است که «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی حماس در سالروز تأسیس این جنبش تأکید کرد که حمایت از مقاومت با تمام وجود ادامه پیدا خواهد کرد. «عصام الدعالیس»، عضو مطرح حماس هم به رژیم صهیونیستی هشدار داد که در صورتی که سیاست قتل و ترور از سوی این رژیم از گرفته شود، با مقاومت سرسختانه و شدیدی روبرو خواهد شد.
در حالیکه درگیری بین فلسطینیان و متجاوزان اشغالگر در کرانه باختری و نوار غزه به شدت افزایش یافته، آمریکا پیش‌نویس قطعنامه‌ای ضدفلسطینی را در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به رأی گذاشت که سعی داشت با تصویب آن حماس را محکوم کند.

این پیش‌نویس بر اساس مصوبه مجمع عمومی برای تصویب به رأی موافق دوسوم اعضا نیاز داشت که حاصل نشد. در مقابل پیش‌نویس دیگری با عنوان «صلح همه‌جانبه، عادلانه و پایدار در خاورمیانه» که در آن بر ضرورت توقف اشغالگری رژیم صهیونیستی تأکید شده، با اکثریت چشمگیری در مجمع عمومی تصویب شد.

ابوالغیط دبیرکل اتحادیه عرب در واکنش به شکست قطعنامه ضد آمریکایی در محکومیت حماس، آن را یک پیروزی دیپلماتیک برای فلسطین دانست که اقدامات طرف‌های عربی و اسلامی هم در آن نقش داشت. وی افزود که پیش‌نویس قطعنامه آمریکا از کمترین حد توازن و منطق برخوردار نبود و مغالطه‌های زیادی در قالب آن صورت گرفته بود؛ به طوری که هیچ نامی از رژیم صهیونیستی به عنوان طرف اشغالگر سرزمین فلسطین برده نشده بود.

در حالیکه مقاومت فلسطین همچنان به راه خود در مقابل اشغالگران ادامه می دهد، اتحادیه عرب تنها نظاره گر کشتار فلسطینیان و اشغال سرزمینهای آنها بوده است .

همان گونه که انتظار می رفت اتحادیه عرب به علت ضعف های عمده، تاکنون نتوانسته در قبال مساله فلسطین نقش مثبت و سازنده ای ایفا نماید و بعید است در جلسه فردا (سه شنبه در قاهره) نیز دستاوردی جز اعلام نگرانی و محکومیت داشته باشد. منشور اتحادیه عرب سالهاست صرفا روی کاغذ باقی مانده و بیانیه‌های این اتحادیه و مقامات آن از عبارات تکراری در محکومیت و ابراز نگرانی از حوادث منطقه فراتر نرفته است.

اتحادیه عرب در ابتدای تاسیس سعی نمود خود را به عنوان حامی مردم مظلوم فلسطین و دشمن سازش ناپذیر رژیم صهیونیستی نشان دهد و در جهت احقاق حق فلسطینیان و شکست اسراییل گام بر دارد، اما بررسی روند عملکرد اتحادیه عرب و کنکاش دیپلماسی پنهان و آشکار کشورهای عضو در رابطه با این رژیم به خوبی نمایانگر این مطلب است که تعدادی از کشورهای عربی در جهتی معکوس با منافع ملت فلسطین گام برداشته و در جهت تامین منافع خصوصی خویش و به دست آوردن دل هم پیمانان غربی خود گام برمی دارند.

سران اتحادیه عرب طی نیم قرن گذشته هیچ تلاشی برای پایان دادن به دردها و رنج های ملت فلسطین از خود به نمایش نگذاشته اند. اتحادیه عرب که در واقع، نماد کشورهای عربی محسوب می شود تا به امروز ثابت کرده که به دلیل وابستگی های بسیار زیاد خود به کانون های قدرت و ثروت منطقه‌ای و بین‌المللی، نمی تواند هیچ کمکی به حل چالش های اساسی جهان عرب بکند. اگر سران کشورهای عضو اتحادیه عرب تاکنون مواضع قاطعانه ای را علیه صهیونیستها اتخاذ می کردند، امروز شاهد تداوم اشغالگری در اراضی فلسطینیان نبودیم.

اتحادیه عرب نه تنها موضعی در جهت احقاق حقوق سلب شده ملت فلسطین اتخاذ نکرده، بلکه امروز شاهد آن هستیم که سران عضو این نهاد عربی از مقامات کویت و امارات گرفته تا رژیم های سعودی و بحرین یکی پس از دیگری در علنی کردن روابط پنهانی خود با صهیونیست ها و مشروعیت بخشیدن به این رژیم، با یکدیگر مسابقه گذاشته اند.

سران اتحادیه عرب تاکنون هیچ واکنشی نسبت به علنی شدن روابط کشورهای عضو این اتحادیه با رژیم صهیونیستی نشان نداده اند و این مسأله به تنهایی حاکی از عدم عزم و اراده آنها برای سلب مشروعیت اعطا شده به صهیونیستها است. این‌ها در حالی است که مسأله فلسطین مهمترین مسأله جهان اسلام محسوب می شود و حل بحران های منطقه‌ای مرهون حل مسأله فلسطین و پایان اشغالگری صهیونیست ها است.

در واقع، اتحادیه عرب به منظور افزایش همگرایی و همکاری میان اعراب به منظور احقاق حقوق سلب شده ملت‌ها توسط حاکمان مستبد و دیکتاتور ، دفاع از تمامیت ارضی کشورهای عربی و همچنین حفظ وحدت میان دولت ها تأسیس شد، اما کارنامه اتحادیه عرب نشان می دهد نه تنها در تحقق هیچیک از اهداف یادشده موفق نبوده، بلکه برعکس، با سلسله مواضع دوگانه و تصمیمات نابجا تنها در راستای تحقق اهداف صهیونیست‌ها در منطقه گام برداشته است؛ مسأله ای که تاکنون به قیمت فروپاشی بسیاری از ملت های عربی منجر شده و این اتحادیه نیز در کمال خونسردی، خود را در قبال این فاجعه پاسخگو نمی داند.