امتیاز‌گیری طالبان از ترامپ

این توقف بعد از آن پیش آمد که حمله نیرو‌های طالبان به پایگاه بگرام منجر به کشته شدن دو غیرنظامی و زخمی شدن ده‌ها تن دیگر شد. زلمی خلیل‌زاده، نماینده ویژه امریکا در روند صلح با افغانستان، روز جمعه گذشته با انتشار پیام توئیتری از وقفه کوتاه در مذاکرات گفت تا نمایندگان طالبان نگرانی‌های مربوط به این حملات را به اطلاع رهبران خود برسانند. این پیام نشان می‌دهد که امریکا برخلاف ماه سپتامبر، این بار قصد قطع مذاکرات را ندارد و می‌خواهد کار را تا رسیدن به نتیجه ادامه دهد و حتی برخی گمانه‌زنی‌ها وجود دارد که واشنگتن می‌خواهد توافق صلح با افغانستان را تا قبل از جشن کریسمس در دو هفته دیگر نهایی کند. از سوی دیگر، هیچ نشانه‌ای از عقب‌نشینی طالبان در مقابل درخواست‌های امریکا دیده نمی‌شود، چنان که توقف حملات پیش‌شرطی بود که ترامپ قبل از سفرش به بگرام برای ازسر‌گیری مذاکرات مطرح کرده بود و حالا معلوم شده که طالبان تن به این پیش‌شرط نداده است. در واقع، طالبان نیازی به عقب‌نشینی ندارد، چرا که به نتیجه رساندن مذاکرات نیاز مبرم امریکایی‌ها است به خصوص اینکه شرایط فعلی در کابل بهترین فرصت را در این مورد برای واشنگتن فراهم کرده است.

اوضاع سیاسی کابل در این روز‌ها به واسطه مناقشات سیاسی بر سر انتخابات ریاست جمهوری چندان مساعد نیست. اعلام نتیجه نهایی انتخابات چندین دور است که به تعویق افتاده و جدال جناح‌های سیاسی بر سر بازشماری آرای برخی مناطق بالا گرفته و هر از چند گاهی تظاهرات‌هایی علیه کمیسیون مستقل انتخابات یا تیم انتخاباتی «دولت‌ساز» به رهبری محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان به راه می‌افتد. این شرایط مساعد‌ترین وضعیت برای امریکا است تا نتیجه مذاکرات صلح خود با طالبان را به طرف‌های مناقشه سیاسی تحمیل کند و به نوعی آن‌ها را به دلیل ملاحظات انتخاباتی و سیاسی راضی به قبول آن کند. بنابراین، امریکا برخلاف طالبان فرصت کمی برای رسیدن به توافق دارد و به همین جهت نیز خلیل‌زاد از توقف کوتاه مذاکرات می‌گوید، در حالی که طالبان هیچ عجله‌ای ندارد و همین نیز باعث می‌شود بتواند امتیاز بیشتری از امریکا بگیرد. در واقع، برنامه امریکا برای خروج نیروهایش از افغانستان به نحوی است که گفته می‌شود این کشور بعد از خروج ۴ هزار سرباز، قصد خارج کردن ۹ هزار سرباز باقیمانده را تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ دارد و روشن است که ترامپ با این کار قصد بهره‌برداری انتخاباتی دارد و به همین جهت نیز مصر به اجرای این برنامه است. طالبان با توجه به وضعیت فعلی در کابل و قصد جدی ترامپ برای خروج کامل نیرو‌های امریکایی از افغانستان نه‌تن‌ها دلیلی برای دادن امتیاز به خلیل‌زاد ندارد بلکه خود را در موقعیتی می‌بیند که از او امتیازات بیشتری را طلب کند. از این جهت، حمله به بگرام را باید اعمال فشار طالبان بر طرف امریکایی دانست و می‌توان انتظار داشت که طالبان این روند از اعمال فشار را ادامه دهد تا با بیشترین امتیاز ممکن حاضر به امضای توافق صلح با امریکا شود.