خروج امارات از یمن تا چه اندازه صحت دارد؟

یمنی ها از نزدیک به پنج سال پیش با آغاز تجاوز نظامی به یمن تحت عنوان عملیات موسوم به "طوفان قاطعیت" طمع ورزی های روز افزودن امارات علیه کشورشان را زیر نظر دارند و سوء استفاده ابوظبی از اوضاع کنونی را برای توسعه طلبی بیشتر - برخلاف ادعای خود – رصد می کنند.

جزیره "میون" و بندر "المخا" و روستای "ذوباب" نمونه های توسعه طلبی امارات در نبود کامل عربستان یا چشم بستن ریاض به رفتارهای ابوظبی علیه یمن و یمنی ها است که هرکسی را که خواسته، کوچانده است و خانه های آنها را به مقرهای خود و شهرک ها و مناطق راهبردی آنها را به پایگاه های نظامی و بنادر و فرودگاهها تبدیل کرده است.

المخا.. قربانی جدید!
امارات تلاش بی وقفه ای برای تغییر موقعیت جغرافیایی و اداری و نقشه اقتصادی مناطق مهم و راهبردی که از نظر اداری زیر مجموعه استان تعز در جنوب غربی یمن و استان عدن در جنوب این کشور هستند، انجام می دهد.

روزنامه العربی الجدید به نقل از منابع یمنی نوشت: امارات برای جدا کردن شهر و بندر المخا و مناطق ذوباب الحیویه و موزع و باب المندب از استان تعز و ساماندهی آنها تحت یک اقلیم خاص تحت نام "اقلیم المخا" تلاش می کند. امارات همچنین تلاش می کند که مناطق دیگری نظیر جزیره راهبردی میون و منطقه راس عمران - که از نظر اداری تابع شهر عدن است- به اقلیم خاص یاد شده ملحق کند.

این منابع گفتند: هدف امارات از جدا کردن این مناطق و تغییر موقعیت جغرافیایی آن، ایجاد یک اقلیم جنوبی است که تداوم اشغالگری این مناطق و گذرگاههای دریایی راهبردی و نیز کنترل اداری و ثروت ها و منابع آن از سوی ابوظبی را تسهیل می بخشد.

این تحولات با وجود ادعای امارات مبنی بر خروج تدریجی نیروهایش از یمن انجام می شود. اما یمنی ها تاکید می کنند که ابوظبی خارج نشده است بلکه نیروهایش را به المخا و حضرموت منتقل کرده است.

جای تعجب نیست
عادل دشیله نویسنده و پژوهشگر سیاسی یمنی می گوید: جای تعجب ندارد که امارات در اندیشه این نقشه برای تقسیم المخا و پیرامون آن باشد. امارات از روز اول شرکت خود در جنگ به دنبال جدا کردن مناطق جنوبی و تحویل مناطق غربی و خصوصا ساحل غربی به بقایای رژیم سابق بود.

وی در گفت وگو با سایت الخلیج آنلاین افزود: امارات اهداف ژئو استراتژیک دارد. این اهداف، کنترل کامل بنادر و جزایر و نیز مناطق جنوب یمن است.

دشیله تصریح کرد: توافقنامه ریاض که اخیرا بین شورای انتقالی و دولت امارات امضا شد، مقدمه ای برای گسستن کشور است.

این نویسنده یمنی پیش بینی کرد که توافقنامه ریاض شکست خواهد خورد و این امر دولت عبدربه منصور هادی رئیس جمهور مستعفی و فراری یمن را از اهرم های قدرتش خلع سلاح خواهد کرد و آن را به یک طرف سیاسی نظیر هر طرف دیگری تبدیل خواهد کرد و آنگاه آشتی جدیدی بین گروههای یمنی انجام خواهد شد و بقایای رژیم علی عبدالله صالح را در چارچوب گفت وگوی جدید و شورای انتقالی جنوب و جنبش انصار الله و دولت هادی را به عنوان یک طرف سیاسی وارد خواهند کرد.

