نشست دوحه، حاشیه‌ای پر رنگ‌تر از متن

نشست دوحه از سال 2000 کار خود را آغاز کرده است و هدف از تاسیس آن گفت و گوی جهانی درباره ی چالش های مهمی که جهان با آن رو به رو است،می باشد.

آنچه رسانه ها را بیش از پیش متوجه ی این نشست کرده است،نه متن،بلکه حواشی مهم تر از متن آن می باشد.

در اولین رویداد حاشیه ای این نشست، مقر فرماندهی مشترک نظامی ترکیه و قطر با حضور مقامات بلندپایه نظامی دو کشور در دوحه افتتاح شد.

این امر به فاصله ی بسیار نزدیکی پس از اتمام نشست شورای همکاری خلیج فارس در ریاض روی می دهد و طبعا پیامهای مهمی را نیز با خود به همراه دارد.

دوحه با این اقدام نشان داده است که در مذاکرات فعلی با عربستان سعودی به هیچ وجه قصد مذاکره از موضع ضعف را ندارد و با تقویت همکاری ها با ترکیه حتی به دنبال کسب امتیاز از دولت های چهارگانه می باشد تا به نوعی به طور کامل شروط 13 گانه کشورهای 4 گانه برای برقراری ارتباط و ترک محاصره را از دستور کار خارج کند.

در همین رابطه وزیر امور خارجه قطر روز شنبه اعلام کرد،موضع دوحه در خصوص بحران به وجود آمده در روابط با کشورهای 4گانه عربی تغییر نکرده است و ما بر گفت وگو و عدم مداخله در امور داخلی کشورها تاکید داریم.

وزیر خارجه قطر می افزاید، در حال حاضر با امارات مذاکره ای نداریم اما این امر در آینده محتمل است،وی در خصوص مذاکرات دوحه و ریاض نیز می گوید با عربستان گفت وگو هایی داشته ایم و کاهش بحران با عربستان امکان توسعه خط ارتباطی را فراهم می کند.
این سخنان محمد بن عبدالرحمن آل ثانی در حالیست که فائز سراج،رئیس شورای ریاست جمهوری لیبی در سفر به قطر و در حاشیه ی نشست دوحه با وزرای دفاع و امور خارجه ی ترکیه دیدار می کند.

میزبانی قطر از این دیدار و دعوت از فائز سراج برای شرکت در نشست دوحه در شرایطی شکل می گیرد که دولت های مصر و امارات با حمایت از خلیفه حفتر به دنبال سقوط دولت فائز سراج هستند.

نکته ی قابل تامل دیگر در خصوص سفر فائز سراج به دوحه این است که همزمان نیروهای وابسته به ژنرال خلیفه حفتر عملیات جدیدی برای حمله به طرابلس و اسقاط دولت فائز سراج  که مورد حمایت ترکیه است را آغاز کرده اند و تنش ها بین مصر و ترکیه در شرق مدیترانه نیز به اوج خود رسیده است،لذا برآیند این وقایع به همراه مواضع اخیر مقامات قطری حاکی از آن است که قطر در حال حاضر علی رغم مذاکره با عربستان سعودی به دنبال مذاکره مستقیم با امارات و مصر نمی باشد و قصد دارد پس از رساندن مذاکراتش با عربستان به نقطه ای مطلوب،با دست پر به سراغ مذاکره با دیگر دولت های 4گانه عربی برود و این یعنی قطر مذاکره ی مرحله ای و تک به تک را به مذاکره ی چندجانبه ترجیح می دهد.
 
در همین رابطه محمد المنیسی،سفیر سابق مصر در قطر،می گوید: دولت قطر به دنبال حفظ حکومت خود با نیروهای ترک مستقر در دوحه است و تا زمانی که این دیدگاه در میان حکام قطری باشد،روابط آنکارا-دوحه به همین ترتیب ادامه پیدا خواهد کرد و باعث خواهد شد دولت قطر بر خلاف مواضع و منافع دیگر دولت های عربی اقدام کند.
 
در مجموع و  با کنار هم قرار دادن توافقات و همکاری های روزافزون ترکیه و قطر بویژه در حوزه ی نظامی با دیدار روز 4 شنبه هفته ی گذشته فرمانده نیروی دریایی قطر با فرمانده نیروی دریایی ارتش ج.ا.ایران که منجر به توافقی برای برگزاری رزمایش در شمال اقیانوس هند و تا پیش از پایان سال جاری میلادی شد، میتوان این گونه نتیجه گرفت که دولت قطر به دنبال ترتیبات امنیتی جدیدی در منطقه است و روی آنها نیز پافشاری می کند و این اقدامات قطر نه در قالب یک تاکتیک بلکه در قالب یک استراتژی تعریف می شود،بنابراین روند حل بحران روابط قطر با کشورهای 4 گانه عربی بسیار سخت و دشوار به نظر رسیده و در خصوص روابط قطر با مصر و امارات این مهم دشوار تر است.