تحولات سودان
اعتراضات علیه عمرالبشیر که از ژوئن 2012/خرداد 1391 علیه سیاستهای ریاضتی او شروع شد نهایتا در آوریل 2019 به سرنگونی وی  منجر شد. از این تاریخ به بعد سرعت تحولات در سودان بسیار خیره کننده  و غیر قالب پیش بینی بود. «عوض بن عوف »وزیر دفاع دولت پیشین رئیس شورای نظامی شد اما بعد از 24 ساعت استعفا داد و «کمال عبدالمعروف» معاون خود را نیز برکنار کرد. اگر چه نظامیان درظاهر و به سرعت  در کنار مردم  قرار گرفتند اما نقش اصلی تحولات سودان را مردم و ائتلاف «ائتلاف آزادی و تغییر» بر عهده داشتند. شورای نظامی ابتدا سعی نمود با دادن وعده نخست وزیر غیر نظامی، اعتراضات مردم را خاموش کند. دو هفته پس از اعتراضات مجدد، گروه‌های سیاسی و نظامی در اولین نشست مشترک تشکیل شورای حاکمیتی را پذیرفتند. اما همچنان تنشها ادامه یافت که با میانجی گری بازیگران بین المللی و منطقه ای نظیر اتحادیه اروپا، اتحادیه ، آفریقا و میانجی گر های اتیوپیایی،  شورای نظامی انتقالی سودان و ائتلاف آزادی و تغییر روز چهارشنبه 26 تیر به طور رسمی توافقنامه سیاسی مرحله انتقالی سودان را امضا کردند. این بزرگترین دستاورد سیاسی در سودان است که بارقه های امید برای تشکیل یک حکومت مدنی و دموکراتیک را فراهم کرد.
 
توافق قانون اساسی
یکشنبه هفته گذشته سند قانون اساسی به امضای شورای نظامی و ائتلاف احزاب رسید. طبق این  توافق شورای مستقلی سکان هدایت کشور برعهده می‌گیرد؛ دوران گذار 39 ماه است که شش ماه نخست آن به تحقق صلح در سراسر کشور و نقاط حساسی مثل دارفور اختصاص دارد. در این سند تعداد اعضای شورای حاکمیتی 11 نفر تعیین شده است که شش نفر آن نظامی و هفت عضو غیر نظامی خواهند بود. ریاست شورای حاکمیتی به عهده  فردی نظامی به نام «عبدالفتاح البرهان» گذاشته شد. او پس از استعفای عوض بن عوف ریاست شورای نظامی را از فروردین تا کنون برعهده داشته است. سند قانون اساسی که براساس توافق  مهم تیرماه تقسیم قدرت را نیزاجرایی میکند، تعیین نخست‌وزیر را برعهده احزاب ائتلاف قرار می‌دهد. تعداد وزرا نباید بیش از 20 وزیر باشد. احزاب ائتلاف همچنین 67 درصد اعضای پارلمان آینده را نیز انتخاب خواهند کرد. نخست وزیر 20 اوت (10 شهریور) تعیین می‌شود و دوره او 28 ماه خواهد بود. این سند اختیار اعلان جنگ و اعلام حالت فوق العاده و امضای پیمان های بین المللی را برعهده شورای حاکمتی می‌گذارد.
 
دورنمای سیاسی تحولات سودان
بازیگران اصلی سودان احزاب ائتلاف شامل  23 حزب عمده و نظامیان هستند که در قالب شورای نظامی و پنج عضو شورای حاکمیتی کنش گری میکنند. علاوه براین نظامیان وفادار به عمرالبشیر نیز همواره مترصد فرصتی جدید هستند و  گفته میشود از فروردین تا کنون حداقل دوبار اقدام به کودتا کرده اند. مساله مهمی که سودان با آن دسته پنجه نرم میکند فقر گسترده وشدید این کشور است که با جدا شدن سودان جنوبی و از دست دادن 75 درصد از منابع نفتی چالشی جدی برای سودان ایجاد نموده است. این مساله باعث شده تا کشورهایی مثل امارات وعربستان با دادن کمکهای مالی به عمرالبشیر و سپس شورای انتقالی نظامی در مدیریت تحولات سودان نقش موثری بازی کنند.

عبدالفتاح البرهان که از همان ابتدا جانشین عوض بن عوف شد فرمانده ائتلاف نظامی سودان در جنگ یمن است دهم خرداد از او دعوت شد در اجلاس سران اسلامی و عرب در مکه شرکت کند. پس از بازگشت از این اجلاس به محل تحصن معترضان در سودان حمله کرد و تعدای زیادی از آن ها را به قتل رساند. به گزارش الجزیره محمد حمدان دقلو معروف به حمیدتی، معاون رییس شورای نظامی انتقالی سودان در یک سخنرانی گفت: ما در کنار امارات و عربستان مبارزه می‌کنیم، ما بزرگترین نیروهای شرکت‌کننده در ائتلاف عربی را داریم و تعداد آنها به ۳۰ هزار سرباز می‌رسد.وعده کمک‌های عربستان و امارات به سودان سه میلیارد دلار اعلام شد که معاون شورای نظامی ادعا نمود این کمکها به بانک مرکزی سودان واریز شده است. این درحالی است عربستان به دنبال برقراری روابطی با نظامیان در سودان به سبک و سیاق رابطه با ژنرال حفتر در لیبی است با این تفاوت که احزاب ائتلاف در سودان 67 درصد کرسی های پارلمان را دردست خواهند داشت و اجازه چنین نقشی به عربستان نخواهند داد. این احزاب مخالف حضور نیروهای سودانی در جنگ یمن هستند .

از طرف دیگر ترکیب احزاب ائتلاف بسیار متنوع است هم جریانهای لیبرال دارد مانند حزب لیبرال و هم جریانات ملی گرا مانند الإجماع الوطنی، جریانات چپ و مستقل و برخی احزاب اخوانی نیز در این ائتلاف دیده می‌شوند. مهمترین  نقظه ثقل و وحدت این احزاب «نه به نظامی گری» در سودان است بنابراین با تغییر توازن قدرت در سودان این ائتلاف نیز تغییر می‌کند. دخالت های رژیم صهیونستی در سودان به دلیل اهمیت رود نیل و نقش سودان در همسایگی مصر نیز یکی از چالش‌های آینده سودان است. وضعیت شبه نظامیان هنوز مشخص نشده است و فرمانده آنها معاون البرهان در شورای حاکمیتی است و از طرف دیگر نظامیان تمایلی به خروج از ساختار قدرت سیاسی نشان نمی دهند. چالش بعدی سودان انتخابات آزاد بعد از سه سال آینده است و تغییرات درونی قدرت درآن زمان است. در مجموع تا زمانی که درآمدهای اقتصادی و کمک‌های مالی خارجی به سودان شفاف نشود همچنان پیش بینی می‌شود تنشهای بالقوه ای در زیرسطح تحولات به صورت پنهان رشد کنند.