دشیله تاکید کرد: نقشه گسستن منطقه ای گام به گام انجام می شود و واقعیت های میدانی این امر را تایید می کند. الان کشور به چهار قسمت تقسیم شده است. مناطق جنوبی تحت کنترل شورای انتقالی سرسپرده امارات هستند. مناطق شرقی و برخی مناطق مرکزی در سیطره دولت هادی هستند. مناطق غربی در سیطره صارق صالح پسر برادر علی عبدالله صالح رئیس جمهور مخلوع سابق یمن و بقایای رژیم سابق هستند که دولت هادی را به رسمیت نمی شناسند. مناطق شمالی نیز تحت اداره جنبش انصارالله قرار دارد.

وی تاکید کرد: امارات به این سادگی از یمن خارج نخواهد شد؛ به ویژه بعد از هزینه زیادی مالی برای آموزش این شبه نظامیان (شبه نظامیان موسوم به کمربند امنیتی در جنوب). امارات هم اکنون در تلاش برای اجرای نقشه اش است؛ حتی اگر این نقشه روی جمجمه ها بنا شود و با ریختن خون بی گناهان باشد.

نقشه استعماری قدیم
ناصر الصبیحی پژوهشگر ویژه امنیت دریایی تاکید کرد: المخا دارای اهمیت راهبردی است. قدرت های استعماری در قدیم چشم طمع به آن داشتند و اکنون امارات به دنبال آن است.

وی افزود: جدا کردن المخا از استان تعز نقشه سابق استعمار انگلیس در یمن بود که در قرن گذشته برای جدا کردن این شهر و الحاق آن به عدن تلاش کرد تا تحت کنترلش باشد زیرا المخا به خاطر متصل کردن یمن به قاره آفریقا و نزدیکی آن به گذرگاه بین المللی باب المندب اهمیت دارد.

الصبیحی در گفت وگو با سایت الخلیج آنلاین تصریح کرد: تلاش برای جداسازی المخا از تعز تهدیدی بزرگی برای یمن است و تداوم اشغال مناطق و گذرگاههای دریایی راهبردی و سیطره بر اداره و ثروت و منابع آن را برای امارات تسهیل خواهد بخشید.

الصبیحی نیز با دشیله هم عقیده است که توافقنامه ریاض اساسا برای تقویت شبه نظامیان و همپایه قرار دادن آنها با دولت هادی انجام شد.

وی افزود: طارق صالح که المخا را در کنترل دارد و یکی از این شبه نظامیانی است که دولت هادی را به رسمیت نمی شناسد، خطر بزرگی به شمار می رود و مجری این نقشه امارات است.

اهمیت بندر المخا
اهمیت بندر المخا از نزدیک بودن آن به باب المندب به عنوان گذرگاه بین المللی در دریای سرخ و موقعیت راهبردی آن می آید. المخا در شش کیلومتری تنگه باب المندب قرار دارد. این تنگه اهمیت زیادی در تجارت جهانی ایفا می کند زیرا به منزله مسیر راهبردی تجارت نفت بین جهان عرب و کشورهای اروپایی است و اجازه تماس مستقیم بین خلیج فارس و دریای مدیترانه را از طریق کانال سوئز می دهد.

شهر المخا در غرب تعز و در فاصله حدود 94 کیلومتری ساحل دریای سرخ قرار دارد. اوج اقتصادی آن به عنوان مرکز تجاری یمن در اواخر قرن هفدهم میلادی بود. یکی از بزرگترین بنادر جهان و بارز ترین مراکز تجاری در کنار دریای سرخ به شمار می رفت و شهرت آن به خاطر تولیدات یمن از جمله قهوه بود.

با پس رفت نقش اقتصادی و تجاری بندر المخا در سالهای گذشته به خاطر بی توجهی حکومت سابق، المخا به یکی از بنادر اصلی انواع قاچاق از داخل به خارج و از خارج به داخل یمن تبدیل شد. از قاچاق انسان از کشورهای شاخ آفریقا به یمن و از آنجا به کشورهای ثروتمند همجوار گرفته تا قاچاق حشیش و مواد مخدر و مشروبات اصلی و در پایان قاچاق سلاح.

