بررسی عوامل داخلی و خارجی اصرار حریری برای تشکیل دولت تکنوکرات

طبق گفته‌های این سیاستمداران٬ آمریکایی‌ها از "دولت تکنوکرات" در لبنان صحبت می کنند٬ اما هیچ هیئتی برای توضیح موضع واشنگتن که الیزابت ریچارد سفیر ایالات متحده در بیروت در دیدار با مسئولان و رهبران سیاسی این کشور اعلام کرد نفرستادند. اما این که ریچارد چه چیزی به حریری گفت که وی دو روز از پس از این دیدار استعفا کرد٬ همچنان مجهول است. 

در زمانی که میشل‌عون رئیس‌جمهور لبنان و نبیه‌بری رئیس پارلمان این کشور و حزب‌الله و جریان آزاد ملی و هم‌پیمانانشان بر ابقای دولت اصرار دارند تاحدی که سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله علنا اعلام کرد که دولت حریری استعفا نخواهد داد و میثاق ملی سقوط نخواهد کرد؛ داستان‌های متناقضی درباره استعفای حریری وجود دارد٬ اینکه او واقعا به دلیل فشارهای مردمی و اوضاع کشور مجبور به استعفا شد و یا تحت فشارهای داخلی و یا خارجی این کار را کرد.

فضای کنونی حاکم بر نشست اخیر پاریس میان آمریکا و فرانسه و انگلیس و نشست دیگری که به زودی برگزار خواهد شد٬ نشان می‌دهد که فرانسوی‌ها با وجود اینکه حریری عدم تمایل خود را نسبت به پذیرش مسئولیت انتخاب مامور تشکیل کابینه اعلام کرده، همچنان خواهان ابقای حریری در دولت هستند. در عین حال آمریکا و انگلیس نیز به این تصمیم فرانسه اعتراض نکرده و دست پاریس را برای کمک به حل بحران لبنان باز گذاشته‌اند؛ اما تحت عنوان دولت تکنوکرات!

قابل توجه است که پاریس و لندن نمایندگانی برای بحث در خصوص تحولات اخیر لبنان به این کشور فرستادند؛ اما واشنگتن بر خلاف عادت معمول خود در امور مربوط به لبنان و به ویژه در خصوص پرونده نفت و گاز و ترسیم مرزهای خشکی و دریایی میان لبنان و رژیم صهیونیستی٬ این بار نماینده‌ای به این کشور نفرستاد. کسانی که از موضع آمریکا اطلاع دارند٬ معتقدند که آمریکا در زمینه امور لبنان٬ یک دست تکان داده و بقیه را به انگلیس و فرانسه محول کرده است.
به نظر می‌رسد که بر این اساس و با استناد به مواضع آمریکا و اروپا در دفاع از رویکرد تشکیل دولت تکنوکرات در لبنان٬ حریری اصرار بر تشکیل این دولت را شرطی برای پذیرش مسئولیت انتخاب مامور تشکیل کابینه قرار داده است.

منابع آگاه از موضع آمریکا در خصوص تحولات لبنان اظهار می‌کنند: حریری در نتیجه اصرار فرانسه به ابقای وی در دولت٬ خود را در موقعیتی جدی می‌بیند که این موضع فرانسه برای حمایت از حریری اساسا با شرایطی خاص و با هدایت آمریکا و حمایت انگلیس صورت می‌گیرد. بنابراین حریری همچنان اصرار به تشکیل یک دولت تکنوکرات انتقالی دارد٬ به طوری که در خلال 6 ماه بتواند اقدامات مناسبی برای حل بحران اقتصادی و مالی انجام داده و قانونی تصویب کند که به موجب آن انتخابات پارلمانی زود هنگامی در بهار 2020 برگزار شده و در نتیجه آن ساختار قدرت لبنان را با درنظر گرفتن این واقعیت جدید و مطالبات مردمی تغییر دهد.

با توجه به این اطلاعات٬ آنچه که حریری به عنوان گزینه‌های پیشنهادی برای نخست‌وزیری آینده مطرح می‌کند٬ تنها برای عبور از این مرحله است و به اعتقاد وی٬ بلاخره دیر یا زود همه به تشکیل دولت تکنوکرات که خود او هم می‌داند کاملا مخالف با توافق طائف است٬ تن خواهند داد.

این سیاستمداران بر این باورند که بسیاری٬ فشارهای خارجی را در رسیدن لبنان به این مرحله بحران دخیل می‌دانند؛ اما چنین مداخله‌ای هرگز میسر نخواهد شد؛ چرا که آمریکایی‌ها لبنان را رهاکرده و آن را به دست اروپا و در راس آن فرانسه سپرده‌اند.

بنابراین حریری با اعتماد به این حمایت آمریکایی-اروپایی همچنان بر تشکیل دولت تکنوکرات اصرار خواهد داشت و اطمینان دارد که با این کار کمک‌ها و حمایت‌های مالی و اقتصادی بین‌المللی را به سمت لبنان جلب کرده و معتقد است که  جامعه بین‌المللی هرگز لبنان را رها نخواهد کرد تا به مرحله فروپاشی برسد.

در این حالت حریری از طریق پذیرش یک دولت سیاسی با حضور تکنوکرات‌ها و یا برعکس٬ در امتیازدهی به تیم مقابل عجله نخواهد کرد. در عین حال تیم مقابل نیز به گونه ای عمل خواهد کردکه گویی عجله‌ای برای بازگشت حریری با شرط تشکیل یک دولت تکنوسیاسی ندارد.

نکته مهم این است که اعضای این گروه معتقدند دولت تکنوکرات کودتا علیه توافق طائف نیست٬ بلکه کودتا علیه نتایج انتخابات پارلمانی اخیر است.

گروهی که دولت تکنوکرات را ردمی‌کند معتقد است که کشورها و طرف‌هایی که پشت این طرح ایستاده‌اند نه‌تنها انتخابات پارلمانی اخیر بلکه انتخاب رئیس‌جمهور را نیز هدف گرفته‌اند و پس از برگزاری انتخابات پارلمانی زود هنگام٬ بر اساس طرح تغییر قانون اساسی٬ دست رئیس جمهور را نیز کوتاه کرده و انتخابات ریاست‌جمهوری زودهنگام نیز به راه می‌اندازند.

بنابراین٬ این گروه در صورتی که حریری تمایلی به ماندن در دولت نداشته باشد٬ بر تشکیل یک دولت تکنوسیاسی با نخست‌وزیری یک شخص تکنوسیاسی پایبند است؛ دولتی که بحران اقتصادی و مالی را حل کرده و بر انتخابات زودهنگام پارلمانی در مه 2020 که دولت جدید از دل آن بیرون خواهد آمد نظارت داشته و میشل‌عون رئیس جمهور این کشور نیز تا پایان پاییز 2022 در سمت خود باشد.