آیا انتخابات افغانستان به صلح با طالبان گره خورده است؟

اشرف غنی در این مراسم از شنیده شدن توطئه‌هایی گفت که «خارجی‌ها می‌خواهند چنین و چنان شود»، اما تأکید کرد که «در مسائل ملی تنها افغان‌ها تصمیم بگیرند.» او در همین حد مبهم و گنگ از توطئه خارجی‌ها گفت و منظورش را دقیقاً روشن نکرد، اما با توجه به گزارش اخیر خبرگزاری آسوشیتدپرس و مصاحبه زلمی خلیل‌زاد، نمایند ویژه امریکا در امور صلح افغانستان، می‌توان گفت که منظور او گره خوردن مذاکرات خلیل‌زاد و طالبان به انتخابات ریاست جمهوری است که قرار است در بیست و هشتم سپتامبر، ششم مهر، برگزار شود. خلیل‌زاد در آن مصاحبه گفت که واشنگتن از برگزاری شفاف انتخابات ریاست جمهوری افغانستان حمایت می‌کند «اما اولویت برای ما روند صلح این کشور است.» به دلیل این اولویت است که او به صراحت خواستار تعویق انتخابات شد در صورتی که صلح با طالبان پیشرفتی نداشته باشد و گفت که انتخابات بعد از «توافق صلح برگزار شود.» خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارش روز جمعه گذشته به دو دلیل از جریان داشتن مذاکرات صلح با طالبان و عدم تمایل واجدین شرایط رأی‌دهی به مشارکت در انتخابات، خبر از احتمال تعویق انتخابات داد. انتشار این گزارش یک هفته بعد از مصاحبه خلیل‌زاد نشان می‌دهد که امریکایی‌ها می‌خواهند تا قبل از برگزاری انتخابات نتیجه‌ای از مذاکرات خود با طالبان به دست بیاورند و دست‌کم این گروه را به نوعی آتش‌بس و برداشتن نخستین گام برای صلح متقاعد کنند.

امریکایی‌ها در این کار همگام با طالبان هستند که اصل انتخابات را قبول نداشته و تعویق آن را نوعی پیروزی سیاسی خود می‌دانند. به عبارت دیگر، تعویق انتخابات هدف مشترک امریکا و طالبان شده تا امریکا بتواند به چارچوب اولیه صلح با طالبان برسد و طالبان هم از آن به عنوان کارت سیاسی برای تضعیف دولت کابل استفاده کند. در مقابل، تعویق انتخابات به نفع هیچ کس از اشرف غنی تا عبدالله عبدالله تا دیگر نامزد‌های انتخاباتی نیست. در واقع، تعویق انتخابات کارت برنده‌ای به طالبان می‌دهد که بی‌میلی موجود به مشارکت در انتخابات را تشدید می‌کند و علاوه بر این، باعث می‌شود نامزد‌های انتخاباتی نتوانند خود را به عنوان افرادی توانمند در مقابل طالبان معرفی کنند. به این جهت است که هم اشرف غنی و هم عبدالله عبدالله پیش از این با قاطعیت تمام از برگزاری انتخابات در موعد مقرر گفته‌اند و اشرف غنی در مراسم عید قربان نه‌تن‌ها به صراحت این موضع را تکرار کرد بلکه مشخص کرد که پرونده صلح را باید به دست دولت بعد سپرد. شکی نیست که پرونده صلح دستمایه اصلی این دور از انتخابات است و نامزد‌های انتخاباتی سعی خواهند کرد از این دستمایه در تبلیغات خود نهایت استفاده را بکنند و تمایلی ندارند تا با تعویق انتخابات از این عرصه تبلیغاتی محروم بشوند. اشرف غنی در این مراسم به نحو مقدماتی استفاده تبلیغاتی خود را از این موضوع به کار بست و معلوم است که تمام سعی خود را می‌کند تا خلیل‌زاد و دیگر عوامل امریکایی او را مجبور به تعویق انتخابات نکنند، اما مسئله اینجا است که فشار امریکا تنها محدود به یک مصاحبه و گزارش خواهد بود. به دلیل سربسته بودن مذاکرات معلوم نیست که در دوحه چه امتیازاتی بین خلیل‌زاد و ملا برادر، رئیس دفتر طالبان در قطر، رد و بدل شده، اما پیام توئیتری خلیل‌زاد بعد از پایان گرفتن دور هشتم مذاکرات، نشان می‌دهد که او خوش‌بین به نتیجه مذاکرات و رسیدن به توافقنامه صلح با طالبان است. این نکته که زمان رسیدن به این توافقنامه هنوز معلوم نشده عاملی است که می‌تواند فشار امریکا بر کابل برای تعویق انتخابات را به دنبال داشته باشد. بنابراین، اظهار خوش‌بینی خلیل‌زاد پیام خوشایندی برای ارگ ندارد و مقامات دولت افغانستان مجبور به مقاومت در مقابل فشار امریکایی‌ها هستند تا انتخابات به فرایند مذاکرات در دوحه گره نخورد و باعث نشود نامزد‌های انتخاباتی بازنده زودهنگام اصل انتخابات شوند.