گزارش خواندنی آسوشیتدپرس از روز فرار شاه از ایران

آسوشیتدپرس نوشته است که هیچ تغییری در گزارش اولیه خود ایجاد نکرده و تنها برخی اشکالات تایپی را در نسخه جدید این گزارش تاریخی اصلاح کرده است. آنچه در ادامه می‌خوانید گزارشی است که این خبرگزاری آمریکایی چهل سال پیش در چنین روزی در ۱۶ ژانویه ۱۹۷۹ میلادی درباره فرار شاه از ایران در خروجی خود قرار داد.


شاه در حال حرکت به سمت هواپیما همراه با جمعیت اندکی که برای بدرقه او آمده‌اند

محمدرضا پهلوی -پادشاه ایران- با چشمانی اشکبار راهی سفری شد که شاید دیگر هیچگاه از آن بازنگردد. او تحت فشارهای سیاسی و مذهبی، بدون اطلاع قبلی روز سه‌شنبه تهران را به مقصد مصر ترک کرد. شاه ایران پیش از پرواز هواپیما گفت که برای معالجه به خارج می‌رود اما گمانه‌زنی‌های زیادی وجود دارد که او دیگر باز نخواهد گشت.

سفر پادشاه ایران انفجاری از شادی را در میان میلیون‌ها ایرانی رقم زده است. اگر دشمنان پیروزِ او به همین شکل به راه خود ادامه دهند، این سفر به معنای پایان نظام پادشاهی در سرزمینی است که برای ۲۵۰۰ سال تحت سیطره پادشاهان بوده است.


حضور مردم در خیابان‌ها پس از شنیدن خبر فرار شاه

در پی سفر شاه، میلیون‌ها ایرانی به خیابان‌ها آمده‌اند و به آوازخوانی و پایکوبی می‌پردازند و پیروزی در جنگ خونینِ یکساله علیه مردی که از سال ۱۹۴۱ بر کشورشان حکومت می‌کرد را به یکدیگر تبریک می‌گویند. آنها فریاد می‌زنند: "شاه برای همیشه رفت!"

رانندگان خودروها هم به طور مرتب بوق می‌زنند و چراغ‌های جلوی خود را روشن کرده‌اند. عابران پیاده نیز تصاویری از آیت‌الله خمینی یعنی همان رهبر مسلمانی که با نهضت سیاسی و مذهبی خود باعث خروج شاه از کشور شد را در دست تکان می‌دهند.


تجمع مردم در اطراف میدان شهیاد که بعد از پیروزی انقلاب به میدان آزادی تغییر نام داد

پادشاه ۵۹ ساله ایران خودش هدایت هواپیمای بوئینگ ۷۲۷ را برعهده داشت و با عبور از آسمان تهران به سمت شهر آسوان در جنوب مصر پرواز کرد. طبق تصاویر دریافتی، او پس از فرود در مصر، مورد استقبال گروه کوچکی قرار گرفت که قرار است او را به دیدن انور سادات رئیس‌جمهور مصر ببرد. گفته می‌شود شاه ایران پس از مصر به آمریکا خواهد رفت.

فعلا خبرگزاری‌های منطقه خبری در این باره مخابره نکرده‌اند. فقط خبرگزاری روسی تاس در گزارشی در این باره گفته است شاه ایران مانند یک فراری از کشور خارج شد؛ بدون بدرقه باشکوه و بدون اسکورت افتخاری.

محمدرضا پهلوی که خودش را شاه شاهان، قبله عالم و سایه خداوند می‌نامید، اوضاع سیاسی بی‌ثباتی را برای کشورش و رویاهای متلاشی‌شده‌ای را برای سلسله خود به جا گذاشته است. 

خبر خروج شاه از کشور در سراسر پایتخت پیچیده است. با فراگیر شدن خبر سفر [غیرمنتظره] او به مصر، مجسمه‌های او به سرعت در نقاط مختلف تهران به زمین انداخته شد و برخی ایرانی‌ها حتی تصاویرش را از داخل اسکناس‌های خود پاره کردند.


حضور مردم در مقابل دانشگاه تهران پس از اعلام خبر فرار شاه از کشور

صدای بوق خودروها در همه جا شنیده می‌شود. مغازه‌های شیرینی‌فروشی کیک و شیرینی رایگان به مردم می‌دهند و برخی نیز برروی خودروهای عبوری شکلات و آب‌نبات می‌ریزند. برخی دیگر نیز که تازه خبر خروج شاه از کشور را شنیده‌اند برروی یکدیگر گلاب می‌پاشند.

یک دانشجوی ایرانی در مصاحبه با خبرنگار ما ابراز امیداواری کرد که دولت بعدی ایران بتواند شاه را برای محاکمه به کشور بازگرداند. یک دختر کوچک هم گفت ما زمانی خوشحال می‌شویم که خبر مرگ شاه را بشنویم.

خروج شاه از ایران، فلسطینیان را نیز خوشحال کرده است. یکی از سخنگویان سازمان آزادی‌بخش فلسطین می‌گوید: "همه از شنیدن این خبر خوشحال هستند. ما پیروزی مردم در ایران را پیروزی خودمان می‌دانیم چراکه این نشان‌دهنده یک روند در خاورمیانه علیه نفوذ و منافع آمریکاست."


اهدای عکس امام خمینی به یک سرباز ارتش شاهنشاهی

خوشحالی مردم ایران به بخش‌های دیگری از جهان عرب و حتی به پاریس که آیت‌الله خمینی در آنجا اقامت دارد نیز سرایت کرده است. طبق گزارش‌ها، دهها ایرانی تبعید شده در پاریس با رادیوهای خود منتظر شنیدن خبر خروج شاه از کشور هستند. آنها می‌گویند خبر فرار شاه را از شبکه‌های رادیویی فرانسه شنیده‌اند اما تا آن را از رادیوی ایران نشنوند، باور نمی‌کنند.

آیت‌الله خمینیِ ۷۸ ساله که از ۶ اکتبر (۱۴ مهر) در خانه کوچکی در حومه پاریس زندگی می‌کند عصر سه‌شنبه پس از اعلام خبر خروج شاه از ایران در جمع طرفداران خود که به دور او حلقه زده بودند، حاضر شد. گفته می‌شود او پیامی را خطاب به مردم ایران آماده کرده است.