همچنین نامی از بندر المخا در کارهای تجاری نیست؛ به جز در زمینه واردات احشام از کشورهای شاخ آفریقا بویژه در عیدها و مراسم دینی که مصرف گوشت حیوانی زیاد می شود.

المخا چطور به مقر نظامی تبدیل شد؟
در 27 ژانویه سال 2017 میلادی، شبه نظامیان دولت هادی با حمایت ناوچه ها و جنگنده های ائتلاف متجاوز سعودی اشغال این بندر را اعلام کردند.

در اکتبر سال 2017 میلادی، شبکه تلویزیونی الجزیره تصاویری را پخش کرد که نشان می داد امارات بندر المخا و پیرامون آن را به یک مقر نظامی تبدیل کرده است که اهالی نمی توانند به آن نزدیک شوند. بندر المخا و پیرامون آن به یک منطقه نظامی بسته تبدیل شد. 66 واحد مسکونی برای اسکان دادن دستکم 500 نیرو که اکثرا اماراتی بودند، احداث شد. این بندر با یک دیوار بلند نیز احاطه شد.

به نظر می رسد که امارات از طریق طارق صالح مسیر جدیدی را روی نقشه یمن ترسیم می کند. امارات المخا را در آوریل سال 2018 میلادی به طارق صالح تحویل داد و از او حمایت لجستیکی کرد. امارات شبه نظامیان طارق صالح را به دهها تانک و زره پوش و سکوهای پرتاب راکت و خودروهای نظامی مجهز کرد. این شبه نظامیان در قالب یک تیپ بیش از سه هزار نفری از افسران و پیاده نظام بودند که اکثر آنها را نیروهای گارد ریاست جمهوری عبدالله صالح تشکیل می دادند.

در ژوئیه گذشته، سه کشتی اماراتی با بیش از هزار شبه نظامی از اریتره وارد بندر المخا شد. این شبه نظامیان در پایگاه نظامی امارات در منطقه عصب اریتره آموزش دیده بودند.

درپی توافقنامه شبه نظامیان شورای انتقالی مورد حمایت امارات و شبه نظامیان دولت هادی در اوت گذشته زیر نظر عربستان، ابوظبی نیروهایش از عدن را خارج و به المخا به عنوان یکی از مهمترین مقرهایش در یمن منتقل کرد.

امارات و بنادر یمن
در جریان نزدیک به پنج سال تجاوزگری علیه یمن، امارت خونریزی کرد و هرچ و مرج و کشتار در شهرهای جنوبی یمن مرتکب شد و بین اهالی آنها فتنه ای ایجاد کرد تا آنها را سرگرم خودشان کند و سپس خودش را به عنوان منجی و حامی دولت هادی - به عنوان مقدمه ای برای سیطره بر اقتصاد و بنادر راهبردی یمن و چنگ اندازی بر ثروت ها و منابع آن- معرفی کرد.

امارات به خوبی به اهمیت راهبردی بنادر یمن واقف است لذا از همان روزهای اول تجاوزی که با عربستان در اواخر ماه مارس سال 2015 میلادی علیه یمن به راه انداخت، دست خود را روی اکثر بنادر یمن به ویژه بندر عدن مشرف بر باب المندب در ساحل دریای سرخ و نزدیک کانال سوئز گذاشت.

بندر عدن از بزرگترین بنادر طبیعی جهان به شمار می رود. در دهه پنجاه قرن گذشته، دومین بندر جهان بعد از نیویورک در زمینه سوخت رسانی به کشتی ها به شمار می رفت.

در طول سالها، بنادر یمن و چاههای نفت و گاز شهرهای جنوبی نظیر شبوه و عدن و المخا خزانه های کشور را با میلیاردها دلار پر می کردند و اکنون امارات از طریق شبه نظامیان جدایی طلب در تلاش برای تشدید سیطره بر آنها است.