تاریخ معاصر ایران شاهد حضور ایدئولوژی‎های سیاسی مختلف از جمله لیبرالیسم، سوسیالیسم و ناسیونالیسم در کنار اسلام بوده است. در این نوشتار با اشاره به ایدئولوژی‎های رقیب، به اسلام به عنوان ایدئولوژی انقلاب اسلامی و دلایل توفیق آن در کامیابی انقلاب اسلامی پرداخته شده است. وجه مشترک ایدئولوژی‎های مذکور، غیر بومی، وارداتی، مقلدانه و عدم تجانس فکری و فرهنگی آنها با فرهنگ دینی مردم ایران بوده است و ناکامی آنها نیز ناشی از عدم سنخیت و تجانس‎شان با فرهنگ دینی می‎باشد. تفکر و اندیشه اسلام، علی‎رغم افت و خیزها در طول تاریخ، به دلیل داشتن آموزه‎های تحول‎آفرین و الهام‎بخش، مثل رهبری و ولایت فقهای شیعه در عصر غیبت، غیر مشروع‎دانستن حکومت‎های جائر و نیز تجانس اندیشه سیاسی تشیع با فرهنگ دینی و ملی مردم ایران، مؤثرترین ایدئولوژی در تحولات تاریخ معاصر ایران بویژه انقلاب اسلامی گردید.

 
برای دریافت کامل مقاله کلیک کنید


نویسندگان

• خلیل عالمی ¹
  محمدجواد نوروزی ²

¹ دانشجوی دکتری انقلاب اسلامی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
² عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی