قمار دموکرات‌های آمریکا بر سر استیضاح ترامپ

رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا پیش از این از مهمترین مخالفان استیضاح ترامپ بود، اما به تازگی او نیز به جمع موافقان برای استیضاح ترامپ پیوسته است.

موافقت رئیس مجلس نمایندگان آمریکا برای استیضاح رئیس جمهور این کشور، پس از افشای رسوایی درخواست ترامپ از رئیس جمهور اوکراین صورت گرفت و در این ارتباط نانسی پلوسی اعلام کرد: تحقیقات رسمی برای انجام روند استیضاح دونالد ترامپ مرتبط با درخواست او از یک دولت خارجی (اوکراین) برای کمک به کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۰ است.

در همین ارتباط، هفته پیش یک افشاگر از وعده رئیس جمهوری آمریکا به بازرس کل جامعه اطلاعاتی خبر داد که "ترامپ به یک رهبر خارجی وعده‌هایی داده است. " کمی بعد رسانه‌ها نوشتند که ترامپ از رئیس جمهوری اوکراین خواسته که درباره فرزند جو بایدن رقیب احتمالی خود در انتخابات آینده تحقیق کند و حتی کمک مالی آمریکا به اوکراین را تعلیق کرده است.

واکنش ترامپ به استیضاح
بعد از اعلام آغاز تحقیقات برای استیضاح رئیس جمهوری آمریکا، ترامپ در توئیتر خود واکنش نشان داد.

او در چند رشته توئیت اقدام دموکرات‌ها را مشابه تلاش آن‌ها در زمان تحقیق درباره ارتباط احتمالی کارزار انتخاباتی او با روسیه دانست و این کار دموکرات‌ها را «آزار و اذیت رئیس جمهوری» نامید.

وی نوشت، در روز مهمی که او توانسته "در سازمان ملل کار‌های زیاد و موفقیت‌های زیادی" حاصل کند، دموکرات‌ها سعی در تخریب دارند.

استیضاح چیست؟
کنگره آمریکا مطابق قانون اساسی این کشور اجازه دارد که رئیس جمهوری را پیش از به پایان رسیدن دوران چهار ساله از کار برکنار کند به شرطی که به اعضای کنگره ثابت شود رئیس‌جمهور خیانت کرده؛ رشوه گرفته یا از قدرت سوء‌استفاده کرده است.

آنچه اکنون در کانون تحقیق و تفحص مجلس نمایندگان آمریکا قرار گرفته همین مورد سوم است؛ یعنی سوء‌استفاده از قدرت. دموکرات‌ها که اکثریت مجلس نمایندگان را در دست دارند معتقدند ترامپ در گفتگوی تلفنی خود با رئیس جمهور اوکراین که اواخر تیرماه گذشته صورت گرفت، از او خواسته درباره هانتر بایدن، پسر جو بایدن، معاون رئیس‌جمهوری در دوران باراک اوباما تحقیق کند. درخواستی که می‌تواند سوء استفاده از مقام ریاست‌جمهوری با هدف مطامع سیاسی در انتخابات سال آینده آمریکا ارزیابی شود. چرا که جو بایدن در حال حاضر جلودار کاندیداهای حزب دموکرات در کارزارهای درون حزبی است.

اما طرح چنین درخواستی از سوی ترامپ هنگامی جنجالی‌تر شد که معلوم شد کمک مالی مصوبه کنگره به اوکراین که قرار بوده اوایل سال جاری میلادی در اختیار این کشور قرار گیرد، به دستور ترامپ معطل مانده بوده و تنها بعد از این مکالمه تلفنی به اوکراین پرداخت شده است.

در حقیقت اگر شش کمیته‌ مجلس نمایندگان که از ماه‌ها پیش تحقیقات درباره "غیرقانونی یا فراقانونی" بودن بعضی اقدامات ترامپ را آغاز کرده‌اند درباره این اقدام رئیس‌جمهوری آمریکا به این نتیجه برسند که متوقف کردن کمک مالی آمریکا به اوکراین با گفتگوی تلفنی آقای ترامپ و درخواست او از همتای اوکراینی‌اش برای تحقیق درباره جو بایدن مرتبط بوده، آن گاه شاید برای طرح اتهام "سوء‌استفاده از قدرت و خود را مافوق قانون دانستن" علیه  ترامپ ادله کافی جمع و جور شود و مقدمه برای بردن طرح استیضاح به صحن علنی مجلس نمایندگان فراهم شود.

روند استیضاح ترامپ چگونه خواهد بود؟
عبارت «استیضاح» معمولا برای عزل فرد از مقام خود به کار می‌رود اما معنای آن در اصل به اثبات اتهامات رسمی بازمی‌گردد. نخست مجلس نمایندگان در بیانیه‌ای رای به استیضاح اتهامات را وارد می‌داند، سپس مجلس سنا جلساتی را برای رسیدگی به این اتهامات برگزار می‌کند و تصمیم می‌گیرد که آیا لازم است کسی، رئیس جمهور یا کارمند دیگری از دولت فدرال، از شغل خود برکنار شود یا نه. دو سوم آرای نمایندگان مجلس سنا برای رای موافق به استیضاح ضروری است.

