3 ضلع خواهان جنگ با ایران را بشناسید/ چه مساله ای باعث شکست ترامپ شد؟

ممکن است تعیین اینکه کدام رهبر عرب در این نشست عربی محدود شرکت خواهد کرد، زود باشد؛ اما می توان پیش بینی کرد که سران عربستان، امارات، بحرین، اردن و شاید کویت و عمان نیز در این نشست باشند. عبدالفتاح سیسی را مستثنی خواهیم کرد؛ زیرا گزارش های غیر رسمی پیش از این تاکید کرده بودند که سیسی در سفر اخیر خود به امریکا اعلام کرده بود که تمایلی برای پیوستن به پیمان ناتوی عربی ندارد. اما با توجه به اظهارات اخیر وی در دیدار با محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی مبنی بر آنکه "امنیت خلیج فارس از امنیت مصر" است، بعید نیست که سیسی نیز نظر خود را تغییر داده و به هر حال این تغییر دیدگاه غافلگیرانه وناگهانی نخواهد بود.

پس از هدف قرار گرفتن تعدادی نفتکش در مقابل بندر فجیره در دریای عمان و نیز حمله به دو ایستگاه پمپاژ خط لوله نفت در عربستان، وضعیت در خلیج فارس پیچیده تر شد. ایران و نیز آمریکا اعلام کردند که خواهان جنگ نیستند و برای آن تلاشی نمی کنند؛ اگر اینگونه باشد پس چه کسی به دنبال جنگ است؟

سه طرف خواهان جنگ هستند: نخست طرف آمریکایی که مشتمل بر مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا، جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا، جرد کوشنر مشاور رییس جمهور و دامادش است؛ طرف دوم شامل عربستان و امارات می شود؛ و طرف سوم رژیم اشغالگر است.

اگر این جنگ شروع شود، قطعا جنگی منطقه ای میان ایران و متحدانش در محور مقاومت از یک سو و امریکا ومتحدان عربش از سوی دیگر خواهد بود. اما پیامدها و خطرات این جنگ جهانی خواهد بود. زیرا محل وقوع جنگ منطقه ای است که شریان حیاتی اقتصاد جهانی است. این اقتصاد به طور کامل بر گاز و نفت این منطقه تکیه می کند و احتمال می رود که اکثر میدانهای انرژی به صورت کلی و یا جزیی در معرض ویرانی قرار بگیرند؛ زیرا حتما در تیررس موشکهای ایرانی قرار خواهند گرفت.

بی تردید ایران و متحدانش از امکانات و توانمندی های نظامی امریکا آگاه هستند و به خوبی می دانند که آنها علیه قدرتمندترین کشور فعلی جهان وارد جنگ خواهند شد؛ اما ما شک داریم که ترامپ قدرت ایران و متحدانش و ضرر و زیان بزرگی که ممکن است به امریکا و محورش و ناو هواپیما بر و پایگاها های نظامی اش و نیروهای زمینی آن وارد می شود، را درست ارزیابی کرده باشد و این علاوه بر شهرهای متحدان عربش و اقتصاد آنها و ملتهایشان است که همگی در تیررس موشکها و قایقهای انتحاری قرار خواهند گرفت. شاید لازم است یادآوری کنیم که صدام حسین هنگام عقب نشینی نیروهایش 800 چاه نفتی کویت را آتش زد. تمام تیم های آتش نشانی در جهان به مدت یک سال برای مهار کردن آتش وارد عمل شدند. پس اگر تمام چاه های نفت و گاز منطقه یکباره شعله ور شوند، چه خواهد شد؟

دیدگاه ترامپ که بر استفاده از تمام ابزارهای تهدید به منظور ترساندن حریف و وادارکردنش برای مذاکره و پذیرفتن شرط های باج خواهانه امریکایی استوار است، در سه کشور از هم پاشید؛ ونزوئلا، کره شمالی و چین (جنگ تجاری). اینک کشور سوم نیز در راه است: ایران.

مساله محوری که عامل شکست این دیدگاه شد و ترامپ از فهم آن عاجز مانده است: "عزت وکرامت ملی" نام دارد. چیزی که در قاموس ترامپ و متحدانش وجود ندارد اما در میراث تمدنی و فرهنگی تمام حریفانش رسوخ پیدا کرده است، خواه ایران و یا اغلب کشورهای اسلامی و عربی که در سنگر مقابل امریکا و اسراییل قرار دارند.

جنگ با ایران با دیگر جنگهای پیشین متفاوت خواهد بود؛ زیرا ایران توانمندی های نظامی عظیمی در اختیار دارد و برای این جنگ به خوبی آماده است و از آنچه که در عراق و لیبی رخ داد، به خوبی استفاده کرده است. و از همه مهتر آنکه شبکه ای قدرتمند از متحدانی عقیدتی دارد نه متحدانی که آنها را با پول خریداری کرده است وهمانطور که امریکا را در سوریه شکست داد و دستکم بیش از 150 ملیارد دلار به آمریکا ومتحدانش ضرر وارد کرد، در جنگ آتی نیز پوزه اش را به خاک خواهد مالید.

عبدالباری عطوان