عقب‌نشینی امارات از یمن

عوامل متعددی امارات را به عقب‌نشینی تدریجی و سرعت‌بخشیدن به روند آن در برهه اخیر واداشتند که می‌توان آن‌ها را در این موارد خلاصه کرد:

۱. اقدام جنبش انصارالله و متحدانش در داخل و خارج برای انتقال جنگ از خاک یمن به عمق خاک کشورهای عضو ائتلاف به‌صورت مستقیم یا 

غیر مستقیم به‌منظور افزایش نارضایتی مردم و نگران‌شدن آن‌ها و در پی آن، واداشتن مردم به سوال درباره مشروعیت این جنگ یا اساسا فایده آن و ترس از پیشرفتش. عملیات حمله به ۶ فروند نفتکش در آب‌های منطقه‌ای کشور امارات، بخش نخست این پیام بود و بمباران فرودگاه ابها، یکی از بزرگ‌ترین فرودگاه‌های عربستان و تعطیلی روند کشتیرانی در آن در اوج فصل گردشگری داخلی، هم بخش دوم این پیام به‌شمار می‌رفت.

۲. افزایش قدرت جنبش انصارالله و متحدانش و دستیابی به اسلحه پیشرفته، به‌ویژه درزمینه موشکی و هواپیماهای بدون سرنشین و بمب‌گذاری‌شده و توفیق در دستیابی به نیروی بازدارنده مؤثر که تأثیر نیروی هوایی ائتلاف را به‌طورکلی خنثی و بی‌اثر کرد.

۳. کاهش و اتمام موجودی بانک اهداف غیرنظامی و نظامی برای ائتلاف سعودی-اماراتی و درمقابل، وجود بیش از ۴۰۰ هدف برای ائتلاف حوثی‌ها در زمین دشمن که در تیررس موشک‌های بالستیک بالدار و نقطه‌زن یا هواپیماهای بدون سرنشین بمب‌گذاری شده قرار دارند.

۴. فروپاشی محسوس توان دفاع زمینی و هوایی کشورهای عضو ائتلاف که ده‌هامیلیارد دلار برای ساخت آن هزینه شده است؛ چنانکه موشک ۶میلیون‌دلاری پاتریوت دربرابر موشک ۱۵۰۰دلاری حوثی‌ها عاجزست و این موشک بیشترِ فرودگاه‌های عربستان یا به‌عبارتی همه آن‌ها را تهدید می‌کند.

۵. وجود کانال‌های ارتباطی محرمانه بین امارات و جنبش انصارالله که دستیابی به تفاهم‌های اعلام‌نشده را موجب شدند. بارزترین این تفاهم‌ها، عقب‌نشینی نیروهای امارات و اسلحه سنگین آن‌ها از شمال یمن و باقی‌ماندن در جنوب در ازای نبود حمله موشک‌های حوثی به فرودگاه‌های ابوظبی و دبی بود؛ چراکه این حملات تأثیر منفی بر اقتصاد امارات گذاشت. درواقع موشک‌هایی که به فرودگاه ابها و ریاض و جده می‌رسند، می‌توانند دبی و ابوظبی را نیز هدف قرار دهند و کسانی که می‌توانند در نفتکش‌ها بمب‌گذاری و به دستگاه‌های امنیتی در بندر الفجیره نفوذ کنند، حتما می‌توانند خود را به اهداف حیاتی و راهبردی در هر جای دیگری در امارات نیز برسانند.

۶. وجود نارضایتی فزاینده در سایر امیرنشین‌ها مانند شارجه، دبی و رأس‌الخیمه که علاقه‌ای به درگیرشدن در جنگ با یمن نداشتند. هرچند این نارضایتی‌ها علنی نشد، ورود جنگ به پنجمین سال، آن‌هم بدون دستیابی به نتیجه‌ای مشخص یا راه‌حل‌های سیاسی باعث شد این نارضایتی‌ها کم‌کم ظهور و بروز یابند.
۷. افزایش تلفات در میان نیروهای اماراتی و کشته و مجروح شدن تعدادی از اعضای خاندان حاکم و خانواده‌های بزرگ که برای نخستین‌بار در تاریخ این کشور رخ داد.

۸. کاهش سطح هماهنگی نظامی بین دو متحد اماراتی و سعودی در میدان‌های نبرد: دراین‌زمینه دیده شد که بعد از حضور عربستان در منطقه‌ای مانند المهره، امارات برای عقب‌نشینی از آن اقدام کرد. علاوه‌بر‌آن، سرگرم‌بودن عربستان به جنگ در مرزهای جنوبی و تلاش برای جلوگیری از پیشروی ارتش یمن و نیروهای مقاومت حوثی از جیزان، نجران و عسیر.
۹. شکایت چندین نفر از مسوولان نظامی امارات از کمبود توانمندی‌های ارتش سعودی در میدان‌های نبرد با وجود تجهیزات پیشرفته نظامی. یکی از مسوولان بلندپایه کشورهای خلیج‌فارس در جلسه‌ای ویژه با همتایان عرب خود فاش کرد چیزی به اسم ارتش سعودی به آن معنا وجود ندارد.

۱۰. اقدام امارات برای توسعه دایره دخالت‌های سیاسی و نظامی فراتر از توانمندی‌هایش به‌ویژه در لیبی، شاخ آفریقا و حتی در افغانستان و کوزوو که باعث تشدید پیامدها و افزایش تعهدات مالی و نظامی و سیاسی این کشور شد. بعید نیست اخبار مربوط به عقب‌نشینی تدریجی امارات از یمن، ثمره بازنگری‌های سیاسی در بالاترین سطوح درباره پرونده یمن باشد و احتمالا بازتاب نتایج آن در سایر زمینه‌ها ازجمله سردی روابط ائتلافی و ممتاز ابوظبی با عربستان سعودی را شاهد خواهیم بود. عربستان نیز با درخواست برای بازنگری‌های مشابه و چه‌بسا عمیق‌تر و واضح‌تر رو‌به‌رواست؛ زیرا ادامه برخی سیاست‌ها و ورود به جنگ در پنج سال گذشته، هزینه‌های مادی و معنوی زیادی برای این کشور داشته و بر چهره آن در سطح جهان عربی و اسلامی تأثیر گذاشته است.

سیاست جنگ نیابتی در یمن شکست خورده و سیاست مذاکره نیابتی هم به‌هیچ‌وجه موفق نبوده است و باید طرف مقابل را به‌رسمیت شناخت و با آن به‌صورت مستقیم وارد مذاکره شد.