بزرگترین اتهامی که می‌تواند در این فرایند متوجه رئیس‌جمهور آمریکا شود، اتهاماتی است که دموکرات‌ها عنوان کرده‌اند. آنها می‌گویند امتناع ترامپ از تسلیم شکایت افشاگر دولتی به کنگره، که در قانون نسبت به آن تصریح شده است، همزمان با احتمال داخل کردن یک دولت خارجی و معلق نگاه داشتن کمک نظامی آمریکا به عنوان برگ برنده‌ای برای زدن رقیب سیاسی از سوی وی، می‌تواند شاهدی بر عدم کفایت ترامپ باشد.

استیضاح‌های پیشین روسای جمهور در آمریکا
 در جریان تحقیق و تفحص از اتهام دروغ‌گویی بیل کلینتون، چهل و دومین رئیس‌جمهور آمریکا، کمیته قضایی مجلس نمایندگان او را به دلیل شهادت دروغ در مقابل هیئت منصفه و ممانعت از اجرای عدالت مستحق استیضاح دانست؛ کلینتون درباره ماهیت رابطه‌اش با مونیکا لوینسکی دروغ گفته بود و ظاهرا از او هم خواسته بود که دروغ بگوید.

مجلس نمایندگان در سال ۱۹۹۸ با ۲۲۸ رای مثبت در برابر ۲۰۶ رای منفی برای اتهام اول و ۲۲۱ در برابر ۲۱۲ برای اتهام دوم، استیضاح بیل کلینتون را کلید زد.

اما وقتی مصوبه استیضاح در سال ۱۹۹۹ به مجلس سنا رسید، آرای لازم، یعنی دو سوم موافق را کسب نکرد و در نتیجه بیل کلینتون در کاخ‌سفید ماندنی شد.

در ماجرای واترگیت و استیضاح ریچارد نیکسون هم روند مشابهی شکل گرفت. هر چند قبل از این که کار به جاهای باریک بکشد و سنا درباره برکناری رئیس‌جمهور به رای‌گیری متوسل شود، آقای نیکسون استعفاء داد و با پای خود کاخ‌سفید را ترک کرد.

تنها رئیس‌جمهور دیگری که در تاریخ آمریکا استیضاح شده اندرو جکسون دموکرات بود که به عنوان هفدهمین رئیس جمهور آمریکا از سال ۱۸۶۵ به مدت چهار سال مقیم کاخ‌سفید شد و صندلی‌اش از استیضاح "جان سالم به در برد".

قمار دموکرات‌ها در استیضاح ترامپ

به نظر می‌رسد نانسی پلوسی دست به قمار بزرگی زده است که بدون رویت اصل سند مکالمات، آغاز تحقیقات درباره استیضاح را اعلام کرده است. اگر خطای ترامپ ثابت شود او در این ریسک موفق خواهد بود، با این حال اگر استیضاح از پشتوانه اسنادی و حقوقی کافی برخوردار نباشد، تصمیم حزب دموکرات می‌تواند نتیجه معکوس دهد و در نهایت به ضرر این حزب تمام شود.

از آن سو شخص ترامپ به صورت علنی گفته است که این حرکت مجلس به انتخاب مجددش برای ریاست جمهوری کمک خواهد کرد. با این حال یک مقام نزدیک به کاخ سفید به تلویزیون سی ان ان گفته است رئیس جمهور آمریکا نگران است در فاصله یک سال مانده به پایان دوره ریاست جمهوری از این مقام خلع شود. به همین دلیل تمام تلاشش را خواهد کرد تا طرح را با شکست روبرو سازد.

با این حال باید منتظر ماند و دید آیا سومین خیز جدی نمایندگان مجلس آمریکا برای عزل رئیس جمهور با نتیجه همراه خواهد بود یا نه.

نظرسنجی‌های تازه نشان می‌دهد در حالی‌که در ماه سپتامبر ۴۱ درصد از مردم آمریکا با استیضاح دونالد ترامپ موافق بودند این رقم اکنون به ۳۷ درصد تنزل کرده‌است.

دموکرات‌ها این نگرانی را دارند که فعالان این حزب در شهر و روستاها نتوانند رأی‌دهندگان را نسبت به آنچه آنها اوضاع «وخیم» توصیف می‌کنند به اندازه کافی قانع کنند و استیضاح ترامپ دید بسیاری از مردم را نسبت به دموکرات‌ها منفی کند.

با این وجود، دموکرات‌ها می‌گویند اقدام اخیر ترامپ به اندازه‌ای «با مصالح کشور» ناهمخوانی دارد که برای «مصلحت» کشور هم شده دیگر چاره‌ای جز استیضاح باقی نمانده‌است